کَبَر (جوانهی نارس گیاه «کاپاریس اسپینوزا» است) با نامهای داغ قارپوزی، هندوانه کوهی و خیاروک با طعم و رایحهی خوب خود بهعنوان چاشنی یا برای تزیین غذاها کاربرد فراوان دارد. کبر با داشتن ویتامین ها و مواد معدنی ازجمله ویتامین A و فیبر خواص درمانی فراوانی ازجمله درمان روماتیسم مفصلی و مشکلات پوستی دارد. در این مقاله شما را با ارزش غذایی گیاه کبر، خواص گیاه کبر و نحوه استفاده و نگهداری این خوراکی پرخاصیت و درمانی آشنا خواهیم کرد.
بسیاری از کاربران با نامهای مختلفی به دنبال اطلاعات درباره این گیاه هستند. لازم به ذکر است که گیاه کبر با نامهای محلی و علمی متعددی شناخته میشود که همگی به یک گیاه واحد با نام علمی Capparis spinosa اشاره دارند.
بنابراین، تمام خواص و اطلاعاتی که برای کبر ذکر میشود، برای دهک نیز کاملاً صدق میکند.
هر ۱۰۰ گرم کبر محتوی ۵ گرم کربوهیدرات، ۰٫۴ گرم قند، ۳ گرم فیبر، ۰٫۹ گرم چربی، ۲ گرم پروتئین، ۴ میلیگرم ویتامین C، مقدار ۱۳۸ IU (واحدی برای سنجش ویتامینهای محلول در چربی) ویتامین A، مقدار ۲۴٫۶ میلیگرم ویتامین K، مقدار ۰٫۸۸ میلیگرم ویتامین E، مقدار ۰٫۶۵۲ میلیگرم نیاسین، مقدار ۰٫۱۳۹ میلیگرم ریبوفلاوین، مقدار ۱٫۷ میلیگرم آهن، ۲۹۶۰ میلیگرم سدیم، ۴۰ میلیگرم پتاسیم و ۹۶ کیلوژول انرژی است.
کاپاریس سرشار از ترکیبات فلاونوئیدی مانند روتین و کوئرستین است. هر دویِ این ترکیبات خاصیت آنتی اکسیدانی دارند. آنتیاکسیدانها اثرات مخرب رادیکال های آزاد را خنثی میکنند. بسیاری از بیماریها مانند سرطان و بیماری های پوستی ناشی از فعالیت رادیکالهای آزاد هستند.
کبر محتوی مواد معدنیای مانند آهن، کلسیم، مس و مقادیر بالایی از سدیم است.
این گیاه خوشمزه منبع خوبی از ویتامینهای K، A، نیاسین (B۳) و ریبوفلاوین (B۲) است.
کبر منبع خوبی از فیبر است. فیبر موجب کاهش یبوست میشود. یک قاشق غذاخوری کاپاریس محتوی ۰٫۳ گرم فیبر است. این میزان معادل ۳ درصد نیاز روزانهی بدن به فیبر است.
افرادی که در رژیم غذایی خود از مقادیر بالای چربی و گوشت قرمز استفاده میکنند، باید بیشتر کبر مصرف کنند. زیرا در اثر مصرف این غذاها برخی مواد مضر در بدن تولید میشوند که کاپاریس آنها را نابود میکند. این مواد میتوانند موجب بروز سرطانها و بیماریهای قلبی-عروقی بشوند.
در یونان باستان از کبر بهعنوان مُسکنی برای تسکین دردهای ناشی از روماتیسم استفاده میشده است.
کبر در درمان نفخ و نیز درمان درد معده مؤثر است. همچنین این جوانهها در بهبود اشتها مؤثرند.
کبر به کنترل و درمان دیابت کمک میکند. کبر محتوی مواد شیمیاییای است که به کنترل قند خون کمک میکنند. البته اگر از داروهای کاهندهی قند خون استفاده میکنید، کاپاریس را در مقادیر بالا مصرف نکنید. زیرا ممکن است موجب کاهش بیشازحد قند خون بشوند.
کاپاریس از گرفتگی و احتقان سینه جلوگیری میکند و خلط گلو را کاهش میدهد.
کبر برای کاهش خشکی پوست مفید است. میتوان برای آبرسانی به پوست، از این گیاه کوچک بهطور مستقیم روی پوست استفاده کرد.
از کبر برای درمان برخی اختلالات پوستی مانند قرمزی پوست، درمان سوزش پوست و درمان جوش نیز استفاده میشود. بههمیندلیل، کبر در برخی محصولات مربوط به سلامت پوست نیز کاربرد دارد. علاوهبراین کاپاریس میتواند بهخاطر خاصیت آنتیاکسیدانیاش روند پیری را بهتأخیر بیندازد.
کبر سرشار از ویتامین B و آهن است. بههمیندلیل در برخی محصولات مو از آن استفاده میشود. ویتامین B و آهن به رشد موها کمک میکنند. ویتامین B در گردش خون نیز تأثیر بسزایی دارد. بنابراین به سلامت عمومی مو نیز کمک میکند، زیرا گردش خون یکی از الزامات برای داشتن موهای شفاف و سالم است. آهن نیز به جلوگیری از ریزش مو کمک میکند.
گیاه کبر، که با نامهای دیگری مانند هندوانه کوهی یا خیاروک نیز شناخته میشود، در واقع جوانه نارس گیاه «کاپاریس اسپینوزا» است. این گیاه بومی مناطق مدیترانه، بخشهایی از آسیا و آفریقای جنوبی است و یکی از ترکیبات مهم در رژیم غذایی مدیترانهای محسوب میشود. جوانههای آن پس از برداشت، خشک شده و به دلیل طعم خاصشان، معمولاً به صورت ترشی استفاده میشوند.
گیاه کبر به دلیل داشتن ترکیبات غنی، خواص درمانی متعددی دارد، از جمله:
کبر بیشتر به عنوان چاشنی طعمدهنده یا برای تزئین غذاها استفاده میشود. رایجترین شکل مصرف آن، ترشی کبر است که به دلیل طعم و رایحه خوب، در انواع سسها، سالادها و غذاهای گوشتی کاربرد دارد.
کبر یک ماده غذایی کمکالری (فقط ۲ کالری در هر قاشق غذاخوری) است. هر ۱۰۰ گرم آن شامل ۵ گرم کربوهیدرات، ۳ گرم فیبر، ۲ گرم پروتئین و ویتامینها و مواد معدنی مختلفی مانند ویتامین A, C, E, K، آهن، پتاسیم و سدیم است.
بهترین نوع کبر، آنهایی هستند که اندازهای کوچک (مانند دانه فلفل سیاه) و رنگ سبز تیره دارند. کبر معمولاً داخل آبنمک فروخته میشود و پس از خرید باید حتماً در یخچال و داخل همان آبنمک نگهداری شود تا از خشک شدن آن جلوگیری گردد.
پاسخ ها