حدود هفتاد سال از انفجار آخرین بمبهای اتمی در جهان میگذرد، بمبهایی که بر سر دو شهر کشور ژاپن یعنی هیروشیما و ناکازاکی فرود آمده و حدود 129 هزار نفر را قتل عام کردند. متاسفانه مشکل ما، تنها قدرت بمب اتمی برای کشتن لحظهای بیشمار انسان نیست و مسئله مهمتر از آن، تاثیرات منفی است که تا شاید قرنها بعد بر روی میلیونها نفر باقی میگذارد، چنانکه میبینیم در دو شهر یاد شده ژاپن با وجود گذشت چند نسل، هنوز آثاری از بمبهای هستهای استفاده شده در هفتاد سال قبل وجود دارند. متاسفانه تشعشعات ناشی از انفجار هستهای بر روی DNAافراد قربانی تاثیر گذشته و به همین دلیل عوامل مخرب آن از نسلی به نسل دیگر منتقل میشوند.
بمبهای افتاده بر سر مردم بیگناه هیروشیما و ناکازاکی، تنها نمونههایی از استفاده از بمب هستهای هستند و اکنون واقعیتی تلختر از آنها نیز وجود دارد. متاسفانه اکنون در سراسر جهان حدود 15 هزار کلاهک اتمی وجود دارند و قدرت بسیاری از آنها، غیر قابل مقایسه با کلاهکهای استفاده شده در جنگ جهانی دوم است؛ با پیشرفت علم فیزیک، اکنون قدرت بمب اتمی چندین برابر قبل شده است. به این ترتیب با شروع یک جنگ هستهای چه بر سر دنیا خواهد آمد؟
البته هیچ نیازی به نگرانی نیست، چرا که هیچگونه شواهدی منوط به نزدیکبودن یک جنگ هستهای وجود ندارد و بشر عاقلتر از آن است تا به این زودی خود را به دست خود از بین ببرد. در ویدیوی زیر یک تیم از ای اس ای پی ساینس (AsapSCIENCE)، ساختار و قدرت بمب اتمی را تجزیه و تحلیل کرده تا به این وسیله شانس زنده ماندن افراد در معرض خطر در صورت انفجار هستهای را پیشبینی کند:
پیش از هر چیزی باید یک نکته بسیار مهم را درباره قدرت بمب اتمی تصریح کنیم. هرگز نمیتوان به طور صریح و روشن تاثیر انفجار یک بمب هستهای به صورت تکی را مورد بررسی قرار داده و عواقب آن را دقیقا پیشبینی کنیم، چرا که همه چیز به شرایط محیطی بستگی دارد. شرایط آب و هوایی در زمان رها کردن بمب، زمان انفجار در طول روز و از همه مهمتر وضعیت جغرافیایی منطقه قربانی و همچنین در هوا و یا زمین منفجر شدن بمب، تاثیر مستقیمی بر روی قدرت بمب اتمی و میزان تخریب آن دارند. اما در حالت کلی، مراحل و تاثیرات ثابتی در هر انفجار هستهای وجود دارند که میتوان آنها را از قبل پیشبینی کرده و نتایج ناشی از آنها مورد بررسی قرار داد.
همانطور که در ویدیوی بالا درباره قدرت بمب اتمی توضیحاتی داده شد، حدود 35 درصد انرژی انفجار هستهای به صورت تشعشعات حرارتی تخلیه میشوند. از آنجایی که تشعشعات حرارتی با سرعتی نزدیک به سرعت حرکت نور جابهجا میشوند، نخستین چیزی که بعد از انفجار هستهای به افراد رسیده و به آنها برخورد میکند، یک فلاش خیرهکننده از نور و گرما است. نور حاصل از این اتفاق که با سرعت به افراد برخورد میکند، برای ایجاد مشکلی با نام فلاش بلایندس (Flash Blindness) و یا کورى حاصل از نگاه کردن به برق ترکش اتمى کافی است. فلاش بلایندس در واقع نوعی نابینایی موقتی محسوب میشود که تاثیر آن ممکن است حتی تا چند دقیقه طول بکشد. نمونهای ساده از آن را میتوان در زمان بستهشدن چشم نوزادان حین فلشزدن دوربین مشاهده کرد.
تاثیرات ژنتیکی منفی حاصل از انفجار هستهای بر روی نسلهای بعد
AsapSCIENCE در تجزیه و تحیل قدرت بمب اتمی ، انفجار یک بمب یک مگاتنی را در نظر گرفته که در مقایسه با بمب رها شده بر سر شهر هیروشیمای ژاپن، هشتاد برابر بزرگتر است. در نظر داشته باشید یک بمب یک مگاتنی، در برابر بمبهای هستهای مدرن کنونی بسیار کوچک محسوب میشود. با یک مقایسه سرانگشتی و در نظر گرفتن میزان تخریب هیروشیما با استفاده از یک بمب هشتاد مرتبه کوچکتر از یک مگاتن، به فاجعه کنونی نگهداری 15 هزار بمب اتمی مدرن پی خواهید برد.
با انفجار یک بمب در اندازه یک مگاتن در طول روز، مردمی که تا فاصله 13 مایلی (21 کیلومتری) مرکز انفجار زندگی میکنند، کورى موقت حاصل از نگاه کردن به برق ترکش اتمى را تجربه خواهند کرد. در نظر داشته باشید اگر همین انفجار در شب صورت بگیرد، تا فاصله 53 مایلی (85 کیلومتری) تمامی مردم فلاش بلایندنس را تجربه میکنند. گرما مشکلی دیگری است که برای افراد نزدیک به کانون انفجار دردسر ایجاد میکند. به طور خوشبینانه تا فاصله 6.8 مایل (11 کیلومتر) دورتر از کانون انفجار، سوختگی درجه یک در افراد رخ میدهد. سوختگی درجه سوم، که بافت پوست را از بین برده و سبب ایجاد تاولهای بزرگ در بدن میشود، بر روی هر فردی تا فاصله 5 مایل (8 کیلومتر) دورتر از کانون انفجار مشاهده خواهد شد. در نظر داشته باشید اگر سوختگی درجه سوم، که در حدود 24 درصد از کل بدن مشاهده میشود، را در زمانی سریع مداوا نکنیم بدون شک سبب مرگ فرد قربانی خواهد شد.
همانطور که در بالا نیز به آن اشاره کردیم، مسافتهای یاد شده در بالا متغیر بوده و به شرایط زیادی بستگی دارند. به عنوان نمونه علاوه بر شرایط آب و هوایی در زمان رها شدن بمب، لباسی که افراد بر تن دارند نیز بر میزان عواقب بمب اتمی بر روی آنها تاثیر دارد. لباسهای سفید به میزانی انرژی منتشر شده را بازتاب میکنند، در حالی که لباسهای با رنگ تیره نور و انرژی را به سمت خود جذب میکنند. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که تمامی شرایط یاد شده اعم از آب و هوا، روز و یا شب بودن و یا حتی لباس، تاثیر زیادی بر حال و روز افراد نگون بخت حاضر در مرکز انفجار هستهای نخواهند داشت.
دما در نزدیکی محل انفجار هستهای رخ داده در شهر هیروشیما، حدود 540 هزار درجه فارنهایت (300 هزار درجه سانتیگراد) تخمین زده شد. این میزان تقریبا سیصد برابر بیشتر از دمایی است که بدن افراد در زمان خاکستر شدن پیش از تدفین تجربه میکند. در هر صورت قدرت بمب اتمی در محل انفجار به اندازهای هست تا طی چند ثانیه بدن افراد حاضر در منطقه را به مواد معدنی ابتدایی تبدیل کند. اما برای افرادی که در نقاطی دورتر از کانون انفجار حضور دارند، قدرت بمب اتمی به اندازهای نیست که مرگ درجای آنها را سبب شود.
همانطور که در ویدیوی بالا مشاهده شد، بیشتر انرژی آزاد شده در انفجار هستهای به صورت وزش بادها و طوفانهای شدید خود را نشان میدهند، اتفاقی که هوا را از کانون انفجار دور کرده و یک تغییر ناگهانی در فشار هوا به وجود میآورد. این فشار به حدی است که اشیا را مچاله کرده و ساختمانها را به یکدیگر میکوبد. در شعاع 3.7 مایلی (6 کیلومتری) یک بمب یک مگاتنی، موجهای انفجار حدود 180 تن نیرو بر روی دیوارهای تمامی ساختمانهای دو طبقه وارد میکنند و سرعت باد در مناطق یاد شده به 158 مایل بر ساعت (255 کیلومتر بر ساعت) میرسد.
هرچه به مرکز انفجار هستهای نزدیکتر میشویم، مسلما قدرت بمب اتمی نیز بیشتر میشود. در شعاع 0.6 مایلی (1 کیلومتری)، اوج فشار چهار برابر بیشتر از مقدار یاد شده در بالا است و سرعت باد به عدد فاجعهآمیز 470 مایل بر ساعت (756 کیلومتر بر ساعت) میرسد. گفتنی است از نظر تکنیکی انسانها قادرند تا در برابر نیروی یاد شده دوام بیاورند، اما قدرت بالای بمب اتمی و در ادامه فرو ریختن سریع ساختمانها دلیل اصلی مرگ افراد خواهد شد.
متاسفانه حتی اگر فردی بتواند از تمامی این موارد جان سالم به در ببرد، تا کیلومترها دورتر مسمومیتهایی به دلیل تشعشعات و گرد و غبار اتمی ایجاد خواهند شد. این مسمومیتها اغلب خود سبب مرگ افراد شده و در صورت زنده ماندن آنها، بیماریهای مختلفی را در بدنشان سبب میشوند که به دلیل نشستن بر روی DNA فرد، نسل به نسل نیز منتقل میشوند. گفتنی است تاثیرات ناشی از انفجار هستهای بر روی کل سیاره زمین، بیشتر از حدی است که فکرش را هم میکنید.
در نظر داشته باشید بمب یک مگاتنی در واقع یک استاندارد محسوب میشود، اما بشر تاکنون بمبهای قویتر از آن را نیز تست کرده است. بزرگترین آزمایش هستهای که تاکنون در تاریخ رخ داده، مربوط به کشور روسیه است که طی آن یک بمب 50 مگاتنی را در یک جزیره منزوی در روسیه رها کرد. قدرت بمب اتمی یاد شده چیزی در حدود 3 هزار و سیصد برابر بیشتر از بمبهای رها شده در هیروشیما تخمین زده میشود.
پاسخ ها