پاییز که چمدانش را میبندد و صدای قدمهای زمستان شنیده میشود، همهٔ ما ایرانیها برای یک جشن باستانی آماده میشویم. بوی انار، رنگ سرخ هندوانه و گرمای کرسی (یا شوفاژهای امروزی)، نوید یک شب خاص را میدهد. اما تا به حال از خودتان پرسیدهاید «شب یلدا» دقیقاً یعنی چه؟ و چرا هزاران سال است که ما این شب را جشن میگیریم؟
یلدا فقط بهانهٔ دورهمی و خوراکی خوردن نیست؛ این شب فلسفهای عمیق از «امید» و «پیروزی» دارد. اگر میخواهید رازهای پشت پردهٔ این جشن باستانی را بدانید، با «چطور» همراه باشید.
بیایید اول به سراغ معنای لغوی برویم. واژهٔ «یلدا» ریشهای سریانی دارد و به معنای «تولد» یا «میلاد» است. اما تولد چه کسی؟
پیشینیان ما که زندگیشان به کشاورزی و خورشید وابسته بود، دریافته بودند که بعد از طولانیترین شب سال (آخرین شب پاییز)، روزها آرامآرام بلندتر میشوند و نور خورشید بیشتر میتابد.
برای آنها، این شب نمادِ یک جنگ بزرگ بود: جنگ میان تاریکی و روشنایی. و یلدا، جشنِ پیروزی خورشید (مهر) بر تاریکی بود.
آیا میدانستید شب یلدا لزوماً ساعتها طولانیتر از شبهای دیگر نیست؟ گاهی تفاوت این شب با شب قبل یا بعدش، کمتر از یک دقیقه است! اما همین «یک دقیقه» اضافه، بهانهای شده تا ما قرنهاست که «با هم بودن» را جشن میگیریم و قدر لحظات را میدانیم.
سفرهٔ رنگارنگ یلدا فقط برای سیر شدن چیده نمیشود. هر کدام از خوراکیهای این سفره، مثل کلمات یک کتاب، پیامی برای ما دارند. بیایید با هم این نمادها را مرور کنیم:
انار گل سرسبد سفرهٔ یلداست. دانههای زیاد انار نشانه برکت و باروری است و رنگ سرخ آن، نماد خورشید و شادی. گذشتگان باور داشتند خوردن انار در این شب، انرژی و جان تازهای به بدن میدهد.
شاید خوردن میوهٔ تابستانی در آغاز زمستان عجیب باشد. اما فلسفهاش جالب است: هندوانه یادآور گرمای تابستان و حرارت خورشید است. باور قدیمی این بود که با خوردن هندوانه، بدن در برابر بیماریهای زمستانی و سرمای سخت واکسینه میشود.
آجیل شیرین یلدا (که گاهی به آن آجیل مشکلگشا هم میگویند) نشان ثروت، رونق و شادکامی برای سال پیشِ روست.
یلدا بدون فال حافظ، یلدا نیست. تفأل به حافظ در این شب، نماد امید به آینده و شنیدن خبرهای خوش است. انگار در بلندترین شب سال، دلمان میخواهد کسی به ما بگوید: «غم مخور، روزهای روشن در راه است.»
در دنیایی که همه چیز دیجیتالی شده و ارتباطات ما به پیامهای متنی در شبکههای اجتماعی محدود شده است، یلدا یک فرصت طلایی روانشناختی است.
امسال یک قانون کوچک بگذارید: «سبدِ موبایل». هنگام ورود مهمانها، همه گوشیهایشان را در یک سبد دمِ در بگذارند. باور کنید صدای خندهها و کیفیت گفتگوها بدون حضور نوتیفیکیشنها، زمین تا آسمان فرق خواهد کرد. یلدا یعنی «ارتباط واقعی».
شب یلدا یعنی پیروزی نور بر تاریکی، یعنی غلبهٔ امید بر ناامیدی و گرمای محبت بر سرمای زمستان. این جشن بهانه است تا بدانیم زندگی آنقدر کوتاه است که حتی برای یک دقیقه بیشتر با هم بودن باید جشن بگیریم.
امیدواریم یلدای امسال برای شما آغازگر روزهایی روشن، پربرکت و سرشار از سلامتی باشد.
نوبت شماست:
زیباترین خاطرهٔ شما از شب یلدا چیست؟ آیا رسم خاصی در شهر یا خانوادهتان دارید که با بقیه متفاوت است؟ (مثلاً غذای خاصی میپزید؟). حتماً در قسمت نظرات برای ما بنویسید.
در آیدت،
فایلهای
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالاتتان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها