چین با پشت‌سرگذاشتن اروپا در عرصه هوش مصنوعی به آمریکا نزدیک‌تر شد

کشورهای زیادی روی فناوری هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کرده‌اند. برنده‌ی رقابت بر سر هوش مصنوعی کیست؟ چینی‌ها، آمریکایی‌ها یا اروپایی‌ها؟

مرکز دیتا اینوویشن (Center for Data Innovation) به‌تازگی گزارشی منتشر کرده است مبنی‌بر اینکه تاکنون، ایالات متحده در رقابت بر سر توسعه‌ی هوش مصنوعی توانسته است عملکرد بهتری نسبت به چین و اروپا داشته باشد؛ چین به‌سرعت درحال پیشرفت است و از فاصله‌ی میان خود و آمریکا می‌کاهد؛ درحالی‌که اروپا از هر دو عقب مانده است.

مطالعه‌ی مرکز دیتا اینوویشن درست زمانی انجام شد که بحث‌های فراوانی درباره‌ی اینکه کدام کشور در حوزه‌ی هوش مصنوعی برتر از دیگران است و نیز پیامدهای حاصل‌از تسلط‌بر فناوری‌های پیشرفته، مانند خودروهای خودران یا هرنوع خودکارسازی دیگر مطرح می‌شود. برنده‌ی این رقابت تسلیحاتی وابسته‌به هوش مصنوعی، در دهه‌های آتی از مزیت‌های اقتصادی چشمگیری بهره خواهد برد.

ایالات متحده در چهار مقوله برتر از دیگران است: استعداد، پژوهش، توسعه و سخت‌افزار

شرکت‌های فناوری آمریکایی و متولیان سیاستگذاری در این کشور به‌شدت نگران آن هستند که برنامه‌ی ابتکاری و برتری‌جویانه‌ی چینی‌ها برای رشد بیشتر و تسلط‌یافتن در زمینه‌ی هوش مصنوعی تا سال ۲۰۳۰، موجب شود آن‌ها قدرت را در این رشته‌ی مهم به‌دست بگیرند. به‌نظر می‌رسد تمایل دولت مرکزی چین به مجازدانستن جمع‌آوری داده‌های عمومی و قهرمان‌سازی از افراد عهده‌دار این مسئولیت، شتابی به‌شدت فزاینده به اقدامات آن‌ها بخشیده است.

با این‌ همه، گزارش مذکور تصویر پیچیده‌ای از این مناطق در اختیار مخاطب قرار می‌دهد. این تصویر، دارایی‌های بالقوه و تاثیرگذاری هرکدام و تهدیدهای پیش‌روی برنامه‌های هوش مصنوعی آن‌ها را نشان می‌دهد. در میان این سه منطقه‌ی جغرافیایی، کشورهای عضو اتحادیه‌ی اروپا با بزرگ‌ترین چالش روبه‌رو هستند؛ چراکه هیچ برتری نسبت‌به دو منطقه‌ی دیگر در هیچ‌کدام از ۶ مقوله‌ای که در این گزارش مورد اندازه‌گیری قرار گرفته‌ند، ندارند.

دانیل کاسترو، مدیر مرکز دیتا اینوویشن، در بیانیه‌ای گفت:

هوش مصنوعی، موج بعدی نوآوری است و نادیده‌گرفتن این فرصت، تهدیدهایی را برای امنیت ملی و اقتصادی منطقه در پی خواهد داشت. اتحادیه‌ی اروپا از کارمندان بااستعداد و جامعه‌ی پژوهشی فعالی برخوردار است؛ اما اگر منابع بیشتری برای برنامه‌های فعلی هوش مصنوعی خود درنظر نگیرد، نمی‌تواند هم‌پای چین و ایالات متحده پیش رود.

مرکز دیتا اینوویشن پژوهش خود را باتوجه‌به ۶ مقوله انجام داد: استعداد، پژوهش، توسعه، به‌کارگیری، داده‌ها و سخت‌افزار. پژوهشگران برای اندازه‌گیری از یک مقیاس ۱۰۰ امتیازی استفاده کردند و به‌این نتیجه رسیدند که در این مقایسه، ایالات متحده با ۴۴.۲ امتیاز در صدر است و چین و اتحادیه‌ی اروپا به‌ترتیب با ۳۲.۳ و ۲۳.۵ امتیاز در رده‌ی دوم و سوم قرار می‌گیرند. طبق یافته‌های این پژوهش، ایالات متحده در چهار مقوله از برتری آشکار برخوردار است: استعداد، پژوهش، توسعه و سخت‌افزار. چین نیز در دو مقوله‌ی به‌کارگیری و داده‌ها اول است.

یافته‌های مربوط‌به اتحادیه‌ی اروپا کمی نگران‌کننده است. آن‌ها در سال‌های اخیر، تأکید زیادی روی هوش مصنوعی داشتند. باوجود همه‌ی تلاش‌های آن‌ها، این منطقه به جایگاهی بهتر از دومی در چهار مقوله‌ی استعداد، پژوهش، توسعه و به‌کارگیری دست نیافته است. از میان این چهار مقوله، عملکرد اروپایی‌ها در پژوهش چشمگیرتر از سایرین است.

^{رتبه‌بندی مناطق جغرافیایی براساس یافته‌های حاصل‌از پژوهش مرکز دیتا اینوویشن}

چین به‌سرعت درحال کاستن از فاصله‌ی میان خود و آمریکا است

الین چیووت، تحلیلگر سیاسی ارشد در مرکز دیتا اینوویشن، در بیانیه‌ای گفت:

کشورهای حاضر در اتحادیه‌ی اروپا، استعداد کافی برای رقابت با چین و ایالات متحده در هوش مصنوعی را دارند؛ اما گسستگی آشکاری بین میزان استعداد [شهروندان این کشورها] درزمینه‌ی هوش مصنوعی و توسعه و به‌کارگیری این رشته [در این منطقه] وجود دارد. اتحادیه‌ی اروپا باید برای سیاست‌های خود اولویتی تعیین کند تا استعدادهای خود را حفظ کند، دستاوردهای پژوهشی را به کاربردهای تجاری تبدیل کند، شرکت‌های بزرگ‌تری ایجاد کند تا در بازار جهانی بهتر رقابت کنند و مقررات خود را برای استفاده‌ی بهتر از داده‌ها در حوزه‌ی هوش مصنوعی مورد بازبینی قرار بدهد.

طبق گزارش مرکز دیتا ایننوویشن، چین در مقایسه‌با اتحادیه‌ی اروپا و ایالات متحده به‌شدت از کمبود استعداد در این رشته رنج می‌برد. نویسندگان این پژوهش به چینی‌ها توصیه می‌کنند سرمایه‌گذاری بیشتری روی آموزش هوش مصنوعی در سطح دانشگاهی انجام بدهند. در‌ عین‌ حال، چینی‌ها ازنظر دسترسی‌ به داده‌ها برای توسعه و به‌کارگیری هوش مصنوعی از مزیت بیشتری نسبت‌به سایرین برخوردار هستند.

در حوزه‌ی هوش‌مصنوعی، ایالات متحده موفق شده عملکردی بهتر از رقبای خود داشته باشد و این را تاحد زیادی مدیون توانمندی غول‌های فناوری خود است که سرمایه‌گذاری‌های وسیعی روی این فناوری انجام داده‌اند. نکته‌ی مهم دیگر گزارش مزبور آن است که اگر آن‌ها می‌خواهند برتری خود را در این عرصه حفظ کنند، باید تلاش بیشتری برای گسترش مستمر پایگاه‌های استعدادی خود کنند و مهاجرت آسان استعدادهای خارجی به این کشور را تضمین کند. آن‌ها باید سرمایه‌گذاری‌های خود را برای انجام پژوهش در زمینه‌ی هوش مصنوعی نیز تقویت کنند.