فیلتر ممبران یکی از اجزای اصلی در تصفیه آب به روش های مختلف از قبیل اسمز معکوس و اولترافیلتراسیون می باشد که تاثیر بسزایی در حدف آلاینده های فیزیکی، بیولوژیکی و شیمیایی دارد. عملکرد ممبران در تصفیه آب بر پایه حذف مواد آلاینده به کمک غشای نیمه تراوا بوده و از ورود ناخالصی ها به بخش آب تصفیه شده جلوگیری میکند. گروه صنعتی هفت؛ تولید کننده تجهیزات تصفیه آب و فاضلاب در ادامه به سوالاتی از قبیل ممبران چیست؟ عملکرد ممبران در تصفیه آب چگونه است؟ عمر فیلتر ممبران به چه فاکتورهایی بستگی دارد و هر آنچه که باید درباره آن بدانید، پاسخ خواهد داد.
فیلتر ممبران را براساس ویژگیهای متعددی که دارند میتوان در چندین دسته تقسیم بندی کرد. ممبران اسمز معکوس برای تصفیه آب آشامیدنی یا آب مورد نیاز برای محیطهای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد. فیلتر ممبران تصفیه آب قادر هستند موادی چون انواع نمکها، یونها، کلر، کلرامین، سولفاتها و نیترات را حذف کنند. مواد تشکیل دهنده این فیلترها نیمه تراوا هستند که از ورود آلایندههای شیمیایی و املاح مضر به آب جلوگیری میکنند.
در معرفی فیلتر ممبران، لازم است ابتدا با اصطلاحاتی از قبیل غشا آشنا شوید. غشا به نوعی ورقه یا صفحه گفته میشود که مانند سلول های بدن انسان، اجازه ورود برخی از مواد و ذرات را داده و به برخی چنین اجازه ای داده نمیشود. ممبران نوعی فیلتر می باشد که از چندین غشا یا ورقه های فیلم تشکیل شده است و با قرار گرفتن در اطراف لوله ای پلاستیکی، تنها اجازه عبور آب خالص را می دهند. به عبارت دیگر، نوعی فیلتر می باشد که از غشای نیمه تراوا تشکیل شده و ذراتی از قبیل آلاینده های شیمیایی، بیولوژیکی و فیزیکی نمی توانند از منافذ موجود بر روی آن عبور کنند. فیلتر ممبران یکی از اجزای اصلی در تصفیه آب به روش اسمز معکوس و اولترافیلتراسیون می باشد و قادر به حذف ذرات به اندازه 0.0001 مکیرون را دارا می باشند. این نوع فیلتر در تصفیه آب کارخانجات و تصفیه خانه های بزرگ و صنعتی کاربرد گسترده ای دارد.
فیلترهای تصفیه آب ممبران اسمز معکوس صنعتی به دو دسته فیلترهای ممبران SW و BW تقسیم بندی میشوند. از این فیلترها برای تصفیه آبهای شور مانند آب دریاها استفاده میشود. زمانی که TDS آب ورودی به ممبران از ۱۰/۰۰۰ میلی گرم کمتر باشد، از فیلترهای ممبران BW و زمانی که TDS آب ورودی بالاتر از این مقدار باشد از فیلترهای تصفیه آب ممبران SW استفاده میشود. TDS معیاری برای سنجش نوع و کیفیت آب ورودی به فیلتر ممبران صنعتی است. فیلترهای تصفیه آب ممبران صنعتی را میتوانید با ظرفیتهای مختلف در قطرهای ۴ و ۸ اینچی خریداری کنید. فیلترهای ممبران صنعتی براساس فناوری دستگاه تصفیه آب نیز به چندین دسته تقسیم بندی میشوند:
ممبران میکروفیلتراسیون MF
ممبران اولترافیلتراسیون UF
ممبران نانوفیلتراسیون NF
ممبران اسمز معکوس ROD
فیلتر تصفیه آب ممبران نیمه صنعتی فیلتر آبی است که برای دستگاه تصفیه آب نیمه صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد. ظرفیت این فیلترهای آب برای حذف آلایندههای موجود در آب از ممبران خانگی بیشتر و از فیلتر ممبران صنعتی کمتر است. فیلتر آب ممبران قادر است هرگونه املاح محلول در آب مانند نمکها را فیلتر کند. از فیلتر ممبران تصفیه نیمه صنعتی با هدف از بین بردن باکتریها، ویروسها و بطور کلی کلیه عوامل بیولوژیکی استفاده میشود. این فیلتر آب همچنین به سبک سازی و پایین آوردن TDS آب نیز کمک میکند.
فیلترهای ممبران دستگاه تصفیه آب خانگی با قطر ۲.۵ اینچی در بازار موجود هستند. فیلتر های ممبران درون محفظهای به نام هوزینگ قرار میگیرند. فیلتر های آبی ممبران یک غشای نیمه تراوا دارند. غشای نیمه تراوا صفحاتی با منافذ بسیار ریز است که به آلایندههای بزرگتر از این منافذ اجازه عبور نمیدهند. فیلتر ممبران اسمز معکوس یکی از بهترین فیلترهای ممبرانی است که برای مصارف خانگی مورد استفاده قرار میگیرد. ممبران خانگی میتواند آلایندههای زیر را فیلتر کند:
باکتریها و قارچها
نمکهای محلول در آب
فلزات سنگین موجود در آب
در ساختار کلی فیلتر ممبران چند بخش وجود دارد که وجود آنها تضمین کننده درستی عملکرد ممبران در تصفیه آب به شمار می روند. مهم ترین اجزای ممبران عبارتند از:
غشای نیمه تراوا همان طور که اشاره شد، صفحاتی با منافذ بسیار ریز بوده که از عبور ذرات با اندازه بزرگتر از این منافذ به درون خود جلوگیری می کنند. این غشا به صورت مارپیچی اطراف میله ای پلاستیکی پیچیده شده و در نهایت در داخل محفظه ای به نام هوزینگ فیلتر کارتریج قرار خواهند گرفت.
پس از ورود آب ناخالص با آلاینده های مختلف به درون دستگاه تصفیه آب از قبیل آب شیرین کن صنعتی یا اسمز معکوس یا سایر تجهیزاتی که از ممبران استفاده می کنند، آلانیده هایی با اندازه بزرگتر از 0.0001 میکرون امکان عبور از منافذ غشای نیمه تراوا را نخواهند داشت. ذرات باقیمانده در پشت غشا وارد مجرای فاضلاب میشوند تا از از دستگاه خارج گردند.
ساختار در نظر گرفته شده برای فیلتر ممبران به گونه ایست که تنها آب خالص اجازه عبور از منافذ آن را خواهد داشت. آب بدون آلودگی پس از عبور از غشا وارد مجرای آب شده و از دستگاه خارج می گردد.
فیلتر ممبران دارای انواع مختلفی بوده و بر اساس ویژگی های متعدد قابل تقسیم بندی می باشند. از جمله فاکتورهایی که می توان بر اساس آنها ممبران ها را تقسیم بندی نمود، نوع دستگاهی می باشد که از آن استفاده می کند که عبارتند از:
ممبران اسمز معکوس
این نوع فیلتر در درون تجهیزاتی کاربرد دارد که برای تصفیه آب آشامیدنی یا آب مورد نیاز در محیط های صنعتی از قبیل دیگ بخار از روش اسمز معکوس استفاده می کنند. آب با ناخالصی های متعدد با فشار پمپ از این فیلتر عبور نموده و حجم زیادی از آلاینده های خود را از دست می دهد. موادی از قبیل انواع نمک و یون، نیترات ها، سولفات ها، سرب و کلر و کلرامین موجود در آب با ممبران RO قابل حذف می باشند و تاثیر بسیار بالایی بر کیفیت آب خروجی ایجاد خواهد شد.
ممبران اولترافیلتراسیون
ممبران اولترافیلتراسیون نیز بر پایه غشای نیمه تراوا عمل نموده و برخلاف نوع NF، قادر به حذف یون ها و مولکول های کوچک موجود در آب نمی باشد. این نوع ممبران در برابر کلر مقاومت بالایی داشته و به همین دلیل می توان برای شستشو و تمیز کردن آن از کلر استفاده نمود.
ممبران نانوفیلتراسیون
فیلتر ممبران موجود در دستگاه های تصفیه آب به کمک نانو فیلتراسیون از دو بخش تشکیل شده اند که یک بخش، نقش محافظ را برای دستگاه در برابر فشار ایفا نموده و بخش دیگر جدا ککنده آب از ناخالصی ها می باشد. فیلتر ممبران NF دارای منافذی به اندازه یک نانو بوده و از ورود ناخالصی ها با اندازه بیشتر از 0.0001 جلوگیری خواهد نمود. پس از عبور آب از این غشا، تنها یون های مفید برای بدن انسان در آب موجود می باشند.
فیلترهای ممبران دو بخش دارند که شامل مجرای آب و مجرای فاضلاب میشود. تصفیه آب با کمک فیلترهای ممبران به شکل زیر صورت میگیرد:
ابتدا ممبران فیلتر در محفظهای به نام هوزینگ قرار میگیرد. سپس غشای نیمه تراوا در اطراف یک میله استوانهای قرار گرفته و سپس درون محفظه گذاشته میشود.
آب پس از وارد شدن به هوزینگ، به صورت چرخشی اطراف میله به گردش در میآید. پس از چرخش آب به دور ممبران فیلتر آب خالص و سالم از طریق منافذ بسیار کوچک غشار عبور کرده و وارد مجرای آب میشود.
آلایندههای شیمیایی، قارچها، باکتریها و هر آلاینده فیزیکی دیگری که امکان عبور از غشای ممبران فیلتر را ندارند، وارد مجرای فاضلاب میشوند.
نیترات، نمکهای محلول و غیر محلول، فلزات سنگین و هر نوع ذرات جامد معلق در آب از طریق فیلتر ممبران فیلتر شده و اجازه ورود به آب تصفیه شده را ندارند.
پاسخ ها