وحشت خواب اختلالی است که اغلب با جیغ زدن و ترس شدید و ناگهانی در خواب همراه است. وحشت خواب با عنوان هراس شبانه نیز شناخته می‌شود. این اختلال خواب به‌طور معمول چند ثانیه تا یک دقیقه طول می‌کشد. وحشت خواب حدود ۴۰ درصد کودکان و درصد بسیار کمتری از بزرگ‌سالان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. هرچند این اتفاق ترسناک است، اما در حالت کلی جای نگرانی ندارد. در این مطلب، علائم وحشت خواب، علل و راه‌های تشخیص و درمان آن را بررسی می‌کنیم. تا انتها با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
وحشت خواب یا کابوس؟ | علائم وحشت خواب | علل ایجاد وحشت خواب | عوارض وحشت خواب | تشخیص اختلال | مراجعه به پزشک | درمان اختلال | سبک زندگی مبتلایان به وحشت خواب
شاید در وهله اول فکر کنید که وحشت خواب همان کابوس دیدن است؛ اما خیر، وحشت خواب با کابوس فرق دارد. وقتی شما کابوس می‌بینید، به‌طور معمول از خواب می‌پرید و حتی ممکن است جزئیاتی از آن را به خاطر بسپارید؛ اما در شرایط وحشت خواب، در حالی جیغ می‌زنید و می‌ترسید که هنوز خواب هستید. کودکان به‌طور معمول پس از بیدار شدن، چیزی از وحشت خواب خود به خاطر نمی‌آورند؛ اما بزرگ‌سالان ممکن است قسمتی از خوابی را که در این شرایط دیده بوده‌اند، به یاد بیاورند.
وحشت خواب اغلب در اوایل شب، در نیمه اول دوره خواب شما اتفاق می‌افتد. به‌طور معمول، وحشت خواب فقط چند ثانیه تا یک دقیقه طول می‌کشد، اما ممکن است ۱۰ دقیقه یا بیشتر هم ادامه داشته باشد. در طول یک دوره وحشت خواب، ممکن است این علائم در فرد ایجاد شود:
وحشت خواب به‌عنوان یک پاراسومنیا (یک رفتار یا تجربه نامطلوب در هنگام خواب) طبقه‌بندی شده است. وحشت خواب به‌طور معمول در هنگام خواب N3، یعنی عمیق‌ترین مرحله خواب (یا NREM) رخ می‌دهد. وحشت خواب هنگامی اتفاق می‌افتد که تا حدی از خواب NREM بیدار شوید. این اتفاق در حین انتقال بین مراحل مختلف خواب رخ می‌دهد؛ یعنی زمانی که نه به‌طور کامل بیدار و هوشیار هستید و نه کاملا در خواب!
هنوز علت اصلی این بیداری جزئی و ارتباط آن با وحشت خواب مشخص نشده است؛ اما کارشناسان برخی از عوامل را شناسایی کرده‌اند که ممکن است در این امر نقش داشته باشد. این عوامل عبارت‌اند از:
وحشت خواب گاهی به‌خاطر برخی شرایط زمینه‌ای که در خواب تداخل ایجاد می‌کنند، اتفاق می‌افتد. برخی از این شرایط زمینه‌ای می‌توانند موارد زیر باشند:
نتایج یک پژوهش نشان می‌دهد افرادی که دارای اختلالات خواب از جمله وحشت شبانه هستند، به‌احتمال زیاد هنگام خواب دچار مشکلات تنفسی می‌شوند. پژوهشگران در این پژوهش معتقدند: دلیل ارتباط بین وحشت خواب و مشکلات تنفسی این است که تلاش بیشتر برای تنفس می‌تواند باعث ایجاد وحشت خواب یا شرایط مرتبط شود.
برخی از عوارض ناشی از تجربه وحشت خواب عبارت‌اند از:
برای تشخیص وحشت خواب، پزشک سابقه پزشکی و علائم شما را بررسی می‌کند. ممکن است ارزیابی شما شامل موارد زیر باشد:
وحشت خواب اگر گاه‌به‌گاه رخ دهد، معمولا نگران‌کننده نیست؛ اما درصورتی‌که وحشت خواب در کودک یا یکی از اعضای خانواده‌تان شدید است، لازم است در این مورد به پزشک مراجعه کنید.
وحشت خواب در موارد زیر به درمان نیاز دارد:
به‌طور معمول وحشت خواب در شرایطی که گه‌گاه رخ بدهد، به درمان نیاز ندارد. اگر وحشت خواب منجر به آسیب‌دیدگی شود، برای اعضای خانواده مشکلی ایجاد کند یا برای شخصی که دچار وحشت خواب است باعث خجالت یا اختلال در خواب شود، ممکن است به درمان نیاز داشته باشد. درمان وحشت خواب به‌طور کلی بر حفظ ایمنی و ازبین‌بردن علل یا عوامل محرک تمرکز می‌کند.
راهکارهای درمانی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
سبک زندگی تأثیر بسیار زیادی بر کیفیت خواب ما دارد. ایجاد برخی از عادت‌های خوب می‌تواند بسیاری از مشکلات از جمله وحشت خواب را درمان کند. در قسمت زیر به برخی از راهکارهای مفید در این زمینه اشاره می‌کنیم:
همان طور که در قسمت بالا اشاره کردیم، خستگی می‌تواند یکی از عوامل وحشت خواب باشد. اگر کمبود خواب دارید، یک برنامه خواب منظم را برنامه‌ریزی و ساعت خواب خود را تنظیم کنید. گاهی اوقات حتی یک چرت کوتاه هم می‌تواند کمک‌کننده باشد.
خواب روزانه فواید شگفت‌انگیزی دارد؛ پس از چرت زدن در طول روز غافل نشوید.
انجام فعالیت‌هایی مانند کتاب خواندن، معما حل کردن و یا تمرینات مدیتیشن قبل از خواب می‌تواند کیفیت خواب شما را بالا ببرد. قبل از خواب سعی کنید از وسایل الکترونیکی استفاده نکنید و از انجام هرگونه فعالیت تحریک‌کننده خودداری کنید. اجتناب از مصرف کافئین در اواخر روز و محدود کردن مصرف الکل نیز می‌تواند اختلالات خواب را به‌طور چشمگیری کاهش بدهد.
برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی ناشی از وحشت خواب، تمام پنجره‌ها و درهای خارجی را شب ببندید و قفل کنید. از تختخواب دوطبقه استفاده نکنید و هر شی‌ء تیز یا شکننده را دور از دسترس قرار دهید.
مواردی را که باعث استرس شما می‌شوند، شناسایی کرده و روش‌های احتمالی مدیریت استرس را امتحان کنید. اگر فردی که دچار وحشت خواب می‌شود فرزندتان است و او اغلب مضطرب است یا استرس دارد، در مورد آنچه او را آزار می‌دهد صحبت کنید. مراجعه به روان‌شناس هم می‌تواند در این زمینه بسیار مفید باشد.
اگر کودک شما دچار وحشت خواب شده است و جیغ‌وداد می‌کند، به‌آرامی بغلش کنید و سعی کنید او را آرام کنید و به رختخواب برگردانید. تکان دادن او یا فریاد زدن فقط و فقط شرایط را بدتر خواهد کرد.
برای کودک و یا هرکدام از اعضای خانواده‌تان گه گاه دچار وحشت خواب است، یک دفترچه یادداشت مربوط به خواب داشته باشید. چندین شب شرایط را زیر نظر بگیرید و ببینید چند دقیقه بعد از خواب این اتفاق می‌افتد. اگر زمان آن کاملا ثابت باشد، بیدار کردن مقدماتی فرد می‌تواند کمک‌کننده باشد.
خواب خوب و باکیفیت اهمیت بسیار زیادی بر سلامت روان و جسم دارد. وحشت خواب می‌تواند بر روی شما، همسرتان یا رابطه عاطفی بین شما دو نفر تأثیر منفی بگذارد، آرامش شما را سلب کند و عملکرد شما در محل کار و یا هنگام فعالیت‌های روزانه را کاهش بدهد. برای درمان مؤثر وحشت خواب یا هراس شبانه، مهم است که بدانید چه عواملی باعث ایجاد آن می‌شود. توجه به این دلایل و رفع آنها می‌تواند دوره وحشت خواب را کاهش دهد و حتی ممکن است آن را کاملا متوقف کند.
درصورتی که خودتان، فرزندتان یا هریک از اعضای خانواده‌تان به‌طور مرتب اختلالاتی نظیر وحشت خواب را تجربه می‌کنید، در کنار رعایت راهکارهای مربوط به سبک زندگی، لازم است به پزشک مراجعه کنید. با مراجعه به پزشک و شناسایی عوامل دخیل در این اتفاق، روند درمان آغاز خواهد شد و دوباره خواب شیرین و بدون ترس را تجربه خواهید کرد.
در پایان از شما می‌خواهیم که اگر در مورد وحشت خواب و علائم مربوط به آن تجربه‌ای دارید، آن را در قسمت «ارسال دیدگاه» با ما در میان بگذارید.
منبع healthline mayoclinic
اختلالات خواب
0
اشتراک‌گذاریWhatsAppTelegramFacebookLinkedinTwitterپرینتایمیل
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها