ورود تفریح و سرگرمی به فرایندهای کاری و یادگیری دیگر ممنوع نیست. شیوه تفکر دراین‌باره عوض شده است. در واقع، این باور قوت گرفته که با وجود تفریح و بازی نیز می‌توان بهره‌وری در کار و تحصیل را افزایش داد و همچنان نتایج مطلوب گرفت. استفاده از ابزارهای تازه برای یادگیری، که به ما نشاط می‌بخشند، گاهی بسیار پرفایده‌تر از چهاردیواری جدی کلاس‌های درسی‌اند. در ادامه، از بازی‌های گروهی برای آموزش تفکر استراتژیک خواهید خواند. در این مقاله، بازی‌هایی معرفی می‌شوند که نشان می‌دهند چطور می‌توان تفکر استراتژیک را به تیم کاری در هر شرکت و سازمانی آموزش داد.
قبل‌ترها، کارکردن و تفریح باهم ارتباطی نداشتند. اگر مدیری این دو را باهم تلفیق می‌کرد، از نظر بسیاری از همتایان خود غیرحرفه‌ای به نظر می‌رسید؛ اما گذشته‌ها گذشته است. حالا دیگر معیارها و استانداردهای تازه‌ای برای تفکر استراتژیک در سازمان‌ها و زمینه‌های شغلی تعریف می‌شود؛ استانداردهایی که در آنها ردپای بازی و تفریح هم به چشم می‌خورد.
دلایل بسیاری حاکی از آن است که بازی‌های استراتژیک تخته‌ای یا بردگیم برای تیم‌های کاری مختلف بسیار مفیدند. این بازی‌ها سستی و بی‌حالی را از تیم‌های کاری می‌گیرند و ساعت‌های بهره‌ور و شادی را به وجود می‌آورند. از آنجا که تعداد اعضای تیم‌ها معمولا زیاد است، بازی‌های استراتژیک تخته‌ای به گردهمایی همه افراد در یک بازی کمک می‌کنند؛ بنابراین، یکی از دلایل مهم کاربردی‌بودن بازی استراتژیک تخته‌ای همین امکان حضور تمامی اعضای تیم در فرایند بازی است.
بازی‌های تخته‌ای برای تمام گروه‌های سنی قابل‌درک و جذاب‌اند. این بازی‌ها، هم در جمع‌های کاری و با هدف آموزش موضوعات استراتژیک کاربرد دارند و هم در جمع‌های دوستان یا خانواده که در آنها افرادی با سنین مختلف حضور دارند. برای پیروزی در این بازی‌ها، به ترفندهایی نیاز است که با تفکر و دقت و تمرکز به دست می‌آیند. با کسب مهارت‌های برد و پیروزی در این بازی‌ها، ذهن برای قوی‌شدن در تفکر استراتژیک در زمینه‌های کاری و بخش‌های دیگر زندگی هم آماده می‌شود.
از قدیم گفته‌اند کار نیکوکردن از پُرکردن است. بازی‌های استراتژیک نیز تمرینی اساسی و درجه‌یک‌اند برای بهتر فکرکردن و تولید استراتژی‌های مناسب در زندگی و کار. هرقدر در این بازی‌ها ماهرتر شویم، در تولید راهبردهای مختلف تواناتر می‌شویم و می‌توانیم در زندگی تصمیم‌های بهتری بگیریم.
در ادامه، با چند بازی استراتژیک مهم آشنا خواهید شد. استفاده از این بازی‌ها در محیط کار یا خانواده باعث رشد تفکر استراتژیک افراد می‌شود.
شطرنج از آن بازی‌های استراتژیک قدیمی است که حتی اگر در آن ماهر هم نباشید، حتما با قواعد اولیه‌اش آشنا هستید. این‌طور نیست؟ خاستگاه شطرنج هندوستان است و انگار از بازی چاتورانگا (Chaturanga) در همین کشور الگوبرداری شده است. قدمت شطرنج به قرن ششم میلادی می‌رسد. سراسر دنیا از این بازی استقبال می‌کنند و مسابقات مهمی در میان مغزهای متفکر این رشته در ابعاد جهانی برگزار می‌شود.
صفحه شطرنج از ۶۴ مربع کوچک سفید و سیاه تشکیل شده که یکی‌درمیان کنار هم قرار گرفته‌اند. این صفحه به ۲ بخش تقسیم می‌شود. روی یک ضلع آن مهره‌های یک طرف بازی و روی ضلع مقابلش هم مهره‌های رقیبش چیده می‌شوند. هر بازیکن ۱۶ مهره دارد:
هدف بازی شطرنج به‌دام‌انداختن شاهِ حریف و جلوگیری از فرار آن از تهدیدهایی است که در بازی به آن «کیش» گفته می‌شود. اگر راه گریزی برای شاه نباشد، کیش و مات می‌شود و بازی به پایان می‌رسد.
هر کودکی هم می‌تواند شطرنج را بیاموزد؛ قواعدش ساده است. کافی است بدانید که هر مهره را چطور حرکت بدهید و با مفهوم کیش و مات هم آشنا باشید. منتها نکته این است که ترفندها و روش‌های خوب بازی‌کردن را هرکسی نمی‌داند. قهرمانان شطرنج دنیا مانند کاسپاروف (Kasparov)، فیشر (Fischer) و کارپُف (Karpov) تمام عمر و زندگی‌شان را پای یادگیری و تمرین فنون شطرنج گذاشته‌اند.
همه دوست دارند پول‌دار شوند. شما دوست ندارید؟ حتی پول‌دارشدن در یک بازی و در دنیای سرگرمی هم خوشایند است. برای دوستداران پول و ثروت، مونوپولی بازی محبوبی است. در مونوپولی می‌توانیم به صاحب‌املاکی پرنفوذ بدل شویم. این بازی استراتژیک نیز مانند شطرنج دارای رقابت‌های متعددی در دنیاست و شهرت و محبوبیت زیادی دارد.
در این بازی کسی برنده می‌شود که تا آخرین مرحله پول در دست داشته باشد. این پول و سرمایه نیز با خرید زمین‌هایی به دست می‌آید که با پرتاب تاس امکان خریدشان به وجود می‌آید. البته برای خرید، تاس زمین‌ها را تعیین می‌کند؛ اما بازیکنان‌اند که باید تصمیم بگیرند زمین مشخص‌شده با تاس را بخرند یا نه. اینجاست که پای استراتژی به میان می‌آید.
بازی کاتان نیز از بازی‌های استراتژیک قدیمی و محبوبی است که مدل‌های مختلفی از آن وجود دارد. چندین نفر باهم می‌توانند از این بازی استفاده کنند. از نسخه‌های مختلف کاتان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
این بازی یک صفحه یا تخته دارد که روی آن نقشه جزیره‌ای به‌نام کاتان طراحی شده و بازیکنان در آنجا ساکن‌اند. با پرتاب تاس، بازیکنان منابع مختلف جزیره را جمع‌آوری می‌کنند و شهر، جاده و تأسیسات مختلف می‌سازند. هرقدر شهروند قوی‌تری باشیم، ارتش قوی‌تری بسازیم و منابع بیشتری به دست آوریم، در این بازی موفق‌تر خواهیم بود.
کارکاسون هم بازی استراتژیک دیگری است که به کاتان شباهت زیادی دارد. حتی تخته و صفحه آن هم تقریبا مشابه کاتان است. با انجام کارکاسون نیز می‌توانیم خود را در تصمیم‌گیری قوی کنیم و با شناخت ارزش واقعی دارایی‌هایمان، بهتر آنها را مدیریت کنیم.
راونزبرگر بازی استراتژیک دیگری است که حالتی شبیه به جورچین دارد. انجام این بازی برای یادگیری تفکر استراتژیک خالی از لطف نیست.
این بازی هم تخته دارد و هم تعدادی کارت. هر کارت نقشهای از هزارتوست و هر بازیکن در نوبت خود باید کارتی را بردارد و روی صفحه بچیند. کارت باید بنا به قواعدی که روی آن کشیده شده، در نشانی مناسب در کنار کارت‌های دیگر موجود بر صفحه قرار بگیرد. اگر بازیکنی نتواند کارت را در مسیر درست قرار بدهد، باید آن را در دست نگه دارد. کسی که بیشترین میزان مسیر درست را ساخته باشد برنده بازی خواهد بود. البته در این راه باید از گذاشتن کارت‌ها در مسیر درست از سوی رقبا هم جلوگیری شود.
این بازی شما را به دوران قرون‌وسطا می‌برد و یادتان می‌دهد که کشاورزی در آن زمان چگونه بوده است. آگریکولا در تقویت تفکر استراتژیک کمکتان می‌کند.
این بازی با حضور ۲ بازیکن در نقشهای کشاورز و همسرش شروع می‌شود. این دو در ابتدا فقط کلبه‌ای چوبی در مزرعه دارند. به‌تدریج، دو بازیکن باید با انجام کارهای مختلف اقدام به توسعه مزرعه و خانواده خود کنند و اعضای دیگر را هم وارد بازی کنند. انتخاب کارت‌های مناسب برای توسعه زمین کشاورزی و خانواده در این بازی به مسیر کار شکل می‌دهد.
ریشه این بازی استراتژیک به آفریقا و آسیا بازمی‌گردد و قدمتی بسیار طولانی دارد.
مانکالا از بازی‌های قدیمی و استراتژیکی با صفحه‌ای چوبی است. دو ردیف حفره دارد که در هر ردیف، ۶ حفره وجود دارد. در هر بخش، حفره بزرگ‌تری هم کنار حفره‌های کوچک هر سمت دیده می‌شود. در هر حفره چند مهره قرار می‌گیرد.
بازیکنان باید روبه‌روی یکدیگر بنشینند و تخته بازی را بین خود قرار بدهند. هر بازیکن ۴ مهره در هرکدام از ۶ حفره‌اش می‌گذارد. حفره امتیازگیری موسوم به مانکالا همان حفره بزرگ‌تری است که پیش‌تر گفته شد. با چینش مهرهها در حفره‌ها، بعد از اینکه تمام سنگ‌ها در یک طرف تخته بازی قرار گرفتند، برنده کسی خواهد بود که بیشترین میزان مهره را در مانکالای خود داشته باشد.
پاندمیک هم از آن بازی‌های استراتژی محبوبی است که نسخه‌ها و مدل‌های مختلفی در بازار دارد.
هر بازیکن در پاندمیک نقش متخصصی را ایفا می‌کند که برای مبارزه با ۴ بیماری پخش‌شده در دنیا در تلاش است. بازیکنان باید بیماری را درمان و در مناطقی که اوضاع هنوز وخیم نشده، همه‌چیز را کنترل کنند. آنها باید با همکاری یکدیگر به رفع ۴ بیماری در دنیا اقدام کنند. بازیکنان در این بازی حریف هم نیستند و کاری گروهی انجام می‌دهند. مجموعه‌ای از نقشه‌ها، کارت‌ها و مهرهها هم برای تعیین استراتژی‌های مناسب و اجرای آنها در جهت جلوگیری از پاندمی وجود دارد.
حتما شنیده‌اید که اهالی موفق کسب‌وکار دیپلماسی قوی‌ای دارند. دیپلماسی یعنی استفاده درست از ابزارهایی مانند توافق، گفت‌وگو و هر چیزی که در کنترل تصمیم‌گیری بهتر و هدایت یک شرکت و سازمان در مواجهه با افراد خارج از آن مفید باشد. بازی دیپلماسی در قوی‌ترشدن در این زمینه به ما درس‌ها و تمرین‌هایی می‌دهد.
در این بازی، ۷ بازیکن نقش ۷ کشوری را دارند که وارد جنگ جهانی شده‌اند. در طی ۴ مرحله، هریک از این کشورها یا همان بازیکنان باید برای شکل‌گیری یا کناره‌گیری از توافق‌هایی اقدام کنند. هدف این است که در مسیر تعاملات کشورها و شکل‌گیری یا برهم‌خوردن توافق‌ها، هر کشور ارتش خود را قوی‌تر از دیگران کند و از منابع موجود در این زمینه کمک بگیرد.
پورتوریکو بازی استراتژیک جذابی است، به‌ویژه برای کودکان و نوجوانان. این بازی به بازیکنانش یاد می‌دهد چطور در سنین کم پولشان را مدیریت کنند.
بازیکنان در این بازی مدیران و مسئولان جزیره پورتوریکو هستند. هر بازیکن باید با ساخت شرکت خود و ایجاد ساختمان‌ها و قلمروِ مخصوص بیشترین امتیاز را بگیرد و برنده شود. از راه‌های رسیدن به امتیاز بیشتر می‌توان به توسعه کشاورزی، تولید محصولات و صادرات آنها به کشورهای دیگر اشاره کرد.
گاهی یک بازی ساده نیز آموزنده است؛ حتما لازم نیست پای قواعد پیچیده و عجیبی به میان باشد. بازی استراتژیک عجایب هفت‌گانه از همین بازی‌هاست.
هر بازیکن نقش یکی از عجایب هفت‌گانه دنیا را می‌پذیرد و باید شهر مدنظر را مدیریت کند و توسعه دهد. هر شرکت‌کننده باید با تلاش برای رشد شهر خود امتیازات بیشتری جمع‌آوری کند تا برنده شود.
در این بازی باید فرمانروای یک خطه و سرزمین باشیم. زمانی‌که در این نقش قرار می‌گیرید، تفکر و مهارت‌هایتان در استراتژی و تحلیل تقویت می‌شود.
شما باید به‌عنوان پادشاه به توسعه سرزمین مشغول شوید. هدف در این بازی رسیدن به تعداد کارت‌های بیشتر و بزرگ‌ترکردن قلمروست. رقیبانی هم بر سر راهتان وجود دارند که باید راه کنارزدن آنها را بدانید.
بازی ریسک از بازی‌های جنگی محبوبی است که نسخه‌های مختلفی از آن در بازار وجود دارد.
هدف این بازی فتح دنیاست. هر بازیکن با تسخیر و فتح قاره‌ها و خطه‌های بیشتری از کره زمین به پیروزی می‌رسد. در این بازی، نقشه جهان وجود دارد و باید فتح‌وفتوحات در بستر آن انجام شوند. حرکت بازیکنان روی نقشه در این بازی با تاس مشخص می‌شود؛ اما کنترل حملات و تهاجمات با بازیکنان است.
بازی‌های استراتژیک باعث می‌شوند بیشتر فکر کنیم، قدرت تحلیلمان افزایش یابد و در ضمن، اوقات خوشی را هم سپری کنیم. استفاده از این بازی‌ها برای آموزش تفکر استراتژیک به فرزندان یا اعضای تیم کاری مفید خواهد بود.
آیا شما با این بازی‌های موجود در مقاله آشنایی دارید؟ آیا بازی جدیدی را می‌شناسید که ما از قلم انداخته باشیم؟
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها