انواع طلاق رجعی

شاید تا کنون کلمه طلاق رجعی را شنیده باشید.در این مقاله قصد داریم در رابطه با این موضوع که طلاق رجعی چیست؟ و چه قانون و قواعدی دارد صحبت کنیم.طلاق تنها حلال شرعی است که خود خداوند هم آن را دوست ندارد، این حق انقدر موضوع مهمی است که طبق روایات و احادیث عرش الهی به لرزه می افتد.طلاق رجعی یکی از انواع طلاق است که در طول مدت عده طلاق، مرد میتواند مجدد به همسر خود رجوع کند و نیاز به صیغه عقد مجدد نیست.ذکر این نکته خالی از لطف نیست که در این نوع طلاق رجوع به اختیار مرد است و زن نمیتواند مانع رجوع مرد شود.
یکی از اقسام طلاق، طلاق رجعی میباشد که در مقابل طلاق بائن قرار میگیرد. کلمه رجعی یا رجوع به معنای بازگشت میباشد.طلاق رجعی به این معنا است که مرد پس از طلاق در مدت عده طلاق از تصمیم خود منصرف شده و قصد بازگشت مجدد به زندگی مشترک با همسرش را دارد، به همین دلیل در قانون مدنی احکامی برای رجوع تعبیه شده است

دلایل طلاق رجعی

تعریف طلاق رجعی در ماده1148 قانون مدنی اینگونه آمده است که : “در طلاق رجعی برای شوهر در مدت عده حق رجوع است.”بنابراین در تعریف طلاق رجعی میتوان اینگونه گفت که زن پس از طلاق باید عده نگه دارد و در طول مدت عده مرد امکان بازگشت مجدد به زندگی و رجوع از طلاق را دارد.
بر اساس ماده 1148 قانون مدنی زمانی طلاق،طلاق رجعی محسوب میشود که دو شرط زیر را به صورت همزمان داشته باشد.

• در زمان طلاق بتوان رجوع کرد بدون اینکه مجددا نیاز به صیغه ازدواج باشد، بنابراین در طلاقی که زن عده طلاق را نگهدارد ولی از لحاظ قانونی امکان رجوع نباشد نمیتوان طلاق را جزء طلاق رجعی دانست مثل طلاق خلع یا سه طلاقه.
• بعد از طلاق زن باید عده طلاق را نگه دارد و نتواند بلافاصله بعد از طلاق، به عقد مرد دیگری دربیایید؛ بنابراین طلاقی که عده ندارد مثل (طلاق پیش از رابطه زناشویی) یعنی طلاق خانم های دوشیزه و خانم های یائسه را نمیتوان جزء طلاق های رجعی دانست؛ بلکه طلاق بائن هستند.

عده طلاق رجعی
در قانون مدنی برای عده طلاق رجعی احکامی وضع شده است؛ گهگاه برای افرادی این موضوع که عده طلاق رجعی چه مدت است؟ سوال میشود در این باره باید بگوییم که در ماده 1150 قانون مدنی در تعریف “عده” امده است که: (عده عبارت است از مدتی که تا پایان ان، زنی که صیغه عقد او منحل شده است نمیتواند به عقد کسی دیگری درآید و شوهری اختیار کند.)همچنین در قانون مدنی عده خاصی برای عده طلاق رجعی پیش بینی شده است که میگوید در صورتی که زن یائسه نباشد و همسرش با او ارتباط زناشویی بر قرار کرده باشد زن باید تا پایان عده از ازدواج با مرد دیگری خودداری کند.طبق ماده 1151 قانون مدنی مدت عده طلاق رجعی سه طهر(از تاریخ طلاق سه دفعه دوران پاکیزگی پس از عادت ماهیانه) میباشد درباره ی زنانی که در سن آنها عادت ماهیانه امکان پذیر است، اما اگر به هر دلیلی مانند بیماری و… عادت ماهیانه اتفاق نیفتد مدت عده را سه ماه در نظر میگیرند و طبق ماده 1153 قانون مدنی برای زنان باردار مدت عده تا زمان بدنیا آمدن فرزند میباشد.

شرایط وقوع طلاق رجعی چیست؟

رجوع از طلاق جزء اعمال حقوقی به حساب می آید، حمایت از کانون خانواده همواره مدنظر قانون گذار بوده و هر گونه عمل یا سخنی مانند بوسیدن،لمس کردن و هر گونه گفتاری میتواند دلالت بر رجوع از طلاق داشته باشد.نیازی نیست که قصد رجوع حتما به زن اعلام گردد تا باعث تحقق رجوع از طلاق گردد، اگر مردی بدون اطلاع دادن به همسر سابق خود از طلاق رجوع کرده باشد فقط کافیست به همسرش اعلام کند تا از همان زمان زندگی مجدد انها آغاز شود.زیرا زوجه از زمان رجوع مرد از طلاق مجددا در زندگی زناشویی تکالیفی بر عهده دارد و از زمان اعلام شوهر باید تکالیف خود را انجام داده و تمکین کند. در واقع قانون گذار ایران قصد رجوع را شرط اساسی در برقراری مجدد رابطه ی زناشویی قرار داده تا امکان سوءِ استفاده از زن مطلقه را از بین ببرد و منظور از قصد رجوع آن است که مرد اراده ی واقعی مبنی بر از سر گیری رابطه ی زناشویی و تشکیل مجدد خانواده ی خود را داشته باشد و بخواهد مجددا با همسر مطلقه ی خود زندگی کند.

نکاتی در رابطه با طلاق رجعی

همانطوریکه در مطالب فوق گفته شد در طلاق رجعی نفقه و ارث به خانم تعلق میگیرد؛اما طبق شرع و فقه مدنی حقوق دیگری هم بر ذمه مرد میباشد که در ادامه مطلب به چند نکته اشاره میکنیم:

• اگر در هنگام عده طلاق رجعی یکی از طرفین فوت کند امکان غسل توسط طرف مقابل موجود است.
• تا زمانی که عده طلاق رجعی تمام نشده باشد، مرد نمیتواند با خواهر همسرش ازدواج کند، طبق قانون مدنی جمع دو خواهر ممنوع است.
• هزینه کفن و دفن زن و هم چنین زکات فطره او در مدت عده طلاق رجعی بر عهده مرد میباشد.
• اگر در زمان عده طلاق رجعی مرد فوت کند،زن باید عده وفات را برای همسرش نگهدارد.
• در زمان عده این طلاق اگر خانم قصد رفتن به حج مستحب نماید،اجازه همسرش لازم است،ولی در حج واجب اجازه زوجه شرط نیست.
• اگر مرد با همسرش روابطه زناشویی داشته باشد ولی قصد رجوع نداشته باشد،طبق حکم فقها و قانون رجوع محسوب میشود.
• خواستگاری از زن مطلقه رجعیه چه به صراحت و چه به اشاره جایز نمیباشد.
• زنا با زن مطلقه رجعیه باعث حرمت ابدی میشود.
• برای تحقق رجوع وجود رضایت زوج لازم است و چنانچه شوهر در امر رجوع مکره و مردد باشد رجوع تحقق نمی یابد، البته این مورد مانع از این نیست که زن یا مرد نتواند در این باب به کسی وکالت دهد.