قراره چی بدونیم:
زایمان سزارین (Cesarean section)، یکی از رایجترین روشهای تولد نوزاد در جهان مدرن امروزی است اما همچنان بخشی از زنان، بهویژه در جوامع سنتی یا حتی در فضای مجازی، به خاطر انتخاب یا الزام به سزارین، با احساس شرم یا سرزنش اجتماعی روبهرو میشن. در ادامه با علت احساس شرم از سزارین بیشتر آشنا میشیم.
طبق تعریف کالج متخصصان زنان و زایمان آمریکا (ACOG)، زایمان سزارین یعنی تولد نوزاد از طریق ایجاد برشهایی در شکم و رحم مادر. این عمل جراحی، در مواردی که زایمان طبیعی خطراتی برای مادر یا نوزاد داشته باشه، یا در صورت درخواست مادر، انجام میشه.
طبق گزارشهای سازمان جهانی بهداشت (WHO)، نرخ ایدهآل زایمان سزارین بین ۱۰ تا ۱۵ درصد کل زایمانهاست، اما در عمل، این عدد در بسیاری از کشورها بسیار بالاتره؛ مثلاً در برزیل بیش از ۵۵٪ زایمانها به روش سزارین انجام میشن و در بیمارستانهای خصوصی این رقم به ۹۰٪ هم میرسه.
در ایران هم طبق آمار وزارت بهداشت، حدود ۴۵ تا ۵۵ درصد زایمانها سزارین هست، که تقریباً سه برابر میزان پیشنهادی جهانی محسوب میشه. این روند افزایشی اغلب به دلایلی مثل ترس مادر از درد، ترجیح برخی پزشکان برای کنترل زمان زایمان، یا نبود حمایت کافی در حین زایمان طبیعی اتفاق میافته.
C-section shaming یا همان شرمندهسازی زنان بابت سزارین، به رفتارها، حرفها یا قضاوتهایی گفته میشه که زنی رو به خاطر روش زایمانش، تحقیر یا سرزنش میکنه. این اتفاق ممکنه از سمت خانواده، دوستان، حتی کارکنان درمانی یا کاربران فضای مجازی رخ بده.
نمونههایی از این نوع گفتار:
این جملات که کاملا نادرست هستن، بار روانی منفی شدیدی برای مادران ایجاد میکنن.
یکی از مهمترین دلایل احساس شرم از زایمان سزارین به نگاههای فرهنگی و سنتی برمیگرده، در واقع شکلگیری احساس شرم از سزارین، به دلیل وجود این تصور در مادر یا اطرافیان هست که زایمان طبیعی، تنها راه "واقعی" یا "مقدس" برای تولد نوزاده. در بعضی از فرهنگها و حتی در فضای مجازی، زنی که سزارین میکنه، ممکنه متهم بشه به اینکه زحمت نکشیده، درد نکشیده یا زایمانش "واقعی" نبوده.
این نگاه ناعادلانه، باعث میشه که زنانی که به هر دلیلی سزارین میکنن، احساس گناه یا کمارزشی داشته باشن؛ در حالی که هر نوع زایمانی، فرآیندی سخت، فیزیکی و عاطفی بوده و هیچ روشی بر دیگری برتری مطلق نداره.
در دنیای پزشکی مدرن، اصل حق انتخاب آگاهانه یکی از اصول بنیادین در مراقبتهای بهداشتی محسوب میشه. بر اساس این اصل، مادران باید این امکان را داشته باشن که بعد از دریافت اطلاعات علمی، دقیق و بیطرفانه از سوی پزشک، بین زایمان طبیعی و زایمان سزارین تصمیم بگیرن.
این انتخاب باید با در نظر گرفتن شرایط پزشکی، سلامت روانی، تجربههای قبلی زایمان و ترجیحات شخصی مادر انجام بشه. در واقع، هیچکدام از روشهای زایمان ذاتاً بر دیگری برتری نداره، بلکه این شرایط مادر و جنین هست که تعیین میکنه کدام مسیر ایمنتره.
در نهایت، انتخاب نوع زایمان (چه طبیعی و چه سزارین) باید بر پایه آگاهی، احترام به بدن و روان مادر و مشاوره علمی با تیم درمان باشه نه بر اساس قضاوتهای اجتماعی، ترس یا فشارهای بیرونی. زایمان، یک تجربهی شخصی، ارزشمند و منحصربهفرد برای هر زن محسوب میشه و هیچکس نباید بابت انتخاب آگاهانه خودش احساس شرم یا گناه داشته باشه. مهمترین اصل اینه که مادر و نوزاد، هر دو سالم، ایمن و با احترام به خواستههاشون این مسیر رو طی کنن.
پاسخ ها