با نخستین مسافران فضاپیمای کرو دراگون اسپیس ایکس آشنا شوید

پس از سال‌ها انتظار، کپسول کرو دراگون اسپیس‌ایکس سرانجام فضانوردان ناسا را بامداد پنجشنبه هشتم خرداد به مدار زمین حمل خواهد کرد. نخستین مسافران این فضاپیما چه کسانی هستند؟

باب بنکن و داگ هارلی، فضانوردان ناسا، به‌زودی به بازیگران اصلی بزرگ‌ترین رویداد هوافضا در یک دهه‌ی گذشته تبدیل خواهند شد: حضور در دومین پرواز آزمایشی فضاپیمای کرو دراگون اسپیس‌ایکس. آن‌ها از سال‌ها پیش در انتظار این لحظه بودند و صفوف مردم را در سواحل فلوریدا برای تماشای صعودشان به آسمان تجسم می‌کردند. علاقه‌مندان به فضا در آمریکا نیز به‌شدت مشتاق فرارسیدن پرتاب تاریخی پیش‌ رو بودند تا ارسال فضانوردان کشورشان به فضا را به‌جای قزاقستان از فلوریدا شاهد باشند.

اکنون ازآنجاکه دنیاگیری کووید ۱۹ همچنان به گسترش در آمریکا ادامه می‌دهد، پرتاب هفته‌ی آینده احتمالا با تصورات اولیه کاملا متفاوت خواهد بود. در پرواز تاریخی پیش ‌رو، احتمالا از آن هیاهو و حضور پرشمار همیشگی جمعیت خبری نخواهد بود؛ زیرا ناسا از مردم خواسته است پرتاب را از خانه تماشا کنند و فضانوردان نیز همین را می‌خواهند. هارلی در کنفرانسی مطبوعاتی در ماه جاری میلادی گفت: «این حقیقت که خانواده و دوستانمان نمی‌توانند برای تماشای پرتاب در فلوریدا حاضر شوند، قطعا جنبه‌ای ناامیدکننده از دنیاگیری کنونی محسوب می‌شود؛ اما نبود آن‌ها به‌وضوح تصمیمی درست است».

هرچند جوّ مرکز فضایی کندی متفاوت از همیشه خواهد بود، هارلی و بنکن که هر دو همکار و دوست قدیمی یکدیگر به‌حساب می‌آیند، همچنان هنگام سوارشدن به کرو دراگون در ۲۷ مه (۸ خرداد) تاریخ‌ساز خواهند شد. آن‌ها نخستین مسافرانی خواهند بود که اسپیس‌ایکس تاکنون به فضا پرتاب کرده است و همچنین نخستین فضانوردانی هستند که پس از پایان برنامه‌ی شاتل فضایی در سال ۲۰۱۱ از ایالات متحده به مدار زمین پرتاب می‌شوند. تقریبا در یک دهه‌ی گذشته، تمام فضانوردان ناسا برای حضور در ایستگاه فضایی بین‌المللی ناگزیر بودند با راکت‌های روسی و از خاک قزاقستان پرواز کنند؛ اما اسپیس‌ایکس به‌لطف همکاری با ناسا قرار است باردیگر پرتاب فضانوردان این سازمان از فلوریدا را با فضاپیمای کرو دراگون آغاز کند.

بنکن و هارلی روز پنجشنبه و تنها یک هفته پیش از پرتاب کرو دراگون و عزیمت به ایستگاه فضایی بین‌المللی، به سایت پرتاب در ساحل کیپ کاناورال فلوریدا وارد شدند. آن‌ها پس از آنکه در سال ۲۰۱۸ برای مأموریت پیش‌ رو انتخاب شدند، تا امروز در حال آمادگی برای این لحظه بودند. بنکن و هارلی در این مدت برای انجام تمرین‌ها بین پایگاه‌های خود در هیوستون در نزدیکی مرکز فضایی جانسون ناسا و مقر اسپیس‌ایکس در هاوثورن کالیفرنیا در رفت‌وآمد بودند. هر دو پیش‌تر دوبار با شاتل فضایی پرواز و به‌همراه یکدیگر نزدیک به ۱،۴۰۰ ساعت را در فضا سپری کرده‌اند.

بنکن سال گذشته به خبرگزاری ورج گفت:

تمرین برای وسیله‌ای نقلیه، چه هواپیما و چه خودرو، شباهت‌های خود را دارد. به‌وضوح راندن خودرو قدری آسان‌تر از فضاپیما است؛ اما شما نحوه‌ی کار با سامانه‌ها و تعامل با وسیله‌ی نقلیه و سپس چگونگی مواجهه با نقص‌های فنی درصورت وقوع را می‌آموزید. همچنین، یاد می‌گیرید  چگونه با آن وسیله‌ی نقلیه در فضا زندگی کنید.

تفاوت این است که برخلاف شاتلِ ساخت دولت، کرو دراگون عمدتا فضاپیمایی تجاری به‌حساب می‌آید و این به‌معنای سازگاری با روشی جدید برای انجام کارها است. به‌عنوان نمونه، کرو دراگون اسپیس‌ایکس درمقایسه‌با شاتل فضایی سبک و زیبایی‌شناسی بسیار متفاوتی دارد. به‌جای کنسول مملو از دکمه‌ها و سوییچ‌ها و فرمان‌ها، نمایشگرهای لمسی براق و ساختار حداقلی وجود دارد. بنکن و هارلی در هاوثورن ضمن پوشیدن لباس‌های فضانوردی اسپیس‌ایکس، نحوه‌ی تعامل با فضای داخلی کرو دراگون را با دست‌کش‌هایی تمرین می‌کردند که می‌توانستند صفحات لمسی فضاپیما را کنترل کنند. هرچند کپسول مسافربری اسپیس‌ایکس به‌نحوی طراحی شده است که با اتکا به خود و با حداقل دخالت مسافران پرواز کند، بنکن و هارلی یاد گرفتند چگونه کرو دراگون را به‌طوردستی صرفا با نمایشگرها به‌پرواز درآوردند.

به‌گفته‌ی هارلی، تغییر دکمه‌های فیزیکی با لمسی درابتدا تحولی عجیب به‌نظر می‌آمد. او در کنفرانسی مطبوعاتی گفت:

«من که به‌عنوان خلبان پیشرفت کردم، در کل مسیر شغلی‌ام از روشی معین برای کنترل وسیله‌ی نقلیه استفاده می‌کردم؛ [اما] این قطعا متفاوت است. بااین‌حال، تصور می‌کنم با ذهنی بسیار باز وارد شدیم و تلاش کردیم تا نحوه‌ی تعاملمان با آن را اصلاح کنیم. فکر می‌کنم این کار هم برای ما و هم آن‌ها در ابتدای کار روی تمام مسائل مختلف طراحی مسئله‌ساز بود.

بااین‌همه، سبک جدید مزایای خود را دارد. بنکن و هارلی پیشنهادهایشان درباره‌ی تغییرات در طراحی و رویه را به اسپیس‌ایکس داده‌اند و این شرکت به اجرای سریع آن‌ها موظف است. هارلی سال گذشته به ورج گفت:

«چیزهایی می‌دیدم که با آنچه در شاتل انجام می‌دادیم، تفاوت داشت و می‌گفتم مرتب در این رویه خرا‌ب‌کاری می‌کنم. آیا می‌توانیم رویه را تغییر دهیم تا هیچ‌کس هرگز دوباره خراب‌کاری نکند؟ این طرز کار واقعا سخت خواهد بود. باید با ۱۰۰ نفر حرف می‌زدیم و به نحوه‌ی حل مشکل پی می‌بردیم. وقتی اینجا باید چیزی را تغییر دهیم، امکان انجام آن در فرصتی کوتاه برای مأموریت بعدی یا شبیه‌سازی بعدی وجود دارد. اینکه آن‌ها به‌سرعت می‌توانند تغییرات دلخواه ما را از یک شبیه‌سازی به شبیه‌سازی بعدی اعمال کنند، واقعا ارزشمند است.

بخش فوق‌العاده گران‌بها از تمرین‌های آماده‌سازی این حقیقت است که بنکن و هارلی از وقتی در سال ۲۰۰۰ به‌عنوان فضانورد انتخاب شدند، تاکنون دوستانی صمیمانه برای یکدیگر بوده‌اند. درواقع، آن‌ها به‌قدری صمیمی هستند که وقتی هرکدام با همکاران فضانوردانشان از یک کلاس ازدواج کردند، در مراسم عروسی یکدیگر حضور یافتند. آن‌ها ادعا می‌کنند دوستی‌شان به‌اندازه‌ای اعتماد دوطرفه به‌دنبال داشته است که تنها پس از سال‌ها شناخت دوطرفه به‌دست می‌آید.

بنکن به ورج گفت:

برای مدتی چنان طولانی با یکدیگر همکاری کرده‌ایم که لازم نیست برای بخشی از تمرین نگرانی داشته باشیم. این برای هر دو ما مهم است. از قبل می‌دانم واکنش‌های داگ در موقعیت‌های مختلف چگونه خواهد بود و او در هرچیزی از کار جلوتر یا عقب‌تر است. وی نیز همین‌قدر من را می‌شناسد. این شناخت کارکردن را بسیار راحت‌تر می‌کند؛ [زیرا] در برقراری ارتباط به بیان کلمات اضافی نیازی نیست. او می‌تواند فقط به من نگاه کند و از وضعیتم آگاه شود.

هرچند هر دو فضانورد از یکدیگر مطمئن هستند، به زمان منتهی به پرتاب پیش ‌رو اطمینان کمتری وجود داشته است. ازآنجاکه اسپیس‌ایکس در سال‌های گذشته با مشکلات فنی مواجه می‌شد، تاریخ نهایی برای این پرواز در چند سال گذشته مرتب تغییر می‌کرد؛ از‌این‌رو، دو فضانورد خود به‌همراه بخش زیادی از مردم در انتظار اطلاع از زمان نهایی پرواز بودند. بنکن در کنفرانسی مطبوعاتی در ماه ژانویه گفت: «وظیفه‌ی ما این است وقتی تاریخ پرتاب مشخص شد، آماده باشیم. نهایت تلاشمان را می‌کنیم تا مطمئن شویم آماده‌ایم و تمام کارهایی که می‌توانیم، برای آن تاریخ انجام داده‌ایم.

درحال‌حاضر، زمان بازگشت فضانوردان به خانه نیز معلوم نیست. ابتدا قرار بود سفر آن‌ها فقط دو هفته یا بیشتر طول بکشد. این پرتاب گذشته از هرچیز آزمایشی است و با هدف نمایش تمام قابلیت‌های حیاتی کرو دراگون به‌همراه مسافران انجام می‌شود؛ اما ازآنجاکه تاریخ پرتاب تا امروز به‌تعویق افتاده است، ناسا نیاز دارد بنکن و هارلی پیش از بازگشت به زمین احتمالا چند ماه در ایستگاه فضایی ساکن شوند. در مسیر آماده‌سازی برای آغاز پرواز کرو دراگون، ناسا کاهش خرید صندلی برای فضانوردانش را در راکت روسی سایوز شروع کرد؛ اما وقتی تأخیرها در برنامه‌ی تکمیل کرو دراگون تداوم یافت، حضور ناسا در ایستگاه فضایی به‌تدریج کم‌رنگ شد؛ به‌گونه‌ای که اکنون فقط یک فضانورد ناسا در ایستگاه فضایی زندگی می‌کند. درنتیجه، این سازمان تصمیم گرفت مأموریت پیش ‌رو را تمدید کند تا بتواند خدمه‌ای بزرگ‌تر را در ایستگاه فضایی بین‌المللی داشته باشد.

به‌محض آنکه بنکن و هارلی در ایستگاه حضور یابند، ناسا درباره‌ی زمان بازگشت آن‌ها به خانه تصمیم‌گیری خواهد کرد. ازآنجاکه آن‌ها هر دو همسرانی فضانورد دارند، خانواده‌هایشان با چنین نبود ‌قطعیتی بیگانه نیستند. هارلی در ماه جاری در گفت‌وگو با ورج گفت: «همسر من نیز فضانورد است و بخش زیادی از اتفاقات را درک می‌کند. وقتی پسر ما سه‌ساله بود، او ۶ ماه در ایستگاه فضایی ماند؛ ازاین‌رو، [این وضعیت] قطعا برای ما بیگانه نیست. تصور می‌کنم او می‌داند این مسائل تغییر می‌کنند.

فضانوردان همچنین اذعان می‌کنند پرتاب در زمانه‌ای که قطعیت‌نداشتن برای همه وجود دارد، تا چه حد عجیب است؛ اما آن‌ها می‌دانند پرواز باید انجام شود. هارلی می‌گوید:

برای رسیدن به این نقطه، مسیری طولانی طی شده است و تصور نمی‌کنم هیچ‌کدام از ما می‌توانست پیش‌بینی کند وقتی آماده‌ی انجام این مأموریت باشیم، با وضعیت کنونی مواجه شویم؛ اما نمی‌خواهیم خطری کسی را تهدید کند. می‌خواهیم همه از این پرتاب لذت ببرند و از این لحظه در تاریخ فضایی ایالات متحده ذوق کنند؛ اما بزرگ‌ترین مسئله این است که می‌خواهیم همه در امنیت باشند و با فاصله از این رویداد لذت ببرند.

باب بنکن و داگ هارلی ساعت ۱:۰۳ بامداد پنجشنبه هشتم خرداد به‌وقت ایران از پایگاه فضایی کندی در فلوریدا پرتاب خواهند شد. این رویداد را می‌توانید با پوشش ویژه‌ی ما به‌طور زنده در دیجیتال تماشا کنید.