سه شکست تلخ برای قهرمانی تاریخی(یادداشت)

این یک داستان واقعی است!؛ سه شکست تلخ برای قهرمانی تاریخی(یادداشت)؛ سرمربی تیم سنگال در حالی تیمش را قهرمان جام ملت‌های آفریقا کرد که دو بار تا آستانه رسیدن به این موفقیت بزرگ پیش رفته اما با شکست مواجه شده بود.

به گزارش ورزش، تیم‌های سنگال و مصر دیدار فینال جام ملت‌های آفریقا 2022 را در کامرون برگزار کردند؛ این دیدار صحنه تقابل دو سرمربی از نسل‌هایی مختلف بود. الیو سیسه، سرمربی 45 ساله سنگال در برابر کارلوس کی‌روش، سرمربی کهنه کار مصر که با کوله باری از تجربه در عرصه مربیگری، دوئلی هیجان انگیز و سرشار از استرس را پشت سر گذاشتند؛ دوئلی که برنده آن طرف جوان داستان بود. قهرمانی‌ها همیشه دراماتیک و داستان‌های خاص خود را دارند. مثل همین قهرمانی سنگال که داستانی شنیدنی دارد. این تیم در حالی برای اولین بار در تاریخ، جام قهرمانی آفریقا را بالای سر برد که سرمربی‌اش بیست سال پیش تا یکقدمی فتح جام پیش رفته اما موفق به کسب آن نشده بود. البته سیسه در همین دوره قبل هم سنگال را فینالیست کرده بود ولی...

آلیو سیسه برای تبدیل شدن به سرمربی تیم قهرمان جام ملت‌های آفریقا 2002، سه شکست تلخ را پشت سر گذاشت که ابتدا آنها مرور می‌کنیم:

شکست اول/ جام ملت‌های آفریقا 2002
نسلی که فقط یک قهرمانی کم داشت

بیست سال پیش آلیو سیسه به‌عنوان کاپیتان سنگال خود را آماده بالا بردن جام قهرمانی AFCON 2002 کرده بود؛ جایی که کامرون انتظار سنگال را در دیدار پایانی می‌کشید. سنگال در دیدار نیمه نهایی 2-1 نیجریه قدرتمند را شکست داده بود و در دیدار پایانی پس از اینکه مقابل کامرون به تساوی بدون گل رسید، در ضربات پنالتی 3-2 مغلوب این تیم شد و از قهرمانی بازماند. آن تیم یکی از بهترین تیم‌های ملی تاریخ سنگال بود و چند ماه بعد نیز به‌عنوان شگفتی ساز جام جهانی 2002 فرانسه، مدافع عنوان قهرمانی را با تک گل دیوف شکست داد.

شکست دوم/ جام جهانی 2018
حذف به عجیب‌ترین شکل ممکن

در بهار سال 2015 سیسه به‌طور رسمی به‌عنوان سرمربی تیم ملی سنگال منصوب شد. این تیم در سال 2017 با پیروزی 0–2 خارج از خانه مقابل آفریقای جنوبی به جام جهانی 2018 راه یافت. سیسه و شاگردانش در اوج بدشانسی به اولین تیم در تاریخ جام جهانی فوتبال تبدیل شدند که به دلیل قوانین بازی جوانمردانه  حذف می‌شوند. آنها که از نظر امتیاز، تفاضل گل و گل زده با ژاپن برابر بودند، طبق قوانین فیفا به خاطر دریافت کارت زرد بیشتر، از جام جهانی 2018 روسیه حذف شدند. طبق قوانینی که فیفا برای این جام تعیین کرده بود، فیرپلی پس از امتیازات و تفاضل گل و گل زده، چهارمین معیار برای برتری تیم‌ها نسبت به یکدیگر در مرحله گروهی بود. در حالی که فدراسیون فوتبال سنگال به‌شدت نسبت به این موضوع معترض بود، سیسه در اظهارنظری جالب توجه گفت: "این یکی از قوانین است. ما باید به آن احترام بگذاریم. البته ما ترجیح می‌دهیم از راه دیگری حذف شویم. این روز برای ما غم‌انگیز است، اما می‌دانستیم که اینها مقررات است."

شکست سوم/ جام ملت های افریقا 2019
طعم تلخ آشنا این بار با کت و شلوار

کاپیتان اسبق تیم ملی سنگال، یک سال بعد از حذف تلخ و نامتعارف از جام جهانی، تیمش را مهیای حضورش قدرتمند در جام ملت‌های آفریقا کرد. او به تیم ملی کشورش کمک کرد تا به اولین فینال خود از سال 2002 برسد، تورنمنتی که خود سیسه به‌عنوان کاپیتان سنگال در آن حضور داشت. با این حال، سنگال در فینال 1-0 مغلوب الجزایر شد تا یک خاطره تلخ دیگر در عرصه ملی برای سیسه رقم بخورد؛ او یک بار به‌عنوان بازیکن و یک بار به‌عنوان مربی در فینال جام ملت‌های آفریقا شکست خورده بود و حذف از جام جهانی 2018 در کنار این دو اتفاق، شرایطی عجیب برایش به‌وجود آورده بود. سیسه اما مصمم به افتخار آفرینی بود و سرانجام هم موفق به این کار شد.

بعد از سه تجربه تلخ بالا اینک نوبت موفقیت رسیده بود:

سیسه در جام ملت‌های آفریقا 2022 برای دومین دوره متوالی تیمش را به دیدار فینال رساند. حریف تیم مصر بود و سنگال این بار دیگر نمی‌خواست بازنده باشد. این تیم به دنبال پایان دادن به طلسم تاریخی خود در فتح جام ملت‌های آفریقا بود و روی نیمکت خود سرمربی‌ای را می‌دید که خود طعم تلخ شکست در فینال را هم به‌عنوان بازیکن و هم به‌عنوان سرمربی چشیده بود. او مردی بود که تیمش با تعداد کارت زرد از صعود به دور حذفی جام جهانی بازمانده بود. اعتماد به سیسه و ادامه کار اما یک تصمیم درست از سوی فدراسیون فوتبال سنگال بود که سرانجام نتیجه داد. 

سنگال در دیدار پایانی جام ملت‌های افریقا 2022 مقابل مصر در 120 دقیقه به تساوی بدون گل دست یافت. همه چیز شبیه فینال 2002 بود؛ تنها تفاوت ماجرا این بود که کامرون به جای حریف رودروی سنگال، این بار میزبان مسابقات بود و این تیم، مصر را به‌عنوان حریف خود می‌دید. مصر سه بازی از دو بازی قبلی خود را در ضربات پنالتی برده بود و این، درام کار را به بالاترین حد ممکن می‌رساند. این بار اما قرار بود که پاداش یک صبر طولانی داده شود و سیسه و سنگال سرانجام رنگ قهرمانی را ببینند؛ چنین اتفاقی رخ داد و این سنگال بود که توانست 4-2 در ضربات پنالتی پیروز شده و برای اولین بار در تاریخ فاتح جام ملت‌های آفریقا شود. 

این قهرمانی پیام مهمی داشت: موفقیت ممکن است به تعویق بیفتد، اما هرگز نمی‌توان آن را انکار کرد. همیشه از فوتبال به‌عنوان یک سینمای فی البداهه با فیلم نامه‌ای غیرقابل پیش بینی و منحصر به‌فرد برای هر مسابقه یاد می‌شود؛ سینمایی که ستاره‌هایش نقش بازی نمی‌کنند بلکه در واقعی‌ترین حالت ممکن، سخت‌ترین لحظه‌ها را تجربه می‌کنند. وقتی یک مصدومیت شدید را می‌بینید مثل فیلم‌ها نمی‌گویید که عیبی ندارد، این‌که واقعی نیست. در مستطیل سبز همه چیز واقعی‌تر از مستند است. این جا برای قهرمان شدن باید جنگید، یکی مثل سیسه شد و استقامت و صبر را به معنای واقعی کلمه نشان داد. چشیدن طعم موفقیت در چنین شرایطی قطعا شیرین خواهد بود و ماندگار. مثل قهرمانی سنگال... قهرمانی که خیلی برایش صبر کردند و بالاخره به‌دست آمد... با هدایت فردی هم به‌دست آمد که به حد کافی شکست‌های بد را تجربه کرده بود. او هر بار مثل الماس تراشیده‌تر شد تا اینکه در کامرون، کشوری که اولین طعم تلخ شکست را به او و هم‌تیمی‌هایش چشانده بود، جام قهرمانی را بالای سر برده و درخشید.

سعید عبدی