پرانا مفهومی باستانی است که در فلسفه و طب هندی، ادبیات هندو، هنرهای رزمی و یوگا به کار می‌رود. این مفهوم جریان انرژی حیاتی را توصیف می‌کند که تمام حرکات بدن از جمله جریان خون، تنفس و گوارش را کنترل می‌کند. از آنجایی که پرانا با چشم دیده نمی‌شود، شاید درک آن سخت باشد، اما با کمی تمرین می‌توانید پرانا را در بدن، تنفس و محیط اطراف خود حس و از آن استفاده کنید. در این مقاله، ابتدا توضیح می‌دهیم پرانا چیست و سپس درباره کاربردهای آن می‌گوییم.
خیلی‌ها به‌اشتباه می‌پرسند تنفس پرانا چیست که سؤال درستی نیست. در واقع بسیاری از افراد پرانا را همان تنفس تعریف می‌کنند و برخی دیگر آن را نیروی حیات، انرژی معنوی یا حتی روح می‌خوانند. پرانا در اصل انرژی‌ای است که از طریق شبکه‌ای از کانال‌های جسم لطیف در بدن جریان می‌یابد. کانال‌های جسم لطیف که «نادی» نام دارند، جسم و روح را به هم متصل می‌کنند و همچون مجرایی برای انرژی پرانا هستند. در ادامه مقاله، بیشتر درباره جسم لطیف توضیح می‌دهیم. جذب انرژی پرانا از هوا، غذا و انرژی طبیعی محیط امکان‌پذیر است. از طرفی بعضی از حرکات و حالات بدن از جمله قوزکردن و همچنین تمرکز روی افکار منفی و تنفس در هوای آلوده انرژی پرانا را کاهش می‌دهند.
پرانا در بدن به ۵ نوع یا وایو تقسیم می‌شود. هرکدام از وایوها مسئول بخشی از بدن با عملکردهای منحصربه‌فردند که در ادامه هریک را توضیح می‌دهیم.
همه ما انسان‌ها علاوه‌بر جسم فیزیکی خود، یک جسم لطیف هم داریم. جسم لطیف که ممکن است به هاله انسان نیز متصل باشد، چیزی فراتر از جسم فیزیکی است. در واقع با کمک جسم لطیف است که می‌توانیم انرژی یکدیگر را ناخودآگاه حس کنیم. سیستم عصبی مرکزی بدن لطی، از شبکه‌ای از نادی‌ها تشکیل شده است که شامل نادی‌های مرکزی و خورشید و ماه می‌شوند.
نادی خورشید یا پینگالا در سمت راست ستون فقرات جسم لطیف قرار دارد. انرژی عصبانیت، حسادت، جدایی و نفرت همگی در این نادی جریان می‌یابند و به‌نوعی یادآور داغی خورشیدند.
در سمت چپ ستون فقرات جسم لطیف، نادی ماه یا آیدا قرار دارد. انرژی‌هایی نظیر اشتیاق، ولع و وابستگی در این نادی جریان دارند.
نادی مرکزی یا سوشومنا درست جلوی ستون فقرات بدن لطیف قرار دارد. هاتا یوگا سبکی از یوگاست که هدف آن انتقال انرژی نادی‌های چپ و راست (خورشید و ماه) به نادی مرکزی است. هنگامی که پرانا آزادانه در نادی مرکزی جریان یابد، انسان به سامادی یا همان سعادت ابدی می‌رسد. خشنودی، قناعت، افکار ناب و خردمندی همگی در نادی مرکزی جریان پیدا می‌کنند.
نادی‌های چپ و راست و زیرمجموعه‌های آنها به‌گونه‌ای دور نادی مرکزی می‌پیچند که اشکالی شبیه چرخ به وجود می‌آورند. این اشکال همان چاکراها هستند. نقاط تقاطع چاکراها با نادی مرکزی ممکن است جلوی جریان پرانا را بگیرند. زمانی که می‌گوییم چاکرا مسدود است، در واقع منظور این است که نادی مرکزی به‌خاطر چاکرا مسدود است. با یوگا و مدیتیشن می‌توان پرانا را از نادی‌های چپ و راست به نادی مرکزی منتقل کرد و به عبارتی این نقاط مسدودشده را آزاد کرد.
در کلاس یوگا، پرانا آزادانه‌تر حرکت می‌کند و شاید حس کنید جریانی الکتریکی در بدنتان در حال عبور است. هنگامی که به‌خاطر احساسی بر خود می‌لرزیم یا حسی درونی به ما القا می‌شود، در واقع داریم به پرانا و حس ششم جسم لطیف واکنش نشان می‌دهیم.
همچنین اگر به تنفس خود دقت کنیم، متوجه نحوه کار قانون پرانا خواهیم شد. مثلا هنگامی که الکتریسیته پرانا در نادی سمت راست حرکت کند، از سوراخ راست بینی خارج می‌شود. در این حالت، بخش منطقی یا همان بخش چپ مغز فعال‌تر است. اگر سوراخ چپ بینی درگیر باشد، بخش راست یا بخش خلاق مغز فعال‌تر خواهد بود. حال اگر به سامادی یا حالت جذب کامل برسیم، بالاخره می‌توانیم از هر دو سوراخ بینی یکسان استفاده کنیم که باعث می‌شود انرژی از نادی‌های چپ و راست جاری نشود.
دقت کرده‌اید هنگامی که احساس ناراحتی و ناامیدی به ما دست می‌دهد، با بازدمی عمیق نفس را از سینه بیرون می‌دهیم؟ یا توجه کرده‌اید زمانی که احساس شادی، انرژی بیشتر و هوشیاری می‌کنیم، نفس را داخل سینه حبس می‌کنیم؟ تا زمانی که نفس می‌کشیم، داخل این چرخه متغیر شادی و ناراحتی هستیم که به پرانا ربط دارد.
یوگا با حرکات فیزیکی و مدیتیشن با استفاده از ذهن جریان درونی را به‌سمت نادی مرکزی می‌کشند. طبق متون باستانی، افکار ما همان کاری را با پرانا می‌کنند که سوارکار با اسب می‌کند. از این رو، می‌توان با افکاری که اختیارشان دست ماست، پرانا را به‌سوی مرکز راهنمایی کرد.
همچنین با استفاده از مدیتیشن و پرانایاما یاد می‌گیریم که جریان تنفس را مهار کنیم. ذهن، پرانا و افکار همگی با هم ارتباط دارند. از همین جهت ممکن است هنگامی که روی یکی از آنها تمرکز می‌کنیم، هر سه تحت‌تأثیر قرار بگیرند.
پرانایاما یا کنترل تنفس یکی از مراحل هشت‌گانه یوگاست که با استفاده از تمرینات تنفسی پرانا را در کنار آسانا یا همان حرکات فیزیکی و مدیتیشن پرورش می‌دهد. به‌کمک روش‌های پرانایامای آیورودایی می‌توانیم انرژی خود را افزایش دهیم، بدن‌هایمان را گرم و ذهنمان را آزاد کنیم. طبق تحقیقاتی در سال ۲۰۱۲، تنفس اوجایی باعث می‌شود که بدن ما در رویارویی با استرس واکنش فیزیکی نشان ندهد.
پرانا به زبان ساده جوهر وجودی همه موجودات زنده است و خیلی اوقات به‌عنوان نیروی حیات شناخته می‌شود. در بدن ما انسان‌ها، پرانا انرژی‌ای است که مسئول تمام حرکات فیزیکی ماست. در این مقاله توضیح دادیم انرژی پرانا چیست و چه چیزهایی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
آیا شما هم یوگا کار می‌کنید؟ تابه‌حال با عبارت پرانا در این ورزش مواجه شده‌اید؟
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها