ارزش و فضيلت تجارت و کسب و کار حلال در روایات
در این مقاله از ، با ارزش و فضيلت تجارت و کسب و کار حلال در روایات آشنا می شوید. تجارت و کسب و کار حلال در فرهنگ اسلامی از ارزش و جایگاه والایی برخوردار است و راهی برای کسب روزی پاک و تامین نیازهای زندگی به شمار میآید. روایات اسلامی تلاش در مسیر کسب حلال را نه تنها سبب برکت و آرامش در زندگی، بلکه همطراز با عبادت و جهاد در راه خدا دانستهاند.
در فرهنگ اسلامی، تجارت و کسب و کار حلال از جایگاه ویژهای برخوردار است. روایات و احادیث اسلامی تأکید بسیاری بر فضیلت و ارزش تجارت حلال دارند و آن را به عنوان راهی برای کسب روزی پاک و تأمین نیازهای خود و خانواده معرفی کردهاند. در اینجا به برخی از این ارزشها و فضایل اشاره خواهیم کرد:
در اسلام، تلاش برای کسب روزی حلال و فراهمکردن معیشت برای خانواده مورد تأکید فراوان قرار گرفته است. پیامبر اکرم (ص) فرمودند:
«اَلکادُّ عَلَی عِیالِهِ کَالمُجاهِدِ فِی سَبیلِ اللهِ»
(کسی که برای تأمین خانواده خود تلاش میکند، همانند کسی است که در راه خدا جهاد میکند.)
این حدیث نشان میدهد که تلاش برای کسب درآمد حلال نزد خداوند ارزشمند و پرفضیلت است و آن را همرده جهاد در راه خدا قرار دادهاند.
یکی از آثار کسب و کار حلال، برکت در مال و افزایش روزی است. امام علی (ع) میفرمایند:
«التِّجارَةُ تَزیدُ فی الرِّزقِ.»
(تجارت موجب افزایش روزی میشود.)
در بسیاری از احادیث نیز اشاره شده است که درآمد حلال باعث خیر و برکت در زندگی میشود و از آسیبها و مشکلات مالی جلوگیری میکند.
کسب و کار حلال نه تنها به منفعت شخصی محدود نمیشود، بلکه به تأمین نیازهای جامعه نیز کمک میکند. کسبه و تاجران با ارائه کالاها و خدمات، نیازهای مختلف جامعه را برطرف میکنند و این خود نوعی خدمت به خلق است. پیامبر اکرم (ص) فرمودند:
«اَلنّاسُ کُلُّهُم یَأکُلُونَ مِن عَمَلِهِ وَ کُلُّ عَمَلٍ صالِحٍ عِبَادَةٌ.»
(مردم از دسترنج خود روزی میخورند و هر کاری که صالح و شایسته باشد، عبادت است.)
کار و تلاش برای تأمین زندگی به خودی خود یک مانع در برابر گناه و فساد است. بسیاری از روایات بر این نکته تأکید دارند که فرد با داشتن شغل و کسب و کار سالم، از وابستگی به دیگران و تمایل به اعمال ناپسند دوری میکند. امام صادق (ع) فرمودند:
«لَا تَدَعُوا التِّجارَةَ فَإِنَّکُمْ تَحْتاجُونَ إِلَیْهَا.»
(تجارت را ترک نکنید که به آن نیازمند خواهید شد.)
این بیانگر اهمیت استقلال مالی و عدم وابستگی به دیگران است.
تلاش برای کسب حلال نه تنها بر روی خود فرد، بلکه بر خانواده و تربیت فرزندان نیز تأثیر میگذارد. مال حلال به خانواده آرامش میبخشد و مانع از ورود شبهات و اشکالات اخلاقی به زندگی آنان میشود. پیامبر اکرم (ص) فرمودند:
«طَلَبُ الحَلالِ فَریضَةٌ بَعدَ الفَریضَةِ.»
(کسب حلال واجب است بعد از واجبات دیگر.)
کسب روزی پاک باعث تربیت سالم و رفتارهای صحیح در فرزندان میشود.
دین اسلام کار و تلاش را به عنوان یکی از پایههای مهم رشد و پیشرفت فرد و جامعه معرفی کرده است. در قرآن نیز در آیاتی بر اهمیت کار و تلاش تأکید شده است. در سوره جمعه، آیه 10 آمده است:
«فَإِذَا قُضِیَتِ الصَّلَاةُ فَانتَشِرُوا فِی الْأَرْضِ وَابْتَغُوا مِن فَضْلِ اللَّهِ...»
(پس هنگامی که نماز به پایان رسید، در زمین پراکنده شوید و از فضل خدا طلب نمایید...)
این آیه مردم را به کار و تلاش دعوت میکند و نشان میدهد که اسلام از بیکاری و تنبلی بیزار است.
تجارت و کسب حلال، اثرات مثبت اجتماعی به همراه دارد. وقتی افراد از راه حلال درآمد کسب میکنند، به نیازمندان کمک کرده و در فعالیتهای خیرخواهانه مشارکت میکنند. امام رضا (ع) فرمودند:
«الکسبُ الحَلالُ یُبعِدُ الإنسانَ مِن کُلِّ مَضرَّةٍ.»
(کسب حلال انسان را از هر زیانی دور میکند.)
همچنین، کسب درآمد حلال موجب حفظ انسجام و پایداری اجتماعی و کاهش مشکلات اقتصادی میشود.
حدیث هایی از ائمه درباره درباره تجارت و کسب و کار حلال
حضرت محمد صلى الله عليه و آله روايت شده است كه فرمود: «هر كه هزينه خانواده خود را بر دوش ديگران بيندازد ملعون است»
******
پیامبر گرامی اسلام صلیالله علیه و آله و سلم :
طَلَبُ الحَلالِ جِهادٌ.
به دنبال روزی حلال رفتن، جهاد در راه خدا است. (مواعظ عددیّه، ص ٣)
******
امام صادق عليه السلام فرمود: «تجارت كردن بر عقل (وتدبير) مىافزايد وترك كردن تجارت از عقل (وتدبير) مىكاهد».
امام صادق عليه السلام از حال عمر بن مسلم پرسيد، گفتند : تجارت را ترك كرده است. حضرت سه مرتبه فرمود: «عمل شيطان است! مگر نمىداند كه رسول خدا صلى الله عليه و آله تجارت مىكرد؟ وخداوند متعال فرمايد: (رِجَالٌلاَّ تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلاَ بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللهِ وَإِقَامِ الصَّلَوةِ وَإِيتَاءَ الزَّكَوةِ) آنان جماعتى بودند كه تجارت مىكردند وبه وقتش مشغول نماز مىشدند. واين بهتر است از كسى كه تجارت نكند وبه وقتش نماز بخواند».
کسب و کار حلال در اسلام از اهمیت بالایی برخوردار است و ارزش آن بهاندازه عبادت و جهاد در راه خدا در نظر گرفته میشود. در روایات اسلامی، کسب درآمد حلال مایه برکت و آرامش در زندگی و ابزاری برای تأمین نیازهای خود و جامعه به شمار میرود. اسلام همواره مسلمانان را به تلاش و فعالیت برای کسب روزی پاک فرا میخواند و بیکاری و سستی را نکوهش میکند. با توجه به تأکیدات دینی، تلاش برای کسب روزی حلال نه تنها باعث رشد فردی بلکه زمینهساز پیشرفت و استحکام جامعه نیز خواهد بود.
گردآوری: بخش مذهبی
پاسخ ها