ژنوفوبیا یا زن هراسی نوعی فوبیای خاص است که شامل ترس شدید و غیرمنطقی از زنان میشود. ترس از زنان یکی از انواع نادر فوبیاهاست که ممکن است بر اثر عوامل مختلفی مثل آسیبهای دوران کودکی یا باورهای فرهنگی ایجاد شود. در این مقاله درباره زن هراسی، علائم و علل آن و راههای درمانش خواهیم گفت.
زن هراسی یا ژنوفوبیا (Gynophobia) ترس بسیار شدید از مواجهه با زنان، قرارگرفتن در کنار زنان، تعامل با زنان یا حتی فکرکردن درباره زنان است. افراد مبتلا به این ترس از قرارگیری در محیطی که زنان در آن حضور دارند اجتناب میکنند. این احساس ترس با موقعیت واقعی که فرد در آن قرار دارد بسیار نامرتبط و نامتناسب است. خود فرد مبتلا نیز ممکن است درک کند که احساس ترس او بیش از اندازه و غیرمنطقی است، اما کنترلی بر این احساس ندارد و نمیتواند بر این ترس غلبه کند.
ژنوفوبیا ممکن است بر زندگی روزانه، شغلی و اجتماعی فرد اثر بگذارد و در فعالیتهای شغلی و تحصیلی فرد اختلال ایجاد کند. افراد مبتلا به ژینوفوبیا حتی ممکن است هنگام فکرکردن به زنان نیز دچار اضطراب شدیدی شوند.
هرگز نباید زن هراسی را با زنستیزی یکی دانست. زنستیزی بیشتر شامل نفرت و تحقیر زنان است که از باورهای فرهنگی نشئت میگیرد، اما زن هراسی مبتنی بر اضطراب و ترس است. ژنوفوبیا نوعی اختلال سلامت روان است که منجر به دوری فرد مبتلا از زنان میشود. اگرچه افراد زنستیز نیز ممکن است از زنان دوری کنند، این رفتارشان بهدلیل ایدئولوژی آنهاست و افراد زنستیز توانایی کنترل این وضعیت و تغییر رفتار خود را دارند.
علل ایجاد زن هراسی هنوز دقیقا مشخص نشدهاند، اما محققان بر این باورند که ترس از زنان نیز مانند سایر فوبیاها هم به عوامل محیطی و هم به تجربیات گذشته وابستهاند. تجارب تروماتیک مربوط به زنان مهمترین عامل ژنوفوبیا است. برخی از تجاربی که احتمال دارد منجر به ژینوفوبیا شوند، عبارتاند از:
عوامل زمینهساز شناختهشده برای ژنوفوبیا مانند همه فوبیاهای دیگر است. فوبیا معمولا در دوران کودکی ایجاد میشود. افرادی که در محیطهای ناپایدار یا خطرناک بزرگ شدهاند، بیشتر مستعد ابتلا به فوبیا هستند. عوامل زمینهساز ژنوفوبیا عبارتاند از:
اضطراب شدید هنگام قرارگرفتن کنار زنان و اجتناب از موقعیتهایی که فرد ممکن است در تعامل با زنی قرار گیرد یا زنی را ببیند، از علائم ژنوفوبیا هستند. این علائم در کودکان ممکن است شامل عصبانیت، گریهکردن و چسبیدن به مردی باشد که مراقب اوست. علائم ژنوفوبیا عبارتاند از:
علائم فیزیکی حملات پانیک ناشی از ژنوفوبیا عبارتاند از:
ژنوفوبیا شاید در ابتدا مشکلی جدی به نظر نرسد، اما ممکن است فعالیتهای روزانه و زندگی عادی فرد را مختل کند. برخی از عوارض ژنوفوبیا عبارتاند از:
همان طور که هیچ دلیل مشخصی برای ژنوفوبیا وجود ندارد، دستورالعمل درمانی ویژهای هم برای این بیماری مشخص نشده است. بااینحال میتوان از روشهای درمانی مؤثر برای انواع فوبیا استفاده کرد. رفتاردرمانی رایجترین روش برای درمان فوبیاهاست. در بعضی موارد نیز علائم ژنوفوبیا را میتوان با مصرف دارو مهار کرد. البته روشهای درمانی دیگری نیز برای مهار علائم ژنوفوبیا وجود دارند.
مواجههدرمانی یکی از مؤثرترین درمانها برای فوبیاست. بهکمک مواجههدرمانی، میتوانید بهمرور بر ترستان غلبه کنید. مثلا در خصوص ژنوفوبیا، احساس ترس فرد بهتدریج با قرارگرفتن کنار زنان کاهش مییابد یا بهکلی از بین میرود.
مواجههدرمانی با مراحل ساده و قدمهای کوچک شروع میشود. مثلا این فرایند ابتدا با ترغیب فرد به فکرکردن درباره زنان یا مشاهده تصاویر زنان شروع میشود. در طول تمرین، درمانگر شما را راهنمایی میکند تا برای کاهش علائم اضطرابی که بروز میکنند، تکنیکهای آرامسازی را تمرین کنید.
این روند گامبهگام ادامه پیدا میکند و بهسمت محرکهای اضطرابآورتر مانند شنیدن صدای زنان، تماشای فیلمهای زنان و درنهایت رفتن به مکانهایی که زنان در آن حضور دارند، پیش میرود.
رفتاردرمانی شناختی یا درمان شناختی رفتاری (CBT) برای تغییر باورهای اساسی شما، مواجههدرمانی و سایر تکنیکهای درمانی را ترکیب میکند و به شما کمک میکند طرز فکر و احساس و رفتار خود در قبال زنان را تغییر دهید.
بهچالشکشیدن تدریجی ترسها و تسلط بر تکنیکهای آرامسازی ممکن است به فرد مبتلا به ژنوفوبیا احساس کنترل بر اضطراب خود در مواجهه با زنان را بدهد.
رویکردهای درمانی مانند مواجههدرمانی و رفتاردرمانی شناختی معمولا روشهای توصیهشده برای درمان ژنوفوبیا هستند. بااینحال اگر ژنوفوبیا باعث اضطراب زیادی شود، ممکن است پزشک دارو تجویز کند. داروها عمدتا بر مقابله با علائم ژنوفوبیا تمرکز میکنند، نه علت زمینهای آن.
۳ دسته از داروها برای مهار علائم فوبیا مفیدند:
فوبیا ممکن است ناتوانکننده باشد. شاید دشوار باشد که به اطرافیانتان توضیح دهید یا حتی خودتان درک کنید که زن هراسی نوعی بیماری جدی است. این مسئله ممکن است بیرونرفتن، بودن در جمع، کارکردن و داشتن روابط را غیرممکن کند. بااینحال فوبیا درمانشدنی است.
اگر ترس شما از زنان بر زندگی روزمره شما اثر میگذارد، وقت آن است که به فکر یافتن درمانگری مناسب باشید. بهکمک رواندرمانی راحتتر میتوانید علت اصلی ژنوفوبیا و بهترین راههای درمان و مهار علائم را کشف کنید و زندگی بهتری داشته باشید. برای درمان زن هراسی میتوانید از درمانگر مرد کمک بگیرید و همچنین از پلتفرمهای درمانی آنلاین بهره ببرید که دسترسی به درمان را آسانتر میکنند.
پاسخ ها