موسیقی ایرانی یکی از غنیترین و پربارترین موسیقیها در سراسر دنیاست. با بررسی تاریخ برگزاری شب چله در ایران، به اهمیت و جایگاه موسیقی در این شب پی میبریم. یلدا طولانیترین شب سال هست که پاییز زیبا رو به زمستان سرد پیوند میزنه. سالهای زیادیه که مردم ایران آیین شب یلدا رو زنده نگه داشته و این شب رو با نواختن ساز، رقص و پایکوبی جشن میگیرند. فال حافظ، قصهگویی، خوردن شب چره و دور هم نشینی، از بخشهای اصلی شب یلدا محسوب میشه.
نامگذاری شب چله در واقع به چهل روز ابتدای زمستان اشاره داره که از قدیم به عنوان سختترین روزهای این فصل شناخته میشه. شب یلدا در واقع نماد غلبه کردن روشنی، عشق و گرما به تاریکی و سرما هست. البته برخی افراد شب یلدا رو نماد پیروزی نور بر تاریکی میدونند. در گذشته مردم در این شب آتش روشن میکردند و تا نزدیکیهای سحر دور اون حلقه میزدند.
موسیقی بخش بسیار مهمی از هویت فرهنگی و هنری ایران زمین هست که در تمام مراسمات و مناسبتها جایگاه خودش رو حفظ کرده. پیوند محکم و دیرینه موسیقی اصیل ایرانی با شعر و ادبیات، باعث محکمتر شدن این جایگاه شده. موسیقیهای محلی که در مناطق مختلف ایران وجود دارند، از جذابیتهای غیر قابل انکار شب یلدا به شمار میرن. البته این روزها به لطف وجود انواع و اقسام ابزارهای موسیقایی مثل اسپیکرهای خانگی، گوش کردن به موسیقی از گذشته راحتتر شده.
در ادامه این مقاله از نی نی سایت قصد داریم ضمن بررسی اهمیت و جایگاه موسیقی در شب یلدا، به معرفی 5 آهنگ عاشقانه شب یلدا بپردازیم.
موسیقی اصیل و سنتی از دیرباز در شب یلدا جایگاه ویژهای داره. در ادامه نقش و اهمیت موسیقی شب یلدا در مناطق مختلف کشور رو بررسی میکنیم:
· لرستان: استان لرستان موسیقی منحصر به فرد و آداب و رسوم خاص خودش رو داره. مردم لرستان در شب یلدا اشعار یک کتاب شعر به نام (فلک ناز) رو با مقام موسیقایی "چهل سرو" اجرا میکنند. فلک ناز یک کتاب قدیمی هست که برای عشایر لرستان اهمیت زیادی داره. این اشعار در مناطق مختلف به شیوههای متفاوتی (به صورت آواز، با تنبور یا همراه با رقص) خونده میشه.
· ترکمن صحرا: با اینکه این رسم تا حدودی کمرنگ شده، اما برخی از مردم ترکمن صحرا هنور در شب یلدا دوتارنوازی کرده یا شعرهای مختومقلی فراغی رو میخونن.
جالبه بدونید مردم مناطق مختلف کرمان موسیقی خاص مربوط به خودشون رو دارند که در شب یلدا اجرا میکنند. اجرا کردن شعرها و داستانهای شاهنامه با ساز چنگ (قیچک)، یکی از رسمهای دیرین مردم جنوب کرمان در شب یلدا به شمار میره. خواندن شعرهای کوتاه 4 کلمه ای (دیهو)، نواختن سازهای مختلف از جمله دف، سه تار یا ترکیب تار و تنبک، خواندن دیوان حافظ، مثنوی، شاه نعمتالله و شاهنامه، چهل بیتو خوانی (نوعی تفال زدن)، از رسوم دیگهای هستند که مردم کرمان در شب یلدا دارند.
چهل بیتو خوانی به این صورته که یک نفر تفال زده و اون رو برای بقیه میخونه. بعد خوانندهها به نوبت شروع به آواز خوندن میکنند. با رسیدن به بیت چهلم، خوب یا بد بودن فال هر کس مشخص میشه. همچنین بزرگان کرمانی در شب یلدا آسونه خوانی (افسانه خوانی) هم میکنند. افسانه خوانی در واقع بازگویی قصههای مختلفی مثل نمه کو، گیس گل، اسب چل کره، دختر نارنج و ترن، باغ گل زرد و کک و مورچه هست.
متاسفانه امروزه رسم نواختن ساز، خواندن شعر و آواز و اجرای موسیقی شب یلدا در بسیاری از مناطق ایران کمرنگ شده یا از بین رفته. البته به لطف وجود انواع و اقسام رسانههای مدرن، هنوز هم میشه آهنگ عاشقانه شب یلدا رو از اینترنت دانلود و در شب یلدا پخش کرد. با کمی جستجو در اینترنت، میتونید آهنگهای زیادی با تم شب یلدا پیدا کنید. در ادامه 5 آهنگ عاشقانه شب یلدا رو به شما عزیزان معرفی میکنیم:
· شب یلدا از حامد محضرنیا
· شب یلدا از کلمست
· شب طولانی از علی مولایی
· شب یلدا از سینا شعبانخانی
پاسخ ها