آموزش سواد حرکتی: پیشنهادی برای آموزشی معتبر

یکی از برنامه های درسی تربیت بدنی سواد حرکتی است

سواد حرکتی چیست و چه ارتباطی با بازی حرکتی دارد ؟

در جوامع صنعتی و مدرن میزان انجام مهارت های حرکتی به طرز چشمگیری کاهش پیدا کرده است. مهارت های حرکتی در اعتماد به نفس انسان نقش بسزایی دارند. یکی از راهکار های مؤثر برای کشف دنیای پیرامون آموزش سواد حرکتی به کودکان است. در واقع سواد حرکتی نوعی توسعه دهنده مهارت های بنیادین حرکتی و ورزشی به شمار می رود. 

اهمیت مهارت های حرکتی 

یکی از مؤلفه های ضروری برای انسان، حرکت است. در واقع انسان در راستای حفظ سلامت بدن مستلزم حرکت است. حرکت در کشف محیط و شخصیت فردی انسان نقش بسزایی دارد و زمینه ساز برقراری ارتباط با دنیای اطراف به شمار می رود. 

بدن انسان ابزاری برای بروز ویژگی های فرد است. زبان بدن نشان از باور هایی دارد که فرد به آن ها معتقد است. به طور مثال روشی که هر فرد برای حرکت کردن انتخاب می کند، نشان دهنده ویژگی های شخصیتی است. 

مهارت های حرکتی اعم از دویدن، پریدن و پرتاب کردن جزء رفتار های ذاتی انسان محسوب می شوند. در ادوار گذشته کودکان با بازی های مختلف اعم از قایم باشک در توسعه مهارت های حرکتی سهیم بودند. در واقع در قدیم الایام کودکان بدون آگاهی زمینه را برای لذت بردن و افزایش اعتماد به نفس مهیا می کردند. 

اما در سال های اخیر تحت تأثیر گسترش تکنولوژی و شکل گیری جوامع صنعتی میزان تمایل ذاتی کودکان برای تفریح و لذت بردن دستخوش تغییر شده است. با وجود اینکه در شهرستان و روستاهای مختلف کودکان مشتاق به بازی های حرکتی هستند اما نسبت به گذشته کودکان به سرگرمی های کم تحرک علاقه مند می باشند. 

سواد حرکتی چیست؟

در توسعه ی سواد حرکتی مسئولان محلی و مدرسان دخیل هستند

یکی از برنامه های درسی تربیت بدنی، سواد حرکتی است. به طور کلی سواد حرکتی تلفیقی از مهارت های بنیادین ورزشی و حرکتی است. این امر نقش شایانی در توجه به محیط پیرامون توسط کودک دارد و زمینه ساز تصمیم گیری های دقیق بر اساس ادراک کودک نسبت به محیط می شود. 

در سال های نخست دهه 2000 میلادی، سواد حرکتی گسترش پیدا کرده است. سواد حرکتی دربردارنده مجموعه ای اصول حرکتی و مهارت های ورزشی است که در راستای ساخت زندگی سالم کاربرد دارند. 

در واقع سواد حرکتی نوعی توسعه دهنده مهارت های بنیادین حرکتی و ورزشی به شمار می رود که دامنه حرکت کودک را در طیف وسیعی از فعالیت های بدنی و شرایط ورزشی مهیا می کند. کودکان با بهره گیری از سواد حرکتی می توانند با اعتماد به نفس و انگیزه، فعالیت های حرکتی را کنترل نمایند. 

در دنیای کنونی سواد حرکتی حکایت از ظرفیت فرد برای برخورداری از زندگی سالم تعریف می گردد. سواد حرکتی با سلامت، اندازه گیری، تغییر و تحول در ارتباط است. 

از آنجایی که ارائه کارکرد مناسب مستلزم برخورداری از شایستگی و توانایی است، سواد حرکتی اهمیت پیدا می کند. 

لازم به ذکر است سواد حرکتی به عنوان یک مفهوم مترادف با چارچوب های حرکتی مبنایی مورد انتقاد قرار گرفته است. 

مطالعات تطبیقی حاکی از آن دارند که توسعه سواد حرکتی به فعالیت در رشته های پایه اعم از دو و میدانی، ژیمناستیک، شنا، بازی های بدون ساختار شاد، فعالیت های رقابتی و ماجراجویانه نیاز دارد. 

ویژگی انسان های دارای سواد حرکتی 

انسان در راستای رشد و پیشرفت مستلزم تعامل مناسب با محیط است. بی شک با افزایش دامنه قابلیت و توانایی های فردی، میزان پاسخ به نیاز های جسمی در محیط افزایش پیدا می کند. 

در توسعه بخشی به سواد حرکتی مسئولان محلی و مدرسان دخیل هستند. یکی از ویژگی های حائز اهمیت افراد دارای سواد حرکتی، به نمایش گذاشتن توانایی و قابلیت های جسمانی است. این قبیل افراد ضمن توانمندی، نسبت به ظرفیت های حرکتی اعتماد دارند. 

سواد حرکتی سبب می شود تا فرد در فعالیت های بدنی آماده ی رویا رویی با مشارکت و تلاش باشد. علاوه بر این، فرد به موجب برخورداری از دامنه ای از قابلیت های حرکتی می تواند با محیط های جدید به تعامل بپردازد. 

در ادامه مهم ترین ویژگی های انسان های دارای سواد حرکتی را بیان می کنیم:

• لذت بردن از مواجه با چالش های زندگی

• لذت بردن از انجام حرکت های مختلف 

• افزایش انگیزه با تمرکز بر بعد جسمانی 

مزیت های سواد حرکتی 

سواد حرکتی پرورش فرد را تحت تأثیر قرار می دهند

• بهبود تناسب اندام 

• تقویت اعتماد به نفس

• حفظ وزن بدن در حالت مناسب 

• ارتقای مهارت های حرکتی 

• بهبود توجه و یادگیری 

• رشد اعتماد به نفس 

• احساس شادی و لذت بردن از امور مختلف 

سواد حرکتی و بازی حرکتی

توسعه سواد حرکتی از طریق فعالیت در رشته های ورزشی اعم از شنا، ژیمناستیک و دومیدانی میسر می گردد. این قبیل فعالیت ها زیرمجموعه ای از بازی های حرکتی محسوب می شوند.  

در بازی های حرکتی بازیکنان با ارتباط بخشی میان عمل، فکر و احساسات از بدن به عنوان وسیله ای برای ابراز تفکر استفاده می نمایند. جالب است بدانید فعالیت حرکتی که با نشاط همراه باشد، روح و بدن انسان را درگیر می سازد. 

بازی های حرکتی در رشد مهارت های اجتماعی، فردی و خالقیت نقش چشمگیری دارند. 

بازی های حرکتی پرورش فرد را تحت تأثیر قرار می دهند. مهم ترین زمینه هایی که با بازی حرکتی پرورش پیدا می کنند شامل رشد جهت یابی محیط، رشد هوشیاری حسی، رشد مهارت حرکت و  تقویت اعتماد به نفس می شود. 

روش های مختلف شکل گیری سواد حرکتی در کودکان 

سواد حرکتی موجب بهبود تناسب اندام در افراد می شود

برنامه و فعالیت های بنیادی نظیر پریدن و دویدن در رده سنی 5 الی 7 سال ضامن فعالیت مادام العمر کودکان هستند. در واقع رشد مهارت های شایستگی و اعتماد به نفس با انجام مسابقه های مختلف در رده سنی خردسال شکل می گیرد. 

بهترین و کاربردی ترین مهارت برای شکل گیری سواد حرکتی در رده سنی 8 الی 10 سال انجام فعالیت های بنیادی پریدن، تعادل و هوازی است. توسعه این نوع مهارت به وسیله ی بازی و مسابقه های سرگرم کننده قابل دسترسی است. 

جالب است بدانید انجام فعالیت های بنیادی در رده سنی 8 الی 10 سال در تناسب اندام نقش بسزایی دارد. 

علاوه بر این، مناسب ترین دوره برای یادگیری و تقویت مهارت های حرکتی تا سن 14 سالگی است. برای تقویت مهارت های حرکتی  می توانید کودک را برای حضور در محیط های سرگرم کننده تشویق کنید و وی را برای انجام ورزش های بسکتبال، کاراته، ژیمناستیک، هندبال، بدمینتون، تنیس و والیبال آماده سازید. 

گردآوری:بخش ورزش