معرفی 3 روش آسان محاسبه استهلاک در حسابداری + تعریف استهلاک در حسابدار

استهلاک (Depreciation) یعنی دارایی کهش ارزش یک دارایی در طول عمر مفید آن، به عبارت دیگر استلاک معیاری است که به ارزش همیشگی یک دارایی اشاره دارد. استهلاک نوعی کاهش بها است که حتی اگر یه طور صحیح از دارایی استفاده کرد همچنان این کاهش بها رخ خواهد داد. شرکت ها برای محاسبه میزان استهلاک از نرم افزارهای حسابداری استفاده می کنند. آن ها با استفاده از این نرم افزارها ارزش واقعی بدهی و دارایی خود را مشخص کرده و صورت های مالی خود را برآورد می کنند. برای محاسبه استهلاک چندین روش با فرمول های مختلف وجود دارند که هر کدام از این روش ها مزایا و کاربردی دارند. برای اطلاع از روش آسان محاسبه استهلاک تا آخر این مقاله همراه ما باشید. 

استهلاک چیست؟

در حسابداری روشی وجود دارد که با استفاده از آن در طول عمر مفید شرکت میزان هزینه های مربوط به دارایی حساب می شود، به این محاسبات استهلاک گفته می شود. میزان استهلاک یک دارایی در بازه زمانی مشخصی محاسبه می شود. به زبان ساده تر زمانی که برای شرکت یک دارایی بلند مدت خریداری می شود  به عنوان سود و زیان در هزینه حسابداری آورده نمی شود بلکه آن را به عنوان دارایی نامشهود یا مشهود در ترازنامه می آورند. دلیل این کار این است که از این دارایی در طولانی مدت برای کسب درآمد شرکت استفاده می کنند. با استفاده از نرم افزارهای مختلف که نمایانگر چشم انداز حسابداری با تکنولوژی بلاک چین هستند می توان انواع استهلاک را در محاسبه کرد. 

دلیل استفاده حسابداری از استهلاک

استهلاک همانگونه که از تعریفش پیداست روشی است که با استفاده از آن میزان عمر مفید دارایی و درآمدی که از آن در این دوره حاصل می شود محاسبه خواهد شد. زمانی که یک شرکت اقدام به خرید یک دارایی کند هزینه این دارایی در سود و زیان شرکت آورده نمی شود چراکه شرکت چندین سال از این دارایی استفاده می کند تا سود به دست آورد. در واقع هزینه خرید یک دارایی در طول عمر مفید آن تقسیم می شود. در صورتی که هزینه خرید دارایی را در هزینه های یک سال لحاظ کنند میزان بستانکاری در همان سال به طرز نامتوازن و نامتعارفی بالا می رود بنابراین با این کار توازن برقرار نمی شود. با این کار در حسابداری شرکت مشکل بزرگی به وجود خواهد آمد. برای مقابله با ایجاد چنین مشکلی روش های مختلفی را برای محاسبه استهلاک دارایی در نظر می گیرد.

انواع استهلاک در حسابداری

تمام دارایی هایی که برای یک شرکت خریداری می شوند دارای هزینه و عمر مفید هستند بنابراین استهلاک پذیر هستند. استهلاک به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند که عبارت اند از:

استهلاک عام

 منظور از استهلاک عام این است که بهای تمام شده یک دارایی در طول دوره های مختلف که از آن استفاده می شود مشخص شود. استهلاک عام خود به دو دسته استهلاک دارایی مشهود و استهلاک دارایی نامشهود تقسم می شود. دارایی که در شرکت موجودیت عینی دارند استهلاک دارایی شهودی هستند . برای این دارایی ها می توان ارزش مادی در نظر گرفت. برای مثال تجهیزات و ماشین آلات صنعتی در این دسته قرار می گیرند. استهلاک نامشهود به آن دسته از دارایی ها گفته می شود که از نظر فیزیکی وجود ندارند اما ارزش حقوقی دارند. برای مثال علائم تجاری، حق امتیاز و... جزو این دسته از استهلاک های عام هستند.

استهلاک منابع طبیعی

صنایعی که با منابع طبیعی سرو کار دارند جزو استهلاک های منابع طبیعی هستند. منابع طبیعی دارای ارزش مادی هستند که پس از استفاده از بین می روند. در واقع منابع طبیعی در صورت استفاده از مقدار کمی آن ها کاسته می شود. برای مثال زمین های کشاورزی، معادن و جنگل ها از این دسته از استهلاک ها هستند.

مفاهیم پر کاربرد در روش های محاسبه استهلاک

با توجه به اینکه دارایی که برای شرکت خریداری می شود( به جز زمین) دارای عمری محدود هستند بنابراین محاسبه میزان استهلاک آن ها ضروری است. برای محاسبه استهلاک لازم است با چندین مفهوم آشنایی پیدا کنید. این مفاهیم عبارت اند از:

بهای تمام شده

منظور از بهای تمام شده دارایی شامل مواردی همچون بهای تهیه مواد اولیه، هزینه های تولید و هزینه نیروی انسانی است. در واقع هزینه تمام شده هزینه ای استکه شرکت به منظور تولید محصولات خود استفاده می کند. هزینه های فروش و بازاریابی و توزیع در دسته هزینه های تمام شده قرار نمی گیرند.

ارزش اسقاط

منظور از ارزش اقساط ارزش مربوط به یک دارایی است که پس از گذشت طول عمر مفید آن تخمین زده می شود.

عمر مفید

منظور از عمر مفید مدت زمانی است که مالک از دارایی استفاده می کند. در واقع منظور از عمر مفید یک دارایی اتمام عمر واقعی آن نیست، منظور کیفیت کار و میزان کارایی آن است.

روش های محاسبه استهلاک در حساب داری

شرکت ها برای اطلاع از میزان ارزش واقعی بدهی و دارایی های خود از حسابداری استهلاک استفاده می کنند. آنها با این کار دارایی که طول عمر آن به پایان رسیده است را به راحتی از لیست گزارشات خود حذف می کنند. برای محاسبه هزینه استهلاک روش های مختلفی وجود دارند اما سه روش در این محاسبه بسیار دقیق هستند. هر کدام از این روش ها دارای فرمول متفاوتی برای محاسبه استهلاک دارند که تمامی این فرمول ها بر پایه زمان هستند. این سه روش عبارت اند از:

روش مضاعف یا نزولی

این روش از محاسبه استهلاک به منظور کم کردن میزان مالیات سال های ابتدایی است. دلیل کم بودن مالیات این است که در این روش میزان هزینه استهلاک سال های ابتدایی بیشتر از سال های بعد است. در صورت بالاتر بودن استهلاک میزان سود و درآمد کم تر بوده در نتیجه میزان مالیات کمتری نیز پرداخت می شود. در این روش محاسبه استهلاک به این صورت است که در سال های ابتدایی هزینه استهلاک بالا تر از سال های بعد است. فرمول محاسبه استهلاک در روش مضاعف یا نزولی به این شکل است که نرخ استهلاک را در ارزش دفتری اول دوره ضرب می کنند.

روش خط مستقیم

 در روش استهلاک خط مستقیم به تعداد سال های عمر مفید دارایی مقدار ثابتی است که در زیان و سود هر سال ثبت می شود. فرمول محاسبه استهلاک در روش خط میتقیم به این صورت است که ارز اقساط را از مبلغ خرید کسر کرده و مقدار به دست آمده را تقسیم بر عمر مفید دارایی بر حسب سال می کنند. این روش از محاسبه استهلاک جزو رایج ترین روش ها است که در بهترین نرم افزار حسابداری فروشگاهی رایگان می توانید از آن بهره ببرید. در واقع در روش خط مستقیم فرض بر این است که هر سال به میزان مساوی هزینه می شود این فرض تا زمانی است که به ارزش اسقاط برسد. به عبارت دیگر دارایی در این روش هر سال به مقدار ثابت کاهش ارزش پیدا می کند.

روش کارکرد

در روش کارکرد محاسبه استهلاک، میزان هزینه مربوط به استهلاک هر ساله تغییر می کند. در سال های ابتدایی استفاده از دارایی بسیار کم،اما در سال های اخر استفاده از آن شدت بیشتری گرفته استو فرمول مخاسبه استهلاک دارایی در روش کارکرد به این شکل است که تعداد واحد استفاده شده از دارایی را بر تعداد واحد باقی مانده از عمر داراییی کرده سپس حاصل را در حاصل تفریق ارزش اسقاط و مبلغ خرید ضرب خواهیم کرد.

سخن آخر روش های محاسبه استهلاک در حسابداری

طبق مفهوم استهلاک در حسابداری ، تلاش می شود با استفاده از فرمول های محاسبه استهلاک هزینه های شرکت را که بابت به دست آوردن یک دارایی خرج میکند را با در آمدهایی که از استفاده از آن دارایی به دست می آورد مطابقت داد. اگر شما دارای یک شرکت عمرانی هستید و به دنبال نرم افزاری مناسب برای حسابداری خود هستید می توانید به سایت 10 تا از بهترین نرم افزار های حسابداری شرکتی عمرانی در سال 2023| بهترین های دنیا مراجعه کنید و بهترین نرم افزارها را تهیه کنید.