قراره چی بدونیم:
زایمان زودرس یعنی زایمانی که پیش از هفته ۳۷ بارداری رخ بده؛ یعنی زمانی که جنین هنوز به رشد کامل نرسیده و برای زندگی خارج از رحم مادر آمادگی کامل نداره. این اتفاق می‌تونه باعث بروز مشکلات جدی برای نوزاد بشه، مثل نارس بودن ریه و مشکلات تنفسی، مشکلات گوارشی، اختلال در تنظیم دمای بدن و حتی احتمال مرگ نوزادی. بنابراین، شناخت علل، نشانه‌ها و راهکارهای مؤثر برای جلوگیری از زایمان زودرس نه‌فقط برای پزشک، بلکه برای هر مادری ضروری هست.
زایمان زودرس زمانی رخ می‌ده که بدن مادر به هر دلیلی زودتر از موعد (قبل از هفته ۳۷ بارداری) وارد مرحله‌ی زایمان بشه. این نوع زایمان یکی از اصلی‌ترین عوامل مرگ‌ومیر نوزادی در جهان به حساب میاد. نوزاد نارس ممکنه نیاز به مراقبت‌های ویژه در NICU داشته باشه و احتمال ابتلا به بیماری‌هایی مثل مشکلات تنفسی، بینایی، شنوایی یا اختلالات عصبی در نوزاد بیشتر هست. پس هر روز اضافه‌ای که جنین در رحم بمونه، ارزشمنده و باید تلاش کنیم این زمان به‌طور کامل سپری بشه. زایمان زودرس به سه دسته کلی تقسیم می‌شه:
۱. زایمان بسیار زودرس (قبل از هفته ۲۸ بارداری)
۲. زایمان زودرس متوسط تا شدید (بین هفته‌های ۲۸ تا ۳۲ بارداری)
۳. زایمان زودرس خفیف (بین هفته‌های ۳۲ تا ۳۶ بارداری)
بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت (WHO)، سالانه حدود ۱۵ میلیون نوزاد در سراسر جهان زودتر از موعد متولد می‌شن یعنی تقریباً از هر ۱۰ تولد، یک نوزاد نارس هست. در ایران، طبق آمار وزارت بهداشت، حدود ۹ تا ۱۲ درصد از زایمان‌ها به صورت زودرس اتفاق می‌افته که رقم نسبتاً بالایی محسوب می‌شه و نیاز به توجه جدی داره.
بعضی از عوامل خطر زایمان زودرس غیرقابل کنترل هستن، اما اکثر عوامل خطر رو می‌شه با آگاهی و اقدام درست کنترل کرد. ازجمله عوامل خطر زایمان زودرس:
گاهی بدن سیگنال‌ها و نشانه های زایمان زودرس رو نشون می‌ده که باید سریعاً جدی گرفته بشن. این علائم می‌تونن نشانه‌ی شروع زایمان زودرس باشن:
هیچ مادری دوست نداره زایمانش زودتر از وقت طبیعی اتفاق بی‌افته؛ چون هم خودش سختی می‌کشه، هم جان و سلامت جنین به خطر می‌افته. اما خیلی وقت‌ها با یکسری مراقبت ساده و نکته‌های کاربردی، می‌شه جلوی زایمان زودرس رو گرفت یا حداقل احتمالش رو تا حد زیادی کم کرد. چند راهکار موثر و آسان برای پیشگیری از زایمان زودرس رو مرور می‌کنیم:
یکی از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری، ویزیت‌های منظم دوران بارداری است. سونوگرافی‌ها و بررسی‌های بالینی، کمک می‌کنن که مشکلات احتمالی مثل کوتاهی دهانه رحم یا رشد ناکافی جنین زودتر تشخیص داده بشن.
اگر مادری دچار فشار خون بالا، دیابت بارداری یا مشکلات تیروئید باشه، باید حتماً تحت نظر پزشک زنان قرار بگیره و داروها رو منظم مصرف کنه. کنترل این بیماری‌ها می‌تونه تأثیر زیادی در پیشگیری از زایمان زودرس داشته باشه.
استرس طولانی‌مدت با افزایش هورمون‌های التهابی می‌تونه انقباضات رحمی رو تحریک کنه. تکنیک‌هایی مثل مدیتیشن، یوگا یا مراجعه به روانشناس می‌تونه خیلی کمک‌کننده باشه. از طرفی، فعالیت فیزیکی شدید یا ایستادن طولانی هم خطر رو بیشتر می‌کنه و باید با برنامه کنترل بشه.
رژیم غذایی غنی از آهن، کلسیم، پروتئین و اسید فولیک نقش مهمی در حفظ سلامت مادر و جنین داره. کمبود ریزمغذی‌ها ممکنه باعث ضعف سیستم ایمنی و ایجاد زمینه برای عفونت یا زایمان زودرس بشه.
هرگونه عفونت مثل عفونت واژینال یا ادراری باید خیلی سریع و کامل درمان بشه، چون می‌تونه باعث التهاب غشاهای جنینی و شروع انقباضات بشه. پزشک با بررسی ترشحات یا انجام آزمایش ادرار می‌تونه تشخیص دقیق بده و درمان مناسب رو تجویز کنه.
اگر در بررسی‌ها مشخص بشه که طول دهانه رحم کمتر از ۲۵ میلی‌متره، پزشک ممکنه برای پیشگیری از زایمان زودرس، سرکلاژ (دوخت دهانه رحم) یا پروژسترون واژینال تجویز کنه. این اقدامات باعث تقویت دهانه رحم و کاهش خطر زایمان زودرس می‌شن.
زنانی که سابقه زایمان زودرس دارن، معمولاً نیاز به دریافت پروژسترون تزریقی یا واژینال دارن. این دارو باعث آرامش رحم و جلوگیری از انقباضات غیرطبیعی رحم و اثربخشی بالایی در پیشگیری نشون داده.
طول دهانه رحم (سرویکس) یکی از شاخص‌های مهم در پیش‌بینی خطر زایمان زودرس محسوب می‌شه. به‌طور طبیعی، سرویکس در دوران بارداری باید بسته و بلند باقی بمونه تا جنین رو تا زمان مناسب در رحم نگه داره. طول دهانه رحم بالای ۳۰ میلی‌متر در بارداری طبیعی در نظر گرفته می‌شه.
مطالعات نشان دادن که طول دهانه رحم کمتر از ۲۵ میلی‌متر در سه‌ماهه دوم بارداری، به‌ویژه بین هفته‌های ۱۸ تا ۲۴، با افزایش خطر زایمان زودرس مرتبط هست. این موضوع به‌ویژه در زنانی که سابقه زایمان زودرس دارن، اهمیت بیشتری پیدا می‌کنه.
بر اساس توصیه‌های علمی، سونوگرافی واژینال دقیق‌ترین روش برای اندازه‌گیری طول سرویکس هست. اگر طول سرویکس کوتاه‌تر از حد نرمال باشه، پزشک ممکنه درمان‌هایی مثل پروژسترون واژینال یا سرکلاژ (دوختن دهانه رحم) رو تجویز کنه تا احتمال زایمان زودرس کاهش پیدا کنه.
در نهایت، باید گفت که بیشتر موارد زایمان زودرس با آگاهی و رعایت چند اصل ساده قابل پیشگیری یا کنترل هستن. مراجعه منظم به پزشک، تغذیه درست، کنترل بیماری‌ها، مدیریت استرس، پرهیز از فعالیت‌های خطرناک و توجه به علائم هشداردهنده، ترکیبی قدرتمند برای حفظ سلامت جنین هستن. مراقبت آگاهانه امروز، یعنی داشتن نوزاد سالم فردا.
از همین نویسنده
یک ساعت پیش
زندگی زیباست
۲۳ ساعت پیش
راهنمای بارداری و نوزاد🥰
۲ روز پیش
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها