«معجزه لاغری»، «دمنوش جادویی برای لاغری»، «کم کردن 10 کیلو وزن از اول اسفند تا شب عید»، «رژیم جنرال موتورز» و... عبارتهای آشنایی هستند که بعید است سری به شبکههای اجتماعی (هرچند کوتاه) بزنید و تبلیغات مرتبط با آنها را نبینید. اگر از وزن و اندام فعلی خود رضایت دارید که هیچ، اما اگر به دنبال لاغرشدن هستید و پس از کمی تحقیق متوجه شدهاید که لاغرکردن اصولی دردسر دارد، حواستان باشد که در دام این تبلیغات نیفتید.
گرفتن انواع رژیم لاغری مثل رژیم کمکالری، رژیم فستینگ و رژیمهای مد روز باید حتماً زیر نظر پزشک (متخصص تغذیه) انجام شود؛ وگرنه ممکن است عوارض آنها برای سلامتی شما جبرانناپذیر باشد.
بهتر است حساب رژیمهای غذایی را با ترندها و مد روز جدا کنید. اگر یک رژیم غذایی ترند شده و روی اطرافیان شما جواب داده، به این معنی نیست که حتماً برای شما هم همان تأثیر را دارد. بدن هر شخص، میزان سوختوساز و وضعیت سلامتی او با دیگران متفاوت است و از آنجاییکه میگویند «غذای شما داروی شما و داروی شما غذای شماست»، پس بهتر است برای گرفتن رژیم به متخصص تغذیه مراجعه کنید تا برایتان یک رژیم غذایی سالم برای شرایط و وضعیت سلامتی شما تجویز کند.
راستش را بخواهید هیچ تضمینی وجود ندارد که یک رژیم غذایی از نظر علمی صد در صد معتبر باشد. البته با مراجعه به یک متخصص تغذیه معتبر و واقعی میتوانید مطمئن باشید که رژیم غذایی یا داروی چاقی تجویزشده به وسیلۀ او از نظر علمی معتبر است؛ اما ممکن است این رژیم یا دارو منتقدان خود را هم داشته باشد. برای گرفتن رژیم غذایی تحت نظر پزشک، پذیرفتن کمی ریسک منطقی است.
اصولاً رژیمی متعادل است که همۀ مواد غذایی موردنیاز بدن شما را تأمین کند. رژیمهایی که خوردن یک یا چند گروه از مواد غذایی را ممنوع یا محدود میکنند، ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند. رژیمهای کمکالری هم از این قاعده مستثنا نیستند و گرفتن آنها بهصورت غیراصولی، میتواند منجر به عوارضی مثل سنگ کیسه صفرا، نقرس، یبوست و ... شود.
همچنین اگر به دنبال چاقکردن بخشی از بدن مثل چاقی صورت هستید، باید بدانید که به جز تغذیه متعادل و افزایش وزن کل بدن، چاره دیگری ندارید.
اصول رژیم لاغری این است که میزان کالری دریافتی شما از آنچه بدنتان میسوزاند کمتر باشد. میانگین میزان کالری موردنیاز یک بزرگسال با فعالیت متوسط 2500 کیلوکالری برای مردان و 2000 کیلوکالری برای زنان است و بنابراین هرچقدر میزان کالری دریافتی شما کمتر از این میزان باشد و میزان فعالیتتان تغییری نکند، احتمال لاغر شدن شما وجود دارد.
به عنوان یک قانون کلی برای یک رژیم غذایی سالم، میتوانید از رژیم غذایی روزانه خود 500 کالری کم کنید تا بتوانید در هر هفته 500 گرم چربی بسوزانید. برای شروع یک رژیم غذایی اصولی زیر نظر پزشک، باید میزان کالری مواد غذایی مختلف دستتان باشد تا از سقف تعیینشده در روز بیشتر نخورید. برای حفظ این روند، در یک دفترچه یا اپلیکیشن موبایل، مواد و وعدههای غذایی خود را ثبت کنید تا آمار حجم و زمان مصرف غذاها دستتان باشد.
این کار به شما کمک میکند تا موارد قابلحذف را مشخص کنید. میتوانید به جای غذاهای حذف یا متعادلشده، از مواد غذایی زیر استفاده کنید:
فراموش نکنید که گرفتن رژیم برای کودکان، نوجوانان، خانمهای باردار و بیماران خاص به حساسیتهای ویژهای نیاز دارد و این افراد حتماً باید با نظارت پزشک رژیم بگیرند، چون باید میزان مشخصی از کالری را در روز دریافت کنند. البته اضافه وزن و چاقی در بارداری طبیعی است.
همیشه ریسک بازگشت وزن ازدسترفته پس ار رژیم وجود دارد و این ریسک زمانی بالا میرود که پس از پایان دورۀ رژیم، عادات غذایی سالم و ورزشکردن بهصورت متعادل را کنار بگذارید. این ریسکها برای رژیمهای غذایی کمکالری بیشتر است.
برای گرفتن یک رژیم غذایی مناسب، باید به شرایط زندگی خود و منطقیبودن برنامه غذایی رژیم نگاه کنید. به عنوان مثال گرفتن رژیمهای غذایی سخت که نیاز به آمادهسازی مواد غذایی و خوردن غذاهای خاص دارد، برای افراد پرمشغله سخت است. سفتوسخت بودن رژیم باعث میشود که عملکردن به آن در درازمدت و تبدیلکردن آن به بخشی از زندگی، سخت شود.
در صورتیکه برای گرفتن یک رژیم سخت و لاغر شدن سریع خود را تحتفشار قرار دهید، احتمال رهاکردن رژیم یا بازگشت به عادات غذایی قبلی پس از اتمام آن بالا میرود. به عنوان مثال رژیمهای لاغری سریع برای افرادی هستند که به علت اضافهوزن در معرض مشکلات جدی قرار دارند و گرفتن غیراصولی آنها باعث میشود که تأثیر آنها در درازمدت از بین برود یا به بدن شما آسیبهای جدی وارد شود.
گرفتن یک رژیم غذایی متعادل و سالم، باعث میشود که در هر هفته بین نیم تا 1 کیلو وزن کم کنید، چون کاهش وزن بیشتر، میتواند خطرناک باشد. برای تخمین وزن ایدئال و هدف رژیم هم باید یه شاخص تودۀ بدنی یا همان BMI توجه کنید. البته فراموش نکنید که BMI تنها ملاک تعیین وزن ایدئال برای بدن شما نیست.
پاسخ ها