وقتی شاخص کیفیت هوا (AQI) از مرز ۱۵۰ عبور میکند وضعیت هوا «ناسالم» میشود، درست مثل این روزهای ایران. اولین راه برای حفظ سلامت در این شرایط استفاده از ماسک است. اما آیا هر ماسکی میتواند جلوی ورود ذرات سمی به ریهها را بگیرد؟ بهترین ماسک برای آلودگی هوا چیست؟
بسیاری از افراد به اشتباه تصور میکنند که ماسکهای پارچهای یا جراحی (که در دوران کرونا استفاده میکردیم) برای آلودگی هوا هم مناسب هستند. اما تحقیقات نشان میدهد که داستان آلودگی هوا با ویروسها کاملاً متفاوت است. در این مطلب، دقیقترین راهنمای انتخاب ماسک ضد آلودگی هوا ارائه شده است.
برای انتخاب ماسک درست، ابتدا باید دشمن را بشناسیم. در آلودگی هوا، خطر اصلی ذرات معلق ریزتر از ۲.۵ میکرون (PM2.5) هستند. این ذرات آنقدر ریزند که رفتارشان شبیه به گاز است، نه گرد و خاک!
ماسکهای معمولی و پارچهای بافتی باز دارند که این ذرات به راحتی از لای آنها عبور میکنند. علاوه بر این، این ماسکها روی صورت “کیپ” نمیشوند و هوای آلوده از کنارههای بینی و گونه وارد ریه میشود.
در بازار با اسامی مختلفی روبرو میشوید. بیایید آنها را بر اساس کارایی در برابر آلودگی هوا رتبهبندی کنیم:
۱. ماسکهای N95 و N99 (استاندارد طلایی) ✅
موثرترین ماسکها برای آلودگی هوا، ماسکهای تنفسی سری N هستند.
بسیاری میپرسند «ماسک سوپاپدار بخریم یا بدون سوپاپ؟»
این ماسکها برای جلوگیری از پرتاب قطرات بزاق پزشک به بیمار طراحی شدهاند، نه برای جلوگیری از ورود ذرات ریز محیط به ریه.
این ماسکها فقط جنبه زیبایی یا گرم کردن صورت را دارند و در برابر آلودگی هوا کاملاً بیدفاع هستند.
جدول مقایسه سریع انواع ماسک
| نوع ماسک | قدرت فیلتر ذرات PM2.5 | نفوذ هوا از کنارهها | مناسب برای آلودگی؟ |
| N95 / FFP2 | عالی (۹۵٪) | بسیار کم | ✅ بله |
| N99 / FFP3 | فوقالعاده (۹۹٪) | نزدیک به صفر | ✅ بله (برای شرایط حاد) |
| جراحی (پزشکی) | ضعیف | زیاد | ❌ خیر |
| پارچهای | صفر | زیاد | ❌ خیر |
خرید گرانترین ماسک N99 هم بیفایده است اگر درست روی صورت نشیند. هوای آلوده تنبل است و همیشه راحتترین راه را برای ورود انتخاب میکند (یعنی از شکافهای کنار بینی).
چکلیست استفاده صحیح از ماسک:
ماسکهای N95 معمولاً برای صورت بزرگسالان طراحی شدهاند و روی صورت کودکان “لق” میزنند. برای کودکان باید به دنبال:
اگر این موارد در دسترس نبود، استفاده از ماسک جراحی کودک بهتر از هیچی است، اما محافظت کاملی ایجاد نمیکند. بهترین راهکار برای کودکان، عدم خروج از منزل در روزهای قرمز است.
برخلاف تصور، ماسکهای N95 یکبار مصرف نیستند، اما دائمی هم نیستند.
در روزهای آلوده، زدن ماسک جراحی بیشتر شبیه یک تسلای خاطر است تا محافظت واقعی. برای حفظ سلامتی قلب و ریه، حتماً از ماسکهای استاندارد N95 یا FFP2 استفاده کنید و مطمئن شوید که کاملاً روی صورتتان فیت شدهاند.
تجربه شما:
آیا شما با زدن ماسکهای N95 دچار تنگی نفس میشوید یا به آن عادت کردهاید؟ کدام برند ماسک در ایران کیفیت بهتری داشته است؟ نظراتتان را برای ما بنویسید.
در آیدت،
فایلهای
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالاتتان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها