اگر برچسب بعضی مواد غذایی را خوانده باشید، احتمالا نام زایلیتول به چشمتان خورده است. زایلیتول نوعی شیرین‌کننده جایگزین قند است که در بسیاری از محصولات خوراکی مثل آدامس و آب‌نبات‌های بدون قند استفاده می‌شود. اما می‌دانید که مقدار مجاز مصرف این ماده چقدر است و کاربرد و عوارض آن چیست؟ برای آشنایی بیشتر با آن تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
نوعی الکل قند طبیعی است که ساختار شیمیایی شبیه قند و الکل دارد، اما در واقع هیچ‌کدام از اینها نیست و نوعی کربوهیدرات دیرهضم حاوی فیبر است. ماده زایلیتول در درخت توس و بسیاری از گیاهان مثل توت‌فرنگی، گل‌کلم و کدوتنبل وجود دارد، اما معمولا در آزمایشگاه از زایلوز تولید می‌شود.
زایلیتول طعم شیرینی دارد و اغلب به‌جای شکر استفاده می‌شود، اما برخلاف شکر موجب پوسیدگی دندان نمی‌شود. شیرین کننده زایلیتول باکتری‌های عامل پوسیدگی موجود در بزاق را کاهش می‌دهد و با بعضی باکتری‌های عامل عفونت گوش مقابله می‌کند. در واقع باکتری‌های دهانی نمی‌توانند از آن به‌جای منبع انرژی استفاده کنند. این ماده بیشتر در آدامس، شیرینی و آب‌نبات‌های فاقد شکر استفاده می‌شود. هرچند از آن برای موارد دیگری مثل کاهش پلاک دندان و خشکی دهان هم استفاده می‌شود، مدارک علمی زیادی برای تأیید فواید آن وجود ندارد.
زایلوز، نه زایلیتول، از درخت‌ها و میوه‌های خاص گرفته می‌شود و طبیعی است، اما طبیعی‌بودن همیشه به‌معنی خوب‌بودن نیست. مثلا حیوانات تک‌معده‌ای نمی‌توانند به‌خوبی زایلوز را تجزیه کنند یا افرادی که میوه‌های حاوی زایلوز مصرف می‌کنند ممکن است دچار مشکلاتی مثل نفخ و اسهال شوند.
هرچند زایلیتول طعم شیرینی دارد و به همین خاطر جایگزین شکر می‌شود، فاقد شکر است و از سایر شیرین‌کننده‌های سنتی کالری کمتری دارد. در واقع کالری آن ۴۰درصد کمتر از شکر است و هر قاشق چای‌خوری از زایلیتول حاوی ۱۰ کالری است. (هر قاشق شکر ۱۶ کالری دارد.)
هرچند این شیرین‌کننده ماده‌ای کاملا طبیعی معرفی می‌شود، کلمه «طبیعی» معنی «مناسب برای شما» یا حتی «غیرسمی» ندارد. بدتر از آن گزارش‌های موجود در اینترنت واضح نیستند و به نظر می‌رسد مصرف خوراکی و شوینده‌های حاوی آن مفید است، اما شاید سبب مشکلات گوارشی مثل اسهال شود.
در حالت طبیعی زمانی که غذا هضم می‌شود، ویتامین‌ها، مواد معدنی و سایر مواد آن در روده کوچک وارد جریان خون می‌شوند. اما زمانی که ترکیبات شیمیایی مثل زایلیتول مصرف می‌شوند، بدن نمی‌تواند از آن استفاده کند و این ماده دفع می‌شود. گاهی این مواد با سایر غذاهای مصرفی، آنزیم‌های پانکراس و اسید معده تداخل دارند و عوارض جانبی ایجاد می‌کنند. در خصوص زایلیتول این مسئله اختلال گوارشی نامیده می‌شود.
تاکنون اطلاعاتی مبنی بر تداخل دارویی این ماده گزارش نشده است.
استویا نوعی شیرین‌کننده است که از گیاهان به دست می‌آید، اما استویای موجود در بازار ۱۰۰درصد خالص نیست و معمولا با زایلیتول و پرکننده‌های بیماری‌زا مثل دکستروز و شکر همراه است.
هر دو محصول الکل قند هستند، اما زایلیتول حاوی کالری و اریتریتول فاقد کالری است. زایلیتول تأثیر کمی بر قند خون دارد، اما اریتریتول اثری ندارد و برای افراد دیابتی مناسب‌تر است. همچنین زایلیتول، به‌خصوص به مقدار زیاد، در بعضی افراد موجب اسهال می‌شود و به همین دلیل این افراد اریتریتول را ترجیح می‌دهند.
شما چقدر از محصولات حاوی زایلیتول استفاده می‌کنید؟ آیا این ماده برای شما مشکلی ایجاد می‌کند؟ در صورت تمایل، می‌توانید تجربه و نظرتان را در قسمت ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این مطلب را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها