زندگی مشترک برای بسیاری از ما یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین فصل‌های زندگی است و با عشق و امید شروع می‌شود. با این همه، گاهی مسیر زندگی به‌گونه‌ای پیش می‌رود که زوج‌ها به نقطه‌ای می‌رسند که دیگر ادامه زندگی مشترک به هر دلیل ممکن نیست. در این زمان، طلاق توافقی روشی مدرن و منطقی است که برای پایان دادن به یک زندگی مشترک بی‌ثمر، بیش از پیش مورد توجه قرار می‌گیرد.
طلاق توافقی، برخلاف طلاق‌های سنتی که معمولاً با کشمکش‌های شدید و دردناک همراه است، به زوج‌ها اجازه می‌دهد تا با حفظ احترام متقابل و کاهش آسیب‌های روانی و اجتماعی، به‌صورت دوستانه و توافقی از هم جدا شوند. در این نوع طلاق، زن و شوهر با همکاری و توافق بر سر موضوعات مهمی مانند حضانت فرزندان، تقسیم اموال، و مسائل مالی به یک راه‌حل مشترک دست می‌یابند. با این حال، فرآیند طلاق توافقی نیز نیازمند آگاهی و درک دقیق از مراحل قانونی و حقوقی آن است. در این نوشتار، تمامی جنبه‌های طلاق توافقی را به‌طور جامع و کامل، از صفر تا صد، بررسی کرده‌ایم تا شما را با هر آنچه که برای اتخاذ تصمیمی آگاهانه و صحیح در این مسیر نیاز دارید، آشنا کنیم.
به نوعی از طلاق گفته می شود که در آن نوعاً زوجين به هر دلیلی تمایل دارند با تفاهم وبه صورت مسالمت‌آمیز از هم جدا شوند. در طلاق توافقی هر توافقی که آن‌ها در خصوص مهريه، نفقه، جهیزيه، حضانت و ملاقات فرزند داشته باشند، از نظر دادگاه محترم و قابل‌قبول خواهد بود.
برای مثال ممکن است در جایی، زن و شوهر توافق کنند زوجه تمام مهريه یا بخشی از آن را در قبال توافق طلاق ببخشد يا کل آن را دريافت کند و يا با شرايط توافق‌شده مهريه پرداخت شود. تمام موارد توافق تا زمانی که بر خلاف قانون و اخلاق حسنه و نظم عمومی نباشد، مورد قبول است و در رأي دادگاه منعکس خواهد شد و قابليت اجرا دارد .نکته مهم این است که مسائل موردتوافق طرفین در طلاق توافقی به مسائل زناشویی مربوط است. به‌طور مثال اگر زن و شوهر در ملکی یا شرکتی با هم شریک هستند، نحوه توافق آن‌ها در مورد استفاده یا فروش ارتباطی به دادگاه خانواده ندارد. البته توافق آن‌ها درباره چنین شرکتی در دادگاه‌های دیگر معتبر و قابل‌استناد است، اما موضوع طلاق و دادگاه خانواده نیست.
با توجه به آخرین تغییرات در قانون طلاق توافقی از آذرماه ۱۳۹۷ تا سال ۱۴۰۳ در تهران، اگر زوجین بخواهند بدون وکیل مراحل طلاق را انجام دهند، باید مراحل زیر را طی کنند:
متأسفانه جلسات مشاوره، مانند نهاد داوری در گذشته، تشریفاتی و صوری شده‌اند و فقط هزینه مالی برای زوجین دارند. پس از صدور گواهی و ارائه آن به دادگاه، تصمیم صادر می‌شود و زوجین می‌توانند در مهلت ۹۰ روز به یکی از دفاتر رسمی طلاق برای ثبت طلاق مراجعه کنند. بسیاری از زوجین حق تجدیدنظرخواهی خود را در دادگاه ساقط می‌کنند تا بتوانند همان روز طلاق را ثبت کنند.
با توجه به قانون، درخواست طلاق توافقی ابتدا به شوراها ارسال می‌شود و سپس به مشاوره ارجاع می‌شود. این مرحله نیز حدود ۵۰ روز زمان می‌برد. در سال‌های گذشته، با هدایت وکلای دادگستری، زوج یا زوجه دادخواست طلاق یک‌جانبه می‌دهند که نیازی به مشاوره ندارد. بیشتر شعب خانواده دادخواست طلاق یک‌طرفه را در جلسه نخست به طلاق توافقی تبدیل می‌کنند. در صورتی که یکی از زوجین بخواهد در مشاوره شرکت نکند، درخواست طلاق یک‌طرفه ثبت می‌شود و پس از ارجاع به شعبه، توافق طرفین به دادگاه اعلام می‌شود. دادگاه نیز دادنامه را مطابق توافق طرفین یا وکلای آن‌ها صادر می‌کند. با این شرایط، زمان صدور رأی طلاق توافقی حدود ۱۰ تا ۳۰ روز کاری است. این رویه فقط برای شهر تهران معتبر است. اگر زوجه باکره باشد، باید با مراجعه به پزشکی قانونی گواهی بکارت دریافت کند و در غیر این صورت، ارائه جواب آزمایش بارداری الزامی است. در بیشتر دادگاه‌های خانواده تهران، آزمایشگاه وجود دارد و زوجه می‌تواند با راهنمایی ما به آنجا مراجعه کند.
پس از ثبت طلاق، در صورت عدم نزدیکی زوجین، می‌توان با ارائه حکم دادگاه و طلاقنامه به اداره ثبت احوال، شناسنامه را تعویض و شناسنامه سفید اخذ کرد. در صورت نزدیکی، فقط با ثبت ازدواج بعدی امکان تعویض شناسنامه وجود دارد.
در صورت عدم انجام تعهدات یکی از زوجین پس از ثبت طلاق، هر یک از طرفین می‌توانند از دادگاه صادرکننده رأی، درخواست صدور اجراییه کنند.
اگر از سامانه تصمیم اقدام کرده‌اید، هنگام ثبت دادخواست طلاق توافقی، گواهی عدم انصراف از طلاق باید پیوست شود تا دادخواست ارجاع داده شود. این گواهی از مدارک لازم برای درخواست طلاق توافقی است.
یکی از روش‌های درخواست طلاق، ثبت دادخواست طلاق یک‌طرفه و سپس تبدیل آن به طلاق توافقی پس از ارجاع است. این روش در تهران پذیرفته شده، اما برخی شهرستان‌ها در مقابل این راه مقاومت می‌کنند و بلافاصله زوجین را به مشاوره ارجاع می‌دهند.
در صورت انتخاب وکیل برای طلاق توافقی، نیازی به حضور شخصی که وکیل دارد، نیست. با این حال، تا قبل از صدور رای (گواهی عدم امکان سازش)، هر یک از زوجین می‌توانند حتی پس از امضای توافق‌نامه یا وکالتنامه، در صورت پشیمانی، از صدور رای طلاق توافقی جلوگیری کنند.
پس از صدور رأی طلاق توافقی، اگر زوج (مرد) پشیمان شود و به دفترخانه برای ثبت طلاق مراجعه نکند، امکان ثبت طلاق وجود ندارد. مگر اینکه زوجه (زن) در ضمن رای دادگاه یا به صورت وکالت در طلاق (حق طلاق)، وکالت در مراجعه به دفترخانه برای ثبت طلاق داشته باشد.
اگر زوجه پس از صدور رأی طلاق توافقی پشیمان شود، زوج می‌تواند بدون حضور او به یکی از دفاتر ثبت طلاق مراجعه و طلاق را ثبت کند. در صورتی که طلاق خلع باشد، زوجه می‌تواند در ایام عده (سه ماه) از زمان ثبت طلاق، به آنچه بذل کرده (مهریه‌ی زن یا غیر آن) رجوع کند.
در عمل، اگر زوجه یا وکیل او در دفترخانه برای ثبت طلاق حاضر نشوند، دفترخانه از شعبه‌ای که رأی را صادر کرده استعلام می‌کند و بیشتر محاکم خانواده اجازه ثبت طلاق بدون رضایت زوجه را نمی‌دهند، هرچند که قانون این اجازه را داده است و قاضی و سردفتر مرتکب تخلفی نمی‌شوند.
در طلاق توافقی خلع، اگر زن باکره یا یائسه نباشد، از زمان ثبت طلاق تا پایان عده می‌تواند به آنچه بذل کرده رجوع کند. برای جلوگیری از این کار، می‌توان از دادگاه درخواست کرد که در رای ذکر شود زن حق رجوع به مابذل را از خود ساقط کرده است یا مهریه را ابراء کند.
اگر مرد نگران رجوع زن به مهریه است، باید بداند که مدت آن فقط در ایام عده است و سردفتر طلاق رجوع به مهریه را به اطلاع شوهر می‌رساند. در این مدت، مرد نیز می‌تواند با توجه به تغییر نوع طلاق، به زن رجوع کند و طلاق از بین برود.
زن دوشیزه (باکره) عده ندارد و امکان رجوع هم متصور نیست، مگر اینکه دوباره عقد کنند. توضیح اینکه تا سه بار امکان عقد و طلاق برای یک زن و شوهر در فقه شیعه وجود دارد و در صورت نادر که برای بار چهارم بخواهند عقد کنند، نیاز به محلل است.
توافق‌نامه طلاق توافقی اگر حتی به امضای طرفین رسیده باشد ولی منجر به ثبت طلاق نشود و یکی از طرفین پشیمان شود، اثر حقوقی ندارد و از درجه اعتبار خارج است. به عبارت دیگر، هر نوشته‌ای حتی رأی دادگاه اگر منجر به ثبت رسمی طلاق نشود، بعد از سه ماه باطل است.
اگر در توافق‌نامه ذکر شود که مهریه بخشیده یا بذل شده، اما شوهر پشیمان شود، مهریه پابرجاست مگر اینکه طی سند رسمی مستقلی، مهریه بخشیده یا ابراء شده باشد. بنابراین، در صورت عدم دریافت مهریه یا عدم ارائه سند رسمی دریافت مهریه، در اعلام توافق‌ها یا صورتجلسه دادگاه و وکیل، نباید ذکر کنید که مهریه دریافت شده است، زیرا ممکن است از این نوشته سوء استفاده شود.
اگر یکی یا هر دو همسر خارج از کشور باشند، برای طی مراحل طلاق توافقی باید وکالت‌نامه‌ای در سفارت یا کنسولگری ایران در خارج تنظیم شود. این وکالتنامه به همراه مدارک باید به وکیل در ایران تحویل داده شود.
وکالت‌نامه‌ها توسط تبعه‌های ایرانی مقیم خارج در سامانه میخک وزارت امور خارجه تنظیم می‌شود. این سامانه امکان دریافت وکالتنامه طلاق بدون نیاز به پست کردن را فراهم می‌کند. البته در صورت داشتن سیم‌کارت ایرانی و امکان دریافت پیامک امضاء الکترونیک از سامانه ثنا، وکالتنامه الکترونیک نیز قابل انجام است. اما توصیه می‌شود که وکالتنامه از طریق سامانه میخک تنظیم شود.
توجه داشته باشید متن وکالتی که از طرف سفارت ارائه می‌شود، متأسفانه کامل نیست و با رویه دادگاه‌های خانواده ایران همخوانی کامل ندارد. در نتیجه توصیه می شود چند جمله کلیدی را حتماً در متن وکالت نامه‌های تنظیم‌شده در خارج از کشور اضافه کنید:
وکیل با استفاده از وکالتنامه طلاق توافقی، رأی طلاق را اخذ می‌کند و در صورت داشتن اختیار، آن را در دفتر طلاق ثبت می‌کند. مواردی مانند مهریه و حضانت فرزندان بر اساس توافقات زن و شوهر در وکالتنامه ذکر می‌شود. متن وکالتنامه بسیار مهم است و مبنای کار وکیل و دادگاه خانواده است.
سفارت‌ها و کنسولگری‌های ایران مراجعه‌کنندگان را به سامانه میخک ارشاد می‌کنند. اما متن وکالتنامه آن‌ها ممکن است کامل نباشد و با رویه دادگاه‌های ایران همخوانی نداشته باشد. بنابراین توصیه می‌شود که موارد زیر حتماً در وکالت‌نامه‌های تنظیم‌شده در خارج از کشور اضافه شود:
سفارت خانه‌ها و کنسولگری های ایران، در صورت مراجعه افراد برای وکالت و با هدف دریافت متن وکالت، افراد را راهنمایی می‌کنند که به سامانه میخک مراجعه نمایند.
تهیه شده در: chetor.com
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها