یلدا یه شب خیلی خاص برای ما ایرانیهاست که توی بلندترین شب سال برگزار میشه. این شب که بهش شب چله هم میگن، از قدیمالایام توی فرهنگ ما اهمیت زیادی داشته و خیلی از ما هنوز هم با آداب و رسوم خاصی این شب رو جشن میگیریم. توی این مقاله میخواهیم درباره تاریخچه شب یلدا، علت بلند بودن شبش و همه چیزهایی که به این شب مربوط میشه صحبت کنیم.
یلدا از زمانهای خیلی قدیم در ایران جشن گرفته میشده. این شب ریشه در دوران پیش از اسلام داره و به دوران زرتشتیان برمیگرده. توی اون زمانها ایرانیها یه جشنی به اسم یلدا داشتن که به طور خاص برای بلندترین شب سال بود. شب یلدا برای ایرانیان باستان شب پیروزی نور بر تاریکی بود. چون از این شب به بعد روزها کم کم بلندتر میشد و خورشید دوباره به آسمون میاومد. به همین خاطر این شب برای ایرانیها اهمیت زیادی داشت.
شب یلدا دقیقاً همون شبیه که طولانیترین شب سال رو داریم. این شب با توجه به موقعیت زمین در مدار خودش، طولانیترین شب سال میشه. شب یلدا در حدود ۳۰ آذر تا ۱ دی اتفاق میفته و در این شب، زمین در دورترین فاصله از خورشید قرار داره. به همین دلیل طول شب بیشتر از روز میشه. بعد از این شب، کم کم روزها بلندتر میشه و خورشید بیشتر در آسمون دیده میشه. این پدیده نجومی برای ایرانیها خیلی مهم بوده چون نماد بازگشت نور و گرما بوده.
شب یلدا با رسمها و سنتهای خاصی همراهه که این شب رو برای همه ما جذابتر میکنه. این رسمها نه فقط برای بزرگترها بلکه برای بچهها هم همیشه جذابه. اینجا چندتا از رسمهای معروف شب یلدا رو میگیم:
هندوانه و انار جزو مهمترین میوههای شب یلدان. هندوانه با رنگ قرمزش نماد سرزندگی و شادیه، و انار هم نماد زندگی و خوشبختیه. معمولا این دو میوه رو کنار هم میچینن و میخورن. توی خیلی از خونهها بعد از خوردن این میوهها، همه دور هم مینشینن و خاطره میگن یا شوخی میکنن.
یکی از رسمهای خیلی معروف شب یلدا، اینه که دیوان حافظ رو باز میکنن و یه فال میزنن. این کار همیشه خیلی جالبه، مخصوصاً وقتی که همه دور هم جمع میشن و هر کسی یکی از اشعار حافظ رو میخونه. خیلیها این فال رو به عنوان پیشگویی برای سال جدید میدونن.
شب یلدا برای خیلی از خانوادهها فرصتیه تا دوباره به قصههای قدیمی گوش بدن. بزرگترها معمولا برای بچهها داستانهایی از شاهنامه، قصههای مذهبی یا حتی داستانهای خانوادگی میگن. این رسم خیلی به انتقال فرهنگ و سنتها کمک میکنه و باعث میشه بچهها بیشتر با تاریخ و فرهنگ ایران آشنا بشن.
در شب یلدا غذاهای خاصی هم درست میشه. مثلا آبگوشت، قورمهسبزی یا دلمه از غذاهای محبوب این شب هستن. در کنار این غذاها، شیرینیهایی مثل باقلوا یا کیک یلدا هم در اکثر خونهها سرو میشه. این غذاها به جشن شب یلدا رنگ و بوی خاصی میدن و باعث میشن همگی از کنار هم بودن لذت ببرن.
شب یلدا برای بعضی از خانوادهها با موسیقی همراه میشه. این موسیقی میتونه شامل نواختن سازهای سنتی مثل تار، سهتار یا دف باشه. بعضیها حتی در این شب آواز هم میخونن. این موسیقیها شب یلدا رو شادتر و مهیجتر میکنه و به فضای خانوادگی این شب انرژی میده.
شب یلدا نه فقط یک شب بلند، بلکه شبیه به یک جشن بزرگ ملی هست که نماد پیروزی نور بر تاریکی و جشن بازگشت گرما به زندگیه. با آداب و رسوم خاصی مثل هندوانه و انار، فال حافظ، داستانگویی، موسیقی و غذاهای خوشمزه، این شب برای ایرانیها همیشه خوشایند و به یاد ماندنی بوده. در کنار خانواده و دوستان، شب یلدا بهترین فرصت برای نزدیکتر شدن به همدیگه و از یاد نبردن فرهنگ و سنتهای کهن ایران زمین است.
پاسخ ها