مجموعه احساسات مختلفی بعد از زایمان به وجود می آید، از هیجان و شادی گرفته تا ترس و اضطراب. اما ممکن است با چیزی که انتظار ندارید مواجه شوید تحت عنوان افسردگی .
بیشتر مادران پس از زایمان "اندوه پس از زایمان" را تجربه میکنند که معمولاً شامل نوسانات خلقی، دورههای گریه، اضطراب و مشکل در خواب است. اندوه پس از زایمان معمولاً در ۲ تا ۳ روز اول پس از زایمان شروع میشود و ممکن است تا دو هفته طول بکشد.
اما برخی از مادران اندوه شدیدتر و طولانیمدتتری را تجربه میکنند که به آن افسردگی پس از زایمان گفته میشود. گاهی اوقات به آن افسردگی قبل و پس از زایمان نیز میگویند، زیرا ممکن است در دوران بارداری شروع شود و پس از زایمان ادامه یابد. به ندرت، یک اختلال خلقی شدید به نام روانپریشی پس از زایمان نیز ممکن است پس از زایمان ایجاد شود.
افسردگی پس از زایمان نشانه ضعف یا نقص شخصیتی نیست. گاهی اوقات این مسئله تنها یک عارضه جانبی زایمان است. اگر به افسردگی پس از زایمان مبتلا هستید، درمان به موقع میتواند به شما در مدیریت علائم و ارتباط با نوزاد کمک کند.
علائم اندوه پس از زایمان متفاوت است و میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد.
علائم اندوه پس از زایمان که معمولاً چند روز تا یک یا دو هفته پس از تولد نوزاد طول میکشد، عبارتند از:
- نوسانات خلقی
- اضطراب
- ناراحتی
- تحریکپذیری
- احساس غرق شدن
- گریه کردن
- کاهش تمرکز
- مشکلات اشتها
- مشکل در خواب
افسردگی پس از زایمان ممکن است در ابتدا با اندوه پس از زایمان اشتباه گرفته شود، اما در افسردگی پس از زایمان علائم شدیدتر هستند و مدت زمان بیشتری طول میکشند. این علائم ممکن است در نهایت بر توانایی شما برای مراقبت از نوزاد و انجام وظایف روزمره تأثیر بگذارد. علائم معمولاً در چند هفته اول پس از زایمان بروز میکند، اما ممکن است زودتر، در دوران بارداری یا دیرتر، تا یک سال پس از تولد شروع شود.
تغییرات هورمونی: پس از زایمان، سطح هورمونهای استروژن و پروژسترون در بدن به شدت کاهش مییابد که میتواند باعث احساس افسردگی شود. همچنین، تغییرات در هورمونهای تیروئید نیز میتواند احساس خستگی و افسردگی ایجاد کند.
عوامل احساسی: احساس خستگی شدید، اضطراب در مورد توانایی مراقبت از نوزاد، کاهش جذابیت فیزیکی و احساس از دست دادن کنترل بر زندگی، همگی میتوانند به افسردگی پس از زایمان منجر شوند.
عوامل ژنتیکی: سابقه خانوادگی افسردگی یا اختلالات خلقی دیگر میتواند خطر ابتلا به افسردگی پس از زایمان را افزایش دهد.
عوامل محیطی: مشکلات مالی، مشکلات رابطهای و نداشتن سیستم حمایتی قوی میتوانند عوامل مهمی در افزایش خطر افسردگی پس از زایمان باشند.
برای مادر: اگر افسردگی پس از زایمان درمان نشود، میتواند به یک اختلال افسردگی مزمن تبدیل شود. این وضعیت ممکن است تأثیرات منفی بر روابط خانوادگی داشته باشد و خطر خودکشی را افزایش دهد.
برای دیگران: افسردگی پس از زایمان میتواند تأثیرات منفی بر پدر نوزاد و سایر اعضای خانواده داشته باشد. همچنین، ممکن است خطر افسردگی در پدر نوزاد نیز افزایش یابد.
برای کودک: کودکانی که مادران آنها از افسردگی پس از زایمان رنج میبرند، بیشتر در معرض مشکلات رفتاری و احساسی، مشکلات خواب و تغذیه و تأخیر در رشد و تکامل گفتاری قرار دارند.
اگر پس از تولد نوزاد احساس افسردگی دارید، ممکن است به خاطر پذیرش آن تردید یا احساس شرم کنید. اما اگر هرگونه علائم اندوه پس از زایمان یا افسردگی پس از زایمان را تجربه میکنید، با پزشک خود مشورت کنید. اگر علائمی دارید که نشان میدهد ممکن است دچار روانپریشی پس از زایمان شده باشید، فوراً کمک بگیرید.
اگر سابقه افسردگی، به ویژه افسردگی پس از زایمان دارید، در صورت برنامهریزی برای بارداری یا بلافاصله پس از اطلاع از بارداری، به پزشک خود اطلاع دهید. در دوران بارداری، پزشک میتواند شما را از نظر علائم افسردگی به دقت زیر نظر داشته باشد. ممکن است در دوران بارداری و پس از زایمان پرسشنامه غربالگری افسردگی را پر کنید. در برخی موارد افسردگی خفیف میتواند با گروههای مشاوره و روانشناسی یا سایر روشهای درمانی مدیریت شود. در موارد دیگر، ممکن است داروهای ضدافسردگی توصیه شود حتی در دوران بارداری.
پاسخ ها