انواع گیربکس صنعتی

در تمامی صنایع و فعالیت ها نیاز است که یک عضو یا دستگاهی وجود داشته باشد تا بتواند جریان ورودی را ( جریان برق ) دریافت کرده و به انرژی حرکتی تبدیل کند . زیرا در صورتی دستگاه های دیگر میتوانند فعالیت های خود را شروع کنند که نیروی مورد نیازشان را دریافت کنند . به عبارتی میتوان گفت گیربکس یک دستگاه تهیه کننده جریان مورد نیاز دستگاه های مصرف کننده میباشند . در اغلب موارد گیربکس های صنعتی به یک الکتروموتور وصل میشوند . پس الکتروموتور ، نیرو اولیه را تولید میکند و گیربکس آن را به انرژی حرکتی تبدیل میکند .

بر اساس خروجی که گیربکس ها ارائه میدهند به دو دسته تقسیم میشوند :

گیربکس های کاهنده: این نوع از گیربکس ها بین محرک و متحرک قرار می گیرند و دور مورد نیاز را تامین می کند و در سری های مختلفی ساخته می شوند. توجه داشته باشید که معمولا از این دسته در بیشتر صنایع استفاده میشود به جز صنایع خاص .
گیربکس های افزاینده: در برخی صنایع تولید انرژی به طور مثال توربین های بادی و همچنین در صنایع مادر مانند فعالیت های پالایشگاهی مربوط به نفت و گاز ، به گیربکس های افزاینده یا دور بالا برای تغییرات سرعت و گشتاور نیاز است .خروجی این دستگاه ها سرعت بیشتر ولی گشتاور کمتر میباشد .

. . .

یک دسته بندی جزئی دیگر برای گیربکس ها وجود دارد که مهمترین دسته بندی میباشد . به طور کلی میتوان گفت نوع و مدل گیربکس ها را نوع و جنس چرخدنده های به کار برده شده و نحوه چیدمان آنها میباشد . از همین رو مهمترین دسته بندی گیربکس های صنعتی ؛ بر اساس نوع و نحوه ی چیدمان قطعات داخلی آنها میباشد .

گیربکس حلزونی (Worm Gearbox) :

محبوب ترین و پر مصرف ترین گیربکس ها در صنایع مختلف است. این نوع از گیربکس ها متشکل از یک ماردون فولادی که توسط سخت کاری پیوسته ساخته شده و سنگ خورده است و یک چرخدنده حلزونی که معمولا از جنس برنز ریخته گری ساخته شده است. حرکت مکانیکی گیربکس حلزونی (مکعبی) از طریق این دو چرخدنده تامین می کند. در گیربکس های حلزونی به دلیل ساختار و زاویه خروجی آن ها به دلیل متعامد بودن دارای کاربری های فراوانی است و همچنین نرم کار کردن این دستگاه ها باعث شده است که بتوان از آنهادر سیستم های بالابر همچنین آسانسور ها که نیاز به ایجاد گشتاور و راه اندازی نرم دارند نیز، کاربرد فراوانی داشته باشند. همچنین این گیربکس ها در کانوایر ها و سیستم های انتقال مواد کوچک بسیار مورد استفاده قرار میگیرند. از دیگر ویژگی های مهم و پرنقش در گیربکس حلزونی، عدم برگشت پذیری در نسبت های تبدیل بالای 30 است. برای ذکر دیگر مزایای این دستگاه ها میتوان به قابلیت نصب در هشت حالت متفاوت اشاره کرد که باعث استفاده راحت این گیربکس ها میشود.

گیربکس هلیکال یا شافت مستقیم (Helical Gearbox)

گیربکس هلیکال از تعدادی چرخدنده دارای ساختار مارپیچ یا هلیکال تشکیل میشوند و همین امر نیز باعث این نام گذاری میشود . این نوع چرخدنده ها از دسته چرخدنده های ساده ولی با امتداد پروفیل مورب نسبت به امتداد شفت می باشند. انتقال نیرو در این نوع جعبه دنده ها با توجه به ساختار چرخ دنده های آن ها (هلیکال) با حرکت یک نقطه در امتداد سطح دنده انجام می شود. این گیربکس ها به دلیل تولید سرو صدای کم و درگیری نرم چرخ دنده ها در سیستم های انتقال نیرو به کار می روند و می توانند در دورها و توان های بالاتری نسبت به دنده های ساده استفاده شوند. عملکرد کلی این نوع گیربکس ها بدین شکل می باشد که با کاهش دور باعث افزایش گشتاور در قسمت خروجی می شوند. این گیربکس بر اساس نوع طراحی در ابعاد متوسط قرار می گیرد و معمولا به الکتروموتور هایی با توان بین 0.35 تا 55 کیلووات کوپل می شوند. در این دستگاه سرعت کاهش یافته و گشتاور بیشتری تولید میشود .

این گیربکس در سه سری پایه دار، فلنچ دار و پایه و فلنج دار تولید میشوند.

گیربکس آویز (Parallel Shaft Gearbox) :

گیربکس های آویز به دلیل ساختار داخلی چند محوره ای میتواند نسبت های تبدیل بالایی و متفاوتی را تولید کند که در نتیجه امکان ایجاد گشتاورهای مقدار بالا را نیز دارد و در فعالیت های سنگین که دستگاه هم باید گشتاور مقدار زیادی را تولید کند و هم مدت زمان زیادی را دائما فعالیت کند ، مثل دستگاه های میکسر و یا سیستم های محرک خطی در جرثقیل های سقفی چند کاره بسیار مورد استفاده قرار میگیرند و خروجی مناسبی نیز ارائه میدهند.گیربکس های آویز همانند گیربکس های هلیکال ساختار چرخ دنده هایی با امتداد پروفیل مورب نسبت به امتداد شفت دارند تنها تفاوت بین آنها در این است که دارای ساختار چند محوری به صورت موازی می باشند. همچنین این مدل گیربکس به دلیل وجود داشتن حجم بالایی از روغن به صورت دائمی ظرفیت حرارتی بالاتری نسبت به سایر جعبه دنده های هلیکال دارد که این امر به تنهایی میتواند باعث بالا رفتن طول عمر مفید دستگاه و کاهش امکان آسیب دیدن چرخدنده ها در مدت زمان کم میشود .

گیربکس خورشیدی (Planetary Gearbox) :

از پر استفاده ترین مدل های گیربکس صنعتی است در صنایع سبک و سنگین در جهت کاهش و یا افزایش دور ، افزایش نسبت تبدیل و تولید توان های بسیار بالا در فضاهای محدود و افزایش راندمان گیربکس، استفاده می شوند. گیربکس های خوشیدی به دلیل ساختار خاصش و همچنین جنس چرخ دنده ها قابلیت فعالیت در دورهای بالا و توان های بالا یکی از مناسبت ترین مدل ها در صنایع نوین به حساب می آیند. این نوع چرخدنده ها در دو نوع تک استیج و یا چند استیج طراحی و تولید می گردد. در این نوع گیربکس ها امکان بدست آوردن دورهای ایده آل در محدوده بین 0.5 تا 800 دور در دقیقه قابل دستیابی می باشد. نسبت تبدیل در هر طبقه گیربکس بین 3 تا 7 متغیر است.

گیربکس دور متغیر :

در صنایعی که نیاز است تا مقدار دور جریان ورودی از الکتروموتور بدون ایجاد گشتاور یعنی قبل افزایش یا کاهش سرعت انجام شود. در این مواقع و فعالیت ها توصیه مبیشود که از گیربکس دور متغیر استفاده شود . گیربکس دور متغیر بر اساس نوع طراحی به دسته های زیر تقسیم بندی می شود:

گیربکس دور متغیر تسمه پولی
گیربکس دور متغیر واریاتور
گیربکس دور متغیر هیدرولیکی معمولا نسبت دور این گیربکس تا 1 به 5 است.

انواع الکتروموتور

گیربکس کرانویل پینیون (Crown Wheel Pinion Gearbox) :

گیربکس های کرانویل تشکیل شده از تعدادی چرخدنده هلیکال و دو چرخدنده که قابلیت انتقال گشتاور در زاویه 90 درجه را ایجاد می کنند ، میباشد. در جهت انتقال نیرو در محورهای متعامد و غیر متعامد و متنافر نیاز به سیستم درگیری دنده ها در دو سطح مورب بوده که توسط چرخ دنده های مخروطی مارپیچ تامین می گردد. درگیری پروفیل دنده های مخروطی مارپیچ به صورت همزمان بوده و عملکرد نرمی نسبت به دنده های مخروطی ساده دارند و می توانند گشتاورهای بالاتری را بدون ضربه و صدا به نرمی انتقال دهند.

گیربکس صنعتی (Industrial Gearbox) :

نوعی از گیربکس هلیکالی با توان گشتاور بسیار بالا، گیربکس های صنعتی می باشند. این گیربکس ها از نظر ظاهر و کارایی به تک محور، چند محور، قورباغه ای، شتری، روسی و زد (Z) تقسیم می شود. معمولاً این نوع بر اساس وزن ارائه می شود و حداقل وزن آن 400 کیلوگرم است.