مدت‌زمان نسبتا زیادی از شیوع ویروس کرونا می‌گذرد و در کنار اقدامات پیشگیرانه دیگری مثل شست‌وشوی مرتب دست‌ها (شستن صحیح دست ها) و حفظ فاصله اجتماعی، مرتب بر استفاده از ماسک نیز تأکید می‌شود. بسیاری استفاده از ماسک های پارچه ای را به عموم مردم جامعه توصیه می‌کنند که هم به‌صرفه‌تر است (چون امکان شست‌وشو و استفاده مجدد از آن وجود دارد) و هم برای کادر درمانی بیمارستان‌ها و دیگر اشخاصی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری هستند، امکان استفاده از ماسک‌های طبی و n95 را فراهم می‌کند. اما آیا ماسک های پارچه‌ای و ماسک های پارچه ای خانگی می‌توانند از ما در مقابل ویروس کرونا محافظت کنند؟ در ادامه مطلب به شما خواهیم گفت. همراه ما باشید.
آنچه در این مقاله خواهید خواند:
آیا ماسک های پارچه ای خانگی می‌توانند از ما در مقابل ویروس کرونا محافظت کنند؟ | آیا ماسک های پارچه ای خانگی می‌توانند دهان را کامل بپوشانند؟ | آیا گذر زمان کارایی ماسک های پارچه ای را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد؟ | آیا ماسک های پارچه ای توان محافظت از کودکان را هم دارند؟ | داشتن ماسک پارچه‌ای برای چه کسانی توصیه می‌شود؟
دقیقا همین سؤال برای محققان دانشگاه کمبریج در سال ۲۰۰۹ و با شیوع و همه‌گیری ویروس آنفولانزای H1N1 پیش آمد. در آن زمان آنها به این نتیجه رسیدند که وقتی ویروسی بخصوص مثل کرونا در سطح جهانی همه‌گیر شود، امکان نایاب‌شدن ماسک‌های طبی و n95 وجود خواهد داشت. پیش‌بینی‌های آنها درست از آب درآمد و حالا ما با کمبود این ماسک‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کنیم.
این محققان برای رسیدن به جواب سؤالشان آزمایشی انجام دادند. در آن آزمایش، از شرکت‌کنندگانشان خواستند تا با پارچه نخی و چرخ خیاطی برای خودشان ماسک خانگی درست کنند. سپس آنها را، درحالی‌که ماسک به دهان داشتند، در معرض نوعی باکتری آزمایشیِ ۱میکرونی قرار دادند و قدرت ماسک، در جلوگیری‌کردن از عبور باکتری‌ها را محاسبه کردند. ذرات این باکتری‌های آزمایشی تقریبا به‌اندازه ذرات باکتری‌های طاعون و سیاه‌زخم بود.
در نتیجۀ آزمایش مشخص شد که ماسک‌های خانگی پارچه‌ای، در مقایسه با ماسک‌های طبی، کمتر از عبور ذرات جلوگیری می‌کنند، اما می‌توانند از عبور ۶۹ درصد از ذرات ۱میکرونیِ پرتاب‌شده جلوگیری کنند.
اما آیا ذرات ۱میکرونی کوچک‌ترین ذراتی هستند که ماسک های پارچه ای می‌توانند از عبورشان جلوگیری کنند؟ محققان دانشگاه کمبریج برای پاسخ به این سؤال کمی فراتر رفتند و پرتاب ذرات آزمایشی ۰٫۲میکرونی را امتحان کردند. ذرات ۰٫۲میکرونی حتی از ذرات ویروس کرونا هم کوچک‌تر هستند.
در جواب این آزمایش هم مشخص شد که قدرت جلوگیری ماسک طبی بیشتر است، اما باز هم ماسک پارچه‌ای توانست از عبور ۵۱ درصد از ذرات پرتاب‌شده جلوگیری کند.
حالا احتمالا خوانندگانی که دقت‌نظر بیشتری دارند، با خود فکر می‌کنند که «البته، ماسک پارچه‌ای می‌تونه از عبور ذرات جلوگیری کنه، اما به نظر می‌رسه که دهان رو به‌طور کامل پوشش نمی‌ده و نشتی داره؛ بنابراین کارایی نداره».
خوشبختانه محققان دراین‌رابطه و برای مشخص‌کردن میزان نشتی ماسک پارچه‌ای هم آزمایشی انجام داده‌اند. برای انجام این آزمایش، درحالی‌که شخصی ماسک پارچه‌ای به دهان داشت، تعداد ذرات داخل ماسک را در مقابل تعداد ذرات بیرون از ماسک سنجیدند و این دو را با هم مقایسه کردند. ذرات این آزمایش با اندازه‌های متفاوت و از ۰٫۲ تا ۱میکرون بود که شامل اندازه ذرات ویروس کرونا هم می‌شود.
این آزمایش در مجموع ۲۱نفر شرکت‌کننده داشت و بنا به نتایج آن، ماسک های پارچه ای توانستند از عبور ۵۰ درصد از ذرات ۰٫۲ تا ۱میکرونی جلوگیری کنند. در مقابل، ماسک‌های طبی از عبور ۸۰ درصد ذرات جلوگیری کردند. بنابراین مشخص شد که ماسک های پارچه ای خانگی هم تا حدودی توانایی جلوگیری از عبور ذرات را دارند و محققان به این نتیجه رسیدند که پوشیدن آنها، بهتر از هیچ است.
جنس پارچه مورداستفاده در آزمایش‌های محققان دانشگاه کمبریج نخی بود. حالا سؤال دیگری که پیش می‌آید این است که ماسک‌هایی که از پارچه‌های به جنس دیگر هستند چطور عمل می‌کنند و کارایی‌شان چگونه است؟ محققان هلندی برای پاسخ به این سؤال برای درست‌کردن ماسک های پارچه ای از دستمال‌های آشپزخانه‌ای، که جنسی شبیه به حوله دارند، استفاده کردند.
آنها هم برای مشخص‌کردن قدرت جلوگیری از عبور ذرات در ماسک های پارچه ای آزمایش محققان دانشگاه کمبریج را تکرار کردند. بنا به نتایج آزمایش آنها مشخص شد که این ماسک‌ها، می‌توانند از عبور ۶۰درصد از ذرات ۰٫۲ تا ۱میکرونی جلوگیری کنند.
نتایج آزمایش محققان هلندی هم ثابت کرد که ماسک های پارچه ای خانگی کارایی نسبتا خوبی دارند و برخلاف آنچه بسیاری از افراد فکر می‌کنند، ناکارآمد نیستند (هرچند در مقایسه با ماسک‌های طبی و n95 قدرت جلوگیری کمتری داشته باشند).
کار دیگری که این محققان انجام دادند مشخص‌کردن میزان کارایی ماسک های پارچه ای در بلندمدت بود. آنها از شرکت‌کنندگانشان خواستند تا ماسک‌ها را سه ساعت به دهان داشته باشند؛ بعد از آن، قدرت جلوگیری ماسک‌ها از عبور ذرات اندازه‌گیری شد. هدف این بود که ببینند رطوبتی که از دهان خارج می‌شود و روی ماسک می‌نشیند، پس از گذشت این مدت‌زمان، از کارایی ماسک کم می‌کند یا خیر.
در نتیجه مشخص شد که پس از گذر این مدت‌زمان سه‌ساعته، قدرت جلوگیری ماسک پارچه‌ای از عبور ذرات ۵٫۸ درصد بیشتر می‌شود. بنابراین گذشت زمان تأثیری بر کاهش کارایی ماسک های پارچه ای نخواهد داشت.
در نتیجۀ آزمایش‌های صورت‌گرفته بر کودکان ۵ تا ۱۱ساله مشخص شد که میزان قدرت جلوگیری از عبور ذرات برای آنها تا ۵۲ درصد کاهش پیدا می‌کند؛ به این معنا که کارایی ماسک پارچه‌ای برای کودکان، در مقایسه با بزرگ‌سالان، تا ۱۵ درصد کمتر بود. البته کارایی ماسک‌های طبی و n95 هم برای کودکان در نتیجۀ آزمایش‌های صورت‌گرفته کمتر بود. پوشش‌دادن دهان کودکان با ماسک به‌طورکلی کمی دشوارتر است.
به خاطر داشته باشید که زدن ماسک پارچه‌ای به صورت کودکان زیر ۲ سال توصیه نمی‌شود؛ چون ممکن است خودشان به‌تنهایی توانایی درآوردن ماسک را نداشته باشند و این مسئله می‌تواند خطرساز شود. اشخاص دیگری هم که مشکلات تنفسی دارند یا به‌خاطر معلولیت جسمی نمی‌توانند ماسک را درآورند، نباید از ماسک پارچه‌ای استفاده کنند.
مسئله بسیار مهمی که داشتن ماسک پارچه‌ای خانگی را ضروری می‌کند، حفظ ماسک‌های طبی و n95 برای کادر درمانی بیمارستان‌ها و اشخاص دیگری است که بیشتر از بقیه در معرض خطر ابتلا به بیماری و سرایت ویروس کرونا هستند.
همان‌طور که می‌دانید، داشتن ماسک در اماکن عمومی مثل رستوران‌ها و فروشگاه‌ها، در کنار موارد دیگری مثل فاصله‌گذاری اجتماعی، یکی از ضروری‌ترین اقدام‌های پیشگیرانه برای جلوگیری از سرایت بیشتر ویروس کرونا است. در چنین مکان‌هایی با داشتن همان ماسک‌های ساده پارچه‌ای هم می‌توان ایمنی را حفظ کرد. به همین خاطر است که توصیه می‌شود ماسک‌های طبی و n95 را برای کسانی بگذاریم که واقعا به آنها نیاز دارند.
برای زدن ماسک پارچه‌ای به‌ترتیب مراحل زیر را دنبال کنید:
وقتی به خانه برگشتید و خواستید ماسک را درآورید، به‌ترتیب مراحل زیر را دنبال کنید:
کسانی که در ادامه مطرح می‌شوند، نباید از ماسک پارچه‌ای استفاده کنند:
با توجه به تحقیقات صورت‌گرفته در مرکز کنترل و پیشگیری بیماری مشخص شده است که امکان زدن ماسک در موقعیت‌هایی بخصوص و برای برخی افراد وجود ندارد. گاهی زدن ماسک باعث وخیم‌ترشدن اوضاع بیماری روانی یا جسمانی می‌شود و گاهی نیز سلامت برخی افراد را به خطر می‌اندازد. در این مواقع بهتر است به‌جای زدن ماسک، از راهکارهای جایگزین برای حفظ سلامتی و جلوگیری از سرایت بیشتر ویروس کرونا استفاده شود.
مثال‌هایی که در ادامه مطرح می‌شوند به درک بهتر موضوع کمک می‌کنند:
به خاطر داشته باشید که زدن ماسک، به‌ویژه در مکان‌هایی که امکان حفظ فاصله اجتماعی وجود ندارد، مهم و ضروری است. اگر به هر دلیلی قادر به استفاده از ماسک نبودید، از راهکارهای جایگزین مناسب برای حفظ ایمنی خود و دیگران استفاده کنید: فاصله اجتماعی را رعایت کنید، دست‌ها را مرتب بشویید و وسایل و سطوح را ضدعفونی و تمیز کنید.
زدن ماسک پارچه‌ای از این بابت اهمیت دارد که برای کادر درمانی بیمارستان‌ها و دیگر اشخاصی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری کرونا هستند، امکان استفاده از ماسک‌های طبی و n95 را فراهم می‌کند. برخلاف آنچه بسیاری از افراد فکر می‌کنند، ماسک های پارچه ای خانگی هم کارایی کافی را دارند و برای استفاده عموم مردم جامعه مناسب هستند. هنگام استفاده از این ماسک‌ها مراقب باشید که دهان و بینی را کاملا پوشانده باشد و پس از هر بار استفاده و زمانی که به خانه بازگشتید، ماسک را بشویید.
نظر شما چیست؟ استفاده از ماسک پارچه‌ای را به اعضای خانواده‌تان توصیه می‌کنید یا ترجیح می‌دهید از ماسک‌های طبی و n95 استفاده کنید؟ در قسمت کامنت‌ها می‌توانید ما و دیگر خوانندگان را از نظرهای خود مطلع کنید.
اگر مطالعه مطلب برایتان مفید بود، حتما آن را با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها