آیا می‌توانید از نیروی گرانش فرار کنید؟

خوشبختانه، به دلیل وابستگی فراوان به اکسیژن و فضاییِ بافت‌های نامقاوم‌مان، نیروی گرانش ما را در کره ی زمین خانۀ دنج و راحت خود که هوایی قابل‌ت نفس دارد، نگه داشته‌‌ است. تمامی جرم این کره، در تلاش است با نیروی ۹٫۸ متر به مجذوب ثانیه، ما را به مرکز خود بکشاند. اما زمین تنها چیزی نیست که تمایل دارد شما را در آغوش بگیرد!

کره‌ ماه نیز ما را به‌سوی خود می‌کشد و اگر زمین وظیفه‌ خود را درست انجام نمی‌داد، گرانش ماه می‌توانست ما را به دوردست‌ها و در فضای عمیقی پرت کند، یا سبب برخورد ما با سطح سرد و خاکی خود شود. در واقع، ماه که از بالای سرمان عبور می‌کند، با تمام قدرت خود – به گونه‌ای که نمی‌توان دید – ما را به سمت آسمان می‌کشد. اما این مسابقه طناب‌کشی، که مثل دعوای خواهر برادرانه‌ای است که برادر بزرگ‌تر، عروسک را به خواهر کوچک‌ترش نمی‌دهد، فقط بین ماه و زمین نیست.

خورشید هم در این بازی بچه‌گانه شرکت دارد. نیروی گرانشی از سطح خورشید، از فاصله ۱۵۰‌ میلیون کیلومتری، شما را به سمت خود می‌کشد. انگار خیلی دوست‌داشتنی و محبوب هستیم! پس چه‌ مقدار باید دور شویم، تا به‌کل از شرّ این جنگ حفاظت گرانشی خلاص شویم؟ حتی اگر ۲٫۵ میلیون سال نوری از هر جرمی دور باشیم، نیروی گرانش همچنان بر ما اثر می‌کند، و مثل یک گیاه پیچیِ کَنه، دنبالمان می‌کند. کهکشان راه‌شیری و کهکشان آندرومدا، یکدیگر را بدلیل نیروی گرانش متقابل به طرف هم می‌کشند. نیروی‌گرانش بین این دو آنقدر قوی است، که می‌تواند بر نیروی گرانش کل جهان غلبه کند!

گرانش “پایان” برایش معنا ندارد، انگار خیلی بخیل و دست دراز است. اعضای ابرخوشه “ویرگو” به‌هم متصل، و ده‌ها میلیون سال‌نوری از هم فاصله دارند. اجرام موجود در ابرخوشۀ (Pisces-cetus) حتی به دوست نامرئی، و بیش‌ از‌ حد سلطه گرای ما متصل است، و میلیون‌ها سال نوری از هم فاصله دارند. در واقع، شما آنقدر مشهور هستید، که حتی دورترین اجرام موجود در عالم‌ قابل‌ مشاهده، با نیروی گرانش شما را جذب می‌کنند و به ترتیب، به شما متصل اند. بنابراین، در غیاب انبساط بیرونی و شتاب جهان، همه‌ چیز در مرکز مشترک گرانش سقوط می‌کرد. نیوتن فکر می‌کرد گرانش، لحظه‌ای است و اگر خورشید ناپدید می‌شد، زمین سریعا به دوردست‌ها می‌رفت. اینشتین دریافت گرانش، اعوجاجی است که جرم در فضا-زمان ایجاد می‌کند و از آنجا که پیداست، نیروی گرانش با سرعت نور حرکت می‌کند.

اگر خورشید ناپدید می‌شد، بدلیل اعواج فضا- زمان، زمین به‌ مدت ۸ دقیقه در مدار خود می چرخید و سپس تاثیرات ناشی از این رویداد موجب تغییر در مدار زمین می شد. تعاملات بین اجسام بزرگ، مثل وقت‌هایی که سیاهچاله‌ها به هم برخورد می‌کنند، موج‌هایی ایجاد می‌کند که به آن امواج‌ گرانشی می‌گویند. اگر یک موج گرانشی از شما بگذرد، بدنتان پیچ‌ و‌ تاب پیدا می‌کند؛ مانند موجی در آب. مقدار آن آنقدر کم است، که تابه‌حال با چشم آن ‌را ندیده‌ایم؛ هر چند واپاشی تپ‌اختر، غیرمستقیم آن را نشان داده است.

محققان آزمایش زمینی لایگو ۲۲ بهمن ۹۴ اعلام کردند توانسته‌اند نخستین موج گرانشی حاصل از برخورد دو سیاهچاله را به طور مستقیم روی زمین اندازه بگیرند. آزمایش فضایی لیزا احتمالا با دقت بیشتری می تواند این امواج گرانشی را شناسایی کند. به احتمال زیاد، آزمایش اصلی لیزا تا ۲۰۳۰ انجام‌ خواهد شد. مدار دست‌یابی گرانش، به طور شگفت‌انگیزی وسیع است. در همه‌ جا و همه‌ وقت هست؛ و هیچکس را تنها نمی‌گذارد. شما چه فکر می‌کنید؟ اگر توان رهایی از گرانش را داشتید، چه می‌کردید؟ جواب خود را در قسمت نظرات، برای ما ارسال کنید.