خارش مقعد عارضه‌ای پوستی است که بر ناحیه مقعدی اثر می‌گذارد و ممکن است شب‌ها یا پس از دفع بدتر شود. بهداشت نامناسب مقعد، حساسیت، مصرف بعضی غذاها و نوشیدنی‌ها و ابتلا به بعضی بیماری‌ها از علل احتمالی این عارضه‌اند. معمولا این خارش با پمادهای بدون نسخه و درمان‌های خانگی درمان می‌شود، اما اگر بهبود نیافت، باید به پزشک مراجعه کنید. برای اطلاعات بیشتر درباره دلیل این عارضه، علائمش و روش‌های درمان آن به خواندن ادامه دهید.
خارش مقعد نوعی بیماری پوستی است که باعث احساس خارش در ناحیه مقعد یا پرینه می‌شود. نام علمی این عارضه «pruritis ani» است و اطراف و لبه مقعد را دچار تحریک و خارش می‌کند. بعضی از عواملی که باعث این مشکل می‌شوند عبارت‌اند از:
هرکسی ممکن است دچار خارش مقعد شود، اما معمولا مردان ۴۰ تا ۷۰ساله بیشتر دچارش می‌شوند. حدود ۱ تا ۵درصد جمعیت دچار این عارضه می‌شوند. خارش در مقعد باعث احساس خارش غیرقابل‌کنترل می‌شود، یعنی خاراندن این ناحیه این احساس را برطرف نمی‌کند. حتی شاید خاراندن ناحیه مقعد تحریک را شدیدتر کند و باعث بدترشدن خارش شود. پوست این ناحیه حساس است و ناخن‌ها بافت قوی‌تری از پوست دارند؛ به همین دلیل خاراندن می‌تواند به پوست آسیب برساند یا باعث عفونت شود. اگر به خاراندن پوست ناحیه مقعد ادامه دهید، ممکن است به احساس ناراحتی، درد و سوزش شدید منجر شود.
ممکن است که این عارضه سبب بروز علائمی در بخش‌های دیگر بدن نیز بشود، مانند:
غذاهایی که باعث نفخ می‌شوند یا مشکلات گوارشی ایجاد می‌کنند ممکن است سبب خارش مقعد نیز بشوند. بعضی غذاها باعث تولید بیش از حد مخاط می‌شوند که مقعد را تحریک می‌کند. بعضی از این غذاها عبارت‌اند از:
عوامل محرک مختلفی ممکن است باعث خارش مقعدی شوند، از جمله:
هموروئید به‌معنی التهاب رگ‌های اطراف مقعد است. این عارضه معمولا خودبه‌خود از بین می‌رود یا پزشک با جراحی درمانش می‌کند. علل هموروئید عبارت‌اند از:
این داروها ممکن است باعث خارش مقعد شوند:
نوعی قارچ به‌نام کاندیدا می‌تواند باعث بروز عفونت قارچی (Yeast infection) شود. با اینکه بدن انسان به‌طور طبیعی کاندیدا تولید می‌کند، مشکلات دستگاه ایمنی می‌توانند باعث رشد بی‌رویه این قارچ شوند که به عفونت و خارش منجر می‌شود. عفونت‌های قارچی می‌توانند در واژن یا مقعد شروع شوند. همچنین می‌توانند تغییر رنگ، التهاب، بریدگی‌های کوچک یا ترک در پوست آن ناحیه ایجاد کنند.
شقاق مقعدی یعنی پارگی‌هایی در غشای مقعد یا کانال مقعدی. صدمه‌رسیدن به این ناحیه از علل اصلی شقاق مقعدی است. این صدمه می‌تواند به‌علت یبوست، زورزدن هنگام دفع و دوره‌های طولانی اسهال ایجاد شود.
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ویروسی نسبتا شایع است که بر اندام‌های تناسلی و مقعد اثر می‌گذارد. این ویروس می‌تواند باعث زگیل تناسلی شود که نوعی بیماری مقاربتی است. این بیماری باعث برجستگی‌ها و زگیل‌های کوچک در اطراف ناحیه تناسلی و مقعد می‌شود. ممکن است زگیل‌ها خونریزی خفیف، آزردگی و احساس سوزش ایجاد کنند.
کرمک‌ها کرم‌های کوچک سفید یا خاکستری هستند که زندگی انگلی دارند، یعنی برای رشد و تکثیر به موجودات زنده دیگر (میزبان) وابسته‌اند. انگل‌ها باعث آسیب به میزبان خود می‌شوند. کرمک‌ها در روده و مقعد افراد آلوده زندگی می‌کنند. شب‌ها، این کرم‌ها تخم‌های خود را اطراف مقعد می‌گذارند که باعث خارش می‌شود. کرم حلقوی نیز می‌تواند باعث دایره‌ای از راش پوستی شود.
اگزما، درماتیت و سایر بیماری‌های پوستی می‌توانند خارش مقعدی ایجاد کنند. اگزما نوعی بیماری خودایمنی است که باعث خشکی و خارش پوست و مانند سایر بیماری‌های پوستی به خارش در ناحیه مقعد نیز منجر می‌شود.
پزشک فرد را معاینه می‌کند تا علل احتمالی خارش مقعد مانند بیماری پوستی یا عارضه‌ها را تشخیص دهد. ممکن است پزشک با نگاه‌کردن به ناحیه مقعدی تغییرات پوست، بافت پوست، راش‌ها و زخم‌ها را بررسی کند و این سؤال‌ها را بپرسد:
ممکن است برای تشخیص کرمک در کودکان از تست چسب استفاده شود. از آنجا که کرمک‌ها شب‌ها فعال‌اند، باید پیش از خواب تکه کوچکی چسب نزدیک مقعد کودک بچسبانید. پس از بیدارشدن کودک، چسب را بردارید و بررسی کنید تخم کرمک به آن چسبیده است یا نه. اگر پزشک نتواند دلیل خارش مقعد را تعیین یا آن را درمان کند، ممکن است به متخصص پوست ارجاع داده شوید.
درمان خارش مقعد ابتدا روی بهداشت مناسب ناحیه مقعد تمرکز دارد. همچنین باید مقعد را پس از دفع کاملا تمیز کنید، این ناحیه را خشک نگه دارید و پودر تالک غیردارویی استفاده کنید. اگر خارش به‌سبب عارضه‌ای زمینه‌ای ایجاد شده باشد، باید به دنبال درمان این عارضه باشید. در ادامه، درمان‌های احتمالی را بررسی کرده‌ایم.
هیدروکورتیزون بدون نسخه از ترکیب کورتیکواستروئید با مسکن بی‌حس‌کننده حاصل می‌شود و باید آن را ۲ تا ۳ بار در روز در ناحیه آسیب‌دیده استفاده کنید. طبق تحقیقات، کرم موضعی کپسایسین در صورت وجود خارش مقعد مزمن جایگزین خوبی برای کورتیکواستروئیدهاست.
اگر پزشک تشخیص دهد که خارش بر اثر عفونت ایجاد شده است، ممکن است آنتی‌بیوتیک یا داروی ضدقارچ تجویز کند.
اگر درمان‌های دیگر مؤثر نباشند، ممکن است پزشک خارش مقعد را با تزریق متیلین بلو درمان کند. این ماده به زیر پوست ناحیه مقعد تزریق می‌شود و با ازبین‌بردن عصب‌های ناحیه آسیب‌دیده درد و خارش را برطرف می‌کند.
بعضی دستمال‌های توالت حاوی رنگ و عطر هستند که می‌توانند پوست را تحریک کنند. هنگام خرید، به دنبال محصولاتی با برچسب «بدون رنگ»، «بدون عطر»، «ضدحساسیت» یا «تنها حاوی مواد طبیعی» باشید.
صابون‌های قوی، عطرها و خوشبوکننده‌های بدن، مواد حساسیت‌زا یا مواد شیمیایی محرک می‌توانند علائم را بدتر کنند.
لباس‌زیر پنبه‌ای رطوبت را جذب می‌کند. مطمئن شوید که اندازه آن مناسب است و آن را مرتب عوض کنید. از شوینده‌های بدون عطر برای شستن لباس‌زیر خود استفاده کنید.
محصولات لبنی، نوشیدنی‌های گازدار، نوشیدنی‌های کافئین‌دار و غذاهای تند یا اسیدی می‌توانند باعث خارش مقعدی شوند. البته نباید همه این غذاها و نوشیدنی‌ها را ناگهان قطع کنید. سعی کنید هرکدام را چند بار کنار بگذارید تا بفهمید کدام غذا یا نوشیدنی باعث خارش مقعد می‌شود.
تغییر بعضی عادت‌ها سبب پیشگیری از خارش مقعد یا بهبودی سریع‌تر آن شود، از جمله:
اگر درمان‌های خانگی و پمادهای بدون نسخه پس از ۲ یا ۳ هفته باعث بهبود خارش مقعد نشدند، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. همچنین بروز این علائم نیز به معاینه پزشک نیاز دارد:
خارش مقعد عارضه‌ای ناخوشایند، آزاردهنده و خجالت‌آور است و می‌تواند آن‌قدر غیرقابل‌تحمل باشد که زندگی شما را مختل کند. عوامل مختلفی باعث این عارضه می‌شوند و در بیشتر موارد نشانه نوعی بیماری زمینه‌ای هستند. البته این عارضه درمان‌پذیر است. بهداشت مناسب، داروها و مراقبت ملایم می‌توانند این عارضه را برطرف کنند. اگر پس از درمان علائم از بین نرفتند، بهتر است سریع به پزشک مراجعه کنید.
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها