آشنایی با آداب و رسوم مردم بلوچ

بررسی آداب و رسوم مردم بلوچ

آداب و رسوم مختلف قوم پر آوازه ی بلوچ

آداب و رسوم مردم بلوچ را می توانیم یکی از اصیل ترین و ریشه دارترین فرهنگ های باقی مانده در ایران معرفی کنیم. این فرهنگ به حدی مهم و غنی است که هر ساله دوم مارس را روز جهانی فرهنگ بلوچ نامگذاری کرده ‌اند.

 آداب و رسوم مردم بلوچ را می توانیم یکی از اصیل ترین و ریشه دارترین فرهنگ های باقی مانده در ایران معرفی کنیم. این فرهنگ به حدی مهم و غنی است که هر ساله دوم مارس را روز جهانی فرهنگ بلوچ نامگذاری کرده ‌اند. بلوچستان منطقه ی وسیعی است که  در جنوب شرقی ایران و در همسایگی دریای عمان، افغانستان، پاکستان و کرمان قرار دارد.

این استان بزرگ از 7 شهرستان، ۲۵ شهر، ۲۷ بخش و۷۷دهستان تشکیل شده است. شهرستان ها عبارتند از: ایرانشهر، خاش، زاهدان، سراوان، سرباز، چابهار و نیکشهر. در ادامه سعی داریم تا به بررسی آداب و رسوم مردم بلوچ، این مردم خونگرم و اصیل بپردازیم. پیشنهاد می کنیم برای آشنایی با این فرهنگ ها، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید: 

آداب و رسوم مردم بلوچ در ازدواج

آداب و رسوم مردم بلوچ در عید نوروز 

مردم بلوچ، در گذشته، عید نوروز را جزو فرهنگ های اصیل و مهم خود نمی دانستند و هنوز هم خیلی از محلی ها و بمی های اصیل این منطقه، اصلا اطلاعای از وجود چنین عیدی ندارند اما با این حال، همنشینی با مردم مناطق دیگر ایران، باعث شد تا آن ها نیز این عید را برای خودشان جشن بگیرند و حالا دیگر مردم بلوچ نیز بیشتر در مناطق شهری، در عید نوروز، لباس نو بر تن می کنند و به دیدار یکدیگر می روند. کوه تفتان، یکی از معروف ترین مناطقی است که مردم بلوچ با هدف بزرگداشت نوروز، به این منطقه رفته و جشن نوروز را در آنجا برگزار می نمایند. 

آداب و رسوم ازدواج مردم بلوچ 

مهمترین مراسم شادی آور مردم بلوچستان، ازدواج و جشن و سرورهای مربوط به عروسی می باشد. ازدواج در بلوچستان عموما در داخل تیره ها و طوایف و مبتنی بر روابط خویشاندی صورت می گیرد و اصلا ازدواج آن ها با این هدف است که پایه های روابط خانوادگی و طایفه ای بین شان، روز به روز محکم تر و نسل شان، ادامه دارتر باشد.

سن ازدواج برای پسران حدود ۱۵ الی ۱۸ و برای دختران ۱۳ تا ۱۴ سال در نظر گرفته می شود و عموما دخترها و پسرها نقشی در انتخاب خود ندارند و خانواده ها، آن ها را برای هم نشان می کنند و برای ازدواج شان تصمیم می گیرند. 

اولین رسمی که در ازدواج و آداب و رسوم بلوچی ها اجرا می شود، خاستگاریست. در این مراسم بزرگ تر خانواده ی پسر برای ادای احترام و در میان گذاشتن درخواست خود، به خانه دختر می رود و موضوع را با پدر و مادر دختر در میان می گذارد. پس از آن مادر باید در مورد مسئله ی مورد نظر با دختر صحبت کند و پاسخ بعد از چند روز اطلاع داده خواهد شد.

پس از آن مراسم شیرینی خوران برگزار می شود و در این مراسم برای عروس، خلعتی و انواع لباس ها و احتیاجات عروسی، داده می شود. در این مهمانی، معمولا شیرینی و خرما و نقل، از تمام مهمان ها استقبال می گردد و حالا دختر و پسر با هم نامزد می شوند.

مدت زمان دوران نامزدی تا حد خیلی زیادی به کار و شغل داماد بستگی دارد، به این که بتواند از عهده ی خرج زندگی بر بیاید اما تا زمانی که دختر و پسر نامزد هستند، هر عید، خانواده ی پسر به منزل دختر می روند و یک گوسفند و مبلغی پول را به عنوان عیدی برای عروس در نظر می گیرند.

تا اینکه داماد بتواند از پس مخارج زندگی و هزینه های عروسی بر بیاید و برای آغاز عروسی اقدام کند. پس از عقد، عروس و داماد به منزل خانواده ی عروس رفته و معمولا بعد از یک ماه، زندگی مشترک خود را در خانه خودشان آغاز می کند. 

مذهب مردم بلوچ

نقش مذهب در آداب و رسوم مردم بلوچ 

بلوچی ها مردم معتقدی هستند و عموما دین و مذهب از اهمیت خاصی در بین این مردم برخوردار است. اکثر بلوچی ها، مذهب اهل سنت و حنفی دارند و  بیشتر کشمکش ها و ناراضی های افراد و حتی طوایف که در جامعه بلوچ رخ می دهد، به دست روسای طوایف و بزرگان مذهبی قوم حل و فصل می شود و این نشان دهنده ی این است که مردم بلوچستان تا چه انداز برای سران مذهبی خود ارزش قائل هستند. 

گویش مردم بلوچ

زبان و گویش مردم بلوچ 

همان طور که خودتان هم می دانید و در ابتدای محتوا نیز به آن اشاره شد، بلوچستان، سرزمین بسیار وسیعی است. همین وسعت و بزرگی نیز باعث شده تا هر منطقه به لهجه ی خاص خودش صحبت کند اما عموما زبلن بلوچی، زبانی است که ترکیبی از فارسی قدیم و جدید بوده و دو قسمت شمالی (سرحدی) و جنوبی (مکران) تشکیل شده است.

البته بلوچی هایی که به مرز افغانستان و پاکستان نزدیک تر هستند، لغاتی از پشتو، اردو و هندی را نیز در زبان و گفتگوی خود به کار می برند. اما به طور کلی می توانیم ادعا کنیم که بلوچستان از تنوع زبانی بسیار مختلفی در بخش های مختلف خود برخوردار است. 

گردآوری : بخش فرهنگ و هنر