آشنایی با ایی‌آی‌دو: هنر شمشیرزنی و دلبستگی ذهنی

ایی‌آی‌دو

ایی آی دو یک هنر رزمی ژاپنی با عمق فلسفی و اخلاقی است. در این مقاله از ، به طور کامل با تاریخچه، تکنیک‌ها، و ارتباط این هنر با اخلاق فلسفی آشنا خواهید شد.

ایی آی دو چیست؟

 ایی‌آی‌دو (به ژاپنی: 居合道، Iaido) یک هنر رزمی ژاپنی است که تأکید دارد بر جابجایی‌های نرم، بیرون آوردن کنترل شده شمشیر از غلاف (سایا)، حمله به حریف ذهنی، پاکسازی تیغه از خون چیبوری و بازگرداندن شمشیر به غلاف. بر اساس سلیقه استادان، برخی از شاگردان تمرینات خود را با شمشیر چوبی (بوکِن) آغاز می‌کنند، در حالی که دیگران از شمشیرهای با لبه تیز (ایی‌آی‌تو) استفاده می‌کنند. افراد تمرین‌دهنده ایی‌آی‌دو با نام ایی‌آی‌دوکا شناخته می‌شوند.

ایی‌آی‌دو به طور ویژه با شمشیر کاتانا مرتبط است و تمام تمرینات آن معمولاً به وسیله کیهون و کاتا انجام می‌شود. در مدارس مختلف ، تعداد زیادی کاتا وجود دارد که به کمک کاتانا اجرا می‌شوند. ایی‌آی‌دو دارای مسابقات کاتا است، اما مسابقات مبارزه‌ای ندارد. بیشتر مبارزات در این هنر رزمی قراردادی و کنترلی هستند که توسط استادان سبک به صورت کنترل شده اجرا می‌شوند. این به همین دلیل است که تأکید بیشتری بر وقار، ظرافت مطلق در اجرای فنون و حرکات سیال و تمرکز شدید روحی بر جنبه‌های معنوی شمشیرزنی (ایی‌آی‌دو به ذهنیت شمشیرزنی ارتباط داده می‌شود) می‌شود.

کاتا به صورت تکی و با حریف فرضی تمرین می‌شود؛ اگرچه در برخی مدارس، کاتاهای دونفره نیز وجود دارد مانند موگای ریو. تامه‌شه‌گیری (بریدن) اغلب در گذشته برای تست شمشیرهای ساخته شده به کار می‌رفت و به هیچ عنوان نمی‌توان از آن در جهت آموزش استفاده کرد، چرا که روش ایای دو بیشتر به بیرون آوردن شمشیر اشاره دارد. 

ورزش ایی‌آی‌دو

نامگذاری ایی‌آی‌دو

معنای ایی‌آی‌دو می‌تواند به روش حضور ذهن و واکنش سریع اشاره کند. این نام در سال ۱۹۳۰ انتخاب شد و جایگزین نام تاریخی باتوجوتسو (که به معنای هنر کشیدن شمشیر است) شد.

باتوجوتسو نامی تاریخی است که به دوره قرن پانزدهم ژاپن بازمی‌گردد و شامل فعل بیرون آوردن شمشیر و بریدن (تامه‌شه‌گیری) می‌شود. اصطلاح ایی‌آی‌جوتسو (居合術) از قبل از دوره توکوگاوا (پیش از ۱۶۰۳ میلادی) به‌طور گسترده‌ای شناخته می‌شد، و اصطلاح ایی‌آی‌دو از سال ۱۹۳۲ معروف شد. واژه ایی‌آی‌دو را طبق یک الگوی مشابه آن زمان (به‌وسیله افزودن پسوند "دو" به عنوان نمادی از فلسفه) با جایگزینی پسوند "جوتسو" با "دو" برای تأکید بر جنبه‌های روحی و فلسفی ساختند.

از ایی‌آی‌دو برای نام‌گذاری روش‌ها و مکاتب مدرن شمشیرزنی (مانند کِندو در فدراسیون کِندوی ژاپن) استفاده می‌شود، در حالی که ایی‌آی‌جوتسو به تاریخ مکاتب و روش‌های جنگی باستانی ژاپن (مانند کوریو) ارتباط دارد که تا اواخر قرن نوزدهم به صورت رسمی فعال بودند. تأکید اصلی در ایی‌آی‌دو بر خلوص روحی و وضعیت ذهنی آمادگی کامل (حالت "او") است، و تأکید دوم بر اجرای فن یا مجموعه‌ای از فنون است، که شامل بیرون آوردن شمشیر و واکنش سریع به حملات ناگهانی می‌شود.

هدف ایی‌آی‌دو (Iaido)

ایی‌آی‌دو (Iaido) یک هنر رزمی ژاپنی است که شامل صدها سبک شمشیرزنی می‌شود و همگی دارای اهداف و مقاصد غیرجنگی هستند. این هنر به طور جزئی از بودو مدرن ژاپنی است.

ایی‌آی‌دو  نمایانگر اخلاق یک جنگجوی کلاسیک است و برای تربیت فردی معنوی و هماهنگ که دارای هوش بالا، حساسیت، و اراده مصمم است، عنصری مهم است. این هنر بیشتر به صورت فردی اجرا می‌شود و به کارگیری استراتژی‌های متنوع در مقابل رقبا یکتا یا متعدد را تمرین می‌کند. هر کاتا با شمشیر در غلاف شروع می‌شود و به پایان می‌رسد. بدون توجه به نوع شمشیر، توانایی خلاقیت و تمرکز بر حفظ احساس یک نبرد واقعی و نوآوری در کاتا بسیار مهم است. انتظار می‌رود که ایایدوکا تمرین کند تا روحیه رزمی کِندو را حفظ کند و از طرف دیگر، انتظار می‌رود که کِندوکا نیز تمرینات ایایدو را انجام دهند. در واقع، بسیاری از ایایدوکا به عنوان کندوکا نیز فعالیت می‌کنند و بالعکس.

برای اجرای صحیح کاتا، ایایدوکا باید مهارت‌های حمل و توسعه، نگه‌داری و چرخش را یاد بگیرند. گاهاً ایایدوکا تمرینات کاتای مکمل را از هنرهای مبارزه مانند کندو یا کنجوتسو نیز انجام می‌دهند. برخلاف کندو، تمرین ایی‌آی‌دو هرگز شامل اسپارینگ یا مبارزه واقعی نمی‌شود.

تاریخچه ایی‌آی‌دو

تاریخچه ایی‌آی‌دو

هنر ایی‌آی‌دو در دهه 1500 میلادی ظهور کرد و  (1542 - 1621)  Hayashizaki Jinsuke Shigenobu به طور کلی به عنوان سازماندهی این هنر شناخته می‌شود. در آن زمان، تعداد زیادی مدارس مختلف ایی‌آی‌دو وجود داشت، اما امروزه فقط تعداد معدودی از آنها باقی مانده‌اند. تقریباً همه این مکاتب تا قرن 17 میلادی با تأکید بر مبتنی بر کشیدن شمشیر توسعه یافتند، به عنوان مثال موسو-شیندن-ریو، هوکی-ریو، موسو-جیکیدن-ایشین-ریو، شینتو-مونن-ریو، تامیا-ryu، Yagyu-Shinkage-ryu، Mugai-ryu، Sekiguchi-ryu و غیره.

با فروپاشی سیستم فئودالی ژاپن در سال 1868، بنیان‌گذاران رشته‌های مدرن از تئوری و عملکرد رشته‌های کلاسیک آن‌ها بهره‌برداری کردند. سازمانی به نام Dai Nippon Butoku Kai (DNBK) در سال 1895 در کیوتو، ژاپن، تأسیس شد و تمرین رشته‌های رزمی ژاپنی را متمرکز کرد. در سال 1932، DNBK به صورت رسمی رشته  ایی‌آی‌دو را  تأیید کرد و این سال برای اولین بار است که اصطلاح ایی‌آی‌دو در ژاپن ظاهر شد. پس از این تصمیم، اشکال مدرن شمشیرزنی در چندین سازمان مربوطه برای ایجاد استانداردهای مشترک سازماندهی شد.

Zen Nippon Iaido Renmei (ZNIR)، یعنی فدراسیون ایی‌آی‌دو  تمام ژاپن، در سال 1948 تأسیس شد. همچنین در سال 1952، فدراسیون بین‌المللی هنرهای رزمی Kokusai Budoin (IMAF) تأسیس شد و  ایی‌آی‌دو یکی از بخش‌های این سازمان شد. همچنین در همین سال، فدراسیون کندو تمام ژاپن (ZNKR) نیز تأسیس شد.

تأسیس سازمان‌های مختلف برای ارتقاء و توسعه هنرهای رزمی باعث بروز چالش‌ها در مسیر توسعه هنر  ایی‌آی‌دو شد. اعضای این سازمان‌ها از پیشینه‌های مختلف برخاسته بودند و تجربه مکاتب مختلف ایی‌آی‌دو را داشتند. بنابراین نیاز به ایجاد مجموعه مشترکی از کاتاها وجود داشت تا برای تمامی اعضا به عنوان یک استاندارد مشترک شناخته شود و برای درجه‌بندی منصفانه از آن استفاده شود. به این منظور، مهارت تمرین کننده دو از بزرگ‌تر سازمان‌های ژاپنی نظارت بر هنر ایی‌آی‌دو به عهده داشتند، از جمله فدراسیون کندو تمام ژاپن (ZNKR) و فدراسیون تمام ژاپن Iaido (ZNIR). هر یک از این سازمان‌ها مجموعه‌ای از کاتاهای مخصوص به خود را تأسیس کردند.

تکنیک ورزش ایی‌آی‌دو

کاتای رسمی تمرین ایی‌آی‌دو 

سه‌تِی ایی‌آی‌دو و توهو ایی‌آی‌دو مجموعه‌های کاتای رسمی برای تمرین ایی‌آی‌دو هستند که توسط فدراسیون‌های مختلف مورد تدوین و به عنوان استاندارد در ایی‌آی‌دو به کار می‌روند.

سه‌تِی ایی‌آی‌دو

سه‌تِی ایی‌آی‌دو (Seitei Iaido)، به معنی "ایی‌آی‌دو استاندارد"، مجموعه‌ای از کاتاهای ایی‌آی‌دو است که توسط فدراسیون کندو تمام ژاپن (AJKF یا ZNKR) در سال ۱۹۶۸ تدوین شده است. این مجموعه شامل ۱۲ کاتای رسمی است که برای آموزش، ترفیع و گسترش ایی‌آی‌دو در سراسر جهان به کار می‌رود. AJKF از این مجموعه به عنوان استاندارد برای آزمون‌ها و تمرین‌های ایی‌آی‌دو استفاده می‌کند. این کاتاهای استاندارد در سطوح مختلف آموزش داده می‌شوند و توسط تمرین‌کنندگان ایی‌آی‌دو در سراسر دنیا تمرین می‌شوند.

توهو ایی‌آی‌دو 

توهو ایی‌آی‌دو (Tōhō Iaido)، از سوی فدراسیون ایی‌آی‌دوی تمام ژاپن (ZNIR) تدوین شده است و شامل پنج کاتای رسمی می‌شود. این مجموعه به عنوان جایگزین برای سه‌تِی ایی‌آی‌دو شناخته شده است و از پنج مکتب معتبر ایی‌آی‌دو اقتباس شده‌اند. این کاتاها نیز برای تمرین، آموزش و ترفیع در ایی‌آی‌دو مورد استفاده قرار می‌گیرند. طبق تمرین و اصول هر مکتب، این کاتاها توسط تمرین‌کنندگان ایی‌آی‌دو اجرا می‌شوند. این مجموعه تنها یکی از جایگزین‌های استاندارد برای سه‌تِی ایی‌آی‌دو نیست و در برخی مدارس ایی‌آی‌دو به جای سه‌تِی ایی‌آی‌دو مورد تمرین قرار می‌گیرد.

تاثیرات اخلاق و ارزش‌های مذهبی ایی‌آی‌دو 

ایی‌آی‌دو  (Iaido) به عنوان یک هنر رزمی ژاپنی نه تنها مهارت‌های جسمانی، بلکه اخلاق و ارزش‌های مذهبی نیز ترکیب می‌کند. تأثیرات اخلاقی و مذهبی در ایی‌آی‌دو  iaido به صورت زیر به تمرین‌های آن افزوده می‌شوند:

اخلاق کنفوسیوس: اصول اخلاقی کنفوسیوس، مانند احترام به والدین، انضباط شخصی، و اختیار نیکو رفتاری در اجتماع، در ایی‌آی‌دو به عنوان قواعد اخلاقی مهمی تدریس می‌شوند. تمرین‌کنندگان ایی‌آی‌دو  تاکید دارند که علاوه بر مهارت‌های فیزیکی، باید از اخلاقیات خوب و انضباط شخصی پیروی کنند.

ذن: ایی‌آی‌دو تأکید زیادی بر تمرکز ذهنی دارد و به عنوان یک شکل از ذن متحرک شناخته می‌شود. تمرین‌کنندگان برای اجرای کاتاها به تمرکز عمیق ذهنی نیاز دارند و این تمرین به آنها کمک می‌کند تا از آرامش و تمرکز روحی برخوردار شوند.

تائوئیسم فلسفی: مکتب‌های ایی‌آی‌دو  معمولاً به تأکید بر هماهنگی با جریان طبیعی و تعامل دقیق با محیط اطراف اعتقاد دارند. این مکتب‌ها به ارتباط عمیق با جهان طبیعی و تأکید بر توازن و هماهنگی در تمرین‌ها و تکنیک‌ها اهمیت می‌دهند.

آیین‌های پاکسازی شینتو: پاکسازی و آیین‌های مذهبی شینتو نیز برخی از مکتب‌های ایی‌آی‌دو  را تحت تأثیر قرار داده‌اند. تمرین‌کنندگان ایی‌آی‌دو  معمولاً به عنوان بخشی از مراسم تمرین خود اقدام به پاکسازی و تأمل می‌کنند.

بوشیدو: مفهوم‌های بوشیدو یا راه جنگ در ایی‌آی‌دو نیز تأثیر گذار هستند. این مفاهیم شامل اصولی مانند شجاعت، افتقار به اخلاقیات جنگجویی، و تعهد به راه جنگ می‌شوند.

در نتیجه، ایی‌آی‌دو به عنوان یک هنر رزمی فراتر از تنها مهارت‌های فیزیکی می‌رود و از تمرین‌کنندگان خود انتظار دارد که از اصول اخلاقی و ارزش‌های مذهبی به عنوان بخشی از تمرین‌های خود پیروی کنند.

رتبه‌بندی در  ایی‌آی‌دو (Iaido)

رتبه‌بندی در  ایی‌آی‌دو Iaido به مدرسه و یا فدراسیون‌های عضوی که یک مدرسه خاص به آن تعلق دارد، بستگی دارد. در سیستم کیو دان که در سال 1883 ایجاد شده است،  ایی‌آی‌دو از سیستم رتبه‌بندی استفاده می‌کند. کندوی مدرن تقریباً به طور کامل توسط FIK، از جمله سیستم رتبه‌بندی، اداره می‌شود.

اغلب تمرین‌کنندگان  ایی‌آی‌دو با FIK یا ZNIR مرتبط هستند. اگرچه بسیاری از مدارس Koryu ممکن است از سیستم‌های درجه‌بندی Menkyo یا سیستم‌های متفاوتی استفاده کنند. معمولاً دان 10 به عنوان حداکثر رتبه قابل دستیابی در  ایی‌آی‌دو توسط FIK تعیین می‌شود، اگرچه هنوز تمرین‌کنندگان دان 10 در کندو وجود ندارند، اما تعداد زیادی در ایی‌آی‌دو وجود دارد. در حالی که برخی از تمرین‌کنندگان دان نهم در کندو زنده هستند، فدراسیون کندوی تمام ژاپن فقط تا دان هشتم را اهدا می‌کند. اکثر فدراسیون‌های دیگر عضو FIK از این روش پیروی می‌کنند.

مسابقات ورزش ایی‌آی‌دو

مسابقات بین‌المللی ورزش ایی‌آی‌دو (Iaido) 

  ایی‌آی‌دو به عنوان یک ورزش رقابتی انجام می‌شود و توسط فدراسیون کندو تمام ژاپن و فدراسیون ایی‌آی‌دو تمام ژاپن تنظیم می‌شود. در مسابقه آی‌آیدو، دو یا چند آی‌آیدوکا کاتای خود را در کنار یکدیگر و به طور همزمان اجرا می‌کنند و داوران بر اساس مقررات استاندارد توسط هیئت داوران داوری خواهند کرد.

فدراسیون کندو اروپا از سال 1993 مسابقات قهرمانی آی‌آیدو اروپا را برگزار می‌کند و این مسابقات هر ساله به استثنای چند نفر برگزار می‌شوند.

سوالات متداول درباره ایی‌آی‌دو

ایی‌آی‌دو چیست و اصل مفهوم آن چیست؟

ایی‌آی‌دو یک هنر رزمی ژاپنی است که شامل تکنیک‌های شمشیرزنی، مکاتب فلسفی و اخلاقی است. مفهوم ایی‌آی‌دو بر اساس بوشیدو و تائوئیسم فلسفی به حفظ روحیه رزمی، ذهنیت کنترل‌شده، و تعامل با جهان طبیعی تأکید دارد.

 تاریخچه ایی‌آی‌دو چگونه شکل گرفت؟

ایی‌آی‌دو در اواسط دهه 1500 میلادی آغاز به کار کرد. Hayashizaki Jinsuke Shigenobu به طور عام به عنوان سازمان‌دهنده ایی‌آی‌دو شناخته می‌شود. این هنر رزمی تأثیرات فرهنگی و اخلاقی ژاپنی را در خود جای داد.

چه تفاوت‌هایی بین ایی‌آی‌دو و کِندو وجود دارد؟

ایی‌آی‌دو و کِندو هر دو به عنوان هنرهای رزمی ژاپنی شناخته می‌شوند. اما تفاوت اصلی در استفاده از سلاح و روش‌های تمرین است. کِندو از شمشیر چوبی (شینای) استفاده می‌کند و تأکید بر مبارزات و مسابقات دارد. در حالی که ایی‌آی‌دو با شمشیر حقیقی انجام می‌شود و تمرینات انفرادی و مبارزه‌ای ندارد.

آیا ایی آی دو تأثیر مذهبی و فلسفی دارد؟

بله، iaido تحت تأثیر اصول مذهبی و فلسفی مانند اخلاق کنفوسیوس، تائوئیسم فلسفی، و اصول بوشیدو قرار دارد. این هنر رزمی نه تنها به جنبه‌های فیزیکی، بلکه به تمرکز ذهنی، انضباط شخصی، و ارزش‌های مذهبی نیز تأکید دارد.

 چگونه ایی آی دو تأثیری مثبت در زندگی روزمره افراد دارد؟

ایی‌آی‌دو تأثیر مثبتی بر زندگی افراد دارد. این هنر رزمی به افزایش تمرکز و توازن ذهنی، ارتقاء اخلاقیات شخصی، و کسب مهارت‌های شمشیرزنی می‌پردازد. افراد می‌توانند از اصول ایی‌آی‌دو در زندگی روزمره خود نیز استفاده کنند.

سخن پایانی مقاله ی ایی‌آی‌دو

با سپاس از توجه شما به مقاله "ایی‌آی‌دو"، امیدواریم که اطلاعات ارائه شده در این مقاله به شما کمک کرده باشد تا درک بهتری از این هنر رزمی ژاپنی بدست آورید. ایی‌آی‌دو با عمق فلسفی و اخلاقی خاص خود، علاوه بر تمرینات شمشیرزنی، به بهبود ذهنیت و ارتقاء اخلاقیات فردی نیز تأکید دارد. برای توسعه شخصی و جسمی، این هنر رزمی به عنوان یک انتخاب مناسب مطرح می‌شود. امیدواریم که این هنر رزمی شما را به دنیایی از تمرکز، آرامش، و فرهنگ ژاپنی غنی بیشتر نزدیک کند.

گرد آوری:بخش ورزشی