ماهواره‌ی مکعبی یا تاسواره نوعی ماهواره‌ی کوچک برای تحقیقات فضایی است که به دانشجویان در کسب تجربه در زمینه‌ی انجام مأموریت‌های فضایی کمک می‌کند.
ماهواره‌ی مکعبی یا تاسواره نوعی ماهواره‌ی کوچک برای تحقیقات فضایی است که از واحدهای مکعبی به ابعاد ۱۰ در ۱۰ در ۱۰ سانتی‌متر (شبیه به مکعب روبیک) ساخته شده است. جرم این ماهواره‌ها معمولا حدود ۱/۳ کیلوگرم برای هر واحد است. یک ماهواره‌ی مکعبی به تنهایی (۱ واحد) یا در گروه‌های چند واحدی (حداکثر ۲۴ واحد) قابل استفاده است.
اولین مفهوم تاسواره توسط اساتید دانشگاه پلی تکنیک کالیفرنیا و دانشگاه استنفورد در سال ۱۹۹۹ مطرح شد تا به دانشجویان تجربه‌ای ملموس‌تر در زمینه‌ی کاوش در فضا ارائه دهد. سال ۲۰۰۳ اولین تاسواره به فضا پرتاب شد.
مأموریت تاسواره‌ها را می‌توان در چهار بخش دسته‌بندی کرد:
نمایش تکنولوژی: از یک تاسواره می‌توان برای ارزیابی عملکرد یک دوربین تصویربرداری حرارتی جدید، مثلا برای ارزیابی کیفیت تصاویر گرفته شده و قابلیت اطمینان کلی دوربین، استفاده کرد. تاسواره‌ها می‌توانند به تست ابزارها یا مواد جدید کمک کنند و آمادگی آن‌ها را برای استفاده در یک مأموریت فضایی پیچیده‌تر تأیید کنند.
علم: تاسواره می‌تواند اطلاعات مربوط به میدان مغناطیسی را برای درک بهتر و پیش‌بینی نوسانات آن به منظور بهبود شناسایی زلزله جمع‌آوری کند. تاسواره می‌تواند ابزار علمی کوچکی را برای انجام آزمایش یا انجام اندازه‌گیری از فضا حمل کند.
آموزش: دانشجویان با جمع‌آوری سیگنال‌های رادیویی ساطع شده از گردنبندهای متصل به حیوانات می‌توانند ردیابی حرکت حیوانات وحشی مانند گله‌های گوزن شمالی یا خرس‌های قطبی را انجام دهند. تاسواره‌ها قادر هستند تجربه‌ی منحصر به فردی را در زمینه‌ی مأموریت‌های فضایی از مرحله‌ی طراحی، راه‌اندازی و بهره‌برداری به دانشجویان ارائه دهند.
تجاری: از تاسواره‌ها می‌توان برای برنامه‌های تجاری مانند ارائه‌ی خدمات ارتباط از راه دور یا گرفتن تصاویر مشاهده‌ی زمین استفاده کرد. شرکتی که دارای یک تاسواره‌ی مجهز به دوربین است می‌تواند تصاویر با وضوح بالا از زمین را به مشتریانی در مقوله‌ی کشاورزی، برنامه‌ریزی شهری یا هوش تجاری بفروشد.
تاسواره‌ها، مانند سایر ماهواره‌ها بر اساس نوع مأموریتی که دارند، ساخته می‌شوند و حداقل دارای سه مورد مشترک هستند:
سازه‌ی اصلی مکعب آن‌ها از آلومینیوم ساخته می‌شود و جهت نگه داشتن اجزای فوق در کنار یکدیگر به کار می‌رود. علاوه بر این، آنتن ها و پنل‌های خورشیدی را می‌توان در قسمت بیرونی سازه نصب کرد.
تاسواره‌ها با استفاده از فضای اضافی موجود در راکت‌ها، به فضا فرستاده می‌شوند. آن‌ها در محفظه‌ای بسته‌بندی می‌شوند که با فشار دادن یک دکمه، تاسواره را به فضا وارد می‌کند. تاسواره‌ها همچنین می‌توانند با استفاده از همان تکنیک از ایستگاه فضایی بین‌المللی، مورد بهره‌برداری قرار گیرند؛ مانند سایر ماهواره‌ها، آن‌ها می‌توانند به تنهایی یا در یک منظومه‌ی ماهواره‌ای، در فضا قرار بگیرند.
مزایای تاسواره:
معایب تاسواره:
استفاده از تاسواره‌ها فراتر از اهداف آموزشی، به سرعت گسترش یافت و موقعیت و جایگاه ویژه‌ی خود را در دولت‌ها، صنعت و دانشگاه‌ها ایجاد کرد. تاسواره‌ها می‌توانند به دانشجویان در کسب تجربه در زمینه‌ی انجام مأموریت‌های فضایی، همچنین به اساتید و دانشکده‌ها در پرورش نیروی کار ماهر در زمینه‌ی فضا، کمک کنند. دولت‌ها نیز می‌توانند از این ابزار جهت فراهم کردن بستری کم‌هزینه برای توسعه‌ی فناوری و تحقیقات علمی استفاده کنند. توسعه‌دهندگان و کاربران مشتاقانه از این بستر جدید برای افزایش فعالیت‌های تحقیق و توسعه در فضا استفاده می‌کنند. تاسواره‌ها حتی برای مأموریت‌های بین سیاره‌ای نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال زوج تاسواره‌های مریخ (MarCO-A و MarCO-B) که در ۵ می ۲۰۱۸ توسط ایالات متحده‌ی آمریکا برای مطالعات بین سیاره‌ای به فضا پرتاب شدند و تصاویری را از مریخ به زمین مخابره کردند.
در سال ۱۳۹۶ مسابقه‌ی ملی مکعب ایرانی در راستای تشویق دانشجویان و محققان کشور برای حضور در این عرصه‌ی جدید فناوری فضایی برگزار شد و برگزیدگان رقابت دانشجویی طراحی و ساخت ماهواره مکعب ایرانی ۱۴ بهمن، در همایش روز فناوری فضایی معرفی شدند.
تیم پلوتون از دانشگاه صنعتی مالک اشتر، رتبه‌ی نخست مسابقه طراحی و ساخت ماهواره مکعب ایرانی را به‌دست آورد. تیم دانشگاه امیرکبیر و دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی نیز رتبه‌های دوم و سوم را به‌دست آوردند.
اطلاعات بیشتر در این زمینه را می توانید در سایت سازمان فضایی ایران، جستجو کنید.
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها