دانایی؛ دانش روز، آموزش، کسب‌وکار، سلامت

دانایی؛ دانش روز، آموزش، کسب‌وکار، سلامت

مجله اینترنتی دانایی؛ مقالات به روز علمی، مطالب آموزنده، کسب و کار، سلامت و سبک زندگیِ سالم، موفقیت در تحصیل، موفقیت و رشد فردی
توسط ۱۷ نفر دنبال می شود
 ۶ نفر را دنبال می کند

مشکلات تیروئید؛ هر آنچه باید در مورد بیماری های تیروئید بدانید

مشکلات تیروئید؛ هر آنچه باید در مورد بیماری‌های تیروئید بدانید

غده تیروئید، هورمون‌هایی را تولید می‌کند که در بسیاری از سیستم‌های مختلف بدن ما نقش دارد. زمانی که تیروئید این هورمون‌های مهم را خیلی کم یا خیلی زیاد تولید کند، مشکلاتی تحت عنوان مشکلات تیروئید بروز خواهد کرد. از جمله مهم‌ترین مشکلات تیروئید می‌توانیم به پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم)، کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم)، تیروئیدیت و تیروئیدیت هاشیموتو اشاره کنیم. در این مطلب از مشکلات تیروئید، علائم، علل، راه‌های تشخیص و درمان آن سخن خواهیم گفت.

آنچه در این مطلب خواهید خواند:

تیروئید چیست | وظیفه تیروئید | مشکلات تیروئید | افراد مستعد ابتلا به مشکلات تیروئید | تشخیص مشکلات تیروئید | درمان مشکلات تیروئید

تیروئید چیست؟

غده تیروئید عضوی کوچکی از بدن است که در قسمت جلوی گردن قرار دارد و به دور نای پیچیده است. این غده ظاهری شبیه به پروانه دارد. غده تیروئید هورمون‌هایی را تولید می‌کند که به کنترل بسیاری از عملکردهای بدن کمک می‌کنند. زمانی که تیروئید شما به درستی کار نکند، می‌تواند مشکلاتی به وجود بیاورد. اگر بدن شما بیش از حد هورمون تیروئید تولید کند، به بیماری پرکاری تیروئید مبتلا خواهید شد و در صورتی که هورمون تیروئید بسیار کمی تولید کند، گرفتار مشکلی به نام کم‌کاری تیروئید خواهید شد.

تیروئید چه کاری انجام می‌دهد؟

تاثیر عملکرد غده تیروئید بر مشکلات تیرووید

تیروئید شما نقش مهمی در بدن ایفا می‌کند؛ ترشح و کنترل هورمون‌هایی که متابولیسم را کنترل می‌کنند، وظیفه تیروئید است. متابولیسم فرآیندی است که طی آن غذایی که غذای وارد شده به بدن به انرژی تبدیل می‌شود. این انرژی در سراسر بدن شما استفاده می‌شود تا بسیاری از سیستم‌های بدنتان به درستی کار کنند. تیروئید با چند هورمون خاص از جمله T۴ (تیروکسین، حاوی چهار اتم یدید) و T۳ (تری یدوتیرونین، حاوی سه اتم یدید) متابولیسم شما را کنترل می‌کند. این دو هورمون میزان انرژی را که سلول‌های بدن باید استفاده کنند، مشخص می‌کنند.

غده هیپوفیز که در مرکز جمجمه، در زیر مغز شما قرار دارد، میزان هورمون‌های تیروئید را در جریان خون شما کنترل می‌کند. هنگامی که غده هیپوفیز کمبود هورمون‌های تیروئید یا سطح بالایی از این هورمون‌ها را در بدن شما احساس کند، مقدار آن را با هورمون خاص خود تنظیم می‌کند. نام این هورمون، هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) است.

وقتی تیروئید به درستی کار کند، مقدار هورمون مناسبی را تولید می‌کند و به این صورت سوخت و ساز بدن شما نیز با سرعت مناسبی کار می‌کند.

مشکلات تیروئید چه هستند؟

مشکلات تیروئید یا بیماری‌های تیروئید یک اصطلاح عمومی برای شرایطی است که تیروئید را از تولید مقدار مناسب هورمون باز می‌دارد. کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید دو نوع اصلی مشکلات تیروئید هستند. هر دو این شرایط می‌توانند توسط بیماری‌های دیگری که بر روی عملکرد غده تیروئید تأثیر می‌گذارند، ایجاد شوند.

۱. پرکاری تیروئید

تیروئید در حالت معمول هورمون‌هایی را تولید می‌کند که عملکرد طبیعی بدن را حفظ می‌کنند. وقتی تیروئید بیش از حد هورمون تولید می‌کند، بدن شما خیلی سریع از انرژی استفاده می‌کند. به این حالت پرکاری تیروئید گفته می‌شود. استفاده سریع از انرژی خیلی زود شما را خسته خواهد کرد. این شرایط می‌تواند ضربان قلب شما را تندتر کند، بدون هیچ تلاشی وزنتان را کاهش دهد و حتی باعث عصبی شدن شما شود.

علائم پرکاری تیروئید

تولید بیش از حد هورمون تیروئید می‌تواند منجر به علائمی مانند موارد زیر شود:

  • تجربه احساساتی نظیر اضطراب، تحریک‌پذیری و عصبی شدن؛
  • اختلالات مربوط به خواب؛
  • کاهش وزن؛
  • بزرگ شدن غده تیروئید یا گواتر؛
  • ضعف عضلانی؛
  • قاعدگی‌های نامنظم یا توقف چرخه قاعدگی؛
  • حساسیت نسبت به گرما؛
  • مشکلات بینایی یا سوزش چشم؛
  • تعریق زیاد.

برای اطلاعات جامع‌تر دراین‌باره مقاله علائم پرکاری تیروئید را مطالعه کنید.

علل پرکاری تیروئید

شرایطی که می‌تواند باعث پرکاری تیروئید شود عبارتند از:

  • بیماری گریوز: در این بیماری غده تیروئید بیش از حد فعال است و هورمون خیلی زیادی تولید می‌کند. به این مشکل گواتر منتشر سمی (بزرگ شدن غده تیروئید) نیز گفته می‌شود.
  • گره های تیروئید: پرکاری تیروئید می‌تواند به دلیل وجود گره‌هایی باشد که در داخل تیروئید بیش از حد فعال هستند. به یک گره منفرد، گره سمی خودکار گفته می‌شود، در حالی که به غده‌ای با چندین گره، گواتر سمی چند گرهی گفته می‌شود.
  • تیروئیدیت: این اختلال می‌تواند دردناک باشد یا به هیچ وجه احساس نشود. در تیروئیدیت، تیروئید هورمون‌هایی را که در آنجا ذخیره شده‌اند آزاد می‌کند. این اتفاق می‌تواند برای چند هفته یا چند ماه ادامه داشته باشد.
  • مقدار ید بیش از حد: وقتی مقدار ید در بدن شما زیاد باشد، تیروئید بیش از مقدار مورد نیاز هورمون تیروئید تولید می‌کند. ید مفرط در برخی از داروها (آمیودارون، داروی قلب) و شربت‌های سرفه یافت می‌شود.

علائم و علل مشکلات تیروئید

۲. کم‌کاری تیروئید

گاهی برعکس شرایط بالا اتفاق می‌افتد و تیروئید مقدار کمی هورمون تولید می‌کند؛ اینجاست که می‌گویند کم کاری تیروئید اتفاق افتاده است. وقتی هورمون تیروئید در بدن شما بسیار کم باشد، می‌تواند احساس خستگی در شما ایجاد کند، وزن شما را افزایش بدهد و حتی قدرت تحمل سرما را از شما بگیرد.

علائم کم‌کاری تیروئید

تولید کم هورمون تیروئید منجر به علائمی مانند موارد زیر خواهد شد:

  • احساس خستگی؛
  • افزایش وزن؛
  • فراموشی‌‌ متعدد؛
  • دوره‌های قاعدگی سخت و شدید؛
  • خشکی و زبری موها؛
  • خشکی پوست؛
  • گرفتگی صدا؛
  • افزایش حساسیت به سرما.

علل کم‌کاری تیروئید

بیماری‌ها و شرایطی که می‌تواند باعث کم کاری تیروئید شود عبارتند از:

  • تیروئیدیت: به شرایط التهاب (تورم) غده تیروئید تیروئیدیت گفته می‌شود. تیروئیدیت می‌تواند میزان هورمون‌های تیروئید شما را کاهش دهد.
  • تیروئیدیت هاشیموتو: تیروئیدیت هاشیموتو یک بیماری خودایمنی است که در آن سلول‌های بدن به تیروئید حمله می‌کنند و به آن آسیب می‌رسانند. این بیماری، یک بیماری ارثی است.
  • تیروئیدیت پس از زایمان: این وضعیت در ۵٪ تا ۹٪ زنان پس از زایمان رخ می‌دهد و معمولاً یک وضعیت موقتی است.
  • کمبود ید: تیروئید برای تولید هورمون از ید استفاده می‌کند. کمبود ید مسئله‌ای است که چندین میلیون نفر در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
  • غده تیروئید غیرفعال: گاهی اوقات، غده تیروئید از بدو تولد به درستی کار نمی‌کند. از هر ۴۰۰۰ نوزاد، یک نوزاد با این شرایط مواجه می‌شود. در صورتی که این مشکل درمان نشود، کودک در آینده هم از نظر جسمی و هم از نظر روانی با مشکلاتی روبرو خواهد شد. برای بررسی عملکرد تیروئید نوزادان یک آزمایش خون در بیمارستان از آن‌ها گرفته می‌شود.

برای درمان قطعی به پزشک مراجعه کنید اما ممکن است برخی درمان‌های خانگی برای کم‌کاری تیروئید مؤثر باشند.

چه کسانی به مشکلات تیروئید مبتلا می‌شوند؟

افراد مستعد ابتلا به مشکلات تیروئید

بیماری‌های تیروئید می‌تواند هر کسی از جمله مردان، زنان، نوزادان، نوجوانان و افراد مسن را تحت تأثیر قرار دهد. این بیماری ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشد و با افزایش سن (در زنان، اغلب بعد از یائسگی) توسعه یابد. طبق نتایج بررسی‌ها و مطالعات محققان، امکان ابتلای یک زن به این بیماری حدود پنج تا هشت برابر بیشتر از یک مرد است.
در شرایط زیر، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری تیروئید قرار داشته باشید:

  • سابقه خانوادگی بیماری تیروئید داشته باشید؛
  • مبتلا به یکی از بیماری‌های کم‌خونی پرنیشیوس، دیابت نوع ۱، نارسایی غدد فوق کلیوی، لوپوس، آرتریت روماتوئید، سندرم شوگرن و سندرم ترنر باشید؛
  • دارویی مصرف می‌کنید که دارای مقدار زیادی ید (آمیودارون) است؛
  • بیش از ۶۰ سال سن دارید (به خصوص در خانم ها)؛
  • پیش از این تحت درمان بیماری تیروئید (تیروئیدکتومی) بوده اید.

تشخیص مشکلات تیروئید

گاهی اوقات، تشخیص بیماری‌های تیروئید دشوار است زیرا علائم آن به راحتی با سایر بیماری‌ها اشتباه گرفته می‌شود. خوشبختانه آزمایش‌هایی وجود دارد که می‌تواند مشخص کنید که علائم شما به خاطر وجود مشکلات تیروئید است یا بیماری دیگر. این آزمایش‌ها شامل موارد زیر است:

  • آزمایش خون
  • آزمایشات تصویربرداری
  • معاینه فیزیکی

آزمایش خون

تشخیص مشکلات تیروئید با آزمایش خون

یکی از قطعی‌ترین راه‌ها برای تشخیص مشکلات تیروئید آزمایش خون است. آزمایش خون تیروئید برای اندازه گیری میزان هورمون‌های تیروئید در خون و بررسی عملکرد غده تیروئید استفاده می‌شود. در این آزمایش هم پرکاری و هم کم کاری تیروئید تشخیص داده خواهند شد.
آزمایش خون خاصی که برای بررسی عملکرد تیروئید شما انجام می‌شود می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • هورمون محرک تیروئید (TSH): این هورمون در غده هیپوفیز تولید می‌شود و تعادل هورمون‌های تیروئید، از جمله T۴ و T۳ را در جریان خون تنظیم می‌کند. این معمولاً اولین آزمایشی است که پزشک شما برای بررسی‌عدم تعادل هورمون تیروئید انجام می‌دهد. بیشتر اوقات، کمبود هورمون تیروئید (کم کاری تیروئید) با افزایش سطح TSH همراه است، در حالی که مقدار زیاد هورمون تیروئید (پرکاری تیروئید) با سطح پایین TSH همراه است. اگر سطح TSH غیرطبیعی باشد، برای ارزیابی دقیق تر، سطح هورمونهای تیروئید از جمله تیروکسین (T۴) و‌ تری یدوتیرونین (T۳) اندازه گیری می‌شود. بازه طبیعی TSH در بزرگسالان بین ۰.۴ تا ۴.۵ mlU/L (واحد بین‌المللی میلی به ازای هر لیتر) است.
  • T۴: آزمایش تیروکسین برای بررسی مشکلاتی نظیر کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید و نظارت بر درمان اختلالات تیروئید استفاده می‌شود. سطح پایین T۴ با کم کاری تیروئید مرتبط است، در حالی که سطح بالای T۴ ممکن است نشان دهنده پرکاری تیروئید باشد. محدوده T۴ طبیعی برای یک بزرگسال: ۵.۰ تا ۱۱.۰ میکروگرم بر دسی لیتر خون است.
  • FT۴: تیروکسین آزاد یا FT4 روشی برای اندازه گیری T۴ است که اثر پروتئین‌هایی را که به طور طبیعی به T۴ متصل هستند و ممکن است از اندازه گیری دقیق جلوگیری کنند را از بین می‌برد. محدوده طبیعی FT۴ برای یک بزرگسال: ۰.۹ تا ۱.۷ نانوگرم بر دسی لیتر خون (ng/dL) است.
  • T3: آزمایش‌های تری یدوتیرونین به تشخیص پرکاری تیروئید یا نشان دادن شدت پرکاری تیروئید کمک می‌کند. دامنه نرمال تری یدوتیرونین ۱۰۰ تا ۲۰۰ نانوگرم بر دسی لیتر است.
  • FT3: تری یدوتیرونین آزاد روشی برای اندازه گیری T۳ است که اثر پروتئین‌هایی که به طور طبیعی به T۳ متصل می‌شوند را از بین می‌برد. محدوده طبیعی تری یدوتیرونین آزاد ۲.۳ تا ۴.۱ پیکوگرم بر میلی لیتر است.

آزمایشات بیشتر

گاهی این آزمایش‌ها برای تشخیص مشکلات تیروئید کافی نیستند و پزشک انجام آزمایشات دیگری را نیز توصیه می‌کند. برخی از این آزمایش‌ها عبارتند از:

  • آزمایش آنتی بادی‌های تیروئید: این آزمایش‌ها به شناسایی انواع مختلف بیماری‌های خودایمنی تیروئید کمک می‌کند. آزمایش‌های متداول آنتی بادی تیروئید شامل آنتی بادی‌های میکروزومی (آنتی بادی‌های پراکسیداز تیروئید یا آنتی بادی‌های TPO)، آنتی بادی‌های تیروگلوبولین (TG) و آنتی بادی‌های گیرنده تیروئید (ایمونوگلوبولین تحریک کننده تیروئید [TSI] و ایمونوگلوبولین‌های مسدود کننده تیروئید [TBI]) هستند.
  • آزمایش کلسی تونین (Calcitonin): از این آزمایش برای تشخیص هایپرپلازی سلول C و سرطان مدولاری تیروئید، که هر دو از اختلالات نادر تیروئید هستند، استفاده می‌شود.
  • آزمایش تیروگلوبولین: این آزمایش برای تشخیص تیروئیدیت (التهاب تیروئید) و نظارت بر درمان سرطان تیروئید استفاده می‌شود.

آزمایش‌های تصویربرداری

در بسیاری از موارد، نگاهی به خود تیروئید می‌تواند به بسیاری از سوالات در این زمینه پاسخ دهد. آزمایش تصویربرداری به نام اسکن تیروئید به پزشک شما اجازه می‌دهد تا به تیروئید نگاه کند و افزایش اندازه، شکل یا رشد گره را بررسی کند.

معاینه فیزیکی

تشخیص مشکلات تیروئید با معاینه فیزیکی

روش دیگر برای بررسی سریع تیروئید، معاینه فیزیکی در مطب پزشک است. این یک آزمایش بسیار ساده و بدون درد است که در آن پزشک گردن‌تان را برای بررسی هر گونه رشد یا بزرگ شدن تیروئید لمس می‌کند.

درمان مشکلات تیروئید

درمان تیروئید پرکار

  • داروهای ضد تیروئید (متی مازول و پروپیل تیوراسیل): اینها داروهایی هستند که تولید هورمون در تیروئید را متوقف می‌کنند.
  • ید رادیواکتیو: این روش درمانی به سلول‌های تیروئید آسیب می‌رساند و از ایجاد سطح بالایی از هورمون‌های تیروئید جلوگیری می‌کند.
  • مسدود کننده‌های بتا: این داروها میزان هورمون‌های بدن شما را تغییر نمی‌دهند، اما به کنترل علائم کمک می‌کنند.
  • جراحی: گاهی پزشک با جراحی (تیروئیدکتومی) بخشی از تیروئید شما یا کل آن را برمی دارد و با این کار از تولید هورمون جلوگیری می‌کند. با این کار، باید تا آخر عمر به مصرف هورمون‌های جایگزین تیروئید نیاز خواهید داشت.

درمان تیروئید کم‌کار

  • داروهای جایگزین تیروئید: این دارو روشی مصنوعی برای افزودن هورمون‌های تیروئید به بدن است. دارویی که معمولاً برای این منظور استفاده می‌شود، لووتیروکسین نام دارد.

آیا در صورتی که دیابت داشته باشیم، خطر ابتلا به بیماری‌های تیروئید بیشتر است؟

رابطه دیابت و مشکلات تیروئید

اگر به دیابت مبتلا هستید، بیشتر از سایر افرادی که دیابت ندارند، در معرض خطر ابتلا به بیماری تیروئید هستید. دیابت نوع ۱ یک بیماری خود ایمنی است. اگر یک اختلال خودایمنی داشته باشید، به احتمال زیاد به بیماری خودایمنی دیگر نیز مبتلا خواهید شد. آزمایش منظم برای بررسی مشکلات تیروئید توصیه می‌شود. مبتلایان به دیابت نوع ۱ ممکن است بیشتر از افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ آزمایش شوند.
اگر مبتلا به دیابت هستید و آزمایش تیروئیدتان هم مثبت شده است، این موارد را رعایت کنید:

    • به اندازه کافی بخوابید؛
    • به طور منظم ورزش کنید؛
    • مراقب رژیم غذایی خود باشید؛
    • تمام داروهای خود طبق دستور پزشک مصرف کنید؛
    • طبق نظر پزشک، به طور منظم آزمایش بدهید.

و اما سخن پایانی…

بیماری‌های تیروئید معمولا بیماری‌هایی هستند که تا آخر عمر باید مدام آن را کنترل کنید. ممکن است مدتی طول بکشد تا گزینه درمانی مناسب برای شما پیدا شود و سطح هورمون‌های شما کنترل شود، اما این باعث مختل شدن زندگی شما نخواهد شد. اگر درمورد مشکلات تیروئید و روش‌های تشخیص و درمان آن توصیه یا تجربه‌ای دارید، خوشحال می‌شویم که در بخش «ارسال دیدگاه» آن را با ما و سایر دوستان در میان بگذارید.

ایران تحصیل

منبع clevelandclinic healthline

0

اشتراک‌گذاریWhatsAppTelegramFacebookLinkedinTwitterپرینتایمیل

دانایی؛ دانش روز، آموزش، کسب‌وکار، سلامت
دانایی؛ دانش روز، آموزش، کسب‌وکار، سلامت مجله اینترنتی دانایی؛ مقالات به روز علمی، مطالب آموزنده، کسب و کار، سلامت و سبک زندگیِ سالم، موفقیت در تحصیل، موفقیت و رشد فردی

شاید خوشتان بیاید

پاسخ ها

نظر خود را درباره این پست بنویسید
منتظر اولین کامنت هستیم!
آیدت: فروش فایل، مقاله نویسی در آیدت، فایل‌های خود را به فروش بگذارید و یا مقالات‌تان را منتشر کنید👋