همه چیز در مورد ناخن‌های ژله‌ای: از فواید و عوارض جانبی گرفته تا نحوه‌ی استفاده و پاک کردن آنها

ژلیش ناخن یا لاک موقت برای خانم‌هایی که به‌دنبال روشی بلندمدت برای طراحی مد و لباس خود و همراهی آن با رنگ ناخن هستند، توصیه می‌شود. این روش نسبت‌به لاک معمولی دوام بیشتری دارد و دیرتر پاک می‌شود. ژلیش ربطی به کاشت ناخن ندارد و قیمت آن در سطح شهر متغیر است، اما باید از کیفیت و مرغوبیت مواد مصرفی در مراکز معتبر که مجوز صنفی دارند، اطمینان پیدا کنید. در این مطلب، با ژلیش ناخن، فرق آن با لاک کلاسیک، روش‌های انجام و نکاتی مهم برای انجام ژلیش آشنا شوید.

ژلیش ناخن چه تفاوتی با لاک معمولی و کاشت ناخن دارد؟

ژلیش ناخن که نام صحیح آن «لاک ژل» (Gel Polish) است، نوعی لاک است که در ساختار خود دارای ژل اکریلیک است. «ژلیش» در واقع نام یکی از اولین و معروف‌ترین برندهای تولیدکننده این محصول بود که به تدریج در ایران به عنوان نام عمومی این روش رایج شد.

برخلاف لاک معمولی که در معرض هوا خشک می‌شود، لاک ژل برای خشک و سخت‌شدن حتماً باید زیر نور یک دستگاه مخصوص (UV یا LED) قرار بگیرد. این فرآیند که «کیورینگ» (Curing) نام دارد، باعث می‌شود لاک در عرض چند ثانیه کاملاً خشک و بسیار بادوام شود.

• تفاوت با لاک معمولی: دوام بسیار بیشتر (۲ تا ۳ هفته در برابر چند روز)، درخشش آینه‌ای و خشک‌شدن فوری.
• تفاوت با کاشت ناخن: ژلیش، قد ناخن را بلند نمی‌کند و صرفاً یک لایه رنگ مقاوم روی ناخن طبیعی شما (یا روی ناخن کاشت‌شده) ایجاد می‌کند، در حالی که کاشت ناخن با استفاده از موادی مانند پودر اکریلیک یا ژل بیلدر، قد و فرم ناخن را تغییر می‌دهد.

معمولاً ژلیش در سه مرحله روی ناخن اعمال می‌شود: ژل پایه (Base Coat) برای چسبندگی، ژل رنگی (Color Gel) در یک یا دو لایه، و تاپ ژل (Top Coat) برای ایجاد درخشش و لایه محافظ نهایی.

مراحل ژلیش ناخن

انجام صحیح ژلیش، کلید دوام و زیبایی آن است. این فرآیند معمولاً در ۵ مرحله اصلی انجام می‌شود:

1. آماده‌سازی ناخن: ابتدا کوتیکول‌ها (پوست‌های اضافه اطراف ناخن) به عقب رانده شده، ناخن‌ها به فرم دلخواه سوهان‌کشی می‌شوند و سپس با یک بافر نرم، سطح ناخن به آرامی خش‌دار و مات می‌شود تا چربی آن گرفته شود.
2. زدن بیس کوت (Base Coat): یک لایه نازک از ژل پایه روی ناخن زده می‌شود. این لایه مانند چسب دوطرفه عمل کرده و به چسبیدن رنگ اصلی به ناخن کمک می‌کند. سپس دست به مدت ۳۰ تا ۶۰ ثانیه زیر دستگاه LED/UV قرار می‌گیرد.
3. زدن لاک ژل رنگی (Color Gel): یک لایه نازک از لاک ژل رنگی روی ناخن زده شده و زیر دستگاه خشک می‌شود. این مرحله معمولاً برای رسیدن به پوشش رنگی کامل، دو بار تکرار می‌شود.
4. زدن تاپ کوت (Top Coat): یک لایه نهایی از تاپ ژل برای ایجاد درخشش آینه‌ای و محافظت از رنگ روی ناخن زده شده و دوباره زیر دستگاه خشک می‌شود.
5. پاک کردن نوچی (لایه چسبناک): پس از خشک‌شدن لایه نهایی، یک لایه چسبناک روی ناخن باقی می‌ماند که با پد آغشته به الکل به راحتی پاک می‌شود تا درخشش نهایی ناخن مشخص شود.

فواید ژلیش ناخن

چرا ژلیش ناخن اینقدر محبوب است؟

• دوام و ماندگاری بالا: ژلیش به راحتی بین ۲ تا ۳ هفته بدون لب‌پَر شدن یا از دست‌دادن درخشش، روی ناخن باقی می‌ماند. این ویژگی برای خانم‌های پرمشغله یا کسانی که به سفر می‌روند، ایده‌آل است.
• خشک شدن فوری: بلافاصله پس از اتمام کار و خارج‌کردن دست از دستگاه، لاک شما کاملاً خشک است و دیگر نگران خراب‌شدن، خط افتادن یا برخورد آن با لباس و وسایل خود نخواهید بود.
• درخشش آینه‌ای و بی‌نظیر: ژلیش ظاهری بسیار براق، یکدست و صیقلی به ناخن‌ها می‌دهد که لاک‌های معمولی به ندرت می‌توانند با آن رقابت کنند.
• استحکام‌بخشی نسبی: لایه‌های ژل می‌توانند یک پوشش محافظ و کمی ضخیم روی ناخن طبیعی ایجاد کرده و از شکستن و ترک‌خوردن ناخن‌های نازک و شکننده جلوگیری کنند.

معایب ژلیش ناخن

مانند هر روش زیبایی، ژلیش نیز نقاط قوت و ضعف خود را دارد. شناخت این موارد به شما کمک می‌کند تا انتخابی آگاهانه داشته باشید.

• هزینه بالاتر: هزینه انجام و ترمیم ژلیش در سالن‌های زیبایی به مراتب بیشتر از مانیکور با لاک معمولی است.
• فرآیند پاک‌کردن تخصصی و زمان‌بر: پاک کردن ژلیش نیازمند استون صد درصد و صرف زمان حداقل ۱۵ دقیقه‌ای است و اگر به درستی انجام نشود، می‌تواند به صدف ناخن آسیب جدی بزند.
• نیاز به ترمیم: با رشد طبیعی ناخن، در قسمت ریشه یک فاصله خالی ایجاد می‌شود که ظاهر ناخوشایندی دارد و معمولاً پس از ۲ تا ۳ هفته نیاز به ترمیم یا ریموو کامل دارد.
• قرار گرفتن در معرض نور UV: استفاده مکرر از دستگاه‌های UV که در برخی سالن‌ها به کار می‌رود، می‌تواند در بلندمدت نگرانی‌هایی برای سلامت پوست دست ایجاد کند.

ژلیش ناخن با دستگاه UV یا LED؛ کدام بهتر است؟

در سالن‌های زیبایی از دو نوع دستگاه برای خشک کردن (کیور کردن) ژلیش استفاده می‌شود: UV (فرابنفش) و LED (دیود ساطع‌کننده نور). این دستگاه‌ها، در چند مورد متفاوتند:

• سرعت: دستگاه‌های LED بسیار سریع‌تر هستند و هر لایه را در عرض ۳۰ تا ۶۰ ثانیه خشک می‌کنند؛ در حالی که دستگاه‌های UV به حدود ۲ تا ۳ دقیقه زمان نیاز دارند.
• ایمنی و سلامت: هر دو دستگاه، نوعی اشعه UV را ساطع می‌کنند. با این حال، لامپ‌های LED طیف محدودتر و ایمن‌تری از اشعه را منتشر می‌کنند. انجمن درماتولوژی آمریکا (AAD) برای کاهش خطرات پوستی در بلندمدت، استفاده از کرم ضدآفتاب روی دست‌ها قبل از استفاده از هر دو نوع دستگاه را توصیه می‌کند.
• طول عمر و هزینه: لامپ‌های LED طول عمر بسیار بیشتری دارند و نیاز به تعویض ندارند، اما هزینه اولیه خرید دستگاه ممکن است کمی بیشتر باشد. لامپ‌های UV ارزان‌تر هستند اما نیاز به تعویض دوره‌ای دارند.

به طور کلی، دستگاه‌های LED به دلیل سرعت بالاتر و ایمنی بیشتر، انتخاب مدرن‌تر و بهتری محسوب می‌شوند.

آیا ژلیش ناخن ضرر دارد؟

این سوال اصلی‌ترین دغدغه بسیاری از افراد است. پاسخ کوتاه این است: خودِ لاک ژل اگر از برند معتبری باشد، ضرر عمده‌ای ندارد، اما فرآیند انجام و پاک کردن نادرست آن می‌تواند آسیب‌رسان باشد.

• آسیب به صدف ناخن: بزرگترین خطر، هنگام آماده‌سازی و پاک کردن ژلیش رخ می‌دهد. سوهان کشیدن بیش از حد و خشن سطح ناخن برای از بین بردن چربی، یا کندن و خراشیدن ژلیش به زور برای پاک‌کردن آن باعث نازک، لایه‌لایه، شکننده و حساس‌شدن صدف ناخن می‌شود. این آسیب‌دیدگی تا زمان رشد کامل ناخن جدید باقی خواهد ماند.
• خطر اشعه UV: بر اساس تحقیقات انجمن درماتولوژی آمریکا (AAD)، لامپ‌های UV که در برخی سالن‌ها استفاده می‌شوند، همان اشعه ماوراءبنفش خورشید را ساطع می‌کنند که یک عامل خطر شناخته‌شده برای پیری پوست و در موارد نادر، سرطان پوست است. اگرچه ریسک ناشی از استفاده هر چند هفته یک‌بار کم ارزیابی می‌شود اما برای احتیاط کامل، توصیه می‌شود ۲۰ دقیقه قبل از ژلیش، روی دستان خود کرم ضدآفتاب با SPF 30 یا بالاتر بزنید یا از دستکش‌های مخصوص بدون انگشت استفاده کنید. (دستگاه‌های LED از این نظر ایمن‌تر هستند).
• واکنش‌های آلرژیک: برخی افراد ممکن است به مواد شیمیایی موجود در ژلیش (مانند آکریلات‌ها) حساسیت داشته باشند. این حساسیت می‌تواند باعث قرمزی، خارش، تورم یا جدا شدن پوست اطراف ناخن شود. در صورت بروز هرگونه واکنش، باید فوراً ژلیش را پاک کرده و به پزشک مراجعه کنید.

چگونه ژلیش را از روی ناخن پاک کنیم؟

پاک کردن ژلیش مهم‌ترین مرحله در حفظ سلامت ناخن‌های شماست. هرگز ژلیش را با فشار، دندان یا وسایل تیز نکنید، زیرا این کار به لایه‌های بالایی صدف ناخن شما آسیب جدی می‌زند. روش استاندارد و ایمن خانگی که توسط متخصصان توصیه می‌شود، استفاده از استون است:

1. سوهان‌کشی لایه رویی: با یک سوهان ناخن نرم، به آرامی روی لایه براق و رویی ژلیش (تاپ کوت) را بکشید تا سطح آن کاملاً مات شود. این کار به نفوذ بهتر استون کمک می‌کند.
2. آغشته کردن پنبه به استون: تکه‌های کوچکی از پنبه را به استون خالص (۱۰۰٪) آغشته کنید، طوری که کاملاً خیس باشد.
3. پوشاندن ناخن با فویل: پنبه آغشته به استون را روی ناخن خود قرار دهید و برای جلوگیری از تبخیر استون و ثابت ماندن پنبه، هر انگشت را با یک تکه فویل آلومینیومی به خوبی بپوشانید.
4. صبر کردن: اجازه دهید ناخن‌ها به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در این حالت باقی بمانند.
5. پاک‌کردن ژل نرم‌شده: پس از این مدت، فویل و پنبه را بردارید. ژل باید حالتی نرم و بلندشده پیدا کرده باشد. با استفاده از یک ابزار چوبی یا پوشر کوتیکول، ژل نرم‌شده را به آرامی از روی ناخن کنار بزنید.
6. مرطوب‌سازی نهایی: پس از اتمام کار، دست‌ها و ناخن‌های خود را بشویید و حتماً از روغن کوتیکول و یک کرم مرطوب‌کننده قوی استفاده کنید تا خشکی ناشی از استون جبران شود.

نکته مهم: در سالن‌های زیبایی، متخصصان برای سرعت‌بخشیدن به کار از سوهان برقی استفاده می‌کنند. این روش به دلیل نیاز به مهارت بالا و ریسک آسیب به ناخن، هرگز برای استفاده در خانه توسط افراد غیرحرفه‌ای توصیه نمی‌شود. روش‌های جدیدتری مانند دستگاه‌های بخار استون نیز وجود دارند، اما روش کلاسیک فویل و استون همچنان مطمئن‌ترین و در دسترس‌ترین راهکار خانگی است.

جمع‌بندی

ژلیش ناخن یک تکنولوژی عالی برای داشتن ناخن‌هایی زیبا و بادوام است، به شرطی که به درستی و با رعایت نکات ایمنی انجام شود. انتخاب یک سالن معتبر با تکنسین ماهر و توجه به سلامت ناخن‌ها، کلید لذت‌بردن از این روش زیبایی بدون نگرانی از عوارض آن است. در نهایت، انتخاب بین ژلیش و لاک معمولی، به سبک زندگی، حوصله و بودجه شما بستگی دارد.

سوالات متداول

۱. ژلیش ناخن برای چه سنی مناسب است؟

به دلیل وجود مواد شیمیایی و نیاز به فرآیندهای تخصصی، ژلیش معمولاً برای بزرگسالان توصیه می‌شود. انجام آن برای کودکان و نوجوانانی که صفحه ناخنشان هنوز در حال رشد کامل است، بهتر است با احتیاط و در موارد خاص انجام شود.

۲. آیا ژلیش ناخن به ناخن آسیب می‌زند؟

خود محصول به ناخن سالم آسیب نمی‌زند. آسیب اصلی ناشی از آماده‌سازی و پاک‌کردن غیراصولی آن (سوهان‌کشی خشن و کندن لاک) است.

۳. تفاوت ژلیش و لاک ژل چیست؟

هیچ تفاوتی ندارند. «لاک ژل» نام عمومی محصول است و «ژلیش» (Gelish) نام یکی از اولین و معروف‌ترین برندهای تولیدکننده لاک ژل است که در ایران به جای نام عمومی محصول رایج شده است.

۴. آیا ژلیش در دوران بارداری مجاز است؟

در این مورد اختلاف نظر وجود دارد. هرچند جذب مواد شیمیایی از طریق ناخن بسیار کم است، اما به دلیل وجود بخارات شیمیایی در محیط سالن و نبود تحقیقات کافی، بسیاری از پزشکان توصیه می‌کنند در سه ماهه اول بارداری از این کار پرهیز شود. در هر صورت، مشورت با پزشک متخصص قبل از هر اقدامی ضروری است.

۵. آیا می‌توان قبل از ژلیش ناخن از کرم ضدآفتاب استفاده کرد؟

بله، این کار نه تنها ممکن، بلکه توصیه شده است. استفاده از دستکش‌های بدون انگشت UV بهترین راهکار است. اگر دستکش در دسترس ندارید، می‌توانید ۲۰ دقیقه قبل از ژلیش، ضدآفتاب را با دقت روی پوست دست خود بمالید، به طوری که به هیچ وجه با سطح ناخن و کوتیکول‌ها تماس پیدا نکند.