سرعت رشد شبکه های اجتماعی در دنیای امروز انکارناپذیر است. از طرفی، حواس پرتی و عدم تمرکز از مهمترین اثرات منفی گسترش روزبهروز تکنولوژی و رسانههای ارتباطی است. با توجه به اینکه حذف تماموکمال این رسانهها در دنیای امروز امری ناممکن به نظر میآید، باید بهفکر چارهای بود تا ضمن استفادهٔ مفید از این ابزارها، از تمرکز خود نیز محافظت کنیم. کار عمیق نوشتهٔ کال نیوپورت کتابی است که در ادامه معرفی میکنیم. این کتاب درباره همین دغدغه یعنی حفظ تمرکز در دنیای پر از اطلاعات و ارتباطات امروز است. با ما همراه باشید.
نسخه چاپی و الکترونیک
کال نیوپورت کتاب خود را با بررسی کوتاهی از سبک زندگی افراد موفق و تأثیرگذاری مانند کارل یونگ (روانپزشک و متفکر قرن بیستم)، وودی آلن (فیلمنامهنویس) و مارک تواین (نویسنده) شروع کرده است. او از این مقدمه برای تعریف اصطلاح کار عمیق استفاده میکند. او میگوید: «کار عمیق عبارت است از فعالیتهای حرفهای انجامشده در حالت تمرکز کامل بدون حواسپرتی که تواناییهای شناختی شما را به حد اعلای خود برساند. این تلاشها ارزشآفرین هستند، مهارت شما را بهبود میبخشند و تکرار آنها دشوار است. کار عمیق برای بهرهگیری کامل از استعداد و ظرفیت ذهنیتان ضروری است.»
نویسنده، در آغاز، اهمیت کار عمیق را برای مخاطب روشن میکند؛ آنگاه با استفاده از روایت داستانهایی از افراد موفقی که خود میشناسد و همچنین تجربیات شخصیاش، تأثیر مثبت کار عمیق را نشان میدهد. او همچنین همهٔ دشواریهای پیشِروی شما برای عمیق کارکردن را بررسی و موشکافی میکند. در نهایت، ۴ راهکار ارائه میدهد.
توصیه نیوپورت در این کتاب به همهٔ کسانی که در تمام زندگیشان بهدنبال انجام کارهای بزرگ یا ایجاد تحول در دنیای خود و دیگران بودهاند، این است: کار عمیق تأثیرگذارترین راه برای رسیدن به این اهداف است.
| ویژگی | 💎 کار عمیق (Deep Work) | 🍂 کار کمعمق (Shallow Work) |
|---|---|---|
| تمرکز | تمرکز کامل و بدون حواسپرتی | تمرکز تکهتکه و همراه با حواسپرتی |
| ارزشآفرینی | خلق ارزش جدید و کمیاب | ارزش پایین، کارهای لجستیکی و تکراری |
| قابلیت کپی | سخت کپی میشود (مهارتمحور) | به راحتی قابل کپی کردن است |
| مثال | برنامهنویسی پیچیده، نوشتن کتاب | چک کردن ایمیل، جلسات غیرضروری |
کال نیوپورت معتقد است که «تمرکز» یک استعداد ذاتی نیست، بلکه مهارتی است که باید آن را تمرین کنید. او برای پرورش این مهارت، ۴ قانون سختگیرانه اما متحولکننده را پیشنهاد میدهد:
نمیتوانید صرفاً با گفتن «من میخواهم تمرکز کنم» به عمیقکاری برسید. شما نیاز به یک فلسفه و روتین دارید. نیوپورت ۴ روش برای گنجاندن کار عمیق در زندگی پیشنهاد میدهد:
روش راهبانی (Monastic): حذف کامل تمام ارتباطات و گوشهنشینی برای مدتی طولانی (مثل نویسندهای که برای نوشتن رمان به کلبهای در جنگل میرود). این روش برای اکثر مردم امکانپذیر نیست.
روش دومحوری (Bimodal): تقسیم زمان به دو بخش کاملاً مجزا. مثلاً ۴ روز در هفته کار عمیق و بدون مزاحمت، و ۳ روز اختصاص به کارهای اداری و روزمره.
روش ریتمیک (Rhythmic): تبدیل کار عمیق به یک عادت روزانه (مثلاً هر روز ساعت ۶ تا ۸ صبح). این بهترین روش برای کارمندان و افراد پرمشغله است.
روش روزنامهنگاری (Journalistic): استفاده از هر فرصت کوتاه خالی در طول روز برای کار عمیق. این روش نیاز به مهارت بسیار بالایی در تغییر فاز مغزی دارد و به تازهکارها توصیه نمیشود.
ما عادت کردهایم با کوچکترین احساسِ بیحوصلگی یا انتظار (مثلاً در صف نانوایی)، فوراً گوشی موبایل را چک کنیم. نیوپورت هشدار میدهد که این کار «عضله تمرکز» را ضعیف میکند.
نکته کلیدی: اگر مغزتان عادت کند که همیشه با یک خوراک جدید سرگرم شود، زمانی که نیاز به تمرکز روی یک مسئله سخت دارید، توانایی آن را نخواهد داشت. تمرین کنید که گاهی «هیچ کاری نکنید» و اجازه دهید حوصلهتان سر برود.
نویسنده با تکنولوژی مخالف نیست، بلکه با استفادهٔ کورکورانه مخالف است. او پیشنهاد میکند به جای رویکرد «هر منفعتی»، رویکرد «صنعتگر» را پیش بگیرید:
رویکرد غلط (هر منفعتی): «من از اینستاگرام استفاده میکنم چون گاهی اخبار جالبی میبینم یا با دوستانم حرف میزنم.» (بهانههای کوچک برای استفاده زیاد).
رویکرد صحیح (صنعتگر): «آیا این ابزار به اهداف اصلی و حیاتی زندگی حرفهای من کمک قابلتوجهی میکند؟» اگر پاسخ منفی یا ضعیف است، آن را حذف کنید.
کارهای کمعمق (مثل پاسخ به ایمیلها، جلسات غیرضروری، پر کردن فرمها و…) اجتنابناپذیرند، اما نباید کل روز شما را ببلعند.
راهکار: نیوپورت پیشنهاد میکند برای تکتک دقایق روزتان برنامهریزی کنید (Time Blocking). کارهای کمعمق را در بازههای زمانی مشخصی جمع کنید (مثلاً فقط ساعت ۴ تا ۵ عصر) و بقیه روز را از آنها محافظت کنید. یادتان باشد: «اگر برای وقتتان برنامه نداشته باشید، دیگران برای آن برنامه میریزند.»
این بخش به محتوای شما عمق میدهد و نشان میدهد که شما صرفاً یک کتاب را تبلیغ نمیکنید، بلکه آن را تحلیل کردهاید. این همان چیزی است که گوگل برای E-E-A-T (تخصص و اعتبار) عاشق آن است.
هیچ کتابی نسخهٔ جادویی برای تمام افراد نیست و «کار عمیق» هم از این قاعده مستثنی نیست. اگرچه این کتاب یکی از بهترین آثار دهه اخیر در زمینه بهرهوری است، اما نقدهایی هم به آن وارد است. بیایید نگاهی منصفانه و دوطرفه به نقاط قوت و ضعف آن داشته باشیم:
آیا این کتاب ارزش خواندن دارد؟ قطعاً بله. اما نیازی نیست ۱۰۰٪ توصیههای آن را اجرا کنید. حتی اگر بتوانید فقط ۲۰ درصد از اصول کار عمیق را در زندگیتان پیاده کنید (مثلاً روزی ۱ ساعت کار عمیق داشته باشید و نوتیفیکیشنها را خاموش کنید)، بازدهی شما جهش چشمگیری خواهد داشت. این کتاب را به چشم یک «جعبه ابزار» ببینید، نه یک «کتاب مقدس».
💡
کال نیوپورت، استاد علوم کامپیوتر دانشگاه جورجتاون و یکی از معدود نویسندگان حوزه تکنولوژی است که خودش هیچ حساب کاربری در شبکههای اجتماعی ندارد. او روی تأثیر تکنولوژی بر تمرکز و فرهنگ کار پژوهش میکند.
کال نیوپورت (Cal Newport)، استاد علوم کامپیوتر در دانشگاه جورجتاون است که تخصص اصلیاش در «سیستمهای توزیعشده» است. اما شهرت جهانی او نه به خاطر کدهای کامپیوتری، بلکه به خاطر ایستادگیاش در برابر حواسپرتیهای دیجیتال است.
نکته جالب درباره نیوپورت این است که او هرگز در شبکههای اجتماعی (مثل توییتر، اینستاگرام یا فیسبوک) حساب کاربری نداشته است! او معتقد است برای تولید کارهای ارزشمند، باید غیرقابلدسترس بود.
نیوپورت علاوه بر «کار عمیق» (منتشر شده در ۲۰۱۶)، نویسنده کتابهای پرفروش دیگری در لیست نیویورکتایمز است، از جمله:
برای اطلاع بیشتر از فعالیتهای کال نیوپورت میتوانید به وبسایت او مراجعه کنید.
در آیدت،
فایلهای
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالاتتان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها