واگذاری اراضی ملی و دولتی یکی از مهمترین ابزارهای دولت برای حمایت از تولید، اشتغال و توسعه فعالیتهای کشاورزی و اقتصادی است. با تصویب «قانون جدید واگذاری اراضی منابع ملی» و اصلاح دستورالعملهای گذشته، روند تخصیص زمین به متقاضیان شفافتر، قانونمندتر و هدفمندتر شده است. اما جزئیات این قانون چیست؟ چه اراضی قابل واگذاری هستند؟ چه مدارکی لازم است؟ هزینهها چقدر است؟ و اصلاً چه کسانی حق دریافت این زمینها را دارند؟
در این گزارش، آنچه باید درباره قانون جدید واگذاری اراضی ملی بدانید را بهصورت کاربردی و قابل استفاده برای متقاضیان سرمایهگذاری و طرحهای کشاورزی مرور میکنیم.
واگذاری اراضی ملی چیست و چرا قانون جدید تدوین شد؟
اراضی ملی شامل زمینهایی است که مالکیت خصوصی ندارند و در اختیار دولت (وزارت جهاد کشاورزی و سازمان منابع طبیعی) قرار دارند. این زمینها میتوانند در قالب اجاره بلندمدت، حق بهرهبرداری یا حق انتفاع برای اجرای طرحهای مشخص و دارای توجیه اقتصادی به متقاضیان واگذار شوند.
به دلیل تخلفات گسترده، تصرفات غیرقانونی و واگذاریهای غیرهدفمند، قانون جدید بر موارد زیر تأکید میکند:
ممنوعیت کامل واگذاری جنگلها، مراتع عمومی و زمینهای دارای ارزش زیستمحیطی
واگذاری صرفاً از طریق فرایند قانونی و سامانه ملی
لغو قرارداد در صورت انحراف طرح یا بهرهبرداری غیرمجاز
ضرورت ارائه طرح توجیهی معتبر، تأمین آب و رعایت الزامات محیطزیستی
این تغییرات باعث شده روند واگذاری منظمتر و بر پایه نیازهای واقعی کشور انجام شود.
شرایط جدید دریافت مجوز اراضی ملی و دولتی
بر اساس دستورالعملها، متقاضیان دریافت زمین باید مجموعهای از شرایط عمومی و تخصصی را رعایت کنند. مهمترین موارد عبارتاند از:
۱. ثبتنام در سامانه ملی مجوزها
تمام درخواستها فقط از طریق mojavez.ir انجام میشود. این سامانه مراحل دریافت گواهی واگذاری را شفاف و قابل پیگیری کرده است.
۲. ارائه مدارک هویتی و ثبتی
اشخاص حقیقی: کارت ملی، شناسنامه، تعهدنامه عدم اشتغال در دستگاههای دولتی
اشخاص حقوقی: اساسنامه، آگهی تأسیس، روزنامه رسمی آخرین تغییرات، معرفی نماینده قانونی
۳. ارائه طرح توجیهی فنی و اقتصادی
طرح باید شامل:
اهداف و نوع پروژه
برنامه زمانبندی
نقشه UTM
سایت پلان
برآورد هزینهها
پیشبینی سودآوری
باشد.
۴. تأمین منابع آب
در بیشتر طرحها، اخذ تأییدیه از وزارت نیرو یا شرکت آب منطقهای الزامی است.
تنها استثنا: طرحهای توسعه باغات دیم در اراضی شیبدار.
5. کسب موافقت اصولی از دستگاههای مرتبط
برای مثال:
جهاد کشاورزی
محیطزیست
دامپزشکی
صنعت، معدن و تجارت (برای طرحهای صنعتی)
۶. نداشتن سابقه دریافت زمین بدون بهرهبرداری
چنانچه شخص، زمین قبلی را تحویل گرفته و طرح را اجرا نکرده باشد، درخواست جدید پذیرفته نمیشود؛ مگر اینکه طرح قبلی تکمیل و بهرهبرداری شده باشد.
مدارک لازم برای دریافت مجوز اراضی ملی
مهمترین مدارک عبارتاند از:
مدارک هویتی / ثبتی
نقشه UTM محل اجرای طرح
طرح توجیهی فنی، مالی و اقتصادی
مجوزهای اولیه از دستگاههای ذیربط
تعهدنامه رسمی عدم اشتغال در دولت
مدارک تأمین آب
سایت پلان فنی پروژه
تهیه دقیق و کامل این مدارک تأثیر زیادی در تسریع روند بررسی دارد.
هزینههای دریافت مجوز اراضی ملی و دولتی
بر خلاف تصور عمومی، هزینه صدور مجوز اراضی ملی بسیار اندک است.
طبق اعلام سامانه ملی مجوزها:
✔ هزینه ثبت درخواست: ۱۰ هزار تومان
✔ هیچ هزینه کارشناسی دریافت نمیشود.
البته هزینههای جانبی مانند:
تهیه مدارک
اجاره زمین
تنظیم قرارداد رسمی
اخذ تأییدیههای تخصصی
بهصورت جداگانه محاسبه میشود.
کدام اراضی قابل واگذاری نیستند؟ (ممنوعیتها)
بر اساس قانون جدید، موارد زیر کاملاً غیرقابل واگذاری هستند:
جنگلها و بیشههای طبیعی
مراتع عمومی ضروری برای چرای دام
پارکهای جنگلی
جنگلهای دستکاشت عمومی
نهالستانهای عمومی
حریم قانونی تأسیسات دولتی
مسیر ایلروهای عشایر
مراتع اطراف روستاها جهت تعلیف احشام
این محدودیتها با هدف حفظ محیطزیست و منابع طبیعی وضع شده است.
مراحل ثبت درخواست در سامانه ملی مجوزها
۱. ورود به سایت mojavez.ir
۲. جستجوی «واگذاری اراضی ملی و دولتی»
۳. انتخاب نوع طرح (کشاورزی یا غیرکشاورزی)
۴. مطالعه شرایط و انتخاب «درخواست صدور مجوز»
5. احراز هویت با شماره موبایل
6. تکمیل اطلاعات، بارگذاری مدارک و نقشهها
7. دریافت پیامک صدور مجوز
8. مراجعه به کارپوشه و دانلود فایل مجوز
9. تحویل مدارک به مرجع نهایی (معمولاً اداره منابع طبیعی)
تبدیل اراضی ملی به مستثنیات؛ ممنوع و جرم است
ساختوساز یا تصرف عدوانی در اراضی ملی هیچگاه آن را به مستثنیات تبدیل نمی کند.
چنین اقداماتی جرم بوده و همراه است با:
حکم خلع ید
قلعوقمع بنا
جزای کیفری
تشکیل پرونده در منابع طبیعی
تنها مرجع تشخیص اراضی ملی و مستثنیات، کمیسیون ماده واحده است که طبق ماده ۵۶ قانون حفاظت جنگلها فعالیت میکند.
نتیجهگیری
قانون جدید واگذاری اراضی ملی، برای ایجاد نظم، حمایت از تولید، جلوگیری از زمینخواری و حفاظت از منابع طبیعی تدوین شده است.
شناخت دقیق این ضوابط، برای افرادی که قصد سرمایهگذاری در طرحهای کشاورزی، دامداری، گردشگری، صنعتی یا تولیدی دارند ضروری است.
اگر قصد دریافت زمین دارید، بهترین کار مشاوره با یک وکیل متخصص اراضی ملی و منابع طبیعی است تا از رد شدن درخواست، تأخیر و مشکلات حقوقی جلوگیری شود.
برای مطالعه بیش تر مقاله سایت ما را ملاحظه نمایید.
#قانون_واگذاری_اراضی #اراضی_ملی #مجوز_ملی #جهاد_کشاورزی #منابع_طبیعی #طرح_کشاورزی #وکیل_اراضی #مشاوره_حقوقی
در آیدت،
فایلهای
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالاتتان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها