برای همه ما پیش آمده است که در موقعیت‌هایی احساسات واقعی خود را پنهان کنیم یا به‌اصطلاح روی شخصیت واقعی‌مان نقابی متفاوت بزنیم. خیلی اوقات این کار را برای محافظت از خود انجام می‌دهیم غافل از اینکه به‌مرور زمان ممکن است به روح و روانمان آسیب‌های جدی وارد کند. بعضی وقت‌ها نیز استفاده از نقاب اجتماعی ممکن است به نفع ما باشد. بنابراین مهم است مفهوم نقابزدن را عمیق‌تر درک کنیم. در این مقاله ابتدا درباره مفهوم نقابزدن و نشانه‌های آن صحبت می‌کنیم، سپس توضیح می‌دهیم چرا افراد سراغ نقابزدن می‌روند و درنهایت با ذکر معایب این کار، نحوه کنارگذاشتن آن را نیز شرح می‌دهیم. با ما همراه باشید.
نقابزدن به این معناست که شما خصوصیات، ویژگی‌های رفتاری یا مشکلات روحی خود را پنهان می‌کنید. با اینکه خیلی‌ها عمدی این کار را می‌کنند، بعضی‌ها ناخودآگاه نقاب می‌زنند و خودشان از آن بی‌خبرند. اگر کسی بابت نشان‌دادن شخصیت واقعی خود احساس ناامنی کند، به‌اصطلاح روی شخصیتش نقاب می‌زند و با حالات چهره، زبان بدن یا حتی کلماتش چیزی متفاوت با احساس واقعی‌‌اش را بیان می‌کند. این نقابزدن ممکن است احساسی یا اجتماعی باشد. افراد از نقاب اجتماعی هنگام قرارگرفتن در موقعیت‌های اجتماعی استفاده می‌کنند. با اینکه نقابزدن گاهی اوقات به نفع ماست، در صورت استفاده بیش از حد ممکن است به آسیب‌های روانی مثل استرس، فرسودگی یا احساس گمشدگی در زندگی منجر شود.
در بسیاری از فرهنگ‌ها، قوانین نانوشته‌ای وجود دارند که تعیین می‌کنند چه احساسات و رفتارهایی در ملع عام قابل‌قبول‌اند. مثلا ممکن است کسی در خیابان به شما تنه بزند و شما بابت بی‌احتیاطی شخص عصبانی شوید. انتظار جامعه از شما این است که به‌جای نشان‌دادن عصبانیت‌تان، چیزی نگویید و به راهتان ادامه دهید و به‌عبارتی از نقاب اجتماعی استفاده کنید.
کلیشه‌های جنسیتی نیز از دلایلی هستند که افراد روی شخصیت واقعی خود نقاب می‌زنند. مثلا بر اساس کلیشه‌های جنسیتی، آقایان باید ضعف خود را پنهان کنند و خانم‌ها نیز عصبانیت خود را بروز ندهند. همچنین اگر با کسی زندگی می‌کنید که به ابراز احساسات واقعیتان واکنش درستی نمی‌دهد، ممکن است به نقابزدن روی احساسات‌تان روی بیاورید.
در بسیاری از محیط‌های حرفه‌ای، نقاب اجتماعی و احساسی جزئی از وظیفه شما به حساب می‌آید. مثلا در مشاغلی که فرد مستقیم با مشتری سروکار دارد، باید با چشم‌پوشی از احساسات واقعیتان رفتاری دوستانه و مثبت از خود نشان دهید. این بارِ احساسی ممکن است پس از مدتی به فرسودگی شغلی منجر شود.
در محیط‌های کاری پراسترس همچون بیمارستان، دادگاه و بخش‌های امور مالی، کارکنان باید اضطراب و فشارهای دیگر را مخفی کنند تا محکم و قابل‌اعتماد به نظر بیایند. در غیر این صورت آینده شغلی و اعتبار آنها به خطر می‌افتد.
افراد مبتلا به اضطراب یا اختلالات خُلقی مثل افسردگی علائم بیماری و مشکلات خود را پنهان می‌کنند تا از قضاوت دیگران در امان بمانند. این افراد از ترس اینکه ضعیف، متفاوت یا بی‌ثبات نامیده شوند، به نقاب اجتماعی و احساسی روی می‌آورند. مثلا کسی که از اضطراب اجتماعی رنج می‌برد، ممکن است ترس و معذب‌بودن خود را پنهان کند تا از دید دیگران بااعتماد‌به‌نفس و اجتماعی به نظر بیاید.
افراد مبتلا به افسردگی نیز برای اینکه سرباری برای دیگران نباشند و اطرافیان را نگران نکنند، ممکن است احساسات منفی و کمبود انرژی و ناامیدی خود را پنهان کنند و خود را شاد نشان بدهند.
افرادی با وضعیت اوتیسم یا ADHD ممکن است علائم خود را پنهان کنند تا از نظر عصب‌شناختی معمولی به نظر بیایند. مثلا شخصی که اوتیسم دارد، ممکن است زمان زیادی را صرف تمرین‌کردن رفتارها، حالات چهره و زبان بدن افراد نوروتیپیک کند تا در جامعه پذیرفته شود.
نقابزدن ممکن است سبب بهبود روابط اجتماعی و پیشرفت شغلی شود و حریم شخصی را حفظ کند. با وجود این، نقابزدن معایبی نیز دارد که ممکن است آسیب جدی به روح و روان و حتی جسم شما وارد کند. در این بخش عوارض نقاب اجتماعی و احساسی را با هم مرور می‌کنیم.
سازگاری با هنجارهای اجتماعی، به‌خصوص در افراد دارای تنوع عصبی، باعث می‌شود این اشخاص دائم در حال سرکوب‌کردن شخصیت واقعی خود باشند. این کار در طولانی‌مدت ممکن است سبب کاهش اعتمادبه‌نفس، شک و تردید به خود و عدم خودپذیری شود.
افراد دارای تنوع عصبی در صورت نقابزدن همواره باید در حال بررسی رفتار دیگران و تقلیدکردن آن باشند. این کار انرژی زیادی از این افراد می‌گیرد که ممکن است به کلافگی و فرسودگی ختم شود. در کل افرادی که با مشکلات روحی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، علاوه‌بر تحمل علائم دائمی خود، باید فشار نقابزدن را نیز به جان بخرند که سبب خستگی و کلافگی آنها می‌شود.
اگر در روابط خود از نقاب احساسی استفاده می‌کنید، فرصت اینکه طرف مقابل خود واقعی شما را بشناسد از او می‌گیرید. ترس از ردشدن در افرادی که تنوع عصبی یا مشکلات روحی دارند باعث می‌شود برای کسب رضایت طرف مقابل افکار و احساسات واقعی خود را سرکوب کنند. این رفتارهای مهرطلبانه جلوی شکل‌گرفتن روابط عمیق و صمیمانه را می‌گیرد.
سرکوب‌کردن احساسات ممکن است منجر به افزایش استرس و اضطراب و احتمال بروز افسردگی شود، چراکه فرد نمی‌تواند احساسات خود را به‌درستی پردازش و ابراز کند. همچنین نقابزدن در کسانی که مبتلا به مشکلات روحی هستند، سبب تشدید علائم و کاهش سرعت درمان می‌شود.
کنارگذاشتن نقاب یعنی روراست باشید و احساسات واقعی خود را ابراز کنید. بسته به شرایطی که در آن قرار دارید، ابراز احساسات واقعیتان ممکن است برای شما بسیار مفید باشد. این کار باعث می‌شود افراد مبتلا به مشکلات روحی جرئت کمک‌گرفتن از دیگران را پیدا کنند. البته کنارگذاشتن نقاب اصلا کار ساده‌ای نیست، چراکه این رفتار به‌مرور و طی سال‌ها در شما ایجاد شده است و نمی‌توان یک‌شبه آن را از بین برد. پس در مسیر کنارگذاشتن نقاب، حتما باید زمان زیادی صرف کنید و صبور باشید.
تشخیص دهید برای پنهان‌کردن شخصیت و احساسات خود چه رفتارهایی کرده‌اید. به این منظور باید به چنین سؤالاتی پاسخ دهید:
از خود بپرسید پیش چه کسانی می‌توانید خود واقعیتان باشید و در عین حال حمایت آنها را داشته باشید. بهتر است برداشتن نقاب را در ابتدا پیش این افراد شروع کنید.
با هدف‌های کوچک به مسیر کنارگذاشتن نقاب قدم بگذارید. مثلا احساسات منفی خود را درباره روز بدی که از سر گذرانده‌اید، با دوستی قابل‌اطمینان به اشتراک بگذارید.
بعد از اتمام هر هدف، وضعیت را بسنجید. آیا طرف مقابل واکنشی خوب نشان داد؟ آیا کسی متوجه شد که سعی داشتید احساسات خود را مخفی نکنید؟
اگر متوجه شدید در این مرحله احساس بهتری به برداشتن نقاب دارید، تلاش کنید احساسات واقعی خود را به افراد بیشتری نشان دهید. فراموش نکنید که سرعت بهبود شما مهم نیست، پس اگر هنوز احساس خوبی ندارید نیازی به پیشروی در این مسیر نیست.
برداشتن نقاب بار احساسی زیادی دارد، بنابراین لازم است که یاد بگیرید با خودتان مهربان و دلسوز باشید. بابت هر پیشرفتی که در این مسیر دارید، خودتان را تشویق کنید و پاداشی برای خود در نظر بگیرید. به خاطر داشته باشید که شکست‌خوردن بخشی از مسیر است و اشکالی ندارد اگر جایی کم بیاورید.
شما در این مسیر تنها نیستید. پس می‌توانید از دوست، خانواده و البته روان‌شناس کمک بگیرید.
نقابزدن تا وقتی از حد خود خارج نشود، ممکن است در شرایط مختلف به درد بخورد. در صورتی که متوجه شدید این کار را بیش از اندازه انجام می‌دهید و از خود واقعیتان فاصله گرفته‌اید، شاید بهتر باشد نقابزدن را کم‌کم کنار بگذارید.
آیا شما هم از نقاب اجتماعی استفاده می‌کنید؟ در چه شرایطی ترجیح می‌دهید نقاب بزنید؟
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها