تمام سنگ های قیمتی فارغ از جنس و کیفیت آنها، نیاز به مراقب اصولی دارند. نگین فیروزه نیز از این قاعده مستثنی نیست. على الخصوص که به فیروزه سنگ زنده می گویند. چرا که اگر شرایط نگهداری آن درست رعایت نشود، کم کم کیفیت خود را از دست داده و اصطلاحا میمیرد!
مهمترین خطری که فیروزه را تهدید می کند ایجاد خراش روی سنگ فیروزه و نفوذ مواد اسیدی و قلیایی به این سنگ می باشد. سنگ فیروزره هر چه قدر خوش رنگ و گران قیمت باشد باز هم باید تحت شرایط خاصی نگهداری شود. تا دچار آسیب نشود. در زمان استفاده باید مراقب بود تا این سنگ زیبا در معرض مواد قلیایی و اسیدی غليظ قرار نگیرد.
نگین فیروزه به جهت سست بودن دارای خلل و فرج های زیادی می باشد. موادی که دارای غلظت و پایداری هستند و زمان زیادی لازم دارند تا شسته شوند مثل: مواد شیمیایی ، عطر، ادکلن ، کرم های آرایشی،روغن و... که روی سنگ باقی می مانند از حفره های ملکولی وارد فیروزه شده و به مرور به آن آسیب می رسانند. رعایت چند نکته ساده کافیست تا شما هم بتوانید از سنگ فیروزه خود به خوبی نگهداری نموده و از خواص بیشمار آن بهره مند شويد.
نکته اول در مورد نگهداری سنگ فیروزه: سنگ فیروزه اگر به مدت طولانی در معرض نور شدید یا حرارت قرار بگیرد دچار رنگ پریدگی و در نتیجه کم ارزش شدن کانی می شود.
2. فيروزه خاصیت جذب کنندگی مایعات و روغن را دارد، و این مواد باعث رنگ پریدگی و خراب شدن سنگ می شوند. اگر چربی یا روغن بر سطح فیروزه مالیده شود، خلل و فرج را پر کرده و به تدریج گرد و غبار موجود در هوا بوسيله ذرات چربی جذب شده و جلای فیروزه را از بین می برد. چنانچه اثر نفوذی ذرات روغن عمیق باشد، ممکن است کانی خاصیت جلاپذیری و صيقل مجدد را هم از دست بدهد.
3. فیروزه در برابر برخی مواد شیمیایی حساس است و باید از آنها دور بماند. مثلا چربی، اسید، عطر و ادکلن، کرمهای آرایشی و ... برای فیروزه مضر هستند و اگر فیروزه در مدت زمان طولانی با آنها در تماس باشد، صدمه خواهد دید و رنگ آن عوض می شود. نکته قابل توجه اینجاست که اگر فیروزه در اثر تماس با مواد شیمیایی صدمه ببیند و رنگ آن تغییر کند، دیگر اصلاح نشده و قابل ترمیم نیست اگر فیروزه شما با هر یک از این مواد تماس پیدا کرد می بایست سنگ فیروزه را به آرامی و به خوبی با آب ولرم بشوييد.
4. بعضی اوقات فیروزه را داخل آب قرار می دهند تا رنگ زیباتری بگیرد که صحیح است و باعث روشن شدن رنگ فیروزه می شود. ولی حدود بیست ساعت که در معرض رطوبت خود را از دست می دهد و خشک می شود و به رنگ اول باز می گردد.
در بعضی از مواقع هم دیده می شود فیروزه های گران قیمت را که داخل آب قرار داده اند. بعد از خشک شدن یک خط زردرنگ دور و حاشیه آن ایجاد می شود که هرگز پاک نشده و قطعا از ارزش فیروزه کاسته می شود.
5. فیروزه نیشابوری اگر در شرایط مناسب نگهداری شود هرگز خراب، فاسد و چرب نمی شود. اما فیروزه های آمریکایی در برخی از موارد از فیروزه نیشابوری هم خوش رنگ تر می شود که درصورت نگهداری ناصحيح ممکن است بعد از مدتی ترک ترک شده و خط های سفید رنگی روی آن ظاهر می شود که نشان دهنده فساد فیروزه است.
6. سطح شکل فیروزه صدفی است. فیروزه در شعله حرارت تیره رنگ می شود و رنگ شعله را به علت وجود مس، سبز یا آبی می کند. اگر فیروزه را در لوله بسته قرار داده، حرارت زیادی به آن بدهیم آب تبلور فیروزه جدا شده، اثر آن بر دیواره لوله آزمایش ظاهر می شود و کانی به تیرگی می گراید.
نکات نگهداری صحیح از سنگ فیروزه
• سنگ فیروزه از جمله سنگهایی زینتی و با ارزش است که به علت خلل و فرج های زیادی که درون آن وجود دارد، نباید آن را با آب شست. بهتر است آن را با پارچه های نخی نرم و تمیز و یا چرم جلا دهید
• بهتر است در هنگام شستن دست ها، انگشتر فیروزه را از انگشت بیرون آورد
• پیشنهاد می شود که هرگز نگین فیروزه را داخل آب نگذارید. هرگز فیروزه را در معرض حرارت زیاد قرار ندهید بعضی اوقات برای خشک کردن فیروزه آن را کنار کتری، سماور، بخاری و یا سشوار قرار می دهند که اشتباه است و ممکن است به فیروزه آسیب جدی وارد کند. فقط کافی است آن را در یک محل خشک و گرم قرار دهید.
• هرگز مواد شوینده و تمیز کننده قوی به فیروزه نزنید موادی چون وایتکس و آنزیم های پاک کننده. هنگامی که با صابون یا مایع شستشو، دست ها را می شویید حتما انگشتر فیروره را از انگشت خارج نمایید و آن را خشک کنید و همچنین مراقب باشید کف صابون در پشت فیروزه باقی نمانده باشد.
• اگر قرار است برای مدت طولانی از زیورآلات فیروزه خود استفاده نکنید بهتر آن است که فیروزه را داخل پنبه یا خاک اره قرار داده در یک سلفون پیچیده و حتی داخل سلفون را نیز مکیده و از هوا خالی کنید تا فیروزه در معرض هوا هم قرار نگیرد.
• بهتر است فواصل تمیز کردن فیروزه را بیشتر کنید به هيچ عنوان از نور خورشید برای شارژ این سنگ استفاده نکنید.
مرحله به سازی فیروزه چگونه انجام میشود؟
فیروزه ها جواهرات نسبتا نرم و کاملا" حساس می باشند. بدین معنی که رنگ فیروزه می تواند در طی استفاده کمرنگ شود. به همین دلیل امروزه حتی برای فیروزه هایی با کیفیت عالی یک مرحله بهسازی شامل واکس زدن در نظر گرفته می شود. عمل واکس زدن باعث می شود تا ضمن افزایش سختی و در نتیجه افزایش دوام کانی، از محو شدن رنگ فیروزه به مرور زمان نیز جلوگیری شود. واکس فیروزه یک نوع رزین مصنوعی است که طی روشی خاص با فرو بردن فیروزه در آن صورت می گیرد. امروزه اکثر فیروزه ها با این روش بهسازی می شوند که این عمل حتی باعث افزایش قیمت و ارزش فیروزه می شود.
عمده ترین آسیب، تغییر رنگ فیروزه از آبی روشن به سبز بد رنگ است. که در این حالت دیگر فیروزه به حالت اول خود باز نمی گردد. و به آن فیروزه مرده می گویند.
پاسخ ها