ASMR چیست؟ همه‌چیز درباره این مورمورشدن خوشایند

یکی از اصطلاحاتی که این روزها آن را زیاد می‌شنویم ای‌اس‌ام‌آر (ASMR) است. اگر شما هم نام این پدیده را شنیده‌اید، اما نمی‌دانید معنای ASMR چیست، این مقاله را تا پایان بخوانید. در ادامه، هرآنچه را باید درباره این پدیده رایج این روزها بدانید توضیح داده‌ایم.

ASMR مخفف چیست؟

پیش از اینکه توضیح بدهیم معنای ASMR چیست، باید بدانیم این اصطلاح مخفف چیست. ASMR مخفف این ۴ کلمه است:

• Autonomous که به‌معنای «خودکار» و «غیرارادی» است و بیانگر اینکه این اتفاق در بدن شما غیرارادی رخ می‌دهد.
• Sensory که یعنی «حسی» و مربوط به حواس پنج‌گانه.
• Meridian که به‌معنای «اوج» است و نشانگر افزایش انرژی یا احساسی در بدن شما.
• Response به‌معنی «واکنش» که نشان می‌دهد این پدیده در واقع واکنش احساسی شما به یک محرک است.

منظور از ASMR چیست؟

ای‌اس‌ام‌آر برای توصیف حس سوزن‌سوزن یا مورمورشدنی به‌ کار می‌رود که برخی از افراد هنگام شنیدن صداها یا مشاهده ویدئوهای خاصی دچارش می‌شوند. این احساس اغلب از سر، شانه‌ها یا ستون فقرات شروع می‌شود و ممکن است به سایر بخش‌های بدن گسترش یابد. نتیجه آن هم ایجاد حس آرامش در فرد است. امروزه این پدیده در وب‌سایت‌های پخش آنلاین ویدئو مثل یوتیوب طرف‌دار پیدا کرده است. این محبوبیت سبب شده است تا صاحبان برندهای مختلف برای بازاریابی دیجیتال محصولات و خدمات خود سراغ این نوع ویدئوها بروند.

ویدئو ASMR چیست؟

شاید تحقیقات درباره ای‌اس‌ام‌آر هنوز محدود باشد، اما تعداد افرادی که فکر می‌کنند تجربه ای‌اس‌ام‌آر آنها نوعی ناهنجاری است و با دیدن ویدئوهای ای‌اس‌ام‌آر به آرامش می‌رسند، روزبه‌روز بیشتر می‌شود.

در دهه گذشته، سازندگان این ویدئوها به میزانی باورنکردنی محبوب شده‌اند و توانسته‌اند در کانال‌های یوتیوب و سایر شبکه‌های اجتماعی میلیون‌ها دنبال‌کننده به‌ دست‌ بیاورند.

سازندگان ویدئوهای ای‌اس‌ام‌آر از میکروفون‌های باکیفیت و قوی استفاده می‌کنند که کوچک‌ترین صدا از دهان، زمزمه یا تکان‌دادن انگشت را پخش می‌کنند. این صداها که به صدای ASMR مشهورند، برای تحریک واکنش ای‌اس‌ام‌آر در شنوندگان و بینندگان تولید می‌شوند.

ممکن است تماشای این ویدئوها برای کسانی که دچار ای‌اس‌ام‌آر نمی‌شوند، عجیب باشد. به‌هرحال، تماشای کسانی که به‌آرامی چیزهایی را زمزمه می‌کنند، از دهانشان صداهایی درمی‌آورند، جلوی دوربین موهایشان را می‌شویند یا کارهایی مثل این انجام می‌دهند، برای همه عادی نیست.

چه کسانی ای‌اس‌ام‌آر را تجربه می‌کنند؟

همان‌ طور که تمام افراد هنگام گوش‌دادن به موسیقی آرامش پیدا نمی‌کنند یا دچار هیجان نمی‌شوند، ای‌اس‌ام‌آر را هم همه تجربه نمی‌کنند. در حال حاضر نمی‌توان تعداد افرادی را که در جهان این حس را تجربه می‌کنند، دقیق تخمین زد. بااین‌حال، بسیاری از افرادی که می‌دانند ASMR چیست و آن را تجربه کرده‌اند، در واکنش به محرک‌های مختلف دچار حس آرامش یا لذت می‌شوند.

بهترین راه برای اینکه متوجه شوید تا‌به‌حال ای‌‌اس‌ام‌آر را تجربه کرده‌اید یا نه این است که فکر کنید که آیا تاکنون در واکنش به محرک‌های خاصی دچار حس مورموری آرامش‌بخش شده‌اید یا خیر. اگر در زمان شنیدن بعضی صداها، دیدن بعضی ویدئوها یا تصاویر، بوییدن یا لمس‌کردن این حس لذت‌بخش را تجربه می‌کنید، احتمالا می‌دانید که ASMR چیست و آن را تجربه کرده‌اید. نمونه آشنای ای‌اس‌ام‌آر حس آرامشی است که بعضی از افراد هنگام تماشای ویدئوهای مشهور «لذت نقاشی» باب راس پیدا می‌کنند.

به‌هرحال هر کسی ممکن است این حس را در واکنش به محرک خاصی تجربه کند. بعضی‌ها با شنیدن صدای زمزمه دچار حس مورمورشدن آرامش‌بخشی می‌شوند و برخی در واکنش به لمس موهایشان توسط دیگران این احساس را تجربه می‌کنند. البته برای بعضی از مردم هم هیچ‌وقت این اتفاق رخ نمی‌دهد.

پیشینه ASMR

برای افرادی که ای‌اس‌ام‌آر را تجربه می‌کنند، اینکه احساس خوشایندشان محرک‌های خاصی دارد چیز جدیدی نیست، اما برای بسیاری از مردم این واقعیت که برای این تجربه حسی آنها نامی وجود دارد و دیگران نیز آن را تجربه کرده‌اند، چیز جدیدی است.

نام‌گذاری تجربه ای‌اس‌ام‌آر

موضوع «مورمورشدن مغزی» یا «ارگاسم مغزی» اغلب یکی از بحث‌های پرسروصدای تالارهای گفت‌وگوی آنلاین و شبکه‌های مجازی بوده است، اما تا سال ۲۰۱۰ میلادی کسی برای آن نامی نگذاشته بود. در آن سال جنیفر آلن که یکی از اعضای این تالارهای آنلاین بود، تصمیم گرفت به این احساس نامی بدهد.

او امیدوار بود که با انجام این کار این تجربه را در نظر دانشمندان، محققان و کسانی که فکر می‌کردند ای‌اس‌ام‌آر را تجربه کرده‌اند، معتبرتر کند. با وجود این، ۵ سال طول کشید تا اولین بررسی علمی درباره این پدیده انجام شود.

فراگیرشدن اصطلاح ای‌اس‌ام‌آر

کریگ ریچارد، استاد فیزیولوژی دانشگاه شناندوا در ویرجینیای آمریکا، در سال ۲۰۱۳ با جنیفر آلن تماس گرفت تا برای انجام یک نظرسنجی آنلاین درباره ای‌اس‌ام‌آر از او کمک بگیرد. نظرسنجی آنها بیش از ۳۰هزار پاسخ‌دهنده پیدا کرد. در این نظرسنجی سؤالاتی درباره انواع احساساتی که افراد طی ای‌اس‌ام‌آر تجربه‌ می‌کنند، احساساتی که ترجیح می‌دهند از این تجربه داشته باشند و مواردی مانند آن مطرح شد.

هدف از این نظرسنجی جمع‌آوری داده برای پژوهشی جهانی درباره ای‌اس‌ام‌آر بود. ریچارد دانشگاهی هم با این نام تأسیس کرد که به منبعی آنلاین برای آموزش، اطلاع‌رسانی و جمع‌آوری اطلاعات درباره این پدیده تبدیل شد.

نشانه‌های ASMR چیست؟

با اینکه میان افرادی که با تماشای یک تابلوی نقاشی و آنهایی که با گوش‌دادن به صدای ASMR یا موسیقی این حس را تجربه می‌کنند شباهت‌هایی وجود دارد، این ۲ گروه از نظر فیزیولوژی متفاوت‌اند.

در کل گزگزها و مورمورهای ناشی از ای‌اس‌ام‌آر از بالای سر شروع می‌شود، اما اگر این حس ناشی از مشاهده اثری هنری یا شنیدن صدای ASMR باشد، ممکن است از جاهای دیگر مثل دست و پا یا ستون فقرات شروع شود.

حس سرخوشی ناشی از ای‌اس‌ام‌آر در برخی افراد شبیه حسی است که هنگام ماساژ یا غلغلک بازویشان پیدا می‌کنند. بااین‌حال، گاهی این پدیده بدون استفاده از حس لامسه رخ می‌دهد و گاهی هم ای‌اس‌ام‌آر نتیجه ترکیبی از حواس پنج‌گانه است.

افرادی که ای‌اس‌ام‌آر را تجربه می‌کنند، معمولا این نشانه‌ها را دارند:

• آرام و آرامش‌یافته‌اند؛
• بهتر می‌توانند با بی‌خوابی و اضطراب و افسردگی کنار بیایند؛
• خواب‌آلودند.

همچنین طبق برخی از پژوهش‌ها، افراد هنگام تماشای ویدئوهای ای‌اس‌ام‌آر در مقایسه با بقیه ضربان قلب کمتری دارند. روش‌های آرامش‌بخش این ویدئوها به روش‌هایی مثل موسیقی‌درمانی یا ذهن‌آگاهی شباهت دارد.

انواع محرک‌های ای‌اس‌ام‌آر

موقعیت‌ها یا محرک‌هایی که ممکن است واکنش ای‌اس‌ام‌آر را برانگیزند متفاوت‌‌اند. نمونه‌هایی از این موقعیت‌ها عبارت‌اند از:

• امتحان‌کردن اندازه کفش در مغازه کفش‌فروشی؛
• آرایش‌کردن؛
• برس‌کشیدن یا کوتاه‌کردن موهای خود؛
• تماشای شخصی که یک ورقه کاغذ را بادقت تا می‌کند؛
• واردشدن به هتل؛
• گوش‌دادن به توضیحات معلمی که موضوعی را بادقت توضیح می‌دهد.

محرک‌هایی که واکنش ای‌اس‌ام‌آر را برمی‌انگیزند، ممکن است با حس بینایی، لامسه یا شنوایی در ارتباط باشند. برخی از رایج‌ترین محرک‌های ای‌اس‌ام‌آر عبارت‌اند از:

• جویدن غذا؛
• ارتباط چشمی؛
• لمس یا بازی‌کردن با مو؛
• زمزمه‌کردن؛
• اشکال مختلف نور؛
• ماساژدادن؛
• ورق‌زدن؛
• ترکیب‌شدن رنگ‌ها؛
• ضربه‌زدن؛
• تایپ‌کردن و نوشتن؛
• تماشای تمرکز یک نفر هنگام انجام‌دادن کاری فنی.

هر فرد برای تجربه ای‌اس‌ام‌آر محرک متفاوتی دارد و همه این پدیده را به یک اندازه تجربه نمی‌کنند.

مزایای مشاهده ویدئو ASMR چیست؟

۱. خواب راحت

بسیاری از افرادی که ویدئوهای ای‌اس‌ام‌آر را تماشا می‌کنند، از آن برای راحت‌تر خوابیدن کمک می‌گیرند. بر اساس برخی بررسی‌ها، حدود ۴۱درصد از افراد برای راحت خوابیدن سراغ این ویدئوها می‌روند.

از آنجایی که ای‌اس‌ام‌آر باعث ایجاد احساس آرامش شدیدی می‌شود، شاید راهی برای حل مشکلات خواب باشد. البته تحقیقات در این زمینه هنوز در ابتدای راه است.

۲. تسکین دردهای مزمن

بسیاری از افراد مبتلا به بی‌خوابی دچار دردهای مزمن هستند. در برخی پژوهش‌ها گزارش شده است که ای‌اس‌ام‌آر به چنین افرادی در مدیریت درد کمک می‌کند تا درد کمتری داشته باشند و چند ساعت آرامش می‌یابند.

۳. بهبود خلق‌وخو

طبق پژوهشی در آمریکا، حدود ۱۱درصد از مردم از ویدئوهای ای‌اس‌ام‌آر برای کاهش اضطراب خود کمک می‌گیرند. بسیاری از آنها هنگام تماشای این ویدئوها احساس بهتری دارند. همچنین تماشای این ویدئوها باعث کاهش علائم افسردگی می‌شود.

پژوهشگران معتقدند که تماشای ویدئوهای ای‌اس‌ام‌آر باعث کاهش غم‌ و اندوه بسیاری از مردم و افزایش سرخوشی برای برخی از آنها می‌شود. البته این احساسات تنها در کسانی که ای‌اس‌ام‌آر را تجربه می‌کنند به‌ وجود می‌آیند.

۴. ذهن‌آگاهی

اختصاص زمانی به ای‌اس‌ام‌آر می‌تواند شکلی از ذهن‌آگاهی باشد. کسانی که می‌دانند ویدئو ASMR چیست و آن را تماشا می‌کنند، این کار را با هدف ایجاد احساسات مثبت و تمرکز بر کاری که انجام می‌شود، انجام می‌دهند.

اگر ای‌اس‌ام‌آر را نوعی تمرین ذهن‌آگاهی در نظر بگیریم، می‌توانیم برای این مسئله که چرا حال بعضی از افراد افسرده با ای‌اس‌ام‌آر بهتر می‌شود، توضیحی پیدا کنیم.

۵. کاهش استرس

استرس روزمره ضربان قلب را بالا می‌برد، آرامش را به رؤیایی دور از دسترس تبدیل می‌کند و باعث اختلالات خواب می‌شود. افرادی که ویدئوهای ای‌س‌ام‌آر را مشاهده می‌کنند، معمولا آرامش بیشتر و استرس کمتری دارند.

مضرات ASMR

برخی از کسانی که ای‌اس‌ام‌آر را تجربه می‌کنند، از ترس اینکه به آنها انگ منحرف جنسی یا منحرف بزنند، تجربه خود را برای دیگران بازگو نمی‌کنند. گاهی اوقات، افراد از به‌اشتراک‌گذاری تجربیاتشان واهمه دارند چون فکر می‌کنند گناه‌آلودند، درحالی‌که دیگران هم چنین چیزی را تجربه کرده‌اند و می‌کنند. نکته مهمی که باید درباره این پدیده بدانید این است که احساسات ناشی از آن با لذت جنسی هیچ ارتباطی ندارد.

ترفندهای مشاهده ویدئو ASMR چیست؟

اگر می‌خواهید از تماشای ویدئوهای ای‌اس‌ام‌آر لذت ببرید، باید کارهایی انجام بدهید.

۱. محرک‌های خود را پیدا کنید

هر کسی به محرک خاصی واکنش نشان می‌دهد. باید بدانید که محرک شما چیست. بنابراین وقتی چیزی می‌بینید، می‌شنوید یا لمس می‌کنید، به احساسات خود توجه کنید. اگر دچار حس سوزن‌سوزن‌شدن یا مورمور می‌شوید، احتمالا به چیزی واکنش نشان داده‌اید.

۲. تنهایی تمرین کنید

دنبال جایی برای آرام نشستن باشید. در آنجا به آنچه احساس می‌کنید توجه کنید. تمرکز را بر بخش خاصی از بدن خود مانند بازوها بگذارید و آن را لمس کنید.

۳. از ویدئوهای ای‌اس‌ام‌آر کمک بگیرید

تعداد ویدئوهای ای‌اس‌ام‌آر کم نیست. کافی است یکی از آنها را در اینترنت پیدا کنید و به تماشای آن بنشینید. ویدئوهای ای‌اس‌ام‌آر طیف وسیعی از محرک‌ها، مناظر و صداهای مختلف را در برمی‌گیرند.

۴. از هدفون استفاده کنید

اگر هنگام مشاهده ویدئوهای ای‌اس‌ام‌آر از هدفونی باکیفیت استفاده کنید، احتمال اینکه تجربه ای‌اس‌ام‌آر بهتری داشته باشید، بیشتر می‌شود.

شما بگویید

تعداد ویدئوهای ای‌اس‌ام‌آر روزبه‌روز در حال افزایش است. بااین‌حال، هنوز تحقیقات در این زمینه ادامه دارد. آیا شما هم تابه‌حال چنین تجربه‌ای داشته‌اید؟