اگر اهل کارهای هنری هستید و لحظات خوشی را با آنها سپری می‌کنید، مسلما از نقاشی روی پارچه لذت خواهید برد. در این مقاله از «چطور»، آموزش گام به گام نقاشی روی پارچه ارائه شده است. با ما همراه باشید.
با صرف هزینه‌ای کم و چند رنگ و قلم‌موی مناسب، بی‌نهایت فرصت در اختیارتان خواهد بود تا با نقاشی روی لباس یا هر پارچه دل‌خواه در خانه‌تان از این هنر زیبا لذت ببرید و در عین حال، خانه‌ای زیبا پر از نقاشی‌های دوست‌داشتنی داشته باشید. برای شروع، ابتدا باید به‌سراغ خرید وسایل نقاشی روی پارچه بروید. در ادامه، وسایلی را که نیاز دارید برایتان فهرست کرده‌ایم.
برای نقاشی روی پارچه بهتر است ۳ رنگ اصلی مخصوص پارچه قرمز، آبی و زرد و ۱ یا ۲ قلم‌مو تهیه کنید. منتها بهتر است بدانید هنگام نقاشی روی پارچه، به رنگ‌های متنوع و قلمموهای بیشتری نیاز پیدا می‌کنید. با داشتن لوازم کافی برای نقاشی روی پارچه نتیجه کار هنری‌تان بهتر خواهد شد.
برای نقاشی روی پارچه باید از چند قلم‌موی متنوع استفاده کنید تا طرح نقاشی‌تان روی پارچه جلوه خوبی داشته باشد.
برای طراحی جزئیات کوچک و ظریفِ خطوط طراحی به قلمموهای نوک‌گرد کوچک نیاز دارید؛ اما برای طراحی خطوط درشت‌تر باید از قلمموهای بزرگ‌تر استفاده کنید.
قلمموهای مسطح یا نوک‌پهن، که به قلمموهای شیدر (Shader) یا سایه‌زن هم معروف‌اند، برای سایهزدن و برجسته‌کردن خطوط عالی‌اند. همچنین با استفاده از این قلم‌موها می‌توانید رنگ‌های نقاشی را باهم ترکیب کنید.
همان طور که از نام این قلم‌موها مشخص است (Line به‌معنای خط است)، از آنها برای ترسیم خطوط استفاده می‌شود.
اگر میخواهید بخش بزرگی از پارچه را رنگ کنید، باید از قلمموهای فومی استفاده کنید. این قلم‌موها سرهای پهن و بزرگی دارند و دسته‌های آنها چوبی است.
نکته: برای اینکه نقاشی‌تان شبیه آبرنگ شود، باید از قلم‌موی نرم استفاده کنید.
دورگیرها محتوی رنگ‌اند و از آنها برای ترسیم خطوط سه‌بعدی استفاده می‌شود. اگر میخواهید روی لباس‌هایتان، طرحهای گل‌دوزی با استفاده از رنگ ترسیم کنید، این دورگیرها بسیار باارزش‌اند.
این ماژیک‌ها برای کشیدن خطوط بیرونی و ترسیم طرحهای سیاه مناسب‌اند.
برای نقاشی روی پارچه بهتر است از رنگ مخصوص پارچه و رنگ اکریلیک استفاده کنید. این رنگ‌ها از دانه‌های رنگ معلق درون یک مدیوم اکریلیک تشکیل شده‌اند و مخصوص نقاشی روی پارچه هستند. رنگ‌های روشن و شفاف نقاشی، که باعث می‌شوند رنگ‌های اصلی زیر آن به‌خوبی دیده شوند، برای استفاده در انواع تکنیک های نقاشی روی پارچه عالی‌اند.
با ترکیب رنگ‌های اصلی قرمز، آبی و زرد و سپس ترکیب آنها با رنگ‌های سیاه‌وسفید، می‌توانید به انواع رنگ‌های متفاوت دست پیدا کنید. منتها بد نیست قبل از طراحی روی پارچه و رنگ‌آمیزی آن، رنگ‌های آماده دیگری در دسترس داشته باشید. می‌توانید برای رسیدن به کمی درخشش در رنگ‌ها و حجم‌دادن به آنها، کمی نیز رنگ‌های متالیک/ مرواریدی به نقاشی روی پارچه‌تان اضافه کنید. همچنین با استفاده از مدیوم‌های رنگین‌تابی یا صدفی می‌توانید کاری کنید رنگ‌های معمولی‌تان بدرخشند.
اگر میخواهید از رنگ‌های متفاوت زیادی روی پارچه استفاده کنید، شاید مجبور شوید برخی از رنگ‌ها را بخرید. از این رنگ‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد: زرشکی، لاجوردی، اُخرایی (زرد مایل به قهوه‌ای)، قرمز هندی، سینای (گردویی، قهوه‌ای مایل به قرمز)، سینای خام، قهوه‌ای سوخته، قهوه‌ای متمایل به قرمز، آبی سرولین (بین لاجوردی و آبی آسمانی تیره‌تر)، آبی کبالت و رنگ‌های مفید سفید و سیاه.
اگر رنگ‌های شفاف پودری، با نسبت ۱ به ۱ با آب ترکیب شوند، مانند رنگ‌های مایع عمل می‌کنند. از برخی از برندهای رنگ‌های شفاف می‌توان در شیوه رنگرزی گره‌ای (Tie-dye) استفاده کرد. معمولا از این رنگ‌ها برای نقاشی روی پارچه‌هایی که رنگ‌های روشن دارند استفاده می‌شود. البته می‌توانید از رنگ اکریلیک چندمنظوره هم برای نقاشی دستی روی پارچه استفاده کنید؛ به‌شرطی که ابتدا آن رنگ را با مدیوم حجم‌دهنده رنگ پارچه مخلوط کنید تا مناسب نقاشی روی پارچه شود.
نقاشی روی پارچه با رنگ آکریلیک کمی دقت می‌خواهد. رنگ‌های آکریلیک معمولی خیلی دیر روی سطح پارچه خشک می‌شوند و حتی ممکن است پس از خشکشدن ترک بخورند. منتها استفاده از مدیوم پارچه روی نقاشی، رنگ روی پارچه را نرم و منعطف‌تر می‌کند.
مدیوم پارچه نوعی مایع غلیظ و ژل‌مانند است که وقتی روی پارچه خیس قرار بگیرد، مات به نظر می‌آید؛ اما وقتی پارچه خشک شود، بی‌رنگ می‌شود.
مدیوم رنگ پارچه را باید به نسبت ۱ بخش مدیوم پارچه با ۲ بخش رنگ آکریلیک کاملا مخلوط و سپس استفاده کنید. البته می‌توانید از مدیوم پارچه همراه با رنگ آکریلیک هم استفاده کنید. این کار باعث می‌شود رنگ آکریلیک روی پارچه، بدون اینکه تغییر کند، رقیق و کم‌رنگ شود. اگر موقع رقیق‌کردن رنگ آکریلیک به‌جای آب از مدیوم پارچه استفاده کنید، رنگ آکریلیک روی پارچه کمتر چکه می‌کند.
اگر دوست دارید رنگ آکریلیک مورداستفاده‌تان روی پارچه شبیه آبرنگ به نظر آید، مدیوم پارچه و رنگ آکریلیک را با نسبت ۵ به ۱ مخلوط کنید. مدیوم مات هم در بازار وجود دارد که اگر ظاهر براق نقاشی روی پارچه را دوست ندارید، می‌توانید با افزودن آن به رنگ آکریلیک طرحتان را مات کنید. اگر میخواهید برای نقاشی روی پارچه از رنگ‌های اسپری استفاده کنید، می‌توانید به اسپری خود کمی مدیوم پارچه اضافه کنید تا اسپری‌تان روان کار کند و دچار گرفتگی نشود.
نکته: مدیوم‌های پفکی را معمولا باید با نسبت ۳ به ۱ با رنگ‌های پارچه ترکیب کنید؛ مثلا ۳ قطره مدیوم پفکی را باید به ۱ قطره رنگ پارچه اضافه کنید. این مدیوم‌ها حجم‌دهنده‌اند.
معمولا افراد مبتدی که می‌خواهند کار نقاشی روی پارچه را شروع کنند می‌پرسند چه پارچه‌ای برای نقاشی مناسب است. مناسب‌ترین پارچه برای نقاشی پارچه ۱۰۰ درصد نخی با بافت نسبتا محکم و با رنگ روشن است. می‌توانید پارچه از جنس ملافه‌های ساده تختخواب بخرید و سپس آن را به کاری هنری تبدیل کنید. البته مجبور نیستید نقاشی روی پارچه را فقط به پارچه‌های نخی محدود کنید. می‌توانید از پارچه‌های دیگر مانند ساتن، ابریشم و مخلوط نخ و پلی‌اتیلن، پارچه لحافی، فلانل یا پشمی، کتان، کرباس، ارگانزای ابریشم، چرم جیر، پارچه حوله‌ای، مخمل، مخمل نخی یا ابریشمی، چرم و بیشتر پارچه‌های مصنوعی هم استفاده کنید.
نقاشی روی پارچه مخمل به اثری بسیار زیبا و جذاب تبدیل می‌شود. همچنین می‌توانید از هنرتان روی روسری‌ها، مبلمان، تی‌شرت، لباس‌های تونیک، پرده‌ها، کوسن‌ها و آویزهای دیواری که هرکدام از پارچه‌های مختلف تولید شده‌اند استفاده کنید. اگر میخواهید روی نواحی بزرگی از پارچه با ضربات درشت قلم‌مو، طرح دل‌خواهتان را ترسیم کنید، از پارچه‌هایی با بافت شل استفاده کنید. این پارچه‌ها اجازه نفوذ بیشتری به رنگ‌ها می‌دهند. منتها برای طراحی خطوط ظریف و جزئیات و همچنین پیچیدگی‌های یک طرح، باید پارچه‌ای انتخاب کنید که بافت سفت‌تری داشته باشد.
از آنجا که روی سطح پارچه، طرحهای نقاشی ترسیم و رنگ می‌شوند، آن قسمت از پارچه که روی آن نقاشی شده است از قسمت‌های دیگر پارچه کمی ضخیم‌تر می‌شود. در واقع، قسمت نقاشی‌شده پارچه سبک چیت موصلی (کتان محکم) گاهی سنگین‌تر از پارچه‌های ضخیمی مانند کرباس و پارچه‌های اردکی می‌شود.
وقتی روی پارچه رنگی نقاشی می‌کنید، مشکلی که پیش می‌آید این است که رنگ‌هایتان رنگ‌پریده به نظر می‌رسند و برای واضح‌کردن آنها مجبورید لایه‌های بسیاری به رنگ‌هایتان اضافه کنید. برای حل این مشکل، خیلی ساده ابتدا زمینه طراحی‌تان را با رنگ سفید پر کنید و بگذارید پارچه کاملا خشک شود و پس از آن هر طرحی را که دوست دارید روی آن ترسیم کنید. با این روش، طرحتان بهتر دیده می‌شود. البته در این صورت، اگر طرحتان بزرگ باشد، به رنگ سفید زیادی نیاز دارید.
از دیگر ابزارهای موردنیاز می‌توان به این موارد اشاره کرد:
موقع نقاشی روی پارچه بهتر است لوازم زیر را هم کنار دست‌تان داشته باشید:
تمامی این ابزارها کار نقاشی را برایتان آسان‌تر و طرحتان را زیباتر می‌کنند.
این مرحله ضروری است؛ به‌ویژه درمورد لباس‌هایی که آنها را بعدا حتما باید بشویید. باید علائمی را که روی لباس یا پارچه در کارخانه موقع تولید لباس و پارچه روی آنها درج می‌کنند کاملا پاک کنید. این علائم معمولا سایز لباس یا مارک تولید‌کننده‌اند. البته برای نقاشی روی پارچه‌هایی که مخصوص مبلمان یا کیف‌ها و لوازم دیگرند و قرار نیست آنها را بارها بشویید، نیازی نیست نگران شست‌وشوی پارچه پیش از نقاشی روی آن باشید. در ضمن، اگر از لباس‌های کهنه برای نقاشی استفاده می‌کنید، آنها را بشویید تا تمیز و بدون لک باشند.
آن قسمت از پارچه را که میخواهید نقاشی کنید اتو بزنید تا اگر چروکی دارد کاملا صاف شود و چروک‌های آن نقاشی را از شکل مناسب خود نیندازد.
نکته‌ای مهم: هرگز برای شستن لباس و پارچه‌ها از نرم‌کننده استفاده نکنید.
باید کار را روی سطح صافی که با پلاستیک پوشانده شده است شروع کنید. با این کار کف اتاق یا روی سطح کارتان را لک نمی‌کنید و دردسر پاک‌کردن لکه‌ها را نخواهید داشت. پارچه را تا جایی که لازم است بکشید و سپس آن را در مکانی امن و تمیز قرار دهید و اگر خیس است، بگذارید کاملا خشک شود. بهترین کار این است که پارچه را روی یک ورقه مقوایی پوشیده از کاغذ مومی بگذارید تا رنگ نقاشی به زیر پارچه نفوذ نکند و زیر آن کثیف نشود. همچنین، کاغذ مومی نمی‌گذارد رنگ به سطح کار بچسبد و بعد از اینکه کارتان تمام شود، می‌توانید آن را به‌راحتی تمیز کرده و بعدها بازهم از آن استفاده کنید.
اگر میخواهید داخل تی‌شرتی را نقاشی کنید، درون لباس کاغذ ضخیم ساده یا قطعه‌ای پلاستیک قرار دهید. حتی می‌توانید به‌جای مقوا، روزنامه بگذارید. این روش کمک می‌کند نقاشی آن طرف لباس را لک نکند. اگر میخواهید از رنگ‌های مختلف برای کارتان استفاده کنید، یک صفحه یونولیت تهیه و پارچه را روی آن پهن کنید. می‌توانید پارچه را با سوزن و سنجاق به یونولیت متصل کنید. بدین ترتیب، پارچه بدون اینکه چروک شود، تا پایان کار صاف باقی می‌ماند.
برخی از افراد برای احتیاط بیشتر هنگام نقاشی، پارچه را با کاغذ فریزر تثبیت می‌کنند. برای این کار باید کاغذ فریزری که بزرگ‌تر از طراحی‌تان است به پلاستیک و سپس به پشت پارچه متصل کنید. سپس از روی پارچه اتو بکشید. این کار باعث می‌شود کاغذ فریزر به پارچه‌تان بچسبد و پارچه موقتا سفت و محکم و بدون چروک شود. بعد از اینکه کار نقاشی به پایان رسید، بدون دردسر می‌توانید کاغذ فریزر را از پارچه جدا کنید.
توجه: رنگ پارچه و رنگ آکریلیک وقتی در معرض هوا قرار می‌گیرند سفت می‌شود؛ بنابراین، وقتی از رنگ استفاده نمی‌کنید، درِ ظروف را محکم ببندید (فقط به‌اندازه لازم روی پالت رنگ بریزید).
برای هر رنگ، از قلمموهای مختلف استفاده کنید و تحت هیچ شرایطی قلم‌موها را به درون بطری رنگی دیگری فرو نکنید. چراکه رنگ قلم‌مو رنگ دیگر درون بطری را خراب می‌کند.
الگوی نقاشی روی پارچه موردنظرتان را آماده کنید. سپس آن را به‌طور دستی یا با ابزارهای مختلف انتقال طرح، روی پارچه قرار دهید. آنگاه قلم‌مو را رنگی کرده و نقاشی روی پارچه را شروع کنید. بهتر است برای هر رنگ از یک قلم‌مو استفاده کنید تا رنگ‌های روی نقاشی با یکدیگر قاتی نشوند. ابتدا خطوط اطراف طرحتان را رنگ کنید و سپس از بخش‌های بیرونی به داخل طرح حرکت کنید. برای پرکردن درون طرح از ضربات کوتاه و البته محکم قلم‌مو استفاده کنید.
نقاشی روی پارچه تقریبا شبیه نقاشی روی بوم است. لایه‌به‌لایه رنگ بیفزایید تا به ابعاد موردنظر برسید. البته روش‌های دیگری هم برای خلق یک اثر نقاشی زیبا روی پارچه وجود دارد:
سایهزدن روی پارچه شبیه بیشتر روش‌های نقاشی با رنگ‌های آکریلیک روی بوم است؛ یعنی اینکه ابتدا رنگ‌های تیره را نقاشی می‌کنید و سپس روی آنها رنگ‌های روشن‌تر را می‌زنید. در واقع، ابتدا پس‌زمینه را رنگ کرده و بعد جزئیات طرحتان را به آن اضافه می‌کنید.
برای سایهزدن هنگام نقاشی روی پارچه ۲ روش وجود دارد:
نکته: موقع کار با قلم‌مو یادتان باشد رنگ خیلی سریع خشک می‌شود و کار با آن یا تمیزکردن قلم‌مو سخت می‌شود؛ بنابراین قلم‌مو را همیشه مرطوب نگهدارید.
ترکیب رنگ درست مانند شعبده‌بازی است. گاهی با ترکیب ۱ یا ۲ رنگ ساده با نسبت‌های متفاوت، می‌توانید به دامنه‌ای از رنگ‌ها دست یابید که واقعا شگفت‌زده‌تان می‌کند.
رنگ‌های قرمز، آبی و زرد رنگ‌های اصلی‌اند. وقتی این رنگ‌ها با نسبت‌های مختلف باهم ترکیب می‌شوند، به رنگ‌های ثانویه دست می‌یابید. وقتی رنگ‌های ثانویه باهم ترکیب شوند، به طیف کاملی از رنگ‌های ثالث دست می‌یابید؛ بنابراین می‌توانید با خرید ۳ رنگ اصلی، تمام رنگ‌هایی را که نیاز دارید در دسترس داشته باشید.
ترکیب رنگ‌های اصلی و ثانویه هم آخرین سطح از رنگ‌ها را که به رنگ‌های ثالث معروف‌اند در اختیارتان قرار می‌دهد.
رنگ‌های مکمل به آن دسته از رنگ‌ها گفته می‌شود که در چرخه رنگ‌های روبه‌روی هم قرار دارند. خداوند از این رنگ‌های مکمل به زیبایی استفاده کرده است؛ مثلا کنار گل سرخ، برگ‌های سبز قرار داده است. رنگ‌های مکمل وقتی کنار هم قرار می‌گیرند نتیجه کار عالی و مطلوب می‌شود. برای رسیدن به رنگ‌های تیره‌تر باید رنگ‌های تیره‌تر اصلی را باهم یا با رنگ سیاه ترکیب کنید. افزودن رنگ سفید به هر رنگی آن را روشن‌تر می‌کند. رنگ‌های پاستلی هم معمولا با اضافه‌کردن رنگ سفید به هر رنگی تهیه می‌شود. در واقع، رنگ‌های ملایم و روشن رنگ‌های پاستلی‌اند.
برای پرکردن بخش‌هایی از نقاشی‌تان، به‌طوری که شفاف به نظر آید، باید به رنگتان کمی آب اضافه کنید. البته برای اینکه بتوانید به پوششی یکنواخت دست بیابید، شاید مجبور شوید لایه‌های زیادی از رنگ به نقاشی‌تان اضافه کنید. اگر هر ۳ رنگ اصلی را باهم ترکیب کنید، به رنگ قهوه‌ای می‌رسید. نسبت رنگ‌های اصلی را کم و زیاد کنید تا به سایه‌های مختلفی از رنگ قهوه‌ای دست پیدا کنید. برای تهیه قهوه‌ای تیره‌تر باید به آن رنگ سیاه اضافه کنید.
اگر دوست دارید از طرحهای گل‌مانند استفاده کنید، رنگ سبز بارها و بارها به کارتان می‌آید. به رنگ زرد کمی سبز اضافه کنید تا به سایه‌های مختلفی از رنگ سبز دست پیدا کنید. برای تهیه رنگ سبز خالص، رنگ زرد لیمویی را با کمی آبی ترکیب کنید. منتها اگر رنگ سبز زیتونی میخواهید چند قطره کوچک از رنگ قرمز به سبز و آبی بیفزایید. برای تهیه سبز تیره‌تر باید با رنگ آبی تیره‌تر ترکیب رنگ‌ها را انجام دهید.
اگر برای نقاشی‌تان روی پارچه فقط از یک رنگ استفاده کنید، طرحتان مسطح و تک‌بعدی دیده می‌شود. البته برخی از طراحی‌ها را ترجیح می‌دهید همین‌طور دیده شوند. منتها اگر بخواهید به طرحتان ظاهری برجسته و سه‌بعدی بدهید، باید از ۳ تن متفاوت یک رنگ استفاده کنید؛ مثلا هنگام رنگ‌آمیزی طرحتان، اگر از ۳ سایه تیره، متوسط و روشن یک رنگ استفاده کنید، تصویرتان به نظر واقعی می‌رسد. البته این حالت به روشی که تن‌های مختلف یک رنگ را باهم ترکیب می‌کنید بستگی دارد.
یادتان باشد وقتی از رنگ‌های آکریلیک و پارچه استفاده می‌کنید، آنها دائمی‌اند و نمی‌توانید ابتدا روی طرحتان رنگ‌ها را آزمایش کنید و بعد امیدوار باشید اگر خوب نبودند آنها را پاک کنید. رنگ‌ها پاک نمی‌شوند. البته اگر خیلی زود به اشتباهتان پی ببرید، شاید بتوانید به‌سرعت با چاقوی پالت، رنگ‌ها را پاک کنید. منتها زیاد روی آن حساب نکنید.
وقتی کار نقاشی روی پارچه تمام شد، ۲۴ ساعت صبر کنید و اجازه دهید نقاشی کاملا خشک شود.
بعد از اینکه به نقاشی روی پارچه‌تان ۲۴ ساعت فرصت دادید تا خشک شود، اکنون آن را اتو کنید تا طرحتان همیشه روی پارچه باقی بماند. برچسب روی رنگ پارچه برای روش استفاده از رنگ دستورالعمل‌هایی دارد و معمولا به شما می‌گوید که اتو را روی پشت پارچه قرار دهید. منتها اگر میخواهید طرح نقاشی‌تان به‌خوبی به پارچه بچسبد، می‌توانید پارچه‌ای مناسب یا کاغذ روغنی روی نقاشی بگذارید و نقاشی را از روی پارچه اتو کنید. پارچه یا کاغذ جلوی آسیب‌دیدن نقاشی را می‌گیرد.
اتوی بسیار داغ (تا حدی که پارچه تحمل داشته باشد) و بدون بخار را ۳۰ تا ۴۵ ثانیه روی نقاشی بگذارید. یادتان باشد هرگز موقع اتوی لباس اتو را مستقیما روی طرح نقاشی‌تان نگذارید. در ضمن، اگر روی پارچه‌هایی مانند چرم یا بافتنی نقاشی کرده‌اید، نمی‌توانید از اتو استفاده کنید. در این صورت، از سشوار استفاده کنید و طرح نقاشی را خشک و تثبیت کنید. برای این کار به ۳۰ دقیقه سشوار نیاز دارید.
برای رنگ‌های پفکی و حجیم‌شونده نیز می‌توانید اتوی داغ را با کمی فاصله بالای نقاشی نگهدارید (این روش تقریبا شبیه اتوی نقاشی از پشت پارچه است). اگر بخش بزرگی از پارچه را نقاشی کرده‌اید و وقت ندارید با استفاده از اتو یا سشوار آن را خشک کنید، از خشک‌کن لباس استفاده کنید. حرارت خشک‌کن نقاشی را روی پارچه تثبیت می‌کند.
پارچه‌ای را که روی آن نقاشی کرده‌اید نباید تا ۵ روز بشویید. این حداقلِ زمان لازم برای خشکشدن کامل نقاشی‌تان است. بعد از گذشت این مدت‌زمان، می‌توانید لباس نقاشی‌شده‌تان را بشویید. البته لباس را موقع شستن پشت‌‌ورو کنید.
با مطالعه این مقاله و کمی ذوق و استعداد می‌توانید طرحهای زیبایی روی لباس‌هایتان ترسیم و نقاشی کنید. اگر شما هم در این زمینه تجربه‌ای دارید، خوش‌حال می‌شویم با ما هم در میانشان بگذارید.
کتاب الکترونیکی
| قالب فایل | |
|---|---|
| تعداد صفحه | ۱۷۰ |
| سال انتشار | ۱۳۹۹ |
| ناشر | تیم تحریریه چطور |
| تعداد فایل | ۱ فایل PDF |
پکیج ۹ ایدهٔ کسب‌وکار ثروت‌آفرینی با سرمایه کم
کسب‌وکار خود را با سرمایه کم شروع کنیدبه مدت محدود با تخفیف ۵۰٪
مشاهده کتاب الکترونیکی
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها