ماسک کرونا که این روزها بسیار از آن صحبت می‌شود، در واقع سپری است برای محافظت از هم‌وطنانمان در برابر بیماری کرونا.
از اسفندماه 1398 شیوع ویروس خطرناک جدیدی در ایران اعلام شد که از خانواده کرونا به شمار میآید.
اندازه این ویروس بین 50 تا 200 نانومتر می‌باشد که این موضوع میتواند در انتخاب ماسک و وسایل حفاظت تنفسی مناسب کمک‌کننده باشد. هر شخصی که با فرد دارای علائم تنفسی (مثلاً عطسه، سرفه و غیره) در تماس نزدیک (تا فاصله دو متری) قرار بگیرد، در معرض خطر مواجهه با ذرات تنفسی عفونی بالقوه است. از این رو استفاده از ماسک در شرایط طغیان این ویروس بسیار ضروری و حیاتی است. (برای کسب اطلاعات بیشتر درخصوص علائم کرونا کلیک کنید.)
ماسک کرونا در واقع پوششی تمیز و بهداشتی است که روی دهان و بینی گذاشته می‌شود تا از ابتلای فرد به بیماری کرونا جلوگیری نماید. به طور کلی، استفاده از ماسک برای این است که نحوه ارتباط ما با هوای اطراف کنترل شود. در بیشتر موارد زدن ماسک برای این است که از ورود ذرات ریز ناخواسته (گردوغبار، باکتری، ویروس و ...) به داخل دستگاه تنفسی جلوگیری شود. اما گاهی نیز زدن ماسک برای جلوگیری از انتشار ویروس‌های موجود در بازدم بیمار است.
سؤالی که در هنگام خرید ماسک کرونا برای ما پیش میآید این است که کدام ماسک برای من مناسب است و به عبارت بهتر چگونه میتوانم ضمن حفظ سلامتی کمترین هزینه را برای تأمین ماسک داشته باشم؟ اگر به دنبال پاسخ این سؤال هستید، حتماً تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
در این مطلب تلاش کردهایم ضمن معرفی کامل تمام ماسک‌های تنفسی مورد نیاز شما، انواع مختلف ماسک را معرفی کنیم و مزایا و معایب هر یک را ذکر کنیم تا شما با اطلاع کامل از جزئیات و مشخصات هر ماسک اقدام به خرید نمایید.
ماسک کرونا وسیله‌ای پوشیدنی است که برای محافظت از فرد در برابر استنشاق مواد خطرناک و زیان‌آور طراحی شده است. مواد زیان‌آور میتواند از گردوغبار گرفته تا میکروارگانیسم‌هایی مانند باکتری و ویروس و حتی دود و گاز خطرناک باشد.
ماسک‌های تنفسی ویژه کرونا عموماً از یک پوشش استریلیزه‌شده و دو کش در اطراف تشکیل شده است. پوشش استریلیزه شده این ماسک‌ها روی بینی و دهان قرار می‌گیرد و دو کش پشت‌سر یا پشت گوش قرار می‌گیرند.
نقش اصلی ماسک‌های تنفسی کرونا، کنترل ذرات در جریان هوای دم و بازدم ما است. ماسک پوشش تمیزی برای بینی و دهان است تا به طور کاملاً بهداشتی مراقب ورود و خروج هوا در ریه‌های ما باشد.
ماسک‌های تنفسی که بر روی دهان و بینی ما قرار می‌گیرند، نقش بسیار بزرگی در جلوگیری از انتشار ویروس‌ها در جامعه دارد. در برخی کشورها مانند ژاپن، هر فرد به‌محض این که علائم سرماخوردگی (عطسه و سرفه) را در خود احساس میکند، با ماسک در جامعه ظاهر می‌شود تا از ابتلای دیگران به سرماخوردگی جلوگیری شود.
در کشور ما امروزه ماسک‌های تنفسی بیشتر برای مقابله با ویروس کرونا استفاده می‌شود. طبق تحقیقات انجام‌شده، زدن ماسک به تنهایی، احتمال ابتلا به کرونا را دست‌کم 30 درصد کاهش می‌دهد. همچنین اگر فرد سالم و بیمار هر دو از ماسک استفاده کرده باشند، خطر سرایت کووید-19 از بیمار به شخص سالم کمتر از 2 درصد است.
ماسک‌های کرونا نیز مانند دیگر محصولات بهداشتی انواع مختلف و متنوعی دارند و بر اساس معیارهای متفاوتی تقسیم‌بندی می‌شوند.
در این بخش میخواهیم سیر تا پیاز دسته‌بندی‌های این ماسک را برایتان شرح دهیم:
یک از مهم‌ترین دسته‌بندی‌های ماسک‌های کرونا (که روی دهان و بینی افراد قرار می‌گیرند) بر اساس استفاده یا عدم استفاده از فیلتر تنفسی در ماسک است. در برخی کاربردها نیازی به استفاده از فیلتر در ساخت ماسک نیست و وجود تنها یک لایه محافظت‌کننده کافی است. اما در برخی کاربردها شما می‌بایست از ماسک‌های فیلتر دار استفاده کنید.
این ماسک‌ها ابتدایی‌ترین و ارزان‌ترین انواع ماسک کرونا هستند.
در ساختار این ماسک‌ها از فیلتر استفاده نشده است و در نتیجه برای کاربردهایی نظیر محافظت از شما در برابر ویروس کرونا قابلیت چندانی ندارند.
البته اگر فرد به ویروس کرونا مبتلا باشد و قصدش از استفاده از ماسک جلوگیری از آلوده کردن محیط و اطرافیان باشد، این گونه ماسک‌ها هم میتوانند مورد استفاده قرار بگیرند.
علت نام‌گذاری این ماسک به ماسک جراحی این است که کادر درمان در زمان عمل جراحی از این ماسک استفاده میکنند تا از خروج و پرتاب باکتری از دهان و بینی آن‌ها در زمان جراحی جلوگیری شود.
این ماسک برای محافظت از فردی که آن را پوشیده طراحی نشده است و نسبت به ماسک‌های دیگر محافظت کمتری دارد.
کاربرد اصلی این گونه ماسک‌ها برای مواقع آلودگی هوا است و البته در برابر ریزگردهایی که اندازه بسیار کوچکی داشته باشند هم مقاوم نیست. با توجه به این که معمولاً این ماسک‌ها آن‌قدر روی صورت محکم نمی‌شوند که هوا از دور و اطراف آن‌ها وارد نشود، برای آن‌ها تست نفوذ هم طراحی نشده است.
بزرگ‌ترین مزیت این ماسک‌ها را میتوان قیمت بسیار پایین آن‌ها دانست و بزرگ‌ترین ضعف آن‌ها هم عدم محافظت از شما در مواردی نظیر ویروس کرونا است.
ماسک‌های فیلتر دار کرونا برخلاف ماسک‌های ساده برای محافظت از فرد استفاده‌کننده ساخته شده است. این ماسک‌ها قابلیت فیلتر کردن هوای ورودی به دهان و بینی را دارند و میتوانند مانع از ورود عوامل ناخواسته به ریه‌های فرد شود.
فیلتر ماسک میتواند در ساختار ماسک تعبیه شود؛ مانند ماسک‌های 3 لایه که یک لایه آن‌ها فیلتر است. گاهی هم ممکن است فیلتر ماسک قابل تعویض باشد. در این موارد میتوان فیلتر ماسک را پس از مدت‌زمانی با یک فیلتر دیگر تعویض کرد و نیازی به دور انداختن ماسک نیست. این کار بیشتر در ماسک‌های غیر یک‌بارمصرف مانند ماسک های پارچه ای انجام می‌شود.
ماسک‌های تنفسی از نظر شکل ظاهری انواع مختلفی دارد. در ادامه انواع مختلف این ماسک‌ها را معرفی می‌کنیم.
این ماسک‌ها از یک لایه استریلیزه یک‌بارمصرف و دو کش در دو طرف آن تشکیل شده است. این ماسک‌ها یک‌بارمصرف هستند و بعد از هر بار استفاده می‌بایست درون سطل زباله درب‌دار انداخته شوند.
این ماسک‌ها ظاهری مشابه ماسک‌های کاغذی دارند، اما تفاوت مهم آن‌ها با ماسک ساده این است که بخشی که روی دهان و بینی را می‌پوشاند، از سه لایه تشکیل شده است.
در واقع این ماسک‌ها جز ماسک‌های فیلتر دار محسوب می‌شوند و برخی از آن‌ها دارای استاندارد N95 هم هستند که نشان‌دهنده حفاظت از استفاده‌کننده در برابر ورود ویروس‌هایی نظیر کرونا است.
این ماسک‌ها خطر ابتلای شما به ویروس در هوای آلوده را تا 70 درصد کاهش می‌دهند.
در صورتی که هم بیمار و هم شما از این ماسک استفاده کنید خطر ابتلا زیر 2 درصد است.
این ماسک‌ها پس از شیوع ویروس کرونا و به اشتباه در بین مردم به ماسک N95 معروف شدند.
بسیاری از ما گمان می‌کنیم که بخش دایره‌ای (در برخی مدلها مربعی) روی این ماسک‌ها فیلتر این ماسک‌ها است؛ در حالی که چنین نیست و N95 یک استاندارد است و ربطی به ظاهر ماسک ندارد (بسیاری از ماسک‌های سه لایه هم دارای استاندارد N95 هستند). این بخش تنها یک سوپاپ یک‌طرفه است که نقش زیادی در راحتی تنفس فرد دارد.
وظیفه سوپاپ در ماسک‌های سوپاپ دار این است که در هنگام بازدم فرد، راه را برای خروج هوا باز میکند، اما در هنگام دم راه هوا را میبندد و هوا تنها از طریق بخش‌های دیگر که مجهز به فیلتر است، وارد دستگاه تنفسی می‌شود.
نکته مهم: ماسک‌های سوپاپ دار به هیچ وجه مناسب بیماران نیست و مانع از انتشار ویروس به دیگران و محیط نمی‌شود.
ماسک‌های تنفسی سوپاپ دار که دارای استاندارد N95 باشند، نقش مهمی در عدم ابتلای فرد به بیماری دارد. ازجمله مزایای این ماسک‌ها این است که به‌خوبی روی دهان و بینی را می‌پوشاند و مانع از انتقال هوا از اطراف ماسک می‌شود. همچنین به‌طورمعمول گیره‌ای روی بینی این ماسک‌ها قرار دارد که با تنظیم آن تبادل هوا از اطراف بینی هم مسدود می‌شود. یعنی هوا تنها از طریق فیلتر درون ماسک وارد بدن می‌گردد.
این ماسک همچنین برای مشاغلی نظیر نجارها و نقاش‌ها نیز مناسب است تا از ورود مواد شیمیایی به درون ریه جلوگیری شود.
با شیوع کرونا و الزام به استفاده طولانی‌مدت از ماسک در اجتماع، نیاز به ماسک‌هایی احساس شد که ضمن راحتی استفاده، امکان شستشو و استفاده چندباره را داشته باشند. ماسک‌های پارچه‌ای پاسخ مناسبی به این نیاز جامعه بود.
ماسک‌های پارچه‌ای در انواع مختلفی ارائه شده‌اند. بسیاری از این ماسک‌ها توسط خود استفاده‌کننده دوخته شده‌اند و از این رو ویژگی‌های مشخصی ندارند. اما برخی ماسک‌های پارچه‌ای هم از سوی شرکت‌های معتبر ارائه شده‌اند که میتوان روی قابلیت‌های آن‌ها حساب کرد.
البته ماسک‌های پارچه‌ای برای جلوگیری از انتقال ویروس از بیمار به محیط کارا هستند، اما در صورتی که فرد سالمی قصد استفاده از ماسک برای جلوگیری از ابتلا به بیماری را داشته باشد، لازم است که از ماسک‌های پارچه‌ای فیلتر دار استفاده کند.
بنا بر توصیه منابع بهداشتی، ماسک‌های پارچه‌ای می‌بایست چند لایه باشند و ماسک‌های تک‌لایه کاربرد چندانی در جلوگیری از انتشار ویروس به‌ویژه ویروس کرونا ندارند.
برخی از انواع ماسک‌های پارچه‌ای دارای یک لایه فیلتر قابل تعویض درون خود هستند که باعث می‌شود در جلوگیری از ابتلا به بیماری بسیار کارا باشند.
از بزرگ‌ترین مزیت‌های ماسک‌های پارچه‌ای زیبایی آن‌ها است. ماسک‌های پارچه ای علاوه بر زیبایی کلی که دارند امکان تولید در طرحها و مدل‌های متنوع و دلفریب را دارند که حتی میتوان آن‌ها را با لباس خود هماهنگ کرد. از همین رو بسیاری از بانوان و افراد صاحب‌ذوق به این نوع ماسک‌ها علاقه‌مند شده‌اند.
این ماسک‌ها مناسب اندازه افراد بالغ طراحی و تولید می‌شوند و جوانان تا افراد مسن میتوانند از آن‌ها استفاده کنند. معمولاً برای خرید این ماسک‌ها نیازی به چک کردن سایز نیست و ماسک‌ها به طور پیش‌فرض اندازه بزرگسال هستند.
در گذشته با توجه به این که ماسک‌ها بیشتر توسط کادر درمان، آتش‌نشان‌ها و دیگر مشاغل خاص مورد استفاده قرار می‌گرفت تقریباً همه ماسک‌ها سایز بزرگسال بودند.
امروزه با توجه به گسترش آلودگی هوا و شیوع ویروس کرونا و لزوم محافظت از خردسالان، کودکان و نوجوانان، ماسک‌های مناسب صورت این سنین نیز تولید و به بازار عرضه شده است.
در هنگام خرید ماسک‌های بچه‌گانه حتماً به فروشنده تأکید کنید تا سایز درست را به شما بدهد. خرید اینترنتی این ماسک‌ها هم راهی مطمئن برای انتخاب سایز مناسب است. در هنگام خرید اینترنتی اندازه‌های ماسک را به دقت مطالعه کنید.
گرچه بسیاری از ما با شیوع بیماری کرونا و یا کمی قبل‌تر به دلیل آلودگی هوا با ماسک آشنا شدیم اما ماسک در دنیای پزشکی سابقه بسیار طولانی دارد. از این رو استاندارهای فراوانی هم برای ماسک‌ها تدوین شده است که برخی از آن‌ها مانند N95 در زبان عامیانه هم شهرت یافته‌اند.
به طور کلی استانداردهای مربوط به ماسک بیشتر مربوط به میزان مقاومت ماسک در برابر نفوذ ذرات ریز (ازجمله باکتری‌ها و ویروس‌ها) به درون آن است. مقاومت در برابر روغن هم عامل دیگری در تعیین نوع یک ماسک بر اساس استانداردهای پزشکی است.
اگر بخواهیم با شما خودمانی باشیم باید کمی هشدار بدهیم که از اینجای مقاله ممکن است کمی حوصله بیشتری بخواهد. پس با صبر زیبایتان تا انتهای مطلب همراه باشید.
استانداردهای پزشکی ماسک‌ها هم میتواند انواع مختلفی داشته باشد که مهم‌ترین آن‌ها استاندارد آمریکایی و استاندارد اروپایی است. در ادامه انواع ماسک بر اساس هر یک از این استانداردها تشریح شده است.
مؤسسه ملی ایمنی و بهداشت شغلی (NIOSH) مرجع طبقه‌بندی ماسک در ایالات متحده است. این استاندارد به پالایش ذرات معلق در هوا توجه میکند و به توانایی ماسک در حذف گازهای شیمیایی و بخار هوا توجهی ندارد. از این رو در بحث کرونا این استاندارد کاملاً مورد استفاده قرار گرفته است.
بر اساس استاندارد آمریکایی، ماسک‌ها بر اساس دو عامل مهم دسته‌بندی می‌شوند.
با تقاطع این دو عامل ما نوع ماسک مختلف خواهیم داشت که در ادامه آورده شده است.
بر اساس استاندارد اروپایی ماسک‌ها به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- ماسک فیلتر دار FFP1: مناسب برای ذرات بزرگ‌تر از ۵ میکرون با فیلتراسیون ۸۰ درصد (حداقل 80 درصد ذرات موجود در هوا را پالایش میکند).
- ماسک فیلتر دار FFP2: مناسب برای ذرات بین ۲ تا ۵ میکرون با فیلتراسیون ۹۴ درصد (حداقل 94 درصد ذرات موجود در هوا را پالایش میکند).
- ماسک فیلتر دار FFP3: مناسب برای ذرات کوچک‌تر از ۲ میکرون با فیلتراسیون ۹۹ درصد (حداقل 99 درصد ذرات موجود در هوا را پالایش میکند).
در بازار ایران بیشتر ماسک‌ها را با استاندارد آمریکایی تقسیم میکنند و از این رو استانداردهای اروپایی چندان برای ما آشنا نیستند.
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها