سندرم قل ناپدید شده چیه؟ چرا یه جنین توی رحم ناپدید می‌شه؟

اگه اوایل بارداری توی سونوگرافی بهتون گفتن که دوقلو باردارین، اما توی سونوهای بعدی یکی از جنین‌ها دیگه دیده نشده، ممکنه دچار سندرم قل ناپدید شده شده باشین. این اتفاق وقتی میفته که یکی از قل‌ها قبل از هفته‌ی ۲۰ بارداری از بین میره و بدن مادر یا جنین دیگه اون رو جذب می‌کنه. شاید براتون سوال پیش بیاد که چرا این اتفاق میفته؟ خطرناکه؟ چه تأثیری روی قل دیگه داره؟ توی این مقاله همه‌ی اینا رو توضیح می‌دیم.

سندرم قل ناپدید شده چیه؟

سندرم قل ناپدید شده یا Vanishing Twin Syndrome به وضعیتی گفته می‌شه که توی اوایل بارداری (معمولاً سه‌ماهه‌ی اول) یکی از جنین‌ها از بین میره و به‌نوعی "ناپدید" می‌شه. یعنی اولش دوقلو یا چندقلو باردار بودین، ولی بعداً یکی از جنین‌ها دیگه توی سونوگرافی دیده نمی‌شه. بدن مادر یا جنین دیگه، بقایای اون رو جذب می‌کنه و به همین خاطر هیچ نشونه‌ی مشخصی از بین رفتنش باقی نمی‌مونه.

چرا یه قل ناپدید می‌شه؟

دلایل مختلفی می‌تونه باعث بشه که یکی از جنین‌ها نتونه به رشدش ادامه بده:

1.    ناهنجاری‌های کروموزومی

    معمولاً این اتفاق به خاطر مشکلات ژنتیکی توی یکی از جنین‌ها رخ می‌ده. یعنی اون جنین از همون اول مشکلاتی داشته که باعث شده رشدش متوقف بشه.

2.    مشکلات جفت و خون‌رسانی

    اگه دوقلوها یه جفت مشترک داشته باشن، ممکنه یکی از قل‌ها به اندازه‌ی کافی مواد مغذی و اکسیژن دریافت نکنه و نتونه زنده بمونه.

3.    سیستم ایمنی بدن مادر

    در بعضی موارد، بدن مادر ممکنه جنین رو به‌عنوان یه عامل خارجی شناسایی کنه و بهش حمله کنه.

4.    عوامل محیطی و سبک زندگی

    مصرف سیگار، الکل، داروهای خاص، استرس زیاد و حتی بعضی عفونت‌ها می‌تونن احتمال بروز این سندرم رو بیشتر کنن.

سندرم قل ناپدید شده چه علائمی داره؟

خیلی از مامان‌ها حتی متوجه نمی‌شن که یکی از قل‌هاشون رو از دست دادن، مخصوصاً اگه این اتفاق خیلی زود بیفته. اما ممکنه بعضی از این علائم رو تجربه کنین:
•    کاهش ناگهانی علائم بارداری (مثل تهوع و استفراغ)
•    لکه‌بینی یا خونریزی خفیف
•    دردهای شکمی خفیف
•    کم شدن اندازه‌ی رحم نسبت به سن بارداری
اگه این اتفاق توی سه‌ماهه‌ی اول بارداری رخ بده، معمولاً عوارض خاصی نداره. ولی اگه توی سه‌ماهه‌ی دوم یا سوم اتفاق بیفته، ممکنه روی بقیه‌ی بارداری تأثیر بذاره.

این اتفاق روی قل دیگه تأثیر داره؟

خیلی وقتا، اگه یکی از قل‌ها سالم باشه، بارداری ادامه پیدا می‌کنه و جنین دیگه بدون مشکل رشد می‌کنه. اما توی بعضی موارد، مخصوصاً اگه این اتفاق توی ماه‌های بعدی بارداری بیفته، ممکنه روی جنین باقی‌مونده تأثیر بذاره:
•    احتمال زایمان زودرس بیشتر می‌شه.
•    ممکنه وزن تولد نوزاد کمتر از حد طبیعی باشه.
•    احتمال بروز مشکلات عصبی و رشدی توی نوزاد باقی‌مونده کمی افزایش پیدا می‌کنه.
چطور این سندرم تشخیص داده می‌شه؟
تنها راه تشخیص سندرم قل ناپدید شده سونوگرافی هست. توی بارداری‌های دوقلویی، معمولاً اولین سونوگرافی نشون می‌ده که دو جنین توی رحم هستن، ولی بعداً یکی از اونا دیگه دیده نمی‌شه. پزشک ممکنه برای بررسی وضعیت، آزمایش‌های دیگه مثل آزمایش خون برای بررسی هورمون بارداری (hCG) و سونوگرافی دقیق‌تر انجام بده.

درمان سندرم قل ناپدید شده چیه؟

واقعیت اینه که برای این سندرم درمانی وجود نداره، چون معمولاً بدن خودش این مسئله رو مدیریت می‌کنه. توی بیشتر موارد، اگه جنین باقی‌مونده سالم باشه، پزشک فقط وضعیتش رو تحت نظر می‌گیره و نیاز به مداخله‌ی خاصی نیست.
اما اگه این اتفاق توی ماه‌های بالاتر بارداری رخ بده، پزشک ممکنه توصیه کنه:
•    سونوگرافی‌های بیشتر برای بررسی رشد جنین سالم
•    تجویز مکمل‌های بارداری برای تقویت بدن مادر
•    استراحت بیشتر برای کاهش خطر زایمان زودرس

بعد از زایمان چی؟

خیلی از مامانایی که این تجربه رو داشتن، از لحاظ روحی تحت فشار قرار می‌گیرن، چون از یه طرف خوشحالن که یه نوزاد سالم دارن و از طرف دیگه، داغ از دست دادن یه جنین رو تجربه کردن. اگه احساس ناراحتی، اضطراب یا افسردگی دارین، بهتره با یه مشاور صحبت کنین.

نتیجه‌گیری

سندرم قل ناپدید شده یه اتفاقیه که توی بارداری‌های دوقلویی یا چندقلویی پیش میاد. توی این شرایط، یکی از جنین‌ها توی اوایل بارداری از بین میره و بدن مادر یا جنین دیگه اون رو جذب می‌کنه. این اتفاق معمولاً به خاطر مشکلات ژنتیکی، نرسیدن مواد مغذی کافی یا مشکلات جفت رخ می‌ده. توی بیشتر موارد، جنین باقی‌مونده بدون مشکل رشد می‌کنه و بارداری ادامه پیدا می‌کنه.
اگه همچین چیزی براتون پیش اومده، نگران نباشین و با پزشک‌تون مشورت کنین. مهم‌ترین چیز اینه که آروم باشین، مراقب خودتون باشین و روند بارداری رو تحت نظر پزشک ادامه بدین.