درک تفاوت میان مالکیت و حاکمیت داده در کشور ما وجود ندارد
نشست تخصصی «کاربرد هوش مصنوعی در صنعت بیمه: از نوآوری تا حکمرانی داده و الگوریتم‌ها» امروز، دوشنبه ۲۸ مهر ۱۴۰۴، در دومین روز همایش سالانه اکوبیمه در برج میلاد برگزار شد. مدیران و کارشناسان برجسته صنعت بیمه و فناوری در این نشست به بررسی چالش‌ها، فرصت‌ها و آینده هوش مصنوعی در صنعت بیمه پرداختند.
«میثم میرزاده»، رئیس مرکز فناوری، امنیت اطلاعات و توسعه هوشمند بیمه مرکزی، در این نشست تأکید کرد که صنعت بیمه ایران در سه دهه اخیر از سه پارادایم مهم فناوری، یعنی الکترونیک‌سازی، تحول دیجیتال و هوشمندی، عقب مانده است. او افزود: «اگر صنعت بیمه با این پارادایم‌ها پیش نرود، جامعه، صنعت و نسل جدید منتظر نمی‌مانند و ممکن است این صنعت مجبور به پوست‌اندازی دردآوری شود.»
میرزاده همچنین به ضرورت ایجاد یک نظام مدیریت داده کارآمد اشاره کرد و گفت: «داده یک دارایی راهبردی در صنعت بیمه است و باید از آن برای نظارت هوشمند، توسعه اکوسیستم اینشورتک‌ها، افزایش بهره‌وری و ارائه محصولات نوآورانه استفاده کنیم.»
میرزاده مهم‌ترین چالش پیش روی صنعت بیمه را ذهنیت سنتی مدیران دانست که همچنان فناوری را هزینه می‌بینند. سایر چالش‌های این صنعت به عقیده او، نظام نهادی دولتی و متمرکز، عدم شناخت اقتصاد داده و مدل‌های اقتصادی و قیمت‌گذاری داده، توسعه‌نیافتگی زیرساخت‌های مشترک شرکت‌های بیمه در حوزه فناوری، تعاملات ضعیف با اکوسیستم بیرونی، نبود نظام مدون برای ارایه دسترسی داده به ذی‌نفعان، عدم استانداردسازی و کدینگ رسمی و نظام مدیریت کیفیت در ایجاد و انتقال داده، شفاف نبودن الزامات محرماننگی و تجاری در ارایه داده و عدم تعیین رفتار نهادها و وظایف حکمرانی داده است.
او پیشنهاد کرد که برای اجرای موفقیت‌آمیز نظام داده‌ای در صنعت بیمه، نظام نهادی مناسبی ایجاد شود، فرصت‌های سرمایه‌گذاری برای بخش خصوصی فراهم گردد و تعاملات داده‌ای با صنایع دیگر تقویت شود.
«میرامید حاجی میرصادقی»، عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف، در این نشست به تجربه استفاده از هوش مصنوعی در مدیریت ریسک در اسنپ‌پی پرداخت و گفت: «با این راهکارها موفق شدیم نرخ نکول را نسبت به بانک‌های سنتی بسیار پایین بیاوریم در حالی که بر خلاف بانک‌ها، در تخصیص اعتبار اسنپ‌پی و سایر سرویس‌های BNPL عملا هیچ ضمانتی از مشتریان گرفته نمی‌شود.»
او همچنین استفاده از داده‌های سنتی در صنعت بیمه اشاره کرد و گفت: «رویکرد سنتی بیمه همچنان بر پیش‌بینی رفتار با استفاده از داده‌های محدود مانند پروفایل کاربر و شرایط استفاده از خدمات متمرکز است؛ رویکردی که هنوز در بیمه‌های ثالث و بدنه دیده می‌شود.»
او افزود: «رویکرد بعدی، استفاده از داده‌های با ابعاد بالا بود؛ مثل سوابق رفتار مالی و بانکی فرد که می‌توانست صنعت بیمه را به‌روز کند، اما امروز زمان استفاده از کلان‌داده‌ها و دیجیتال فوت‌پرینت‌ها است. متأسفانه صنعت بیمه حتی به رویکرد داده‌های با ابعاد بالا نیز فاصله دارد. داده‌های متنوع و کلان می‌توانند پیش‌بینی‌ها را دقیق‌تر و هزینه‌ها را کمتر کنند، اما هنوز در این مسیر عقب هستیم.»
«محمدرضا فرحی»، بنیان‌گذار بیمه بازار، در این نشست به تأثیرات فناوری بر صنعت بیمه پرداخت و گفت: «ورود فناوری‌های نوین به صنعت بیمه، به‌ویژه در حوزه خسارت، می‌تواند مهم‌ترین گلوگاه‌های این صنعت را برطرف کند. اگر فناوری بتواند فرآیند پرداخت خسارت را ساده‌تر و شفاف‌تر کند، اعتماد مردم به بیمه افزایش می‌یابد و ضریب نفوذ بیمه رشد می‌کند.»
او با اشاره به آینده صنعت بیمه در دهه پیش‌رو گفت: «افزایش قدرت محاسباتی و استفاده از هوش مصنوعی موجب تغییرات اساسی در صنعت بیمه خواهد شد. هوش مصنوعی می‌تواند ریسک‌ها را شناسایی و مدیریت کند و حتی صنعت بیمه را به سمت مشاوره سلامت سوق دهد. این تغییرات ممکن است ماهیت تصادفی را از بین ببرد و صنعت بیمه را به خطر بیندازد.»
«روح‌الله ابوجعفری»، عضو هیأت علمی پژوهشکده مطالعات فناوری ریاست جمهوری، در این نشست به رویکردهای سیاست‌گذاری در توسعه فناوری اشاره کرد و گفت: «در گذشته، رویکرد توسعه فناوری به‌صورت خطی بود؛ ابتدا سرمایه‌گذاری انجام می‌شد، سپس فناوری شکل می‌گرفت و در نهایت وارد جامعه می‌شد. اما امروزه، بسیاری از فناوری‌ها به‌دلیل نیازهای جامعه خلق می‌شوند.»
او همچنین به ظرفیت‌های قانونی برای حمایت از فناوری در صنعت بیمه اشاره کرد و گفت: «در سال ۸۹، قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان تصویب شد که یکی از حمایت‌های آن مربوط به بیمه برای شرکت‌های دانش‌بنیان بود، اما این ظرفیت هیچ‌وقت فعال نشد. اصلاح آیین‌نامه‌های ۱۰۴ و ۱۰۵ نیز گام‌هایی در جهت تسهیل سرمایه‌گذاری شرکت‌های بیمه در حوزه دانش‌بنیان و مشخص کردن فعالیت شرکت‌های فناوری بیمه‌ای بوده است.»
ابوجعفری در ادامه افزود: «بر اساس قانون جهش تولید دانش‌بنیان، اگر شرکت‌های بیمه در حوزه فناوری سرمایه‌گذاری کنند، مشمول اعتبار مالیاتی خواهند شد که می‌تواند مشوقی برای ورود به این حوزه باشد. با این حال، اکوسیستم دانش‌بنیان کشور نیاز دارد تا با ادبیات صنعت بیمه و رگولاتوری آن بیشتر آشنا شود.»
«الهام فراهانی»، مدیر واحد هوش مصنوعی و داده شرکت سیمرغ بیمه ایران، در این نشست به انتقاد از پروژه دستیار هوش مصنوعی معاونت علمی پرداخت و گفت: «در گزارش‌های بین‌المللی، اولین کاربرد هوش مصنوعی در صنعت بیمه، ایجاد یک دستیار هوشمند برای کارکنان و مشتریان بوده است. اما در ایران، هنوز در این زمینه قدم‌های مؤثری برداشته نشده است.»
او همچنین به موضوع اپراتورهای هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: «در وزارت ارتباطات، موضوع ایجاد اپراتورهای هوش مصنوعی به‌صورت خصوصی در حال پیگیری است. این اپراتورها با دریافت پروانه فعالیت می‌توانند به‌عنوان محل امنی برای نگهداری و پردازش اطلاعات عمل کنند. شرکت‌های بیمه نیز می‌توانند از این امکانات برای مدیریت داده‌های خود استفاده کنند.»
«فرهنگ فرزان»، مدیرعامل شرکت ریتون، نیز در این نشست به ضرورت ایجاد زیرساخت‌های هوشمند تبادل داده و هویت دیجیتال در صنعت بیمه اشاره کرد و گفت: «ایجاد پروتکل‌های ارتباط داده‌ای و ساختار معنادهی، شبکه داده‌ای شامل شرکت‌های بیمه، اینشورتک‌ها، شبکه فروش و نهادهای حاکمیتی، می‌تواند یک اکوسیستم دیجیتال کارآمد و پایدار را برای صنعت بیمه فراهم کند.»
فرزان با تأکید بر اهمیت بازتعریف زیرساخت‌های داده و فلسفه تحول دیجیتال در این صنعت گفت: «ما در عصر دیجیتال نیازمند پاسخگویی به این سوال هستیم که چرا می‌خواهیم تغییر کنیم و چه ارزشی قرار است خلق کنیم. اندیشه بلندپروازانه یا همان چیزی که می‌تواند موتور نوآوری و خلق ارزش پایدار در صنعت بیمه باشد.»
او با اشاره به تجربه شرکت‌های جهانی مانند گوگل و اپل افزود: «در این سازمان‌ها بستر تعامل و ارتباط میان افراد، بستر اصلی شکل‌گیری نوآوری است. در صنعت بیمه هم پاسخ ما به توسعه نوآوری، ایجاد یک زیرساخت هوشمند تبادل داده و هویت دیجیتال است.»
مدیرعامل ریتون این زیرساخت را متشکل از چهار رکن هویت دیجیتال مشتریان (اعم از حقیقی و حقوقی) به‌عنوان محور اصلی تحول دیجیتال، پروتکل‌ها و ساختار معنایی داده برای یکپارچگی زبان ارتباطی میان بازیگران، شبکه داده‌ای شامل شرکت‌های بیمه، تامین‌کنندگان، شبکه فروش و نهادهای حاکمیتی و در نهایت حاکمیت داده با تمرکز بر شفافیت، عدالت، امنیت و کیفیت دانست.
به گفته فرزان، شکل‌گیری چنین زیرساختی زمینه‌ساز تحولاتی نظیر بیمه‌های خرد، ارزیابی ریسک و خسارت در زمان واقعی (real-time) و ارتباط پیوسته صنعت بیمه با سایر بخش‌های اقتصادی خواهد بود.
مدیرعامل ریتون تأکید کرد: «اگر رقابت شرکت‌های بیمه از محصولات تکراری و زیرساختی به لایه سرویس و نوآوری منتقل شود، آن‌گاه شاهد خلق ارزش واقعی و پاسخگویی دقیق‌تر به نیازهای مشتریان خواهیم بود. این همان نقطه‌ای است که صنعت بیمه می‌تواند واقعاً دیجیتال و هوشمند شود.»
او همچنین به کمبود نیروی انسانی متخصص در صنعت بیمه اشاره کرد و گفت: «ما با یک پاسخ فناورانه و اشتراک در لایه پلتفرم و ایجاد سامانه‌های با ساختار ماژولار و مبتنی بر API می‌توانیم ارزش را توسعه دهیم. شرکت‌های بیمه باید به جای رقابت در محصولات زیرساختی، در لایه سرویس مبتنی بر نیازهای مشتری فعالیت کنند.»
«حامد ولی‌پوری»، مدیرعامل شرکت ازکی، در این نشست به اهمیت داده در صنعت بیمه اشاره کرد و گفت: «در حال حاضر، مسأله داده در ایران بسیار جدی است و دسترسی به داده‌های باکیفیت و بدون تعارض منافع، یکی از چالش‌های اصلی صنعت بیمه است. متأسفانه درک تفاوت میان مالکیت و حاکمیت داده در کشور ما وجود ندارد. داده باید به‌عنوان یک دارایی مشترک در نظر گرفته شود و فرهنگ به‌اشتراک‌گذاری داده میان کسب‌وکارها شکل بگیرد.»
ولی‌پوری با اشاره به نقش هوش مصنوعی در صنعت بیمه افزود: «اکچوئری و کشف قیمت، از جمله حوزه‌هایی است که هوش مصنوعی می‌تواند در آن‌ها تحول ایجاد کند. اما پیش‌نیاز این تحول، داده‌های تمیز، قابل اشتراک‌گذاری و بدون سوگیری است. همچنین مدل‌های هوش مصنوعی باید شفاف باشند تا منافع تجاری بر منافع جمعی ارجحیت نیابد.»
ولی‌پوری در بخش دیگری از صحبت‌های خود به تأثیرات هوش مصنوعی بر جامعه انسانی اشاره کرد و گفت: «امروز وارد دوره‌ای شده‌ایم که در آن تصمیم‌گیری از انسان به هوش مصنوعی منتقل شده و همین موضوع می‌تواند نظم توزیع ثروت و ساختار اجتماعی جوامع را دگرگون کند. هوش مصنوعی می‌تواند مزیت‌های ناشی از تولید ثروت و کلاس‌های اجتماعی را از بین ببرد و جامعه انسانی را دچار تغییرات اساسی کند. توانایی تحلیل و داده در کنار هم، به یک دارایی جدید تبدیل شده است.»
او تأکید کرد: «آن چیزی که امروز نیاز داریم، داده‌های تمیز و قابل اشتراک‌گذاری است. حاکمیت باید تصور خود را از مالکیت داده اصلاح کند و فرهنگ به اشتراک‌گذاری داده میان کسب‌وکارها را تقویت کند. در چنین شرایطی، هوش مصنوعی می‌تواند پیشنهادهای بهتری به جامعه ارائه دهد و صنعت بیمه را به سمت شفافیت و عدالت هدایت کند.»
«حمیدرضا ریحانی»، معاون استراتژیک هلدینگ مالی گروه صنعتی گلرنگ، هم با اشاره به انقلاب داده و هوش مصنوعی گفت: «این انقلاب، بازه زمانی کوتاه‌تری نسبت به انقلاب‌های گذشته دارد و می‌تواند جایگاه شرکت‌های بزرگ و کوچک را تغییر دهد. در این انقلاب، مرزهای بیمه، مدیریت دارایی و بانکداری در حال کم‌رنگ‌تر شدن است و بیمه به زیرساختی نامرئی تبدیل می‌شود.»
او افزود: «شرکت‌های بیمه سنتی در ایران قابلیت تغییر ندارند و در انقلاب کسب‌وکاری نابود خواهند شد. برای جلوگیری از این اتفاق، باید ساختارهای جدیدی ایجاد شود که بتوانند نیازهای مشتریان را برآورده کنند. مردم ایران از نهادهای مالی سنتی خسته شده‌اند و به دنبال تجربه مالی ساده، یکپارچه و کارآمد هستند.»
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها