پومیس یا پوکه معدنی سنگی آتشفشانی است؛ هنگامی که گدازه هایی با آب و گاز زیاد تشکیل می شوند و به سوی سطح زمین روانه شده و از آتشفشان فوران می کنند؛ ماده معدنی سبک و سنگی در نتیجه خنک شدن و سخت شدن گدازه ها شکل می گیرد؛ صخره های شکم مملو از حباب های گازی! که وزنی کم به جهت حبس گازها در آن، دارند.
تقریباً سه چهارم از حجم استخراج شده پوکه معدنی و پوکه صنعتی که به صورت کارخانه ای ایجاد می شود؛ در مصالح ساختمانی سبک مانند بلوك بتونی و بتن خام استفاده می شود. درصد کمتر پوکه؛ در باغبانی، کف، سقف، محوطه سازی و ساخت مواد ساینده استفاده می شود. استفاده های دیگر آن در خرد کردن و صیقل دادن شیشه و همچنین تمیز کردن و تهیه برخی انواع فلز می باشد.
از پوکه معدنی در موارد زیر استفاد می شود:
ویژگی های خاص پوکه معدنی باعث می شود به عنوان یک ماده معدنی پرکاربرد برای پیمانکاران و کشاورزان شناخته شود. از مهم ترین ویژگی های پوکه معدنی شامل؛ غیرقابل احتراق بودن، رسانایی ضعیف، استحکام بالا، وزن سبک، عایق بسیار خوب در برابر گرما، سرما و صدا، مقاوم در برابر رطوبت و غنی بودن از مواد معدنی، می باشد و باید گفت پوکه معدنی یکی از شگفت انگیز ترین و پر کاربرد ترین سنگ های جهان به شمار می رود.
پوکه به صورت کلی یا معدنی و طبیعی می باشد که از دهانه آتش فشان ها خارج شده است و یا به صورت صنعتی و از خاک رس در دمای بالا در معدن های آماده شده ساخته شده است. به لحاظ کارایی در کار های ساختمانی تفاوت چندانی ندارند اما اگر در مزارع کشاورزی می خواهید از پوکه استفاده کنید؛ باید از پوکه معدنی استفاده کنید. پوکه معدنی بر اساس نحوه شکل گیری به به دو نوع، ساختمانی و صنعتی تقسیم بندی می شود. در یک تقسیم بندی دیگر، پوکه معدنی را بر اساس ظاهر و اندازه دانه های آن به پوکه فندقی، نخودی، عدسی، بادامی و ماسه ای تقسیم بندی می شود.
پوکه ساختمانی همان گداخته های آتشفشانی و در رنگ های سفید و خاکستری است و در انواع پوکه عدسی، پوکه بادامی، پوکه فندقی، پوکه ماسه ای، پوکه نخودی و سنگ پا در بازار یافت می شود. پوکه ساختمانی به صورت طبیعی و از دل آتش فشان ها بیرون می آید و استخراج آن نیز در محلی مجاور یا نزدیکی آتش فشان می باشد. مناطقی که کوه های فعال داشته اند؛ اغلب از این پوکه معدنی استفاده می کنند؛ چرا که فراوانی پوکه ساختمانی در این مناطق بسیار زیاد است.
البته این نکته نیز حائز اهمیت است که قبل از استخراج پوکه معدنی ، باید مروبیت آن نیز تست شود! چرا که پوکه های معدنی نیز وجود دارند که پروسه تشکیل آنها ناقص بوده و از استاندارد های پوکه معدنی ساختمانی برخوردار نمی باشند.
این پوکه محصول کارخانه ای است. پس از صاف کردن خاک رس و ترکیب کردن آن با آب، ورز داده می شود و در کوره تحت گرمای مناسب، خشک می شود. پوکه صنعتی وزن کم، عایق صدا و قساد ناپذیر است، یعنی تقریبا شباهت زیادی به پوکه معدنی ساختمانی دارد، اما سطی صاف تر و مواد معدنی کمتری نسبت به پوکه طبیعی دارد.
همانگونه که گفتیم پوکه صنعتی، محصول کارخانه ای می باشد؛ در نتیجه نیازی به استخراج از کوه های آتش فشانی ندارد، این مورد باعث کاهش هزینه های استخراج و حمل پوکه می شود، در نتیجه تولید پوکه معدنی صنعتی، نسبت به پوکه معدنی ساختمانی، کم هزینه تر است.
پوکه یک سنگ طبیعی است که کاربردهای عملی زیادی دارد. می توان از آن در اندازه های بزرگ یا خیلی کوچک استفاده کرد. در حالی که بسیاری از پوکه های استخراج شده در مصالح ساختمانی استفاده می شود، از آن به عنوان ماده ساینده در تمیز کردن لوازم و مصارف شخصی نیز استفاده می شود.
از دیگر انواع پوکه معدنی، پوکه فندقی است؛ این نوع از پوکه به صورت متوسط در اندازه های 16 تا 20 میلیمتری ایجاد شده اند. دلیل تعریف بر اساس اندازه برای انواع پوکه معدنی، به این دلیل است که؛ نحوه شکل گیری انواع پوکه به یک شکل و از فوران آتش فشان ها به وجود می آیند و تقسیم بندی انواع پوکه معدنی و کاربرد متفاوت آنها بر اساس اندازه ی آنها است.
این نوع از پوکه در انداره هایی ما بین 8 تا 17 میلیمتر سرن می شوند و کاربردهای مختص خود را دارند. تخلخل بالا و جرم بسیار کم و همچنین استحکام بالای این نوع از سنگ ها که باعث پر کاربرد بودن پوکه نخودی شده، ناشی از تشکیل این سنگ ها در فوران آتش فشان ها و تحت فشار و دمای بالا می باشد.
پوکه عدسی سنگی آذرین با رنگ روشن یا تیره و بسیار متخلخل است که در هنگام فوران آتشفشان های فعال شکل می گیرد که به دلیل گاز های موجود در آن وزن بسیار کم و استحکام بسیاری در تولید بتن دارد. از این ماده در بتن سبک، فعالیت های ساختمانی، جاده سازی، به عنوان سنگ تراشی در محوطه سازی و به عنوان ساینده در انواع محصولات صنعتی و مصرفی و به عنوان سنگدانه نیز استفاده می شود. بسیاری از نمونه ها به اندازه کافی تخلخل دارند که می توانند روی آب شناور بمانند تا زمانی که به آرامی آبگیر شده و غرق شوند.
پوکه ماسه ای همان پوکه معدنی با ابعاد کوچکتر می باشد که به دلیل شباهت زیاد آن با ماسه، آن را پوکه ماسه ای نام نهاده اند؛ البته آن را با نام های پوکه های بتنی و بلوکزنی، پوکه ریز دانه و پومیس ماسه ایی نیز می شناسند و برای برخی مصارف که ریز ماسه هایی با وزن سبک نیاز دارد از این نوع پوکه استفاده می کنند.
از دیگر انواع پوکه های معدنی، پوکه بادامی است که یکی از پر کاربرد ترین انواع پوکه می باشد. تفاوت اصلی پوکه بادامی با دیگر انواع پوکه در سایز و اندازه ی آن است؛ به صورتی که پوکه بادامی اندازه ای مابین 15 تا 30 میلی متری دارد و نسبت به پوکه فندقی و عدسی بزرگ تر می باشد؛ در نتیجه وزن آن در متر مکعب نیز پایین تر خواهد و بود و کاربرد آن نیز در اموری که هر چه وزن بتون کمتر باشد، کیفیت کار بالاتر خواهد شد، مانند سقف و کف سازی ساختمان، بسیار زیاد خواهد بود.
پوکه معدنی به عنوان مواد ساینده در صابون و پاک کننده ها، به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد و یکی از نرمترین ساینده های روی زمین محسوب می شود. پومیس برای استفاده شخصی بی خطر است! زیرا یک ماده معدنی طبیعی و غیر سمی است. می توان از آن برای از بین بردن دانه و خاك و همچنین لایه برداری پوست استفاده كرد. از پومیس نیز به شکل سنگ طبیعی خود؛ برای از بین بردن پوست مرده روی پا و دست استفاده می شود.
در برخی مناطق و نه در همه جا، می توان از محل های تصفیه آب و فاضلاب سنتی و کاربردی استفاده کرد. می توان آب و فاضلاب را از محل های که با ماسه و پوکه معدنی پر شده است عبور داد تا از آن سوی محل تصفیه آب روشن و پاک خارج شود.
البته تصفیه های خانگی را با این روش اشتباه نگیرید، چرا که ساز و کار تصفیه های مختلف با هم متفاوت هستند.
در صنعت پزشکی نیز استفاده هایی از پوکه معدنی به چشم می خود. قصمت هایی از برخی لوازم حساس پزشکی از پوکه ساخته شده و حتی برای سایش فلز و آلومنیوم برای ساخت برخی قطعات پزشکی نیز می توانند از پوکه استفاده کنند. یکی دیگر از کاربرد های پزشکی پوکه معدنی که برای سلامتی بیماران موثر است، استفاده از پوکه معدنی به عنوان سنگ پا می باشد. برخی افراد به دلایل مختلف دچار بیماری پوستی بخصوص در کف پا می شوند. این افراد با استفاده از پوکه معدنی می توان نقطه مورد نظر را بسابند تا قصمت مرده پوست از بین برود.
سبک سازی یکی از ترفند های بسیار موثر در ساخت و ساز و بخصوص سازه های ساختمانی و سد ها می باشد. سبک سازی وقتی موثر خواهد بود که وزن سازه را بدونه اینکه در استحکام آن دخلی انجام دهیم، پایین آوریم و سازه را در برابر خطرات احتمالی تقویت کنیم. از بهترین موارد در سبک سازی، پوکه معدنی می باشد. با ما همراه باشید.
شاید خیلی از منافع پوکه معدنی را در کشاورزی شنیده باشید؛ اما ندانید چرا ؟ همانگونه که از اصطلاح پوکه معدنی مشخص است، یک سنگ دارای مواد معدنی می باشد. مواد معدنی نیز برای زمین های کشاورزی حکم یک تقویت کننده را دارند. در نتیجه از پوکه می توان در کشاورزی و تقویت زمین های کشاورزی استفاده کرد.
قروه سرشار از معادن پوکه مرغوب در ایران است که معدن پوکه معدنی منتشلو نیز در قروه قرار گرفته و بهترین و مرغوب ترین پوکه را به متقاضیان در سرتاسر کشور ارسال می نماید. از خصوصیات ویژه پوکه معدنی قروه، وزن پایین به دلیل تخلخل بالا و عاری از ناخالصی های زیاد و استحکام بالای آن می باشد.
پومیس معمولاً؛ سرشار از سیلیس و میزان آهن و منیزیم کم است. پومیس به اندازه کافی سبک است که بتواند روی آب شناور شود اما در اثر نفوذ آب در آن، غرق می شود. اصطلاح "پومیس" یا پوکه معدنی، معمولاً به سنگهای بزرگ اشاره دارد. pumicite نسخه ای ریز دانه از پومیس است؛ که در صورت وجود سطح بالاتر گاز، تشکیل می شود (تخلخل بیشتر و وزن کمتری دارد).
پومیس بیشتر در مناطقی با کوه های آتشفشانی یافت می شود، زیرا نوعی سنگ آتشفشانی می باشد. در حال حاضر، پنجاه کشور در سراسر جهان پوکه معدنی استخراج می کنند. بزرگترین آن ایتالیا است و پس از آن شیلی، یونان، ترکیه، ایالات متحده، اسپانیا و ایران قرار دارند. در ایران بیشتر پومیس در معدن های قروه استخراج و توزیع می شود.
اگر پوکه معدنی تحت فشار و گرمای زیادی قرار گیرد و املاح منطقه مورد نظر آهکی باشد؛ رنگ آن روشن شده و تراکم و املاح موجود در آن نسبت به دیگر انواع پومیس، بیشتر، ولی شکننده تر می باشد. به همین دلیل از پرلیت بیشتر در مصارف کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد و دیگر انواع پوکه بیشتر برای ساخت سازه های سبک و بتنی مورد استفاده قرار می گیرند. دلیل استفاده از پرلیت و برخی دیگر از انواع پوکه معدنی در کشاورزی، جذب بالای آب می باشد. یعنی با آبیاری زمین های دارای پرلیت و دیگر انواع پوکه معدنی، هم به میزان کمتری آب مورد نیاز است و هم املاح معدنی زیادی به خاک و محصولات اضافه می شود.
برگرفته از منتشلو
پاسخ ها