الانزاپین در درسته داروهای ضدروانپریشی (آنتیسایکوتیک) جای دارد. این دارو به حفظ تعادل مواد طبیعی خاص در مغز کمک میکند و برای درمان بیماریهای روحیروانی خاص مثل اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی استفاده میشود. همچنین ممکن است الانزاپین همراه داروهای دیگر برای درمان افسردگی به کار رود و سبب کاهش توهم، داشتن افکار شفافتر و مثبتتر درباره خود، احساس بیقراری کمتر و فعالتربودن در زندگی روزمره شود. آیا میدانید قرص الانزاپین برای چیست و چه عوارضی دارد؟ برای اطلاعات بیشتر در این زمینه تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
نکات مهم قبل از مصرف الانزاپین
- اگر به الانزاپین حساسیت دارید، قبل از مصرف دارو به پزشک اطلاع دهید.
- الانزاپین بهصورت قرص و آمپول تزریقی تجویزی موجود است و فقط برای افراد ۱۸ سال به بالا تجویز میشود.
- الانزاپین بلافاصله عمل نمیکند و چند روز تا چند هفته طول میکشد که بهبودی آغاز شود، اما در ابتدای مصرف ممکن است احساس راحتی و آرامش بیشتری داشته باشید.
- اگر مشکل کبد، تشنج، بلع، کمبود گلبول سفید، کمخونی، ادرار، گلوکوم زاویه بسته، پارکینسون، صرع، معده یا روده، سابقه خانوادگی دیابت، بیماری قلبی، کلسترول یا تریگلیسیرید بالا یا آپنه خواب دارید یا سیگاری هستید، قبل از مصرف الانزاپین به پزشک اطلاع دهید.
- ممکن است الانزاپین باعث خوابآلودگی شود. بعد از مصرف دارو از رانندگی یا انجام کارهای نیازمند هشیاری پرهیز کنید.
- الانزاپین میتواند موجب کاهش عرق و شوک گرمایی شود. بنابراین از انجام کارهایی که دمای بدن را افزایش میدهند، مثل کارکردن در محیطهای گرم یا ورزشکردن، پرهیز کنید. اگر هوا گرم است، مایعات فراوان بنوشید و لباس سبک بپوشید و به فضای خنکتر بروید.
- نوجوانان به بعضی عوارض دارو مثل افزایش وزن، کلسترول، تریگلیسیرید و پرولاکتین و افراد مسن به عوارضی مثل خوابآلودگی، یبوست، مشکل ادرارکردن، گیجی، سرگیجه و سبکیسر حساسترند.
- در دوران بارداری الانزاپین فقط در صورت لزوم تجویز میشود. نوزادان مادرانی که در سه ماه پایانی بارداری از الانزاپین استفاده میکنند، علائمی مثل سفتی یا لرز عضلانی، خوابآلودگی، مشکل تغذیه، مشکل تنفس یا گریه مداوم را بروز میدهند. اگر این علائم را در نوزادتان مشاهده کردید، بهخصوص در ماه اول، حتما به پزشک مراجعه کنید.
- اگر باردارید یا قصد بارداری دارید، درباره عوراض دارو با پزشک مشورت کنید.
- به نظر میرسد الانزاپین وارد شیر مادر میشود و روی نوزاد شیرخوار اثر میگذارد. اگر نوزادتان علائمی مثل سفتی یا لرز عضلانی، خواب غیرمعمول یا مشکل تغذیه داشت، بلافاصله به پزشک اطلاع دهید.
- مشکلات روحی درماننشده مثل اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی و افسردگی ممکن است عوارضی جدی به همراه داشته باشند. بنابراین بدون نظر پزشک مصرف دارو را قطع نکنید.
نحوه مصرف الانزاپین
قبل از مصرف دارو، دستورالعمل همراه آن را بخوانید و اگر سؤالی داشتید، از داروساز یا پزشک بپرسید. این دارو معمولا روزانه یک بار خوراکی، با یا بدون غذا، استفاده میشود. میزان مصرف دارو با توجه به شرایط شما و واکنش به درمان متفاوت است. برای کاهش خطر عوارض جانبی، ممکن است پزشک درمان را با میزان کم دارو شروع کند و بهتدریج دوز دارو را افزایش دهد. پس بهدقت از دستورالعمل پزشک پیروی کنید.
برای نتیجه بهتر، دارو را منظم و هر روز در زمانی مشخص مصرف کنید. حتی اگر احساس بهتری دارید، مصرف دارو را ادامه دهید و بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را قطع نکنید. اگر هم بیماری شما طولانیتر یا بدتر شد، این مسئله را به پزشک اطلاع دهید.
مقدار مصرف الانزاپین
الانزاپین بهصورت قرص الانزاپین ۲/۵، ۵، ۷/۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۰میلیگرمی موجود است. الانزاپین تزریقی هر ۲ تا ۴ هفته یک بار عضلانی توسط پزشک یا پرستار درون مطب تزریق میشود.
۱. الانزاپین برای اسکیزوفرنی
- افراد با سن ۶۴ سال یا کمتر: ۱۰ میلیگرم روزی ۱ بار
- افراد ۶۵ساله یا مسنتر: ۵ میلیگرم روزی ۱ بار.
۲. الانزاپین برای علائم شیدایی در اختلال دوقطبی
- معمولا دارو با ۱۵ میلیگرم روزی ۱ بار شروع میشود. اگر از داروهای دیگری هم استفاده میکنید، ممکن است درمان با مقدار ۱۰ میلیگرم شروع شود.
۳. جلوگیری از برگشت علائم شیدایی
- معمولا با مقدار ۱۰ میلیگرم روزی ۱ بار شروع میشود. اگر از الانزاپین برای درمان علائم شیدایی استفاده کرده باشید، ممکن است همان دوز قبلی ثابت بماند.
سوءمصرف الانزاپین
مصرف زیاد دارو ممکن است سبب علائمی مثل غش یا مشکل تنفسی شود. در این شرایط، بلافاصله با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید.
فراموشکردن مصرف دارو
در صورت فراموشی، بهمحض یادآوری، مقدار فراموششده را مصرف کنید. اما اگر به زمان دوز بعدی دارو نزدیکید، از مقدار فراموششده صرفنظر کنید و از مصرف دوبرابری دارو پرهیز کنید.
مهمترین عوارض الانزاپین
- خوابآلودگی، سرگیجه، سبکی سر، زخم معده، خشکی دهان، یبوست و افزایش وزن ممکن است رخ دهند. اگر هرکدام از این مسائل ادامه داشت یا بدتر شد، با پزشک یا داروساز صحبت کنید.
- سرگیجه و سبکی سر ممکن است خطر غشکردن را افزایش دهد. بنابراین بهآرامی از حالت نشسته یا درازکش بلند شوید.
- به یاد داشته باشید که دارو با توجه به شرایط شما تجویز شده است و فواید آن بیشتر از عوارضش است. بسیاری از افراد بعد از مصرف دارو عوارض جانبی جدی ندارند.
اگر عوارض جانبی جدی داشتید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید مثلا:
- مشکل بلع؛
- لرز؛
- کاهش ضربان قلب؛
- غش؛
- تغییر خلقوخو؛
- بیحسی یا گزگز دستها و پاها؛
- زردی چشمها و پوست؛
- معدهدرد یا شکمدرد شدید؛
- مشکل ادرارکردن؛
- اختلال تنفس در طول خواب.
عوارض نادر الانزاپین
- در موارد نادر ممکن است دارو قند خون را افزایش دهد و موجب دیابت یا بدترشدن آن شود. اگر علائم قند خون بالا مثل افزایش تشنگی یا ادرار دارید، با پزشک صحبت کنید. اگر دیابت دارید، مرتب قند خونتان را بررسی کنید و نتیجه را به پزشک گزارش دهید. ممکن است پزشک برایتان داروی دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی تجویز کند.
- الانزاپین ممکن است باعث افزایش وزن یا کلسترول، بهخصوص در نوجوانان، شود. این اثرات در کنار دیابت ممکن است خطر بیماریهای قلبی را افزایش دهد.
- ممکن است الانزاپین موجب دیسکنزی دیررس شود. در بعضی موارد، ممکن است این بیماری دائمی باشد. اگر حرکات غیرمعمول کنترلنشده دارید (بهخصوص در صورت، لبها، دهان، زبان، بازو یا پاها) بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
- مصرف الانزاپین ممکن است مقدار مواد طبیعی خاص مثل پرولاکتین را در بدن افزایش دهد. در خانمها، افزایش پرولاکتین موجب تولید شیر ناخواسته، توقف یا ازدسترفتن قاعدگی یا مشکل بارداری میشود. در مردان، موجب کاهش توانایی جنسی، ناتوانی تولید اسپرم و بزرگشدن سینهها میشود. اگر هرکدام از این علائم را دارید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
- در موارد نادر، الانزاپین موجب سندرم نورولپتیک بدخیم میشود. اگر علائمی مثل درد، سختی، سفتی، ضعف یا گرفتگی عضلات، خستگی شدید، گیجی شدید، عرق، ضربان قلب نامنظم یا سریع، تیرگی ادرار یا علائم مشکلات کلیوی را دارید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
- واکنش حساسیتی شدید به الانزاپین نادر است. بااینحال، اگر علائم واکنش حساسیتی شدید مثل تب، ورم گرههای لنفی، جوش، خارش یا ورم صورت، زبان یا گلو، سرگیجه شدید یا مشکل تنفسی دارید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
مواجهه با عوارض جانبی
- اگر مشکلات جنسی، مشکلات حرکتی و عفونتهایی مثل سرماخوردگی، عفونت گوش و چشم یا مجرای ادراری دارید، به پزشک مراجعه کنید.
- اگر احساس خوابآلودگی دارید، از انجام رانندگی و کارهای نیازمند هشیاری پرهیز کنید. بعد از مدتی بدن شما به دارو عادت میکند، اما اگر این اتفاق چند هفته طول کشید به پزشک مراجعه کنید.
- برای مسئله افزایش وزن سعی کنید بدون افزایش حجم غذا، از مواد غذایی سالم استفاده کنید و از مصرف موادی با کالری زیاد مثل شیرینی و بیسکویت پرهیز کنید. بین وعدههای غذایی از میوه، سبزیجات و مواد غذایی با کالری کم استفاده کنید. ورزش منظم به حفظ وزن مناسب کمک میکند.
- برای جلوگیری از احساس گیجی در زمان ایستادن، بهآرامی بلند شوید و تا زمان برطرفشدن احساس سرگیجه، چیزی را بگیرید. این احساس ممکن است فقط چند لحظه طول بکشد. با عادتکردن به دارو معمولا این مسئله برطرف میشود.
- برای برطرفشدن جوش میتوانید از آنتیهیستامین استفاده کنید.
- برای برطرفشدن یبوست از غذاهایی با فیبر زیاد مثل میوه و سبزیجات استفاده کنید، مایعات فراوان بنوشید و بیشتر ورزش کنید.
تداخل دارویی
تداخل دارویی ممکن است بر نحوه عملکرد دارو اثر بگذارد یا خطر عوارض جانبی را بیشتر کند. فهرستی از داروهای مصرفی تهیه کنید و در اختیار پزشک قرار دهید. بدون مشورت با پزشک مصرف هیچ دارویی را شروع یا قطع نکنید یا مقدار دارو را تغییر ندهید.
متوکلوپرامید ممکن است با الانزاپین تداخل داشته باشد. همچنین داروهایی مثل کاربامازپین (داروی صرع)، فلووکسامین (داروی افسردگی)، سیپروفلوکساسین (آنتیبیوتیک)، داروهای آرامبخش مثل بنزودیازپین، مسکنهایی مثل مورفین یا ترامادول یا آنتیهیستامینهایی مثل کلرفنامین ممکن است عوارض جانبی دارو را بیشتر کنند.
اگر محصولاتی دیگری مثل مسکن، ضدسرفه، داروی خواب یا اضطراب، آرامکننده عضلانی یا آنتیهیستامین مصرف میکنید که موجب خوابآلودگی میشوند، این مسئله را به پزشک اطلاع دهید.
شما بگویید
شما چقدر با الانزاپین و کاربردهای آن آشنایی دارید؟ آیا برای مسئله خاصی از این دارو استفاده کردهاید؟ در صورت تمایل، میتوانید تجربه و نظرتان را در قسمت ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این مطلب را از طریق شبکههای اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
پاسخ ها