دستمزد پایین باعث کاهش ورود نخبگان به عرصه علمی می شود

مهدی پور فتح، معاون پژوهش‌های کاربردی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه دانشگاهی  گروه علمی پزشکی اخبار ، درباره حقوق اعضای هیئت علمی، اظهار کرد: در حال حاضر استادیار پایه یک که در سنین ۳۵ تا ۴۰ سالگی وارد فعالیت‌های دانشگاهی می‌شود حدود ۵ الی ۶ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان دستمزد می‌گیرد.

او افزود: در کشورمان استاد پایه یک دانشگاهی که با سن ۷۰ سال به این درجه می‌رسد معمولا ۱۹ میلیون تومان حقوق دریافت می‌کند که این میزان در مقایسه با دستمزد یک استاد دانشگاه در کشور‌های اطرافمان بسیار ناچیز است.

پور فتح با بیان اینکه در کشور امارات یک استاد پایه یک حقوق بین ۱۰ تا ۱۲ هزار دلار دریافت می‌کند، تاکید کرد: در کشور جمهوری آذربایجان هم مانند امارات استادان با پایه یک حقوقی بین ۱۰ تا ۱۲ هزار دلار دریافت می‌کنند. در عراق این میزان از ۵ یا ۶ هزار دلار به بالاست و در کشور افغانستان هم حداقل ۳ یا ۴ هزار دلار استاد پایه یک حقوق دارد، اما در ایران حقوق استادان در مقایسه با دیگر کشورها پایه یک بسیار ناچیز است.

او گفت: با کاهش دستمزد‌ها تقاضای افراد خبره و به نوعی نخبه برای تدریس هم کم می‌شود و برخی از اعضای هئیت علمی جوان‌تر که مسائل مالی برایشان حائز اهمیت است به کشور‌های دیگر مهاجرت می‌کنند.

معاون پژوهش‌های کاربردی دانشگاه تهران تاکید کرد: اعضای هیئت علمی باید زمان زیادی برای آموزش و پژوهش صرف کنند، در حالی که در قبال آن حقوق بسیار کمی دریافت می‌کنند. یک استاد وظایف زیادی دارد برای مثال علاوه بر تدریس باید نظارت بر کار پایان نامه‌های دکتری و کارشناسی ارشد و ویراستاری مقالات علمی را هم انجام دهد که توجه به تمامی این موارد زمان زیادی را از او می‌گیرد.

پور فتح اضافه کرد: دستمزد کم اعضای هیئت علمی در دراز مدت باعث می‌شود تا افراد دیگر به این حیطه وارد نشوند و این موضوع به عنوان یک آفت بزرگ نتایج منفی برای آموزش عالی کشور به دنبال داشته باشد. یکی از عواقب دستمزد کم اعضای هیئت علمی این است که افراد به جای تحصیل در رشته‌های تکنولوژی وارد رشته‌های تجربی می‌شوند تا درآمد بیشتری کسب کنند.

او ادامه داد: اعضای هئیت علمی معمولا بین ۳۵ تا ۴۵ سالگی و بعد از سال‌ها تدریس استخدام می‌شوند‌ که رسیدن به چنین جایگاهی انرژی زیادی از افراد می‌گیرد، بنابراین لازم است تا از آن‌ها حمایت‌های بیشتری شود.

اعضای هیئت علمی نخبگان جامعه هستند

پور فتح با بیان اینکه اعضای هیئت علمی نخبگان و شاگردان ممتاز جامعه هستند و باید آن‌ها را از همه نظر حمایت کرد، تاکید کرد: حقوق اعضای هیئت علمی باید با مشاغل هم تراز خودشان سنجیده شود نه اینکه همه اقشار جامعه به یک میزان حقوق دریافت کنند، این موضوع یک مسئله است که بسیار حائز اهمیت بوده و باید به آن توجه کرد تا اختلاف درآمد‌های جامعه کنار گذاشته شود.

معاون پژوهش‌های کاربردی دانشگاه تهران در ادامه بیان کرد: در طول ۱۵ سال اخیر مسئله کمیت در رشد دانشگاه‌ها تاثیر زیادی داشته و یکی از مشکلات جدی در  پرداخت نامناسب اعضای هیئت علمی این است که حقوق‌ آن ها به صورت راندمانی نیست، برای مثال اعضای هیئت علمی باید بر اساس جایگاه و درجات علمی خود دستمزد دریافت کنند اما این موضوع کاملا به صورت برعکس اتفاق می افتد و به تمامی مدرسان دانشگاه با درجات گوناگون علمی به یک میزان حقوق واریز می شود. 

او اضافه کرد: همچنین گفتنی است که دانشگاه تهران در این حوزه  اقدام موثری انجام داد که مورد توجه جدی اعضای هیئت علمی قرار گرفته و اگر این کار در سطح کشور و با اختلاف جدی تری صورت بگیرد و از افراد با راندمان بالاتر تقدیر بیشتری شود و حقوق بهتری دریافت کنند شرایط زندگی بهتری خواهد داشت و به این ترتیب بار مالی سنگینی هم برای دولت به وجود نخواهد آمد.

پورفتح اظهار کرد: در تهران مزایای خاصی به حقوق اعضای هیئت علمی اضافه نمی‌شود و آن‌ها تنها حقوق دریافت می‌کنند، در نتیجه پیشرفت جدی در حوزه آموزش و پژوهش افزایش حقوق اعضای هیئت علمی است و برای جلوگیری از ایجاد بار تعهد بسیار سنگین می‌شود از یک مدل مبتنی بر راندمان فرد استفاده کرد تا افراد جدی و پرتلاش در کار تشویق شوند و در ادامه بار مالی سنگینی برای دولت ایجاد نشود.