هرکس ازنظر اینکه در چه شرایطی دچار استرس میشود و چطور این استرس را بروز میدهد، با دیگران متفاوت است. شناسایی نشانههای ورود به حالت استرس (stress mode) از دو جنبه مهم است: نخست، خودآگاهی (self-aware) بیشتر و درک تأثیر ایجادشده در ما؛ دوم، شناسایی نشانههای هشداردهنده در مراحل اولیه، برای تطبیقدادن خود و بازیابی انرژی. معمولا در رویارویی با استرس در محیط کار به دو شکل واکنش نشان میدهیم: یا رفتار و سبک کاری معمول خود را تقویت میکنیم یا برعکس آن عمل میکنیم. در ادامه، درمورد این دو نوع واکنش توضیح بیشتری میدهیم و در پایان نیز راهکار مناسب برای مقابله با استرس در محل کار را بیان میکنیم.
بعضی از افراد وقتی دچار استرس میشوند، سبک کاری معمول خود را تقویت میکنند. در اینجا، چند مثال رایج از این حالت را میبینیم. در این مثالها، در زمان استرس، یا سبک معمول کاری شما تقویت شده و یا رفتارهای معمول شما پررنگتر و شدیدتر شده است. معمولا:
شاید متوجه شده باشید که وقتی دچار استرس میشوید، سبک کاریتان کاملا وارونه میشود و به نقطه مقابل سبک معمول تغییر میکند. در این شرایط، شما چنین وضعیتی دارید:
سعی کنید سبک کاری معمول خود را شناسایی کنید. به این فکر کنید که وقتی حس میکنید که در محل کار بر همهچیز کنترل دارید، چطور عمل میکنید. سپس به این فکر کنید که همین الان چه عملکردی از خود نشان میدهید. شاید متوجه شوید که سبک کاری شما در زمان استرس، تقریبا سبک کاری هرروزه شماست. اگر چنین است، یعنی مدتی طولانی است که دچار فرسودگی شغلی شدهاید. فرسودگی شغلی یعنی خستگی ذهنی، عاطفی و فیزیکی بیش از حدِ ناشی از استرس طولانیمدت و مزمن کاری.
به این فکر کنید که سبک کاری شما در زمان استرس شغلی چه تغییری میکند. همچنین میتوانید از همکارتان بخواهید که احساس و برداشت خود را بگوید. آگاهی از نشانههای بارز و گویا برای شما مهم است؛ زیرا با آگاهی از این نشانهها، میتوانید در جهت اجرای راههای مناسب مقابله با استرس حرکت کنید.
باید توجه داشته باشید که تقویت یا تغییر سبک کاری در زمان استرس، هریک معایب و مزایای خود را دارد. برای نمونه، فردی که سبک کاری خود را تقویت میکند، در رویکرد خود نسبتا باثبات به نظر میرسد و دیگران میدانند که او میخواهد چهچیزی را به دست بیاورد؛ ولی هیچکس درک نمیکند و متوجه نمیشود که او استرس دارد. اگر شما اینگونه هستید، باید به دیگران بگویید که استرس دارید و به کمک نیاز دارید.
از سوی دیگر، فردی که سبک کاری خود را تغییر میدهد، شاید فردی غیرقابلپیشبینی یا بیثبات به نظر برسد. شاید این مسئله باعث شود که دیگران بیزار شوند از اینکه با چه رفتاری از شما روبهرو میشوند و کدام شخصیت شما نمایان خواهد شد؛ درعینحال، این مسئله باعث میشود که اطرافیانتان بسیار راحتتر بتوانند استرس شما را درک کنند و به کمکتان بیایند.
باید این حقیقت را درک کنیم که رفتار فرد در زمان استرس، خصلت یا شخصیت او نیست و او فقط در حالت استرس قرار دارد. لحظهای به این فکر کنید که آیا بهجای توجه به این مسئله که فرد مقابل دچار استرس بوده است، سبک کاریاش را ویژگی و صفت ذاتی او قلمداد کردهاید؟ همچنین میتوانید به نشانههای بارز و گویای استرس در همکاران، رئیس، کارکنان و غیره نیز توجه کنید تا بتوانید با آنها ارتباط برقرار کنید و از آنها بپرسید که چطور میتوانید به آنها کمک کنید.
پاسخ ها