در ژانویه سال ۲۰۲۳، بلا رمزی بازیگر مشهور سریال‌های «بازی تاج و تخت» و «آخرین بازمانده از ما» اعلام کرد که جندر فلوید (Gender fluid) است. بسیاری از افراد با شنیدن این خبر دنبال معنای این اصطلاح رفتند. اگر شما هم تابه‌حال اصطلاح جندر فلوید یا جنسیت شناور را شنیده‌اید اما معنای دقیق آن را نمی‌دانید، باید بگوییم که تنها نیستید. مفهوم جنسیت شناور نشان می‌دهد که چگونه ممکن است هویت جنسیتی فرد چیزی فراتر از الگوهای جنسیتی متداول زن و مرد باشد. در این مقاله، مفهوم این اصطلاح و هرآنچه را باید درباره آن بدانید بیشتر توضیح می‌دهیم.
پیش از آنکه درباره معنی Genderfluid توضیح بدهیم، باید با مفهوم هویت جنسیتی آشنا شویم. هویت جنسیتی یعنی حس درونی زن، مرد یا ترنس‌بودن و چون درونی است، دیگران لزوما آن را نمی‌بینند یا درک نمی‌کنند.
روان‌شناسان بالینی هویت جنسیتی را احساس عمیق فرد به جنسیت خود می‌دانند. ممکن است این احساس با جنسیتی که در بدو تولد برایتان تعیین شده است یا هویتی که دیگران شما را با آن می‌شناسند، مطابقت داشته یا نداشته باشد. در حالت اول به شما «همسوجنسیتی» (cisgender) گفته می‌شود و در حالت دوم ترنس یا تراجنسیتی هستید.
در کل هویت جنسیتی به تجربه درونی افراد مربوط می‌شود و این تجربه لزوما به آنچه کروموزوم‌ها، اندام‌ها یا ویژگی‌های فیزیکی آنها نشان می‌دهند، ربطی ندارد.
دومین مفهومی که پیش از توضیح معنی Genderfluid باید درباره‌اش بدانید، بیان جنسیتی است. هویت جنسیتی با بیان جنسیتی تفاوت دارد. هویت به احساس درونی فرد گفته می‌شود، درحالی‌که بیان جنسیتی به نحوه ارائه فرد مربوط می‌شود. بیان جنسیتی یعنی روش‌هایی که افراد هویت جنسیتی خود را نشان می‌دهند. هر کسی می‌تواند جنسیت خود را به روش‌هایی مردانه یا زنانه نشان دهد یا حتی ممکن است به‌صورت فردی نان‌باینری ظاهر شود.
شناوربودن هویت جنسیتی یعنی فرد به جنسیتی که با آن شناخته می‌شود، حسی ثابت یا خاص نداشته باشد. در واقع هویت یا بیان جنسیتی او ممکن است در طول یک روز، یک هفته، یک ماه یا یک سال یا بر اساس رابطه عاطفی یا وضعیت روانی او تغییر کند. هویت یا بیان جنسیتی این افراد ثابت نیست و ممکن است شامل یک جنسیت، چند جنسیت یا حتی بدون جنسیت باشد.
برای بعضی از جوانان شناوربودن جنسیت راهی برای کشف جنسیت پیش از رسیدن به بیان یا هویت جنسیتی پایدارتر است، اما برای برخی دیگر قضیه کمی فرق می‌کند. سیال‌بودن جنسیت در این دسته از افراد به‌عنوان بخشی از تجربه زندگی آنها تا پایان عمر ادامه می‌یابد.
هویت این افراد معمولا زیرمجموعه تراجنسیتی‌ها یا ترنسجندرها قرار می‌گیرد، چون این اصطلاحات برای افرادی به کار می‌روند که هویت جنسیتی آنها با آنچه در شناسنامه‌شان ثبت شده است، مطابقت ندارد.
همه کسانی را که دچار تغییراتی در بیان یا هویتی جنسیتی خود می‌شوند نباید جندر فلوید دانست. به‌علاوه، همه به درمان پزشکی برای تغییر و هماهنگی با هویت جنسیتی و تأیید جنسیت خود علاقه نشان نمی‌دهند.
شناوربودن جنسیت اصطلاحی نسبتا جدید است، اما به این معنا نیست که چنین افرادی در طول تاریخ وجود نداشته‌اند. این افراد همیشه وجود داشته‌اند و در میان ما زندگی کرده‌اند. با وجود این، در برخی از جوامع این اصطلاح هنوز جا نیفتاده است.
اصطلاح جنسیت شناور از اواسط دهه ۲۰۰۰ میلادی در جهان رواج بیشتری یافت. از آن زمان به‌بعد، گفت‌وگو درباره جنسیت و هویت جنسیتی افزایش پیدا کرد. امروزه با اینکه پرچم جندر فلوید هم در میان پرچم‌های اقلیت‌های جنسیتی شناخته شده، هنوز این مسئله در جهان آن‌طور که باید و شاید نهادینه نشده است.
یکی از مهم‌ترین سؤالاتی که ممکن است بعد از آشنایی با اصطلاح جندر فلوید به ذهنتان خطور کند، همین است. معمولا هویت جنسیتی افراد در اوایل کودکی (۲ یا ۳سالگی) شکل می‌گیرد. هویت جنسیتی در بسترهای اجتماعی متعددی شکل می‌گیرد که عبارت‌اند از:
هریک از این ۳ بستر ممکن است که در رابطه با بیان و هویت جنسیتی فرد هنجارها و توقعات متفاوتی داشته باشند. مثلا ممکن است کودکی در خانواده‌ای متولد شود که همه اعضایش معتقد باشند جنسیت پیچیده‌تر از پسر یا دختر بودن است. در این خانواده اغلب تنوع عبارات جنسیتی تشویق می‌شود. همین کودک ممکن است در شهری زندگی کند که بیشتر مردم آن معتقد باشند «پسرها باید شبیه پسرها باشند» و «دخترها شبیه دخترها به نظر برسند». حتی احتمال دارد این کودک در جامعه و زمانه‌ای رشد کند که هنجارها همسو با هنجارهای شهر محل زندگی او باشند. درنتیجه این کودک برای بیان جنسیتی یا ابراز هویت متفاوت در خانه بیشتر از جمع‌های دیگر احساس آزادی می‌کند.
هویت و بیان جنسیتی بسیاری از افراد زود شکل می‌گیرد و در طول زمان ثابت باقی می‌ماند، اما برای برخی از مردم مسئله به گونه‌ای دیگر اتفاق می‌افتد. چنین تغییراتی ممکن است در هر بازه‌ای از زندگی افراد اتفاق بیفتند، اما معمولا این اتفاق در دوران کودکی و نوجوانی بیش از بزرگ‌سالی رایج است.
هرچند هویت جنسیتی برخی از افراد در اوایل کودکی شکل می‌گیرد، همه این‌طور نیستند. بعضی از مردم ممکن است زمانی با یک جنسیت شناخته شوند و بعدها این هویت تغییر کند. مثلا فردی که جنسیت او در شناسنامه زن ثبت شده، ممکن است تا پایان دوره نوجوانی خود را دختر معرفی کند و بعد از آن تا پایان عمر اعلام کند که پسر است. به چنین شخصی ترنس گفته می‌شود، اما او لزوما جندر فلوید نیست.
فردی که جنسیت شناور دارد، ممکن است مثلا فقط تا ۲۰سالگی پسر باشد، بعد نان‌باینری شود و بعد دوباره پسر شود. هویت یا بیان جنسیتی چنین فردی یک یا چند مرتبه تغییر می‌کند.
با اینکه هویت این افراد شناور است، باید همیشه به یک نکته باریک‌تر از مو توجه داشته باشیم. ممکن است این افراد هرگز برای خود از اصطلاح جندر فلوید به‌عنوان برچسب هویتی استفاده نکنند.
کودکان و نوجوانانی که جنسیت خود را متفاوت با جنسیت تعیین‌شده در بدو تولد بیان می‌کنند یا تشخیص می‌دهند هم درست مثل بزرگ‌سالانی با این ویژگی در معرض تبعیض و تعصب‌های بیجا هستند. تجربیات این افراد ممکن است سبب بروز اضطراب اقلیت در آنها شود که به سلامت روان و جسمشان آسیب می‌زند. جوانان ترنس ۲ تا ۳ برابر جوانان همسوجنسیتی در معرض افسردگی، اضطراب، آسیب به خود و افکار و رفتارهای مربوط به خودکشی هستند.
در تمام جوامع دنیا انتظار می‌رود که همه افراد «عادی» باشند. درنتیجه جوانی که جنسیتی شناور دارد، بیش از بقیه در معرض تعصب و تبعیض قرار می‌گیرد چون تغییر هویت یا بیان جنسیتی او برخلاف انتظارات رایج است. انتظارات رایج ایجاب می‌کنند که تمام جنبه‌های شخصیتی افراد زود شکل بگیرند و در طول زمان ثابت بمانند.
بااین‌حال، تعاملات آسیب‌زا همیشه در جوامع همسوجنسیتی عادی رخ نمی‌دهند. گاهی ممکن است کسی که جنسیتی شناور دارد، در جوامع تراجنسیتی هم با تبعیض روبه‌رو شود و او را «تراجنسیتی واقعی» ندانند. دیدن فردی که یک روز زنانه‌تر از قبل است و روزی دیگر مردانه‌تر لباس می‌پوشد، ممکن است برای هر کسی که درباره جنسیت افراد عقاید سخت‌گیرانه‌ای دارد، گیج‌کننده باشد یا حتی نوعی تهدید محسوب شود.
در صورتی که جنسیت شما با انتظارات جامعه مطابقت نداشته باشد، کشف هویت واقعی بسیار دشوار می‌شود. اگر به فروشگاه لباس بروید، تبلیغات تلویزیونی را ببینید یا حتی به روابط عاشقانه عادی فکر کنید، نقش‌های کاملا مشخصی وجود دارند و کشف هویت خود در میان این هیاهو کار ساده‌ای نیست.
بااین‌حال، برای کشف این مسئله راه‌هایی وجود دارد. یکی از بهترینشان این است که با یک کارشناس سلامت روان صحبت کنید که با مسئله هویت جنسی آشنایی داشته باشد. این کارشناس می‌داند از شما چه سؤالاتی بپرسد تا تکلیفتان با خودتان مشخص شود. او احتمالا از شما درباره نقشی که در فانتزی‌های جنسی خود دارید سؤال می‌کند. همچنین ممکن است سؤالاتی مانند اینها بپرسد:
بدون کمک بیرونی هم حتما می‌توانید شناوربودن جنسیت خود را تشخیص بدهید. این کار مستلزم درون‌نگری، کنارزدن هنجارها و انتظارات اجتماعی و ارتباط برقرارکردن با کسانی است که این مسئله را تجربه کرده‌اند یا می‌کنند.
علاوه بر این، می‌توانید از بسیاری از منابع مثل کتب، مقالات آموزشی و تخصصی، گروه‌های آنلاین و حتی گروه‌هایی که در دنیای واقعی تشکیل می‌شوند و با یکدیگر جلسه دارند، کمک بگیرید.
اجازه بدهید با صراحت بگوییم که شما هیچ الزام یا تعهدی ندارید که درباره جندر فلوید بودن خود با دیگران صحبت کنید. بااین‌حال، ممکن است در برخی موارد دوست داشته باشید این موضوع را با افرادی مثل دوستان نزدیک، شریک عاطفی یا اعضای خانواده خود در میان بگذارید. در این صورت، کار شما نسبتا دشوار است چون این مسئله چندان رایج نیست و متأسفانه برخی برچسب‌های غلط و فرضیات بی‌اساس درباره آن وجود دارند.
هرچند ممکن است راه ساده‌ای در پیش نداشته باشید، مطمئن باشید که جامعه با افزایش آگاهی و پذیرش مسائل جنسی و جنسیتی هرازگاهی به‌کندی به جلو پیش می‌رود. با مطرح‌کردن این مسئله برای دیگران حتما آنها از شما سؤالاتی درباره هویت جنسیتی و اینکه جندر فلوید برای شما چه معنایی دارد، می‌پرسند. همچنین ممکن است لازم باشد با شریک عاطفی‌تان درباره اینکه این مسئله بر رابطه شما چه تأثیری می‌گذارد، بیشتر گفت‌وگو کنید.
به شناوربودن جنسیت افراد به‌عنوان بخشی از تجربیات انسانی مرتبط با هویت و بیان جنسیتی آنها فکر کنید. پذیرش این مسئله بر نحوه رفتارمان با این افراد، به‌ویژه کودکان و نوجوانان، تأثیر می‌گذارد. در کل هنگام گفت‌وگو با این افراد باید به این نکات توجه کنیم:
آیا تاکنون با افرادی که جنسیت شناور دارند، تعامل داشته‌اید؟ شما چقدر درباره این مسئله می‌دانید؟ از تجربیات خود برای ما و مخاطبان «چطور» بگویید.
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها