درد دندان در بارداری: دلایل، خطرات و روش‌های درمانی بی‌خطر

مقدمه
درد دندان توی بارداری یه مشکل رایجه که خیلی از مامانای باردار باهاش مواجه می‌شن. تغییرات هورمونی، افزایش جریان خون و تغییرات رژیم غذایی باعث حساس شدن دندونا و لثه‌ها می‌شه. شاید در نگاه اول درد دندون یه مشکل ساده به نظر بیاد، ولی اگه درمان نشه، می‌تونه عوارض جدی برای مادر و جنین داشته باشه. توی این مقاله دلایل، خطرات و روش‌های ایمن برای درمان درد دندان در بارداری رو بررسی می‌کنیم.

دلایل درد دندان در بارداری

1. تغییرات هورمونی
هورمون‌های بارداری مثل پروژسترون و استروژن باعث افزایش جریان خون در لثه‌ها می‌شن. این موضوع لثه‌ها رو حساس‌تر و مستعد التهاب و خونریزی می‌کنه که بهش ژنژیویت بارداری (التهاب لثه) می‌گن و می‌تونه باعث درد و تورم لثه بشه.
2. افزایش خطر پوسیدگی دندان
احتمال پوسیدگی دندان توی بارداری بیشتره، چون:
ویار و میان‌وعده‌های زیاد: تمایل به خوردن خوراکی‌های شیرین و نشاسته‌ای باعث تجمع پلاک و پوسیدگی می‌شه.
تهوع صبحگاهی: استفراغ مکرر، اسید معده رو وارد دهان می‌کنه و مینای دندون رو فرسایش می‌ده.
کاهش رعایت بهداشت دهان: بعضی خانم‌های باردار موقع مسواک زدن دچار حالت تهوع می‌شن و کمتر دندوناشونو تمیز می‌کنن.
3. ژنژیویت و بیماری‌های لثه
حدود ۶۰ تا ۷۵ درصد از خانم‌های باردار دچار التهاب لثه می‌شن. اگه این مشکل جدی گرفته نشه، ممکنه تبدیل به پریودنتیت (عفونت شدید لثه) بشه که حتی خطر زایمان زودرس و کم‌وزنی نوزاد رو هم افزایش می‌ده.
4. درد دندان عقل
به خاطر التهاب بیشتر لثه‌ها توی بارداری، بعضی از خانما درد دندان عقل رو تجربه می‌کنن. این درد ممکنه به دلیل گیر افتادن مواد غذایی و تجمع باکتری‌ها باشه که باعث عفونت و التهاب می‌شه.
5. کمبود کلسیم
بارداری به تنهایی باعث از بین رفتن کلسیم دندونا نمی‌شه، اما اگه بدن مادر کلسیم کافی دریافت نکنه، ممکنه دندونا ضعیف بشن و بیشتر دچار پوسیدگی و درد بشن.

خطرات نادیده گرفتن درد دندان در بارداری

اگه درد دندون رو جدی نگیرید، ممکنه مشکلات زیر به وجود بیاد:
زایمان زودرس و کم‌وزنی نوزاد به خاطر عفونت‌های لثه.
افزایش خطر دیابت بارداری که با مشکلات دهان و دندان ارتباط داره.
از دست دادن دندان در اثر عفونت و تخریب بافت‌های دندانی.
گسترش عفونت در بدن که ممکنه نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک پیدا کنه و این موضوع توی بارداری حساسه.

روش‌های بی‌خطر برای تسکین درد دندان در خانه

اگه دندون‌درد دارید، قبل از مراجعه به دندانپزشک می‌تونید از روش‌های زیر استفاده کنید:
1. شستشو با آب نمک
یه قاشق چای‌خوری نمک رو توی یه لیوان آب گرم حل کنید و دهانتونو بشورید. این کار باعث کاهش التهاب و باکتری‌های دهان می‌شه.
2. کمپرس سرد
یه کمپرس یخ رو روی صورتتون بذارید و هر بار ۱۵ تا ۲۰ دقیقه نگه دارید. این کار باعث بی‌حس شدن درد و کاهش تورم می‌شه.
3. روغن میخک
روغن میخک خاصیت ضد درد و ضدعفونی‌کننده داره. یه مقدار کم از اون رو روی یه پنبه بزنید و روی دندون دردناک بذارید.
4. سیر له‌شده
سیر یه آنتی‌بیوتیک طبیعی محسوب می‌شه. یه حبه سیر رو له کنید و با یه مقدار نمک مخلوط کنید و روی دندون دردناک بذارید.
5. دهان‌شویه جوش‌شیرین
اگه به خاطر تهوع بارداری و استفراغ، اسید معده توی دهان شما جمع شده، یک قاشق چای‌خوری جوش‌شیرین رو توی یه لیوان آب گرم حل کنید و دهانتونو بشورید تا اسید خنثی بشه.

چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟

اگه موارد زیر رو داشتید، حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید:
درد شدید که بیشتر از دو روز طول کشیده.
تورم در لثه یا صورت که ممکنه نشونه عفونت باشه.
وجود چرک یا طعم بد در دهان که می‌تونه نشونه آبسه باشه.
تب و لرز که می‌تونه نشونه عفونت جدی باشه.

درمان‌های ایمن دندانپزشکی در بارداری

1. چکاپ و جرم‌گیری دندان
جرم‌گیری دندون توی سه‌ماهه دوم بارداری کاملاً بی‌خطریه و حتی توصیه هم می‌شه.
2. پر کردن دندان و عصب‌کشی
در صورت نیاز، پر کردن دندان یا عصب‌کشی رو می‌شه با بی‌حسی‌های ایمن مثل لیدوکائین بدون اپی‌نفرین انجام داد.
3. کشیدن دندان
اگه دندونی شدیداً عفونت کرده باشه، کشیدن اون لازمه. ولی معمولاً اگه اضطراری نباشه، دندونپزشکا این کار رو به بعد از زایمان موکول می‌کنن.
4. داروهای ایمن برای تسکین درد
استامینوفن (مثل تایلنول) معمولاً بی‌خطرترین مسکن در بارداریه.
ایبوپروفن، آسپرین و ناپروکسن بهتره مصرف نشن، مخصوصاً توی سه‌ماهه سوم.
آنتی‌بیوتیک‌هایی مثل پنی‌سیلین و آموکسی‌سیلین معمولاً برای درمان عفونت‌ها مجاز هستن.

چطور از درد دندان در بارداری پیشگیری کنیم؟

1. رعایت بهداشت دهان و دندان
روزی دو بار با خمیر دندون حاوی فلوراید مسواک بزنید.
هر روز نخ دندون بکشید.
از دهان‌شویه بدون الکل استفاده کنید.
2. رژیم غذایی سالم داشته باشید
لبنیات مثل شیر، ماست و پنیر مصرف کنید تا کلسیم کافی به دندون‌ها برسه.
مصرف شیرینی و مواد قندی رو کاهش بدید.
آب زیاد بنوشید تا بزاق دهان ترشح بشه و از پوسیدگی دندون جلوگیری کنه.
3. ویزیت منظم دندانپزشکی داشته باشید
سه‌ماهه دوم بهترین زمان برای چکاپ دندوناس.
حتماً به دندانپزشکتون بگید که باردارید تا درمانای ایمن رو براتون انجام بده.

جمع‌بندی

درد دندون در بارداری یه مشکل رایجه که اگه کنترل نشه، می‌تونه باعث عوارض جدی بشه. با رعایت بهداشت دهان، تغذیه سالم و مراجعه منظم به دندانپزشک، می‌تونید از مشکلات دندونی پیشگیری کنید و یه بارداری سالم داشته باشید.