نقاط قوت و ضعف عرضه خودرو در بورس، آیا رکود عمیق‌تر می‌شود یا بازار رونق می‌گیرد؟

با جدی شدن صحبت‌های اخیر، در مطلب امروز نگاهی به نقاط قوت و ضعف عرضه خودرو در بورس به عنوان راهکاری برای مدیریت بازار خودرو

طرح عرضه خودرو در بورس، یکی از ابتکارات وزارت صمت دولت سیزدهم در زمان تصدی «سید رضا فاطمی امین» بود که در نیمه دوم سال 1401 به اجرا در آمد. در این طرح، خودروسازان کوچک و بزرگ اقدام به عرضه محصولات خود در بورس کالا کردند و اتومبیل‌های سواری داخلی با قیمت‌های رقابتی به فروش رسیدند. با این حال طرح عرضه خودرو در بورس کالا عمر کوتاهی داشت و در زمستان 1401 متوقف شد. از آن زمان تاکنون نیز تنها خودروهای تجاری همچون وانت بارها، پیکاپ‌ها، ون‌ها و کشنده‌ها در بورس کالا عرضه می‌شوند.

همچنین بخوانید:‌ آموزش جامع خرید خودرو از بورس کالا

با روی کار آمدن دولت چهاردهم، بار دیگر برخی مسئولان دولتی به عرضه خودرو در بورس علاقه نشان داده‌اند. احتمالا فروش خودروهای سواری در بورس کالا دور از انتظار نیست و امکان دارد طی هفته‌ها یا ماه‌های آتی، شاهد آغاز عرضه برخی محصولات خودروسازان در بورس باشیم. با جدی شدن این مساله، در مطلب امروز نگاهی به نقاط قوت و ضعف عرضه خودرو در بورس به عنوان راهکاری برای مدیریت بازار خودرو داریم.

نقاط قوت و ضعف عرضه خودرو در بورس:

نقاط قوت

اول: مشتریان می‌توانند بدون آن‌که منتظر ثبت‌نام خودرو در سامانه یکپارچه باشند یا وجهی را در حساب بانکی خود بلوکه کنند، نسبت به خرید خودرو مدنظر خود اقدام نمایند.

دوم: قیمت خودروهای عرضه شده در بورس، حد وسط بین قیمت بازار و قیمت رسمی کارخانه است. بنابراین مشتریان می‌توانند اتومبیل مدنظر خود را با قیمتی کمتر از بازار آزاد و به صورت مستقیم خریداری کنند. البته این مزیت به شرط آن‌که رقابت برای یک خودرو بیش از حد دشوار نباشد، رخ خواهد داد.

سوم: همچنان گروهی بزرگ از مصرف‌کنندگان ایرانی، با هدف سرمایه‌گذاری و کسب سود اقدام به خرید خودرو می‌کنند. عرضه خودروهای سواری در بورس، باعث خواهد شد تا برخی از این خودروها در بازار آزاد آگهی شوند. ورود انبوه خودروهای سواری داخلی به بازار آزاد،‌ باعث خواهد شد تا قیمت‌ها به تعادل نزدیک شوند.

چهارم: با عرضه اتومبیل در بورس، فرصت خرید خودرو برای تمامی متقاضیان به صورت برابر فراهم می‌شود. مدت‌ها است که فروش خودرو توسط خودروسازان به صورت سهمیه‌ای انجام می‌شود و متقاضیان عادی تنها بخشی از ظرفیت خودروهای عرضه شده را در اختیار دارند. با این حال عرضه خودرو در بورس، فرصت‌های برابری را برای تمامی متقاضیان عرضه خودرو فراهم می‌آورد.

نقاط ضعف

اول: قیمت بالاتر از کارخانه: اکثر خودروهای سواری داخلی هنگام عرضه در بورس، با استقبال قابل توجهی از سوی مخاطبان روبرو می‌شوند. در این وضعیت رقابت بر سر قیمت بالا می‌گیرد و خودروها با قیمتی بالاتر از نرخ کارخانه به دست مشتریان می‌رسند. بنابراین این نوع از خرید در بهینه‌ترین حالت خود از نظر مالی نخواهد بود.

دوم: احتمال عدم تحویل به موقع خودروها یا تغییر در آپشن‌های آن‌ها وجود دارد. تجربه تحویل دنا پلاس و تارا در بورس کالا، نشان داد که ممکن است تحویل خودروها به مشتریان بیش از 90 روز کاری به طول انجامد یا آن‌که برخی آپشن‌های خودرو بدون اطلاع مشتریان تغییر کنند.

سوم: جریمه‌های قابل توجهی برای فسخ قرارداد خرید خودرو از بورس در نظر گرفته شده است. بنابراین اگر قیمت خودرو در زمان انتظار شما برای تحویل آن به طرز چشمگیری افت کند، شما نمی‌توانید به راحتی قرارداد خرید خود را فسخ کنید. در صورت فسخ کردن قرارداد چه از سوی خریدار و چه از سوی فروشنده، بایستی جریمه قابل توجهی پرداخت شود.

چهارم: مشتریان برای خرید خودرو از بورس، باید با نحوه ثبت‌نام و پرداخت وجه آشنا شوند. خرید خودرو از بورس فرآیند پیچیده‌تری نسبت به خرید خودرو از کارخانه دارد. همچنین باید این فرآیند از طریق کارگزاری‌ها انجام شود و خریداران ملزم به ثبت‌نام در بورس هستند. همچنین ممکن است با افزایش سطح خریدوفروش مصرف‌کنندگان در بورس، مالیات قابل توجهی نیز شامل آن‌ها شود.