(تصاویر) کشف قدیمی ترین طناب از دوران نئاندرتال

در تازه‌ترین کشف باستان شناسان، تعداد کمی از الیاف گیاهی پیچ خورده در یک ابزار سنگی باستانی یافت شد که نشان می‌دهد که انسان‌های نئاندرتال (گونه‌ای از انسان‌های اولیه که بین ۲۳۰۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ سال قبل زندگی کرده اند) قادر به بهره گیری پیشرفته از الیاف و رشتن آن‌ها برای ساخت طناب بودند.

پارس لاین در تازه‌ترین کشف باستان شناسان، تعداد کمی از الیاف گیاهی پیچ خورده در یک ابزار سنگی باستانی یافت شد که نشان می‌دهد که انسان‌های نئاندرتال (گونه‌ای از انسان‌های اولیه که بین ۲۳۰۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ سال قبل زندگی کرده اند) قادر به بهره گیری پیشرفته از الیاف و رشتن آن‌ها برای ساخت طناب بودند. خبرگزاری ان پی آر آمریکا، طی گزارشی به بررسی این یافته جدید دیرینه شناسان پرداخته است.

تار‌های ساخته شده از الیاف پیچ خورده امروزه آنقدر همه گیر هستند که همه جا می‌توان آن‌ها را دید و به راحتی به کار برد. اما آن‌ها یک فناوری مهم برای بقای بشر هستند که می‌توان از آن‌ها در ساخت بسیاری اشیاء، از لباس گرفته تا کیف و سرپناه استفاده کرد. بر اساس گزارشی که در ژورنال Science Reports در خصوص این کشف ارائه شده، این تکه رشته، روی یک ابزار سنگ چخماق حفظ شده است که قدمت آن به حدود ۴۱۰۰۰ تا ۵۲۰۰۰ سال پیش باز می‌گردد. این ابزار نیز به نوبه خود از یک پناهگاه سنگی غار مانند در جنوب فرانسه به دست آمده که زمانی مسکن انسان‌های نئاندرتال بوده است.

این کشف در کنار کشفیات مشابه، ثابت می‌کند که نزدیکترین خویشاوند منقرض شده ما انسان ها، برخلاف آنچه که دانشمندان از مدت‌ها پیش مطرح می‌کنند، چندان ناشناخته نیستند. «بروس هاردی»، دیرینه شناس کالج کنیون در اوهایو می‌گوید: «نئاندرتال ها، آخرین گونه در پیوند با ما هستند. این موجودات که بسیار شبیه به ما هستند، هنوز به نظر برخی دانشمندان آنقدر باهوش نبودند که بتوانند به بقای خود ادامه دهند». وی خاطرنشان می‌کند که نئاندرتال‌ها به اندازه کافی باهوش بودند که بتوانند صد‌ها هزار سال ماندگار بمانند تا اینکه سرانجام در حدود ۴۰ هزار سال قبل ناپدید شدند.

با این حال درک زندگی نئاندرتال‌ها همیشه سخت بوده است چرا که باستان شناسان معمولاً فقط بقایای استخوانی آن ها، استخوان‌های حیوانات و ابزار‌های سنگی را می‌یابند. هاردی در این خصوص می‌گوید: «تقریباً هر آنچه را که می‌خواهیم ببینیم از بین رفته است؛ بنابراین ما باید سعی کنیم راه‌هایی را پیدا کنیم تا به وسیله داشته‌های موجود، بتوانیم دقیق‌ترین نتایج را استخراج کنیم و بر دانش خود بیفزایم.

او توضیح می‌دهد که بر روی سطوح ابزار‌های سنگی، گاهی اوقات می‌توان باقیمانده موادی را پیدا کرد که در شرایط دیگر ممکن است از بین بروند. با این حال هنوز به درستی معلوم نیست که چرا چنین باقیمانده‌هایی بر روی سطوح ابزار سنگی از بین نمی‌روند. با این حال اگر چنین ابزاری روی ماده دیگری قرار گیرد، ممکن است نوعی کپسول یا میکرو محیط ایجاد کند که بتواند مانع از بین رفتن آن شود. هاردی می‌گوید: «غلات، نشاسته‌ها و تکه‌های گیاهان، مو، پر‌ها و چیز‌هایی از این دست، می‌توانند در چنین شرایطی سالم بمانند».

وقتی هاردی در حال بررسی یک ابزار سنگی، به وسیله یک میکروسکوپ بود، ناگهان متوجه یک تکه سفید بر روی این ابزار شد. او می‌گوید: «این تکه سفید یک توده از الیاف پیچ خورده بود. به محض اینکه آن را دیدم، می‌دانستم که چیز مهمی است». بررسی‌های بیشتر با میکروسکوپ قدرتمندتر نشان داد که این توده الیاف، چیزی شبیه به یک ساختار کلاسیک برای ساختن رشته طناب است. هاردی با بیان اینکه این ماده از الیاف ساخته شده از پوست داخلی نوعی درخت همیشه سبز است، گفت: آنچه پیدا کردیم قطعه کوچکی از یک طناب سه رشته است. وی افزود: «در این طناب سه دسته الیاف وجود دارد که در خلاف جهت عقربه‌های ساعت پیچیده شده اند. سپس این دسته ها، به شکلی دیگر و در جهت عقربه‌های ساعت پیچیده می‌شوند تا در کنار یکدیگر یک بند یا رشته طناب را ایجاد کنند».

پیش از این، قدیمی‌ترین قطعه طناب شناخته شده مربوط به حدود ۱۹۰۰۰ سال پیش و از مکانی در سرزمین‌های اشغالی یافت شده بود. دانشمندان همچنین از ۲۷۰۰۰ سال پیش چیزی را که مانند الیاف بافته شده بود، در گل رس یافته اند. «ماری هلن مونسل» از موزه ملی تاریخ طبیعی پاریس و از اعضای تیم تحقیقاتی که روی این کشف جدید کار کرده اند، می‌گوید: غیرممکن است که ساختار پیچ خورده یافت شده در این ابزار به صورت طبیعی ایجاد شده باشد و حتماً با مداخله دست بشر ایجاد شده است». وی افزود: «این یک مسئله بسیار شگفت انگیز است». وی با تأکید بر محل کشف این اثر و همچنین یافته شدن تعداد زیادی استخوان و ابزار‌های انسان‌های اولیه، خاطرنشان می‌کند: «مشخص است که این محل و این ابزار مربوط به نئاندرتال‌ها است و نه انسان‌های مدرن آناتومیک که تازه حدود ۴۰۰۰۰ سال پیش در اروپا ظاهر شدند».

با این حال «جان شی»، دیرینه شناس دانشگاه استونی بروک در نیویورک، در این زمینه ابراز تردید کرده است. وی گفت: «این ایده که این تکه بند لزوماً توسط نئاندرتال‌ها ساخته شده، قابل تردید است. حتی اگر بقایای نئاندرتال در همان نزدیکی پیدا شود، شما هنوز هم باید ذهن خود را باز نگه دارید. این تنها بدان معناست که نئاندرتال‌ها در آنجا حضور داشته اند در حالی که باز نمی‌توان رد کرد که شاید انسان‌ها نیز در آن زمان و در آن مکان وجود داشته اند».

با این وجود، وی می‌افزاید: ما مدتهاست که مشکوک هستیم که انسان‌های اولیه و نئاندرتال‌ها از نوعی بند استفاده می‌کردند که از طریق آن می‌توانستند یک چیز را به چیز دیگری وصل کنند. شی می‌گوید که بند احتمالاً در حدود نیم میلیون سال پیش مورد استفاده قرار گرفته بود. وی خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد برخی از ابزار‌های بسیار قدیمی سنگی برای جای دادن بر روی دسته‌ها ساخته شده اند و چنین ابزار‌هایی با توجه به کارکرد ضربه زدن، بدون محکم شدن به وسیله بند کارایی چندانی نداشتند.

به گفته شی استفاده از هر علف هرز یا الیاف گیاهی باریکی برای ساختن بند بسیار آسان است و «شما می‌توانید با استفاده از آن ها، رشتن یک طناب ساده را در عرض چند دقیقه انجام دهید». با این وجود ساختن رشته و طناب با کیفیت بالا، دانش و تخصص خاصی را لازم دارد که شی معتقد است هیچ دلیلی وجود ندارد که فکر کنیم نئاندرتال‌ها قادر به چنین کاری نبودند. وی می‌افزاید: «در اینجا هیچ شواهد مستندی وجود دارد. در واقع آنچه که مشخص است این است که نئاندرتال‌ها در زمینه هوش پایین‌تر از انسان‌ها بوده اند».